ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

      ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ဟင်္သာတခရိုင်၊ ဟင်္သာတမြို့နယ်၊ နတ်မော်တိုက်နယ် သိမ်ကုန်း ကျေးရွာရှိ တောင်သူများသည် လယ်ယာလုပ်ငန်းအပြင် တနိုင်တပိုင် အိမ်တွင်းမှုလုပ်ငန်း အဖြစ် ဘေးထွက်ပစ္စည်း ဘေထုတ်ကြိုးများကို လူအသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများ ပြုလုပ်၍ ရောင်းချခြင်းကို ဆောင်ရွက်လျက်ရှိိကြပါသည်။ သိမ်ကုန်းရွာသည် အိမ်ခြေ ၂၀၀ ကျော်ရှိပြီး အိမ်ခြေ (၈၀) ခန့်သည် အဆိုပါ အိမ်တွင်းမှုလုပ်ငန်းကိုလုပ်ကိုင်ကြပါသည်။

          ဘေထုပ်ကြိုးသည် ပြည်ပမှ တင်သွင်းလာသော  လေဘေထည်များ၊ ကုန်စည်အထုပ်များ ထုပ်ပိုးရာတွင် အသုံးပြုသော ထုပ်ပိုးလုပ်ငန်းသုံးပလတ်စတစ်ကြိုးဖြစ်ပြီး ထုပ်ပိုးပစ္စည်းပေါ်လိုက်၍ အရွယ်အစားမျိုးစုံရှိပါသည်။ ၎င်း ဘေထုပ်ကြိုးများကို အသုံးပြု၍ အိမ်အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများ ဖြစ်သော ဆွဲခြင်း၊ ပလုံး၊ ခြင်းတောင်း၊ တင်းတောင်း၊ ခွဲတောင်း၊ စိတ်တောင်းများ ယက်လုပ်၍ ဈေးကွက်တင်ရောင်းချကြပါသည်။

          ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းဘေထုပ်ကြိုးများကို အလေးချိန်ဖြင့် ဝယ်ယူရပြီး တစ်ပိဿာလျှင် ၃၈၀၀ ကျပ်ဈေးဖြင့်ဝယ်ယူရပါသည်။ကြိုးအရွယ်အစားအလိုက် အသေး၊ အလတ်၊ အကြီးဟူ၍ သုံးမျိုးရှိပြီး ပြုလုပ်မည့် ပစ္စည်းအရွယ်အစားအလိုက် အသုံးပြုကြပါသည်။ ၁၆ လက်မ အရွယ် ဆွဲခြင်းတစ်လုံး လျှင် ဘေထုပ်ကြိုး ၂၅ ကျပ်သားခန့်အသုံးပြုရပြီး လူတစ်ဦးလျှင် တစ်နေ့လျှင် ဆွဲခြင်း ၃ လုံးခန့် ယက်လုပ်နိုင်ပါသည်။ ၁၆ လက်မ ဆွဲခြင်း ၃လုံးတစုံ ယက်လုပ်ခြင်းအတွက် ဘေထုပ်ကြိုး ၇၅ ကျပ် သားနှင့် လုပ်သားတစ်ဦးအသုံးပြုရသည့်အတွက် ကြိုးဘိုး ၂၈၅၀ ခန့်နှင့် လုပ်သားခ ၇၀၀၀ ကျပ် စုစုပေါင်း ၉၈၅၀ ကျပ်ခန့် ကုန်ကျပြီး ဆွဲခြင်းတစ်လုံးတန်ဘိုး ၃၃၀၀ ခန့် ကျသင့်ပါသည်။

          ၁၆ လက်မ ဆွဲခြင်းတစ်လုံးလျှင် ဖောက်သည်ဈေး ၅၅၀၀ ကျပ်ခန့်နှင့် ရောင်းချရပြီး တစ်လုံး လျှင် ပျမ်းမျှ ၁၈၀၀ ကျပ်ခန့်အမြတ်ရရှိပါသည်။ ဝယ်သူ အကြိုက် အရွယ်အစားအမျိုးမျိုးရှိသော ဆွဲခြင်းနှင့် တောင်းများကို ယက်လုပ်ရောင်းချကြပါသည်။ထွက်ရှိသည့် ပစ္စည်းများကို ဟင်္သာတမြို့ ပဒေသာ ဈေးနှင့် ဌေးဝင်းဈေးရှိ အိမ်အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းဆိုင်များသို့ တင်ပို့ရောင်းချခြင်း၊ တဆင့် ရောင်းချ သူများထံသို့ ဖောက်သည်ပေးခြင်း၊ ဆိုင်ကြီးများ၏အမှာများအတွက် ယက်လုပ် ပေးခြင်း တို့ကို ဝယ်သူစိတ်ကြိုက် ယက်လုပ်ပေးလျက်ရှိပါသည်။ သိမ်ကုန်တစ်ရွာလုံးရှိ မိသားစုဝင်များ အနေ ဖြင့် လယ်ယာလုပ်ငန်းအားလပ်ချိန်တွင် ခြင်းယက်ခြင်း၊ တောင်းယက်ခြင်းများကိုအခစားဖြင့် ယက် လုပ်ခြင်းဖြင့် အပိုဝင်ငွေရလျက်ရှိပြီး ဘေးထွက်ပစ္စည်းဖြစ်သော ဘေထုပ်ကြိုးကို တန်းဖိုးမြှင့် လူသုံး ကုန် အဖြစ်ပြောင်းလဲထုတ်လုပ်ပြီး မိသားစု အပိုဝင်ငွေရလျက်ရှိပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

    ဒေသတွင်း ဆီထွက်သီးနှံစိုက်ပျိုးထားရှိမှုများမှ နှမ်းရိတ်သိမ်းရန် အနည်းငယ်သာ ကျန်ရှိနေပြီး မြေပဲနုပ်ဆွတ်နေမှုများကို အများဆုံး တွေ့ရှိနေရပါသည်။ နေကြာခူးဆွတ်နိုင်သည့် စိုက်ခင်းများကို အများဆုံး တွေ့ရှိနေရသော်လည်း ရိတ်သိမ်းခူးဆွတ်နေမှုများကို မတွေ့ရသေးပါ။ သီးနှံပွဲရုံများသို့ နှမ်း ဝင်ရောက်မှုများတွင် နှမ်း(နက်)ဝင်ရောက်မှု အများဆုံးတွေ့ရှိရပြီး၊ နှမ်း(နီ)ဝင်ရောက်မှု အနည်းငယ် သာရှိနေပါသည်။

            နှမ်းစျေးနှုန်းဖြစ်ပေါ်မှုတွင် နှမ်း(နက်)တစ်တင်း(250000)ကျပ်မှ (220000)ကျပ်၊ နှမ်း(နီ)တစ် တင်း(97000)ကျပ်မှ(93000)ကျပ်များသို့ လျော့ကျခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်၊၊ မြေပဲစျေးနှုန်းဖြစ်ပေါ် မှုများတွင်လည်း မြေပဲတောင့်(အစို)တစ်ပိဿာ(1500)ကျပ်မှ (1200)ကျပ်သို့ ကျဆင်းလာမှုကို လည်း တွေ့ရှိရပါသည်။ မြေပဲဆံစျေးနှုန်းများတွင်လည်း မြေပဲ(ဆီဆံ)တစ်ပိဿာ(6500)ကျပ်၊ မြေပဲ(လုံးဆံ) တစ်ပိဿာ(7200)ကျပ် ရှိနေပါသည်။

    ဒေသတွင်းဆီထွက်သီးနှံ ဖြိုင်ဖြိုင်ထွက်ရှိနေပြီး၊ ကုန်ကြမ်းစျေးနှုန်း ကျဆင်းနေမှုများကြောင့် စားသုံးဆီစျေးနှုန်းကျဆင်းလာမှု ရှိလာပါသည်။

     ဒေသတွင်းဆီထွက်သီးနှံထွက်ရှိမှု အားကောင်းနေခြင်းနှင့် နှမ်း(နီ)၊ မြေပဲ(အတောင့်)၊ မြေပဲ (အဆံ) စျေးနှုန်းများနိမ့်ကျမှုရှိလာခြင်း၊ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူများ ကိုယ်တိုင်မိသားစု စားသုံးရန် ကြိတ်ခွဲလာမှုများ ပိုမိုလာခဲ့သောကြောင့် စားသုံးဆီဖူလုံမှု အထောက်အကူဖြစ်စေခဲ့ပြီး၊ စျေးနှုန်း နိမ့်ကျမှုများကို ရှိစေလာမည်ဖြစ်ပါသည်။

     နှမ်း(နီ)ဒေသတွင်း ကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ်မှုများတွင် အသုံးပြုရန်သိုလှောင် ထားရှိမှုအချို့ရှိနေပြီး၊ တောင်သူမျာလက်ဝယ်နှမ်းနှင့် မြေပဲစားသုံးဆီကြိတ်ခွဲရန် ချန်လှပ်ထားရှိမှုများကို သိရှိရပါသည်။ မန္တလေးတိုင်းတွင်းမှ မြေပဲဆီဝင်ရောက်မှု ပိုမိုလာနိုင် သည့်အနေအထားများနှင့်ဒေသတွင်း ဆီထွက် သီးနှံ ကုန်ကြမ်းစျေးဖြစ်ပေါ်မှုတို့အရ စားသုံးဆီစျေးနှုန်းလျော့ကျလာမှုကိုတွေ့ရမည်ဖြစ်ပြီး၊ ဖူလုံမှု ကိုရရှိ စေမည် ဖြစ်ပါသည်။

DOCA(ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ)

    ဒေသတွင်းမွေးမြူရေးကြက်ခြံများတွင် ရာသီဥတုအနေအထား အရ ကြက်ပေါက်မှာယူမှုများ လျော့ကျခဲ့သည်ကို သိရှိရပြီး၊ မွေးမြူထားရှိမှုများမှလည်း ပျက်စီးမှုအနည်းငယ်ရှိခဲ့သည်ဟု သိရှိရ ပါသည်။ ဒေသတွင်းမွေးမြူမှုများမှ စျေးကွက် လိုအပ်ချက်များအပြည့်မှီ ခဲ့သဖြင့် မန္တလေးတိုင်း တွင်းရှိပျော်ဘွယ်၊ မိတ္ထီလာ၊ ကျောက်ဆည်မြို့များမှ မှာယူများရှိခဲ့ပြီး၊ ခြံဖမ်းစျေးနှုန်းမြှင့်တက်မှု၊ သယ်ယူကုန်ကျစရိတ်များ မြင့်တက်ပြီး လက်လီကြက်သားစျေးနှုန်းမြင့်တက်မှု ရှိစေခဲ့ပါသည်။

    မန္တလေးနှင့်မိတ္ထီလာမြို့နယ်များမှ ပုံမှန်ဝင်ရောက်ခဲ့မှုကြောင့် ‌ဒေသတွင်း ‌စျေးကွက် လိုအပ် ချက် ပြည့်စုံမှုရှိခဲ့ပါသည်။ ဒေသတွင်စိုက်ပျိုးမှုများနှင့် အောင်ပန်း စျေးကွက်မှ မီးဖိုချောင်သုံး ဟင်းသီး ဟင်းရွက် ဝင်ရောက်မှုအားကောင်းခဲ့ ခြင်းတို့ကြောင့် ကုလားပဲခြမ်းစျေးနှုန်းကျဆင်းမှုကိုလည်း ရှိစေခဲ့ ပါသည်။

    ဒေသတွင်းမွေးမြူမှုများမှ မန္တလေးနှင့်ရှမ်း(တောင်)‌စျေးကွက်များ သို့ CP နှင့်ဗမာ ဝင်ရောက်မှု အချိုးညီခဲ့သည့် အနေအထားကိုတွေ့ရပါသည်။ ဝက်အကောင်လိုက်(အရှင်)ဈေးနှုန်းတစ်ပိဿာ (19000)ကျပ်မှ(22000)ကျပ်အတွင်းဖြစ်ပေါ်လာမှုကြောင့် လက်လီ(ခုတ်သား)စျေးနှုန်းတွင် လျော့ ကျမှုရှိလာကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ)

          စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မုံရွာခရိုင်၊ မုံရွာမြို့နယ်ရှိ ချင်းတွင်းရတနာဈေး၊ မန်းကျည်းပင်ဈေး၊ သာစည်ဈေး၊ ဗန္ဓုလဈေး၊ ပြည်ထောင်စုဈေးနှင့် ဝန်ထမ်းအိမ်ရာရှိနန္ဒဝန်ဈေးသစ်တို့တွင် မုံရွာမြို့နှင့် အနီးတစ်ဝိုက်ရှိ စားဖို‌ဆောင် သီးနှံစိုက်ပျိုးတောင်သူများမှ လာရောက်၍ ဩဂုတ်လ ဒုတိယပတ်တွင် ရောင်းချနေသော စားဖိုဆောင်သီးနှံများ၏ ဈေးနှုန်းများအနေဖြင့် ခါကြက်ဥ ( ၁၀)ကျပ်သားလျှင် ( ၈၀၀)ကျပ် ဈေးနှုန်း၊ ရှောက်သီး အကြီးတစ်လုံးလျှင် (၅၀၀)ကျပ်မှတစ်လုံးလျှင် ( ၁၀၀၀)ကျပ်၊ ဗမာ သံပရာသီး တစ်လုံးလျှင် ( ၁၀၀) ကျပ်၊ သံပယိုသီး ( ၁ )လုံးလျှင် ( ၂၀၀)ကျပ်၊ ကန်စွန်းရွက် ( ၁ )စည်းလျှင် ( ၂၀၀)ကျပ်၊ ပဲတောင့်ရှည်သီး ( ၁ )စည်းလျှင် ( ၈၀၀)ကျပ်၊  ဖရဲသီးနု ( ၁၀) ကျပ်သားလျှင် ( ၅၀၀)ကျပ်၊ ခရမ်းသီး ( ၂၅)ကျပ်သားလျှင် ( ၇၀၀)ကျပ်၊ ခဝဲသီး ( ၂၅) ကျပ် သားလျှင် ( ၁၀၀၀)ကျပ်၊ ကင်းမွန်းရွက် ( ၃)စည်းပါ တစ်ထုပ်လျှင် ( ၅၀၀)ကျပ်၊ ဟင်းနုနွယ် ( ၁၀) ကျပ်သားလျှင် ( ၅၀၀) ကျပ်၊ ချဉ်ပေါင်ခါး ( ၂) စည်း လျှင် ( ၅၀၀)ကျပ်၊ ချဉ်ပေါင် ( ၁ )စည်းလျှင် ( ၂၀၀)ကျပ်၊ အိုးမုန့်ညှင်း ( ၁ )စည်းလျှင် ( ၃၀၀)ကျပ်၊ ( ၂ )စည်းလျှင် ( ၅၀၀)ကျပ်၊ တောကြက် ဟင်းခါးသီး ( ၁) ဘူးလျှင် ( ၈၀၀)ကျပ်၊ မုန်လာထုပ် ( ၁ )ထုပ်လျှင် (၂၀၀၀)ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချ လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

DOCA (စစ်ကိုင်း)

     မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ သရက်ခရိုင်၊ အထက်မင်းလှမြို့၊ ဇေယျာသီရိဈေး၌ ဩဂုတ်လ(ဒုတိယပတ်)တွင် မြို့ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ ပန်းတော်ပြင်နှင့်ဥယျာဉ်ကျေးရွာမှ ထွက်ရှိသည့်ဗုံလုံသီး(ခေါ်)ပဲလင်းမြွေ သီးများ ဝင်ရောက်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။  

     အထက်မင်းလှမြို့နယ်အတွင်း၌ ဗုံလုံသီးကို စိုက်ခင်းများအဖြစ် စိုက်ပျိုးမှုမရှိသော်လည်း တစ်နိုင် တစ်ပိုင်စိုက်ခင်းများအဖြစ်သာ စိုက်ပျိုးကြကြောင်း သိရသည်။ ၂၀၂၅ခုနှစ်၊  ဩဂုတ်လ (ဒုတိယပတ်)တွင် ဗုံလုံသီး(၁)တောင့်လျှင် ကျပ်(၇၀၀-၁၀၀၀)ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ယခုတစ်ပတ် မှစတင်၍ ဈေးအတွင်းသို့ဝင်ရောက်လာပြီး ပေါ်ဦးပေါ်ဖျားဖြစ်သည့်အတွက် ဈေးကောင်းရပြီး အရောင်း အဝယ်မှာ သွက်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ ဗုံလုံသီးသည် လူခန္ဓာကိုယ်ကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းကျိုးများသည့်သီးနှံဖြစ်သည်။ ဆီးချိုရောဂါနှင့်နှလုံးရောဂါကို ကာကွယ်ပေးသည့်အပြင် အမျှင်ဓါတ်များ စွာပါဝင်သည့်အတွက် အစာခြေစနစ်ကိုကောင်းမွန်စေပြီး ဝမ်းမှန်စေကြောင်း၊ ကယ်လ်ဆီယမ်ပါဝင်မှု ကြောင့် အရိုးနှင့်သွားများကို ကြံခိုင်စေကြောင်းလည်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)