ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ
ထိုင်းနိုင်ငံနှင့်တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံတို့သည် အပြန်အလှန်ကုန်သွယ်ရေး၊ ဝန်ဆောင်မှုနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများအရှိန်မြှင့်တင်ရန် လွတ်လပ်သောကုန်သွယ်ရေးသဘောတူညီချက် (FTA) ညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးရန်ပြင်ဆင်နေကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံစီးပွားကူးသန်းဝန်ကြီး Pichai Naripthaphan က ဒီဇင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ Mr Pichai က ထိုအကြောင်းကို တောင်ကိုရီးယားသံအမတ် Park Yongmin နှင့် ဝန်ကြီးဌာနရုံးချုပ်တွင် စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ဆွေးနွေး မှုအပြီးတွင် ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်းသိရပါသည်။ ထို FTA သည် ထိုင်း-တောင်ကိုရီးယား စီးပွားရေးမိတ်ဖက်သဘောတူညီချက် (EPA)ဟု အမည်ရပြီး ကု
ယူကေသည် ၁၄.၁၂.၂၀၂၄ ရက်နေ့ (စနေနေ့) က Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership (CPTPP) သို့တရားဝင်ပူးပေါင်းခဲ့ပြီး အာရှ-ပစိဖိတ် ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့တွင် ပထမဆုံးပူးပေါင်းပါဝင်သော ဥရောပနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်လာခဲ့သည်။ နိုင်ငံပေါင်း ၁၂ နိုင်ငံ၏ ကုန်သွယ်မှုသဘောတူညီချက်သည် ရေရှည်တွင် ဗြိတိန်စီးပွားရေးကို ပေါင် ၂ ဘီလီယံ ( အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂.၅၂ ဘီလီယံခန့်) မြှင့်တင်ပေးနိုင်ရန်မျှော်မှန်းထားကြောင်းသိရ သည်။ယူကေ၏ CPTPP သို့ ဝင်ရောက်ပူးပေါင်းခြင်းသည် စီးပွားရေးတိုးတက်မှုနှင့်အိမ်ထောင်စု ဝင်ငွေများမြင့်မားလာစေရန် ရည်ရွယ်သည့်အစိုးရ၏ အပြောင်းအလဲအတွက်အုတ်မြစ်ဖြ
သီရိလင်္ကာနိုင်ငံသည် ၁၉၉၀ မှ ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်းအမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅.၃ ဘီလီယံ ကျော်တန်ဖိုးရှိသောဘဏ္ဍာရေးအရ ပိတ်သိမ်းထားသော အစိုးရ-ပုဂ္ဂလိကပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ပရောဂျက်ပေါင်း ၁၇၉ ခုအား အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့ကြောင်း အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ် ADB ၏ နောက်ဆုံးထုတ်ပြန်ချက်များအရ သိရသည်။အဆိုပါစီမံကိန်းများသည် စွမ်းအင်နှင့်ဆိပ်ကမ်းကဏ္ဍများတွင် အာရုံစိုက်ထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ စုစုပေါင်းပရောဂျက် ၁၇၉ ခုတွင် ၁၆၂ ခုမှာ စွမ်းအင် ကဏ္ဍတွင် အာရုံစိုက်ထားပြီး ပရောဂျက် ၅ ခုမှာ ဆိပ်ကမ်းကဏ္ဍတွင်အာရုံစိုက်ထားခြင်းဖြစ်ပြီး ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍတွင်ပါဝင်မှုအတွက် အရေးပါသော နယ်ပယ်များဖြစ်လာခဲ့သည်။ADB ၏ အဆိုအရ PP
လာအိုနိုင်ငံရှိ ကျွဲကောကို ပြည်တွင်း ထောက်ပံ့ရေးနှင့် တင်ပို့ရန်အတွက် စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်ကာ ကျေးလက် ဒေသအသက်မွေးဝမ်းကျောင်းမှု မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်၍လာအိုနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်း Oudomxay ပြည်နယ်တွင် ကျွဲကော စိုက်ပျိုးမှု ဖြစ်နိုင်ခြေ လေ့လာလျှက်ရှိကြောင်းသိရသည်။အဆိုပါ စီမံကိန်းတွင် ကျွဲကောသီး တန်ချိန် ၂၀၀,၀၀၀ ဖြင့် နှစ်စဉ် စိုက်ပျိုးထွက်ရှိမည့် လျာထားချက်ဖြင့် မြေဧက ၁၀,၀၀၀ ခန့် အသုံးပြုနိုင်မည်ဟု မျှော်မှန်းထားကြောင်း စိုက်ပျိုးရေးနှင့် သစ်တောရေးရာ ဝန်ကြီးဌာန၏ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။ ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် အသီးအနှံများ ရောင်းချခြင်းအပြင် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ဥရောပ နိုင်ငံများသို
ရွေးကောက်ခံသမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ကနေဒါ ကုန်ပစ္စည်းများအပေါ် စည်းကြပ်ခွန် စည်းကြပ်မည်ဆိုပါက ကနေဒါနိုင်ငံသည် ပြင်းထန်သော တုံ့ပြန်မှုတစ်ရပ် ပြုလုပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကနေဒါဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး Chrystia Freeland က သောကြာနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ ကနေဒါ-အမေရိကန် ဆက်ဆံရေးဆိုင်ရာ ကက်ဘိနက် ကော်မတီကို ဦးဆောင်နေသည့် ဖရီးလန်းက ထရန့်၏ ပထမဆုံး ရာထူးသက်တမ်းအတွင်း ကနေဒါ၏ ယခင်အခွန် အကောက်များဆိုင်ရာ အတွေ့အကြုံသည် ရလဒ်ကောင်းတစ်ရပ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ Trump သည် ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် နှစ်ရှည်ကုန်သွယ်ရေး စစ်ပွဲကို အစပျိုးခဲ့ပြီး ကနေဒါသံမဏိထုတ်ကုန်များအပေါ် အခွန် ၂၅
အီဂျစ်နိုင်ငံ၏ ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်ထုတ်လုပ်မှုကို မြှင့်တင်ရန် ကြိုးပမ်းမှု တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် အီဂျစ်နိုင်ငံတောင်ပိုင်း Aswan တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း 500 တန်သော ဆိုလာစက်ရုံကို စနေနေ့တွင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့ကြောင်း အီဂျစ်ဝန်ကြီးချုပ် Mostafa Madbouly က ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက်နေ့က (ဆင်ဟွာသို့) ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်းသည်ပြန်လည် ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်ကို မြှင့်တင်ရာမှာ အဓိကကျတဲ့ ခြေလှမ်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး သဘာဝပတ်ဝန်း ကျင်နဲ့ စီးပွားရေးရေရှည် တည်တံ့ခိုင်မြဲမှုရရှိဖို့ ရည်ရွယ်တဲ့ အနာဂတ်မျှော်မှန်းချက်အတွက် အီဂျစ်နိုင်ငံ၏ကတိကဝတ်ကို သက်သေပြနေခြင်းပင်ဖြစ်ကြောင်း Madbouly က ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်
ဂါနာနိုင်ငံသားများသည် တရုတ်မော်တော်ကားများကို ပိုမိုနှစ်သက်လာကြကြောင်း သောကြာနေ့က ဂါနာနိုင်ငံရှိ တရုတ်မော်တော်ကားတပ်ဆင်ရေးကုမ္ပဏီ Zonda Ghana Limited ၏ လက်ထောက်မန်နေဂျင်းဒါရိုက်တာ Fan Dongyun က Ghanaian မြို့တော် Accra တွင် သောကြာနေ့က ကျင်းပသည့် ဖောက်သည်များအား ကျေးဇူးတင်စကား ပြောကြားခြင်း အခမ်းအနားတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ဂါနာနိုင်ငံတွင် တပ်ဆင်ထားသည့် ကုမ္ပဏီ၏ ပရီမီယံ အမှတ်တံဆိပ်များ ဖြစ်သော အားကစားသုံးယာဉ်များ၊ ပစ်ကပ်ထရပ်ကားများ၊ နိုင်ငံဖြတ်ကျော် ယာဉ်များ၊ ဒက်ပါထရပ်ကားများ နှင့်မြေကြီးရွေ့လျားသည့်ယာဥ်များသည် ဂါနာနိုင်ငံသားများ အကြား ပိုမိုရေပန်းစားလာကြောင်း Fan မှ ပြောက
ကမ္ဘောဒီးယား စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီး Cham Nimul က နိုင်ငံ၏ ဒေသတွင်း ဘက်စုံစီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု(RCEP) နိုင်ငံများနှင့်ကုန်သွယ်မှုသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလမှ နိုဝင်ဘာလအတွင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၁.၃၆ ဘီလီယံအထိ ရှိခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ RCEP ဈေးကွက်သည် ကမ္ဘောဒီးယားအတွက် အရေးပါသောဈေးကွက် တစ်ခုဖြစ်ပြီး နိုင်ငံ၏စုစုပေါင်းကုန်သွယ်မှုပမာဏ၏ ၆၂.၁ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရှိကြောင်း ကမ္ဘောဒီးယား ကုန်စည်ပြပွဲ ၂၀၂၄တွင် အဖွင့် မိန်းခွန်းတွင် ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ကမ္ဘောဒီးယားသည် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း(အာဆီယံ)၏ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံဖြစ်သောကြောင့် အာဆီယံလွတ်လပ
ကမ္ဘောဒီးယား ထုတ်ကုန်များအတွက် ဈေးကွက်ချဲ့ထွင်ရန် နိုင်ငံတကာအရောင်းကုမ္ပဏီများနှင့် ဆက်လက်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားရန် စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနအား ၁၃.၁၂.၂၀၂၄ ရက်နေ့က ကျင်းပခဲ့သော ကမ္ဘောဒီးယားကုန်စည်ပြပွဲတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ “စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသည် ကျွန်ုပ်တို့၏ အလားအလာ ရှိသော ထုတ်ကုန်များကို ဈေးကွက်အသစ်များသို့ တင်ပို့ရာတွင် ပိုမိုတက်ကြွစွာ လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်သည်”ဟု ဝန်ကြီးချုပ်က အလေးပေးပြောကြားခဲ့သည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ပထမ(၁၁)လတွင် ကမ္ဘောဒီးယား၏ ကုန်သွယ်မှုပမာဏသည် ဒေါ်လာ ၅၀.၄၆ ဘီလီယံရှိပြီး ၂၀၂၃ခုနှစ် အလားတူ ကာလနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက
ဝန်ကြီးချုပ် Hun Manet သည် Korea Industry Alliance Forum (KIAF) ဥက္ကဋ္ဌ Marn-Ki jeong နှင့် ကုန်သွယ်ရေးကုမ္ပဏီ ၃၅ ခုကို ကိုယ်စားပြုသည့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့အား ၁၄-၁၂-၂၀၂၄ ရက်နေ့၊ နံနက်ပိုင်းတွင် ဖနွမ်းပင်မြို့ရှိ Borey Peng Houth Boeung Snor, PH Green Hall Centre ၌ဂါရဝပြုတွေ့ဆုံခဲ့ပါသည်။ လွန်ခဲ့သည့် ခုနှစ်လခန့်က ကိုရီးယားသမ္မတ နိုင်ငံ၌ ပထမဆုံးတွေ့ဆုံမှုအပြီးတွင် KIAF ဥက္ကဋ္ဌက ဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ထပ်မံတွေ့ဆုံရသည့်အတွက် ဝမ်းမြောက်မိကြောင်းနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုရှာဖွေရန် ရည်ရွယ်၍ ကုမ္ပဏီပေါင်း ၅၀ မှ ကိုရီးယား စီးပွားရေးကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ကို ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်နှင့်
ကမ္ဘောဒီးယား ဝန်ကြီးချုပ် Hun Manet ကကုန်သွယ်မှုကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး မြှင့်တင်ရန်နှင့် ကမ္ဘောဒီးယားထုတ်ကုန်များကို ပြည်တွင်း၌ရော နိုင်ငံတကာတွင်ပါ သင့်လျော်သော ဈေးကွက်များသို့ ဝင်ရောက်နိုင်စေရေးအတွက် စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနအတွက် အကြံပြုချက်(၆)ချက်ကို မျှဝေခဲ့သည်။ ၁၃-၁၂-၂၀၂၄ ရက်နေ့က ဖနွမ်းပင်တွင် ကုန်သွယ်မှုခေတ်သစ်ဆောင်ပုဒ်ဖြင့် ကမ္ဘောဒီးယားကုန်သွယ်မှု ကုန်စည်ပြပွဲ ၂၀၂၄ ဖွင့်ပွဲ အခမ်းအနား၌ ဝန်ကြီးချုပ်က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ အကြုံပြုချက်များမှာ (၁) ကမ္ဘောဒီးယား ထုတ်ကုန်များသည် ဒေသတွင်းနှင့်ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးသို့ ပိုမိုနက်ရှိုင်းစွာပေါင်းစည်းပြီး ဦး
ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၊ အလုပ်သမားနှင့်အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းလေ့ကျင့်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဝန်ကြီး Heng Sour က ကိုရီးယားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်းများကို နိုင်ငံတော်၏ ခိုင်မာသောရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှုမူဝါဒများဖြင့် ကမ္ဘောဒီးယားတွင် အထူးစီးပွားရေးဇုန်တစ်ခုတည်ထောင်သင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ လျင်မြန်စွာတိုးချဲ့နေသော အထူးစီးပွားရေးဇုန်များမှတစ်ဆင့် နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ဆွဲဆောင်ရာတွင် နိုင်ငံတော်၏စီးပွားရေးဗျူဟာများနှင့် ကိုက်ညီမည်ဟု ယုံကြည်ထားသည်။ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံဖွံဖြိုးတိုးတက်ရေးကို အထောက်အကူဖြစ်စေပြီး ကမ္ဘောဒီးယားလူမျိုးများအတွက် အလုပ်အကိုင်များစွာ ဖန်တီးပေးနိုင်မ
