ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

          မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ချောက်ခရိုင်၊ ချောက်မြို့၊ အမှတ်(၇)ရပ်ကွက်ရှိ မြို့နယ်အားကစားကွင်း၌ (၁.၂.၂၀၂၃)ရက်နေ့ နံနက်(၀၈း၀၀)နာရီအချိန်တွင် အလယ်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်၊ ကျောက်ပန်းတောင်းတပ်နယ်မှဦးဆောင်၍ မြို့နယ်ဌာနဆိုင်ရာများပူးပေါင်းကာ အခြေခံစားသောက်ကုန် များအား ပြည်သူများသို့ သက်သာသောဈေးနှုန်းဖြင့် ရောင်းချပေးခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          ထိုသို့ရောင်းချရာတွင် အခြေခံစားသောက်ကုန်များဖြစ်သော ဆီ၊ ကြက်ဥ၊ အမဲသား၊ ဝက်သားနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များအား စျေးနှုန်းချိုသာစွာဖြင့် စားအုန်းဆီတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၅၂၀၀)၊ ကြက်ဥ (၁၀)လုံး ကျပ်(၂၀၀၀)၊ အမဲသား၊ ဝက်သားတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၀၀၀၀)နှုန်းဖြင့် ရောင်းချပေးခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

      စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ ရွှေဘိုခရိုင်ဦးစီးမှူးရုံးအနေဖြင့် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်းများအပြင် ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် အသင်း၊ အစုအဖွဲ့နှင့် ကုန်စည်ဒိုင်များဖွဲ့စည်းခြင်း၊ ဖွဲ့စည်းပြီးအသင်းအဖွဲ့များ၊ ကုန်စည်ဒိုင်များ ပိုမိုခိုင်မာအားကောင်းလာစေရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ကုန်စည်ဒိုင်များ၏သီးနှံဈေးနှုန်းများနှင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်မှု တင်း/တန် စာရင်းတို့ကိုလည်း အပတ်စဉ်၊ လစဉ်တင်ပြလျက်ရာ ဇန်နဝါရီလအတွင်း အရောင်းအဝယ်ဖြစ်သည့် သီးနှံနှင့်ဈေးနှုန်းအခြေအနေများကို ရွှေဘိုမြို့ ပဲ၊ နှမ်းကုန်စည်ဒိုင်ရှိ တာဝန်ရှိသူများနှင့် ဆက်သွယ်မေးမြန်းရာ ပဲစင်းငုံနှင့် မတ်ပဲများအရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

ပဲစင်းငုံ

ပဲစင်းငုံမှာ ဒီဇင်ဘာလ နောက်ဆုံးပတ်မှစတင်၍ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ယခုအချိန်တွင် လှိုင်လှိုင်ဝင်ရောက်လျက်ရှိကြောင်း၊ ဇန်နဝါရီလအတွင်း အရောင်းအဝယ်ဖြစ်သည့်ဈေးနှုန်းများမှာ ပဲစင်းငုံတစ်တင်းလျှင် အနိမ့်ဈေး(၅၅၀၀ဝိ/-)ကျပ်မှ အမြင့်ဈေး(၅၇၀၀ဝိ/-)ကျပ်အထိပေါက်ဈေးရှိခဲ့ကြောင်း၊ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်မှုမှာ (၁၀၄၀၀)တင်း/(၃၃၉၇)တန်ဖြစ်ကြောင်း၊ ပဲစင်းငုံတစ်တင်း၏ ယခင်လပေါက်ဈေးမှာ (၅၄၀၀ဝိ/-)ကျပ် ဈေးနှုန်းတစ်မျိုးတည်းဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့သဖြင့် ယခင်လနှင့် ယခုလ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်သည့်ဈေးနှုန်းတို့ကို နှိုင်းယှဉ်ပါက ယခုလတွင် ယခင်လထက်  တစ်တင်းလျှင် (၁၀၀ဝိ/-)ကျပ်မှ (၃၀၀ဝိ/-)ကျပ်အထိ ဈေနှုန်းပိုခဲ့ကြောင်းနှင့် ကုန်သည်များအနေဖြင့် မိမိဝယ်ယူရသည့်ဈေးနှုန်းနှင့် ရောင်းချရသည့်ဈေးနှုန်းအပေါ် အကျိုးအမြတ်ရရှိပါက နေ့ချင်းရောင်းချကြပြီး ဈေးနှုန်းမကိုက်ပါက လက်ဝယ်သိုလှောင်ထားကာ ဈေးနှုန်းကိုက်မှသာ ရောင်းချကြကြောင်းသတင်းရရှိပါသည်။

မတ်ပဲ

မတ်ပဲမှာ ဇန်နဝါရီလပထမပတ်မှစတင်၍ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ဇန်နဝါရီလအတွင်း မတ်ပဲတစ်တင်းလျှင် အနိမ့်ဈေး(၅၂၀၀ဝိ/-)ကျပ်မှ အမြင့်ဈေး(၅၃၀၀ဝိ/-)ကျပ်အထိပေါက်ဈေးရှိခဲ့ကြောင်း၊  အရောင်းအဝယ်ဖြစ်မှုမှာ (၅၀၀၀)တင်း/(၁၆၃)တန်ဖြစ်ကြောင်း ဝင်ရောက်သမျှမတ်ပဲများအား ဒေသတွင်း တစ်ဆင့်ပြန်လည်ရောင်းချသူများမှ အများဆုံးဝယ်ယူသိုလှောင်ကြကြောင်းသတင်းရရှိပါသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)

    ကသာခရိုင်တွင် စိုက်ပျိုးသည့်ပဲသီးနှံများထဲ၌ မြေပဲသည် အများဆုံးစိုက်ပျိူးသော ပဲအမျိုးအစားဖြစ်ပြီး မြေထောက်ပဲသီးနှံမှာ ဒုတိယအများဆုံးစိုက်ပျိုးသောသီးနှံဖြစ်သည်။ ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ခရိုင်အတွင်း မြေထောက်ပဲစိုက်ဧက (၄၀၅၉၁)ဧကရှိပြီး မြေထောက်ပဲသီးနှံကို အောက်တိုဘာလနှင့် နိုဝင်ဘာလများတွင် စိုက်ပျိုးကာ ဇန်နဝါရီလနှင့် ဖေဖော်ဝါရီလများတွင် ရိတ်သိမ်းကြောင်းသိရပါသည်။ ယခုနှစ်၌ မြေထောက်ပဲစတင်ပေါ်ချိန်သည် ဈေးကောင်းရရှိသောအချိန်ဖြစ်ပြီး ဈေးကွက်များသို့ စတင်တင်ပို့လျက်ရှိကြောင်းသိရပါသည်။

        ကသာခရိုင်တွင် ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းတစ်လျှောက် မြေနုကျွန်းများမှ စိုက်ပျိုးထွက်ရှိသောမြေထောက်ပဲများသည် လူကြိုက်များပြီး ဈေးကွက်ခိုင်မာသောဒေသထွက်ကုန်ဖြစ်သည်။ မြေထောက်ပဲကို အစိုခူးဆွတ်ခြင်းနှင့် အခြောက်ခူးဆွတ်ခြင်းဟူ၍ နှစ်မျိုးတွေ့ရသည်။ အဆံထည့်ပြီး ရင့်သည်နှင့် အစိုခူးဆွတ်ပြီးသေား အတောင့်လိုက်ဈေးနှုန်းမှာ ဆယ်ပိဿာလျှင် (၁၅၀၀၀)ကျပ်၊ အဆံထွင်ပြီးသောဈေးနှုန်းမှာ နို့ဆီဘူးတစ်ဘူးလျှင် (၅၀၀)ကျပ်ဖြင့် ဈေးကွက်အတွင်း ရောင်းချကြပါသည်။

          မြေထောက်ပဲသီးနှံတစ်ဧကလျှင် ကုန်ကျစရိတ်မှာ ကျပ်ခြောက်သိန်းခန့်ရှိကြောင်း၊ ရိတ်သိမ်းချိန်တွင် တစ်ဧကအထွက်နှုန်းမှာ ပျှမ်းမျှအားဖြင့် အဆံ(၁၆)တင်းခန့်ထွက်ရှိကြောင်းသိရသည်။ မြေထောက်ပဲပေါက်ဈေးမှာ အထိုင်ဈေးတစ်တင်းလျှင် (၇၀၀၀၀)ကျပ်၊ မန္တလေးဈေးတစ်တင်းလျှင် (၈၀၀၀၀)ကျပ်ရှိသည့်အတွက် တစ်ဧကလျှင် အကျိုးအမြတ် (၅၂၀၀၀၀)ကျပ်ခန့်ရှိသည်။ ဒေသတွင်းလှောင်လက် အနည်းငယ်သာရှိပါသည်။ ဒေသထွက်မြေထောက်ပဲအားလုံးနီးပါးကို အများအားဖြင့် မန္တလေးသို့တင်ပို့ကြပြီး ဗန်းမော်မှတစ်ဆင့် တရုတ်နယ်စပ်သို့ တင်ပို့မှုရှိကြောင်းနှင့် ယခုလ သီးနှံပေါ်စတွင် နေ့စဉ်တင်း(၃၀၀၀)ကျော်ခန့် မန္တလေးဈေးကွက်သို့ တင်ပို့လျက်ရှိကြောင်း ပဲကုန်သည်များထံမှသိရပါသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)

      မရမ်းပင်ကို အင်္ဂလိပ်အခေါ်အဝေါ်အရ (MARIAN TREE)ဟုခေါ်ဆိုပါသည် ။မရမ်းပင်သည် အပင်ကြီးအမျိုးအစားထဲတွင်ပါဝင်ပြီး အမြင့်ပေ(၄)စင်တီမီတာကနေ(၇)စင်တီမီတာအထိ ရှိတတ်ပါသည်။  မရမ်းသီးအချို၊ အချဉ် အရသာ (၂)မျိုးရှိပါသည်။ မရမ်းသီးပင်ကို တိုင်းဒေသကြီးများဖြစ်သော ရန်ကုန်တိုင်း၊ တနင်္သာရီတိုင်း၊ မန္တလေးတိုင်း၊ ပဲခူးတိုင်း၊ ဧရာဝတီတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များဖြစ်သော မွန်ပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်တို့တွင် စိုက်ပျိုးဖြစ် ထွန်းကြပါသည်။ မရမ်းသီးပင်သည် မြေစေးဆန်ပြီး နှုန်းမြေ ၊ ပူအိုက်စွတ်စိုသောရာသီဥတုတို့တွင် ပိုမိုဖြစ်ထွန်းပါသည်။ မရမ်းပင်ကို စိုက်ပျိုးပြီး( ၇ )နှစ်အကြာတွင် အသီးစတင်ခူးဆွတ်နိုင်ပါသည်။ မရမ်းသီးအထွက်နှုန်းမှာ အပင်ငယ်လျှင် အလုံးရေ ၅၀၀၀/၇၀၀၀ အထိရရှိပြီး အပင်ကြီးလျှင်အလုံးရေ ၂၀၀၀၀/၃၀၀၀၀ အထိ ရရှိနိုင်ပါသည်။  မရမ်းသီးသည် ရာသီချိန်၌သာပေါ်ပြီး ဈေးကွက်တွင် ရောင်းချိန်မကြာသောသီးနှံမျိုးဖြစ်ပါသည်။ မရမ်းသီးသည် ဇန်နဝါရီလလောက်တွင် စတင်ရောင်းချနိုင်ပြီး မတ်လကုန်လောက်တွင် သီးနှံဝင်ရောက်မှုနည်းပါးသွားပါသည်။ သီးနှံပေါ်ချိန်တွင် မရမ်းသီးတစ်ပိဿာလျှင် ၁၈၀၀၀ကျပ်မှ၃၂၀၀၀ကျပ်အထိ ဈေးကောင်းရ လျက်ရှိပြီးအလုံးအကြီး / အသေးပေါ်မူတည်၍လည်း ဈေးနှုန်းကွာခြားမှုရှိသည်ဟု နောင်ယားဈေးအတွင်းရှိ မရမ်းသီးရောင်းချသူတစ်ဦးထံမှ သိရပါသည်။

DOCA(ကယား)

     ပဲစင်းငုံသီးနှံသည် အခြားသောသီးနှံများနှင့်မတူဘဲ (၈) လ၊ (၉) လကြာ စိုက်ပျိုးထားရှိရသော သီးနှံလည်းဖြစ်ပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းဒေသများတွင် အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြသည်ဟုသိရှိရပါသည်။ စိုက်ပျိုးမှုအနေဖြင့် မေလနှင့်ဇွန်လတို့တွင် အများအားဖြင့်စိုက်ပျိုးကြပြီး ဇန်နဝါရီလနှင့် ဖေဖော်ဝါရီလတို့တွင် ပုံမှန်ရိတ်သိမ်းလေ့ရှိပါသည်။ တချို့ဒေသများတွင် ဒေသရာသီဥတုနှင့် စိုက်ပျိုးမြေအပေါ်မူတည်၍ စောစိုက်ကြသဖြင့် ဒီဇင်ဘာလနောက်ဆုံးပတ်တွင် စတင်ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်ဟုသိရှိရပါသည်။ စိုက်ပျိုးသူတောင်သူများအနေဖြင့်လည်း ပဲစင်းငုံကို ဟင်းလျာအနေဖြင့် ခွဲခြမ်းခွဲ၍ ပဲထမင်း၌သော်လည်းကောင်း၊ ဟင်းချို၌သော်လည်းကောင်း၊ ပဲကြာဇံ၌သော်လည်းကောင်း၊ အကြော်အဖြစ်သော်လည်းကောင်း အမျိုးမျိုးပြုလုပ်၍ စားသုံးလေ့ရှိပါကြောင်း၊ မရိတ်သိမ်းမီ ပဲအစိုကိုခူးဆွတ်၍ မုန့်ပဲသရေစာအဖြစ်ပြုတ်၍လည်း စားသုံးလေ့ရှိကြသည်ဟုသိရှိရပါသည်။ ပဲစင်းငုံသည် ချိုစိမ့်သောအရသာရှိပြီး ဘေးဥပဒ်အန္တရာယ်မဖြစ်စေသည့်အတွက် ကျန်းမာသန်စွမ်းခြင်းကို အထောက်အကူပြုကြောင်း သိရှိရသည့်အတွက် စားသုံးသင့်သောပဲတစ်မျိုးလည်းဖြစ်ပါသည်။ Value added တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်တစ်ခုအနေဖြင့် စီမံဖော်ဆောင်လုပ်ဆောင်နိုင်မည်ဆိုပါက နိုင်ငံအတွက် ဝင်ငွေများစွာအထောက်အကူပြုနိုင်သည်ဟု လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦး၏ ပြောကြားမှုအရသိရပါသည်။ပဲစင်းငုံသီးနှံလည်း တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်သည့် ယခုပဲဈေးမှာ အနိမ့်၊ အမြင့်ရှိသည့်အတွက် “မျှော်လင့်နေသော တောင်သူများ၏ အိပ်မက်များ ပြည့်များပြည့်တော့မည်လား”ဟု တောင်သူလုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးက သုံးသပ်ပါသည်။

     မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မြင်းခြံခရိုင်အနေဖြင့် ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ပဲစင်းငုံစိုက်ပျိုးမှုမှာ ဧကပေါင်း(၁၀၀၁၀၅)ဧကရှိခဲ့ပြီး ရိတ်ဧကမှာ(၁၀၀၁၀၅)ဧကနှင့် အထွက်နှုန်း(၈.၇၈)တင်းဖြင့် အထွက်တင်းပေါင်း (၈၇၈၉၂၂) တင်းထွက်ရှိခဲ့ကြောင်း သက်ဆိုင်ရာဌာန၏ စာရင်းများအရသိရှိရပါသည်။ မြင်းခြံခရိုင်အနေဖြင့် ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ပဲစင်းငုံစိုက်ဧကပေါင်း (၁၀၂၄၃၅)ဧကစိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး၊ အထွက်နှုန်းတစ်ဧကလျှင် (၈.၂၅)တင်းထွက်ရှိပြီး ယနေ့အထိ ရိတ်ဧက    (၁၀၂၄၃၅)ဧကရိတ်သိမ်းပြီးဖြစ်၍ အထွက်တင်းပေါင်း (၈၄၅၀၈၉) တင်းထွက်ရှိပြီးဖြစ်ပါသည်။ မြင်းခြံခရိုင်အတွင်း၌ မြို့နယ်အလိုက် စိုက်ပျိုးမှုအနေဖြင့် နွားထိုးကြီးမြို့နယ်တွင် ပဲစင်းငုံစိုက်ပျိုးထားသော စိုက်ဧက (၇၈၀၁၁)ဧကဖြင့် အများဆုံးစိုက်ပျိုးနေကြောင်း၊ တောင်သာမြို့နယ်တွင် စိုက်ဧက(၁၁၈၇၄၉)ဧကနှင့် မြင်းခြံမြို့နယ်တွင် (၅၆၇၅)ဧကစိုက်ပျိုးထားရှိပြီးဖြစ်သည့်အတွက် ရိတ်သိမ်းပြီး ပဲစင်းငုံသီနှံများကိုလည်း ဈေးကွက်သို့ တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။

      လက်ရှိတွင် ပဲစင်းငုံဈေးအနေဖြင့် တစ်ပိဿာလျှင် (၂၉၀၀/- ၊ ၂၉၁၀/- ၊ ၂၉၁၅) ကျပ်ရှိပါသည်။ ပဲအရည်အသွေးအပေါ်မူတည်၍ ဈေးနှုန်းများကွာခြားလျက်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။ ယခင်နှစ်တွင် ပဲစင်းငုံဈေးသည် (၂၀၀၀ - ၂၀၅၀) ကျပ်ရှိခဲ့သည့်အတွက် လက်ရှိဈေးအရဆိုလျှင် တောင်သူများ အထိုက်အလျောက်အဆင်ပြေသည်ဟုသိရှိရပါသည်။ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်မှုအနေဖြင့်  မြို့ပေါ်ကုန်သည် လုပ်ငန်းရှင်များဝယ်ယူစုဆောင်းပြီး မန္တလေးမြို့သို့ တင်ပို့လျက်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။ ပေါ်ဦးပေါ်စဖြစ်သည့်အတွက် ပဲစင်းငုံအနေဖြင့် အဝင်နည်းသေးကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦး၏ ပြောကြားမှုအရသိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)