ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

      စားဖိုဆောင်သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်သည့် ငရုတ်သီးကို လွိုင်ကော်မြို့နယ် မှုံပြာ၊ လင်ဖုံလေး၊ ရေနီကန်ကျေးရွာများတွင် စိုက်ပျိုးကြပြီးထွက်ရှိသောငရုတ်သီးစိမ်းကို‌ ဒေသတွင်းဈေးကွက်အတွင်း ဖြန့်ဖြူးရောင်းချကြကြောင်း၊ ဒေသခံလူမျိုးများမှာလည်း ငရုတ်သီးကို ဒေသရိုးရာအစား အသောက် များ၊ဟင်းလျာများတွင်မရှိမဖြစ်အများဆုံးအသုံးပြုကြပါသည်။ ယခုလက်ရှိ စက်တင်ဘာလ စတုတ္ထပတ်တွင် ဈေးကွက်အတွင်း ငရုတ်သီးစိမ်းတစ်ပိဿာလျှင် (၃၅၀၀)ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိပြီး ယခင်ဩဂုတ်လစတုတ္ထပတ်တွင် ငရုတ်သီးစိမ်းတစ်ပိဿာလျှင်(၅၀၀၀)ကျပ်ရှိခဲ့ပြီး ယခင်ဩဂုတ်လ စတုတ္ထပတ်နှင့် ယခုစက်တင်ဘာလစတုတ္ထပတ်နှိုင်းယှဉ်လျှင် ငရုတ်သီးစိမ်း တစ်ပိဿာလျှင် (၁၅၀၀) ကျပ်ခန့်ကျဆင်းလာကြောင်း ဈေးနှုန်းကျဆင်းလာရခြင်းမှာ ငရုတ်သီးကို မရင့်မှည့်မှီဆွတ်ခူး ရောင်း ချမှုများပြီး ဈေးကွက်တွင်း ဝင်ရောက်မှုများလာခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု ငရုတ်သီး စိုက်ပျိုးရောင်းချသူတစ်ဦးထံမှ သိရပါသည်။

DOCA(ကယား)

     မုံရွာမြို့၊ ကန်သာယာဈေးတွင် ဒေသအသီးသီးမှ မျှစ်၊ မှိုများ ဝင်ရောက်လျက်ရှိပြီး ဈေးကွက်တွင် တွင်ကျယ်စွာ ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားလျက်ရှိသည်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး အောက်ပိုင်းတွင် မိုးများစွာရွာသွန်း၍ မျှစ်၊ မှိုများ ပေါက်ရောက်မှု များပြားသဖြင့် ချင်းတွင်းမြစ်၏ တစ်ဖက်ကမ်းဖြစ်သော ဆားလင်းကြီး၊ ယင်းမာပင်၊ ပုလဲ၊ ကနီ၊ မင်းကင်းမြို့များနှင့် မုံရွာခရိုင်အတွင်းရှိ ဘုတလင်ဒေသမှထွက်သော မျှစ်နှင့်မှိုများ ကန်သာယာဈေးတွင် နေ့စဉ်ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။

     တောင်ရိုးမျှစ်စိမ်း၊တောင်ရိုးမျှစ်၊ ဖိုဝင်တောင်မျှစ်၊အုတ်ဖိုလက်ပံမျှစ်များနှင့် မှိုနီ၊မှိုဥနက်၊ ဝါးမှို၊ ငှက်ပျောမှိုများ စသည့်ဒေသအခေါ်အဝေါ်များဖြင့် ရောင်းချကြရာ မျှစ်တစ်ပိဿာလျှင် (၁၅၀၀ ကျပ်မှ ၃၀၀၀)အထိ ဈေးရကြောင်း၊ မှိုတစ်ပိဿာလျှင် (၁၀၀၀၀ ကျပ်မှ ၃၀၀၀၀)ကျပ်အထိ အစားစား ရောင်းချရကြောင်း သိရပါသည်။ စားသုံးသူများမှလည်း ရာသီစာဖြစ်၍ ဝယ်ယူစားသုံးသူများပြီး မျှစ်၊ မှို ရောင်းချသူများမှာလည်း မျှစ်ချိုး၊ မှိုရှာသူများထံမှ ဖောက်သည်ယူ ရောင်းချကြရာ ဝင်ငွေကောင်းလျက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)

    စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊စစ်ကိုင်းတိုင်း‌ဒေသကြီး၊  ရွှေဘိုခရိုင်ဦးစီးမှူးရုံး အနေဖြင့် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်းများအပြင် ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် အသင်း၊ အစုအဖွဲ့နှင့် ကုန်စည်ဒိုင်များ ဖွဲ့စည်းခြင်း၊ ဖွဲ့စည်းပြီးအသင်းအဖွဲ့များ၊ ကုန်စည်ဒိုင်များပိုမိုခိုင်မာ အားကောင်းလာစေရေး ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ စည်ဒိုင်များ၏ သီးနှံဈေးနှုန်းများနှင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်မှု တင်း/တန်စာရင်း တို့ကိုလည်း အပတ်စဉ်၊ လစဉ်တင်ပြလျှက်ရှိပါသည်။

      ရွှေဘိုခရိုင်အနေဖြင့် ၂၀၂၂-၂၀၂၃ခုနှစ်တွင် အစေ့ထုတ်ပြောင်း(မိုး) (၁၁၁၅၃)ဧကနှင့် မိုးမြေပဲ (၁၅၉၁၂၉)ဧက စိုက်ပျိုးခဲ့ကြောင်း သက်ဆိုင်ရာဌာန၏ စာရင်းများအရ သိရှိရပါသည်။ ရွှေဘိုမြို့ ပဲ၊ နှမ်းကုန်စည်ဒိုင်သို့ ရွှေဘိုခရိုင်အတွင်းသာမက ကန့်ဘလူခရိုင်တို့မှ အစေ့ထုတ်ပြောင်းနှင့် မြေပဲဆံများ စက်တင်ဘာလဆန်းပိုင်းမှစတင်၍ ဝင်ရောက်လာပြီး စက်တင်ဘာဒုတိယပတ်တွင် အစေ့ထုတ်ပြောင်း တစ်တင်းလျှင်(၁၇၀၀ဝိ/-)နှင့် မြေပဲဆံတစ်တင်းလျှင် (၉၆၀၀ဝိ/-)ပေါက်ဈေးရှိပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်မှုမှာ အစေ့ထုတ်ပြောင်း(၆၀၀)တင်း၊ (၁၅)တန်နှင့် မြေပဲဆံ(၆၀၀)တင်း၊ (၁၄)တန်ဖြစ်ပါသည်။  စက်တင်ဘာလ တတိယပတ်အတွင်း အစေ့ထုတ်ပြောင်းတစ်တင်းလျှင်(၁၇၅၀ဝိ/-)နှင့် မြေပဲဆံတစ်တင်းလျှင်(၈၉၆၀ဝိ/-) ပေါက်ဈေးရှိပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်မှုအနေဖြင့် အစေ့ထုတ်ပြောင်း (၉၀၀၀)တင်း၊ (၂၂၅)တန်နှင့် မြေပဲဆံ (၂၀၀၀)တင်း၊ (၄၆)တန်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။ ယခင်အပတ်နှင့် ယခုအပတ် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်မှု နှိုင်းယှဉ်ပါက တတိယပတ်တွင် အစေ့ထုတ်ပြောင်း (၈၄၀၀)တင်း/ (၂၁၀)တန်နှင့် မြေပဲဆံ(၁၄၀၀)တင်း/ (၃၂)တန်ပိုမို အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း ရွှေဘိုမြို့ ပဲ၊ နှမ်း ကုန်စည်ဒိုင်၏ စာရင်းများအရသိရှိရပါသည်။  ရွှေဘိုမြို့ ပဲ၊ နှမ်းကုန်စည်ဒိုင်သို့ ဝင်ရောက်လာသည့်သီးနှံများကို ပဲ၊ နှမ်းကုန်သည်များမှ သိုလှောင်ခြင်းနှင့် မန္တလေးမြို့သို့ပြန်လည်တင်ပို့ခြင်းများ ဆောင်ရွက်ကြကြောင်း သတင်းရရှိပါသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           

          ကျွန်ုပ်တို့နေထိုင်ရာ ကမ္ဘာမြေကြီး၌ လူသားတို့အသက်ရှင်နေထိုင်နိုင်ရန်အတွက် သဘာဝ တရား၏လက်ဆောင် သက်ရှိအုပ်စုတွင်ပါဝင်သော အပင်များသည် တိုက်ရိုက်သော်လည်းကောင်း၊ သွယ်ဝိုက်၍သော်လည်းကောင်း လူသားတို့အတွက် အကျိုးပြုလျက်ရှိပြီး လူသားတို့၏ဇီဝကမ္မ ဖြစ်စဉ်များအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော အောက်ဆီဂျင်ကိုလည်း ထုတ်ပေးလျက်ရှိပေသည်။ လူသားတို့ကမ္ဘာ စိမ်းလန်းသာယာလှပဖို့အတွက် သစ်ပင်ပန်းနွယ်များသည် လူတို့၏ အစားအသောက် အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ကျန်းမာရေးအတွက် ဆေးဖက်ဝင် အပင်များအဖြစ်လည်းကောင်း၊ အလှကုန် ပစ္စည်းများထုတ်လုပ်ရာတွင် အသုံးပြုခြင်းဖြင့် များပြားသော အကျိုးကျေးဇူးများရရှိနေသည်။

          မြန်မာနိုင်ငံသည် သဘာဝတရားကြီး၏ မျက်နှာသာပေး၍ ကုန်းမြေများပြားလှပြီး ရေမြေတောတောင် သဘာဝသယံဇာတများနှင့် ပြည့်နက်နေသည့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဟု ခေါ်ဆိုရလျှင် မှားမည်မထင်။ လူသားတို့အသက်ရှင်နေထိုင်ရန်အတွက် အကျိုးပြုလျှက်ရှိသော သစ်ပင်ပန်းနွယ် များစွာထဲမှ အစားအသောက်၊ ဆေးဝါးနှင့် အလှကုန်တို့အတွက် စွယ်စုံရ မြင်းခွာရွက်ပင်၏အကျိုး ကျေးဇူးများမှာ အင်မတန်များပြားလှပါသည်။ ကျွန်ုပ်တို့မြန်မာနိုင်ငံ၌ မြင်းခွာရွက်ပင်ကို နေရာ ဒေသစုံပေါက်ကြသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းဒေသများတွင် တကူးတက စိုက်ပျိုးနေစရာ မလိုဘဲ လယ်ကန်သင်းများနှင့် ရွံစေးမြေများတွင်မြေပြင်၌ တွယ်ကပ်၍ပေါက်ကြသည်။ ယခုလို မိုးတွင်းအချိန်အခါ၌ မြင်းခွာရွက်များ လှိုင်လှိုင်ပေါများပြီး ကျန်းမာသန်စွမ်းသော အရွက်များဖြင့် မြင်ရသူအဖို့ နှစ်လိုဖွယ်ရှိလှသည်။ “နွယ်မြစ်သစ်ပင် ဆေးဖက်ဝင်” ဆိုသည့်စကားအတိုင်းပြောရပါလျှင် အပင်များ၏ အစိတ်အပိုင်းများဖြစ်ကြသော အရွက်၊ အသီး၊ အပွင့်၊ အကိုင်း၊ အခေါက်နှင့် အမြစ်ပါမကျန် အားလုံးသည် သူနေရာနှင့်သူ အသုံးဝင်ကြသည်သာဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် မြန်မာ့တိုင်းရင်းဆေး ပညာများအတွက် အသုံးတင့်ကြသည်။

            စွယ်စုံရ မြင်းခွာရွက်ဟု အညာဒေသတောသူတောင်သားများ၏ မြင်းခွာရွက်အကြောင်းကိုလည်း အကျယ်တဝင့် ဖော်ပြရလျှင် ဆေးမြင်းခွာနှင့် ရိုးရိုးမြင်းခွာရွက်ဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိသည်။ မြင်းခွာရွက်သည် အမြင်ဓာတ်ကို ကြည်လင်စေသော ဂုဏ်သတ္တိရှိ၏။ အသားအရေကို ကြည်လင်စေ၏။ ဆီးချို၊ သွေးတိုး ရောဂါရှိသူများပင်လျှင် အရွတ်ကိုကြိတ်၍ သဘာဝ အစားထိုးဖျော်ရည်အဖြစ်သောက်သုံးကြသည်။ မြင်းခွာရွက်တွင် အမျှင်ဓာတ်များစွာပါဝင်သဖြင့် အစာအိမ်၏ အစာခြေစနစ်ကို ကောင်းမွန်စေကာ လူကိုပေါ့ပါးစေနိုင်သည်။ မြင်းခွာရွက်တွင် ကယ်ဆီယမ်၊ သံဓာတ်၊ ပိုတက်ဆီယမ်၊ ဗီတာမင်A၊ ဗီတာမင်C၊ ဗီတာမင်B12နှင့် အခြားသက်စောင့်ဓာတ်များစွာပါဝင်သည်။ ယခုနောက်ပိုင်း၌ မြင်းခွာရွက်ကို နေပူခံ အခြောက်လှန်းကာ ရရှိလာသောမြင်းခွာရွက်ခြောက်များကို လက်ဖက်ရည် အကြမ်းအဖြစ် လက်ဖက်ခြောက်အစားထိုးသုံးစွဲလာမှု ခေတ်စားလာကြသည်။ သုံးစွဲသူများ၏ ပြောပြချက်အရ ဆီးလမ်းကြောင်းကို ကောင်းမွန်စေကာ ဆီးကျောက်တည်ခြင်းရောဂါမှ ကင်းဝေး စေပြီး  ခန္ဓာကိုယ်တွင်းရှိ အဆိပ်တောက်များကို ပျက်ပြယ်စေကာ သွေးများစီးဆင်းမှုကောင်း၍ ကျန်းမာရေးအတွက် အလွန်ပင်အကျိုးများကြောင်း သိရှိရသည်။ ခန္ဓာကိုယ်တွင်းရောင်ရမ်း ဖောသွပ်ခြင်းများအတွက်လည်း မိမိတို့ ကြိုက်နှစ်သက်ရာပုံစံဖြင့် အသုပ်သုပ်စား၊ ဟင်းချိုသောက်၊ အရွက်ကြိတ်၍သော်လည်းကောင်း သုံးစွဲနိုင်ကာ ခံစားရသော ဝေဒနာများကို သက်သာစေနိုင်ပြီး အလှအပရေးရာကဏ္ဍအနေဖြင့် သိရှိရသည်မှာ မြင်းခွာရွက်တွင် Collagen ပါဝင်မှုများသည့်အတွက် အရွယ်မတိုင်ခင် အိုမင်း ရင့်ရော်ခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးပြီး အရွယ်တင်နိုပျိုစေကြောင်း သိရသည်။

          ယခင်က ကျွန်ုပ်အနေဖြင့် နိုင်ငံခြားမှ မှာယူရသော နိုင်ငံခြားဆေး၊ အလှကုန်နှင့် အစားအသောက်များကို အလေးထား အကောင်းထင်ခဲ့ဖူးသည်။ အမှန်စင်စစ်အားဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့ မြန်မာနိုင်ငံ၏သဘာဝနွယ်မြစ်သစ်ပင်များနှင့် ဖော်စပ်ထုတ်လုပ်ထားသောတိုင်းရင်းဆေးများမှာလည်း အဆင့်အတန်းမနိမ့်လှပေ။ မိမိတို့ အနီးပတ်ဝန်းကျင်၌ အလေ့ကျပေါက်သော မြင်းခွာရွက်၏ တန်ဖိုးကို မသိသူများအဖို့ အလွန်ဝမ်းနည်းစရာကောင်းလှသည်။ ကျန်းမာရေးရှုထောင့် အနေဖြင့်လည်း မြင်းခွာရွက်သည် ချမ်းသာသော ကျန်းမာခြင်းကို ရရှိစေသကဲ့သို့ အစားအသောက် အဖြစ်သုံးစွဲရာမှာလည်း အရသာရှိသော အစားအစာတစ်ခုအဖြစ် မှတ်ယူရပါမည်။  မြင်းခွာရွက်ပင်ကို စိုက်ခင်းများအနေဖြင့် စိုက်ပျိုးကာ အလှကုန်၊ အစားအသောက်၊ ဆေးဝါးနှင့် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန် အဖြစ် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သုံးစွဲပါလျှင် အကျိုးများမည်ဖြစ်ပါကြောင်း ရေးသား တင်ပြလိုက်ရပါသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)

         ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပြည်ခရိုင်၊ ပန်းတောင်းမြို့နယ်တွင် ဆောင်းနေကြာများ စတင်စိုက်ပျိုးနေပြီဖြစ်ပါသည်။ ယခုလက်ရှိအချိန်တွင် ပန်းတောင်းမြို့နယ် မကျီးထုံးကျေးရွာအုပ်စု၊ ကြို့ကုန်းကျေးရွာရှိ ကွင်းအမှတ် (၁၂၇)တွင် ဆောင်းနေကြာ (၃)ဧက စိုက်ပျိုးထားရှိသလို ကွေ့မ၊ ဆင်လူး၊ ဆိတ်တဲကျေးရွာတို့တွင် ဧက(၂၀)ကျော်စိုက်ပျိုးပြီးဖြစ်၍ ယခုနှစ်တွင် မကျီးထုံး ကျေးရွာ အုပ်စုအနေဖြင့် (၈၅)ဧက စိုက်ပျိုးမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ဆောင်းနေကြာ တစ်ဧက စိုက်ပျိုးလျှင် နေကြာမျိုးစေ့(၄)ပြည် စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရပါသည်။ ဆောင်းနေကြာကို စက်တင်ဘာ လနှင့် အောက်တိုဘာလတို့တွင် စိုက်ပျိုးကြသလို မိုးစပါးအပြီး နိုဝင်ဘာလနှင့် ဒီဇင်ဘာ တို့တွင်လည်း စိုက်ပျိုးကြပါသည်။ ယခင်နှစ်တွင် နေကြာမျိုးစေ့တစ်ပြည်ကို (၁၅၀၀)ကျပ်ဖြင့် ဝယ်ယူ စိုက်ပျိုးကြပြီး ယခုနှစ်တွင် မျိုးစေ့တစ်ပြည်ကို (၂၅၀၀)ကျပ်နှုန်းဖြင့် ဝယ်ယူ၍ စိုက်ပျိုးရသဖြင့် ယခင်နှစ်ထက်စာလျှင် မျိုးစေ့ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လာကြောင်း သိရပါသည်။ ယခုနှစ်တွင် ဆောင်းနေကြာ တစ်ဧကစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ကုန်ကျစရိတ်မှာ သွင်းအားစုများ ပါဝင်ခြင်း မရှိသေးသော်လည်း ကျပ်(၂)သိန်းဝန်းကျင်ခန့် ကုန်ကျကြောင်းသိရပါသည်။ ယခင်နှစ်တွင် နေကြာ တစ်ဧကစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ကုန်ကျစရိတ်မှာ (၂၆၀၀၀၀)ကျပ်ခန့် ရှိခဲ့သဖြင့် ယခုနှစ်တွင် စိုက်ပျိုး စရိတ်၊ သွင်းအားစုများ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်လာသဖြင့် တစ်ဧကကုန်ကျစရိတ်များ မြင့်တက်လာ နိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းသိရှိရပါသည်။

      နေကြာသီးနှံသည် တောင်သူများအတွက် အကျိုးအမြတ်ရရှိသည့် သီးနှံဖြစ်သည့်အပြင် ပြည်တွင်းစားသုံးဆီဖူလှုံရန်အတွက်လည်း ပိုမိုတိုးချဲ့စိုက်ပျိုးသင့်ကြောင်း၊ တစ်ဧကထုတ်လုပ်မှုတွင် အကျိုးအမြတ်ရရှိရေးနှင့် တစ်တင်းထုတ်လုပ်မှု့စရိတ်လျော့ချနိုင်ရေးအတွက် အထွက်နှုန်း ကောင်း မွန်သည့် နေကြာမျိုးများနှင့် နည်းစနစ်မှန်ကန်စွာဖြင့်စိုက်ပျိုးနိုင်ပါက ပိုမိုအကျိုးအမြတ် ဖြစ်ထွန်းမည် ဖြစ်ကြောင်း လေ့လာသုံးသပ်တင်ပြအပ်ပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)