၂၀.၁.၂၀၂၂ရက်နေ့ တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်များအလိုက် စားအုန်းဆီတစ်ပိဿာကုန်ကျစရိတ်တွက်ချက်မှုစာရင်းနှင့် စားအုန်းဆီ နေ့စဉ်ဈေးနှုန်းသတင်းအား အောက်ပါ PDF ဖိုင်တွင် ကြည့်ရှုလေ့လာနိုင်ပါသည်-
ပဲကြာဆံဖြင့်ချက်ပြုတ်ခြင်းဖြစ်သည့် ကြာဆံဟင်းကို အစဉ်တစိုက် နှစ်သက်စွာစားသုံးလေ့ရှိရာမှ ယခုအခါ ပဲကြာဆံသုတ်၊ ယိုးဒယားစတိုင်ပဲကြာဆံထောင်းဟူ၍ ထပ်မံစားသုံးသည့်အလေ့အထ တိုးလာသည်ကိုတွေ့ရပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဆန်ကြာဆံကို ဒေသအများစုတွင် ထုတ်လုပ်ကြသော်လည်း ပဲကြာဆံကို မုံရွာမြို့နယ်မှ အဓိကထုတ်လုပ်ပါသည်။ မုံရွာစက်မှုဇုံနှင့် မုံရွာနယ်တွင် ကြာဆံစက် (၃၄)စက်ရှိပြီး အခြားဒေသများကို တင်ပို့ရောင်းချသည့် ဒေသထွက်ကုန်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ယခင်က (၅၀)ကျပ်သားနှင့်အထက်သာထုပ်ပိုးရောင်းချကြသော်လည်း ယခုအခါစူပါမားကက်များတွင် ထိုင်းနှင့် တရုတ်နိုင်ငံမှ ကြာဆံများ ဈေးကွက်နေရာယူလာသဖြင့် အထုပ်သေးများစနစ်တကျထုပ်ပိုး၍ လည်းကောင်း၊ အရည်အသွေးမီအောင် ဂရုပြု၍လည်းကောင်း ထုတ်လုပ်လျက်ရှိကြသည်။ ပဲကြာဆံကို ပိုမိုစိတ်ဝင်စား လာကြသောစားသုံးသူများသည် ကြာဆံထုတ်လုပ်မှုအပေါ် ဂရုပြုမိလာကြပြီး မုံရွာနယ် ထွက်ကြာဆံသည် ယခင်ထက် အရောင်ကြည်လာကြောင်း၊ ကျစ်လစ်လာကြောင်း တွေ့ရသည်။ ကြာဆံစက်ရုံများတွင် ကော်မှုန့်များသုံးသည်ဟုသိရပြီး စားသုံးရန်မသင့်သည့် ကော်မှုန့်များ သုံးစွဲခြင်း ဖြစ်ပါက စားသုံးသူ ဘေးအန္တရာယ်ရှိနိုင်သဖြင့် စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနသည် စားသုံးသူကို အကာ အကွယ်ပေးသည်ဟုသိရ၍ သတင်းပေးတိုင်ကြားလိုကြောင်း ပြောကြားလာသူရှိခဲ့ပါသည်။ စားသုံးသူနစ်နာ ဆုံးရှုံးသဖြင့် တိုင်ကြားမှုမဟုတ်သော်လည်း ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းသော ကုန်စည်ကို ဖော်ဆောင် ဖြည့်ဆည်းနိုင်စေရန် စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးဦးစီးမှူးရုံးအနေဖြင့် ကြာဆံစက်ပိုင်များ၊ ကုန်သည်/စက်မှုအသင်းမှ ပို့ကုန်သွင်းကုန်ဆောင်ရွက်နေသည့် ကုန်သည်ကြီးများ၊ အခြားစားသုံးသူများနှင့် အစားအသောက်နှင့် ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေးဦးစီးဌာနမှ သိရှိဖြေကြားနိုင်သူများကို မေးမြန်းဆွေးနွေးလေ့လာခဲ့ပါသည်။
ပဲကြာဆံထုတ်လုပ်ရာတွင် အဓိကကုန်ကြမ်းပဲအမျိုးအစားများမှာ ကုလားပဲ(၃၀)ရာခိုင်နှုန်း၊ ပဲစဉ်းငုံ(၃၀)ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ပဲနီ၊ ပဲယင်းစသောပဲများကို ကျန်ရာခိုင်နှုန်းအချိုးအစားတွင် ထည့်သွင်း ထုတ်လုပ်ကြပါသည်။ ကြာဆံစက်ရုံမှထွက်ရှိသည့် ဘေးထွက်ပစ္စည်းပဲဖတ်များသည် မွေးမြူရေး လုပ်ငန်းများကို အထောက်အကူပြုလျက်ရှိပါသည်။ ကြာဆံစက်များ၏ ရေဆိုးစွန့်ပစ်မှုကြောင့် အနံ့ထွက်မှုကို ခေတ်မီရေဆိုးစွန့်ပစ်မှုစနစ်ပြောင်းလဲထားသဖြင့် အနံ့အသက်ပြဿနာ လျော့ပါးသွားခဲ့ပါသည်။ ယခင်က ပဲကြာဆံ၏အရောင်မှာ အနည်းငယ်ဝါသည့်ဘက်ရောက်နေခဲ့သည့်အတွက် အရောင်ချွတ်ဆေးသုံးရန်ပင် စဉ်းစားခဲ့ကြသည်။ လက်ရှိ မုံရွာကြာဆံစက်ရုံထုတ် ပဲကြာဆံ (၁)ပိဿာ ဈေးနှုန်းမှာ(၄၉၀၀)ကျပ်ခန့်ဖြစ်သည်။ တရုတ်နှင့် ထိုင်းမှ ကြာဆံများသည် အရောင်အလွန်ကြည် နေကာ အရောင်လှခြင်း၊ အပင်သေးခြင်း၊ ထုပ်ပိုးမှုကောင်းခြင်းတို့အပြင် ဈေးနှုန်းမှာလည်း ပြည်တွင်းကြာဆံ ဈေးနှုန်းထက် အနည်းငယ်သာများပြားသည့်အတွက် စားသုံးသူများ အကြိုက်တွေ့လာသည်။ ထို့ကြောင့် ပြည်တွင်းကြာဆံဈေးကွက်မပျောက်အောင် စက်ပိုင်များက နည်းပညာလေ့လာခဲ့ကြရာ တရုတ်နှင့် ထိုင်း ကြာဆံများသည် ကော်မှုန့်ထည့်သွင်း ထုတ်လုပ်ကြောင်း သိရှိလာရသည်။ ထို့ကြောင့် ခေတ်နှင့်အညီ နည်းပညာကိုအမီလိုက်ကာ ကော်မှုန့်ကို ပြည်ပမှတင်သွင်း၍ ထည့်သွင်းအသုံးပြုခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ အချိုးအစားအနေဖြင့် (၁၀)ရာခိုင်နှုန်းခန့်သာ ထည့်သွင်းရခြင်းဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။ အရောင်ချွတ်ဆေးသုံးစရာမလိုဘဲ အရောင်ကြည်ခြင်း၊ နန်းအဆွဲခံခြင်းတို့ကြောင့် ပြည်တွင်းဈေးကွက် ကျဆင်းမှုလျော့ပါးအောင် အထောက်အကူပြုကြောင်းသိရပါသည်။
အဆိုပါကော်မှုန့်သည် FDA ဌာနက စိစစ်ပြီး Food Grade သတ်မှတ်ခွင့်ပြုချက်နှင့် သွင်းကုန်လိုင်စင်ဖြင့် ပြည်ပမှ တရားဝင်တင်သွင်းလာသည့် စားသုံးရန်ထုတ်လုပ်ထားသော စက်မှုစားသောက်ကုန်သုံး အစားအသောက်အမျိုးအမည် ( Pea Starch) ပဲကော်မှုန့်ဖြစ်ပါသည်။ ဆန်မှုန့်၊ ဂျုံမှုန့်၊ ပဲမှုန့်အပြင် ကော်မှုန့်ဟူ၍ ခေါက်ဆွဲကြော်၊ အသားငါးအသီးအရွက်အနှစ်ကပ်ကြော်များတွင် အသုံးပြုသည့်အလေ့အထကိုတော့ သိနေကြပြီဖြစ်ပြီး ပဲကြာဆံတွင် ထည့်သွင်းအသုံးပြုသည်ကို မသိရှိကြသေးခြင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။ ကော်မှုန့်ဆိုတာဘယ်ကရတာလဲ၊ ပလပ်စတစ်တွေလား၊ စားသုံးရန်မသင့် ဘေးအန္တရာယ်ရှိမှာလားဟု စိုးရိမ်စိတ်ဖြင့်လေ့လာကြည့်ရပါသည်။ ကော်မှုန့်ဟု အလွယ်မြန်မာမှုပြုခေါ်ကြသောအမှုန့်များသည် ပီလောပီနံ၊ ဝဥ၊ အာလူး၊ ပဲ၊ ပြောင်း၊ ကောက်ညှင်း၊ သာကူကဲ့သို့ စားသုံးသီးနှံများမှ ထုတ်လုပ်သည့် လူလုပ်ကစီဓာတ်ပေါင်းဟုသိရသည်။ သာကူကို ထပ်မံသိရသည်မှာ ဆီအုန်းပင်၊ အုန်းပင်နှင့်ဆင်တူသည့် ဆာဂူပင်ကရသည့် သာကူစေ့ဟု ဖော်ပြထားသည်ကိုတွေ့ရသည်။ ဆေးဝါးဆေးတောင့်အခွံများကိုလည်း အလားတူကော်မှုန့်ဖြင့်ပင် ထုတ်လုပ်ရခြင်းဖြစ်ပါသည်။ သံသယရှိပါက လေ့လာခြင်းသည် ကောင်းမွန်သော်လည်း အများပြည်သူ ကျန်းမာရေး အတွက်စေတနာဖြင့် သတိပေးသည်ဟုဆိုကာ အမှန်တကယ် သုတေသနပြု စမ်းသပ်ထားခြင်းမဟုတ်ဘဲ အရောင်ဆေးဆိုးတယ်၊ စားသောက်ရန်မဟုတ်သည့်ပစ္စည်းများကို သုံးတယ်ဆိုပြီး ပြည်တွင်းစားသောက်ကုန်များကို မစားရဲအောင်အထိ သတင်းဖြန့်ချိမှုများတွေ့ရှိရပါသည်။ ထိုအခါ ပြည်ပမှတင်သွင်းလာသည့် စားသောက်ကုန်များကိုသာ သံသယမရှိယုံကြည်လာပြီး ပိုမိုသုံးစွဲလာခြင်းဖြင့် ပြည်တွင်းကုန်ထုတ်လုပ်မှုကို လျော့ကျစေပါသည်။ စားသုံးသူများ လုံခြုံစိတ် ချရမှုရှိစေရေးအတွက် ဥပဒေများပြဌာန်း၍ သက်ဆိုင်ရာဌာနများက ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ထို့ကြောင့် အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားအတွက် ပြည်တွင်းဖြစ်ကိုအားပေးပါဟု အကြံပြုလိုပါသည်။ ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် ဈေးနှုန်းချိုသာစွာသုံးစွဲနိုင်မည့် အရည်အသွေးကောင်းမွန်သော စားသောက်ကုန်များ ပိုမိုထုတ်လုပ်သုံးစွဲနိုင်စေရေး အဘက်ဘက်က ဝိုင်းဝန်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားကြရမည် ဖြစ်ပါကြောင်း တိုက်တွန်းအပ်ပါသည်။
စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန
စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး
စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ စစ်ကိုင်းခရိုင်ဦးစီးမှူးမှဦးဆောင်၍ စစ်ကိုင်းမြို့နယ်တာဝန်ခံနှင့် ဝန်ထမ်း(၂)ဦးသည် မြို့နယ်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့၊ မြို့နယ်စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီတို့နှင့်အတူ ဇန်နဝါရီလ(၁၂)ရက်နေ့က စစ်ကိုင်းမြို့၊ မြို့မဈေးသို့ စားသုံးဆီရောင်းချသည့်ဆိုင် (၅)ဆိုင်အား ဈေးကွက်စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးခဲ့ပါသည်။
စစ်ကိုင်းခရိုင်ဦးစီးမှူး ဒေါ်သန်းသန်းတင်က သစ္စာဆီဆိုင်၊ဓနသုခမြိုင်ဆီဆိုင်၊ မမော်ဆီဆိုင်၊ ကြွယ်ကြွယ်စိုးဆီဆိုင်နှင့် ကြယ်စင်ဆီဆိုင် ပိုင်ရှင်များအား စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ ၂၀၂၁ခုနှစ်၊ဒီဇင်ဘာလ၂၂ရက်စွဲဖြင့် ညွှန်ကြားချက်အမှတ်၁/၂၀၂၁၊ အပိုဒ် ၄ အရ စားသုံးသူများ ထင်ယောင်ထင်မှားမဖြစ်စေရေးနှင့် အခြေခံလိုအပ်ချက်အပေါ်တွင် စိတ်ကျေနပ်မှုရှိစေရေးအတွက် သက်ဆိုင်ရာစီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် ဈေးကွက်အတွင်းဖြန့်ဖြူး ရောင်းချသည့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဆီ(Vegetable Oil, Cooking Oil) အမျိုးအစားနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ကုန်အညွှန်းအမှတ်အသားဖော်ပြရာတွင် ပင်ရင်းပါဝင်ပစ္စည်းကိုအခြေခံသောကုန်စည်၏ အမျိုးအမည်ကိုတိကျစွာ မြန်မာဘာသာဖြင့်ဖော်ပြရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ (ဉပမာ-ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဆီ(စားအုန်းဆီ)၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဆီ (အဆင့်မြင့်စားအုန်းဆီ)၊ ကုန်စည်၏ အသားတင်ပမာဏနှင့်အရွယ်အစားတို့အား မြန်မာ့အလေးချိန် ယူနစ်ဖြစ်သော ပိဿာ၊ကျပ်သားတို့ကို မြန်မာဘာသာဖြင့် ဖော်ပြရမည်ဖြစ်ပြီး၊ ဤညွှန်ကြားချက်သည် စတင်ထုတ်ပြန်ပြီး ၆လပြည့်မြောက်ပြီးသည့် နေ့ရက်မှစတင် အာဏာသက်ရောက်မည် ဖြစ်ကြောင်း၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် ဤညွှန်ကြားချက်အပိုဒ်၄ကို လိုက်နာမှုမရှိပါက စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဉပဒေအရ အရေးယူဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အသိပညာပေးခဲ့ပြီး ညွှန်ကြားချက်များအား ဖြန့်ဝေပေးခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန( စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး)
လက်ဖက်ပင်သည် နှစ်ရှည်ပင်ဖြစ်ပြီး တရုတ်၊ အာသံ၊ ကိုးကန့်နှင့် အင်ဒိုချိန်းနား ဟူ၍ မျိုး(၄)မျိုး ရှိရာ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အာသံမျိုးကိုသာ အဓိကထားစိုက်ပျိုးကြပါသည်။ လက်ဖက်အဓိကစိုက်ပျိုးသောဒေသမှာ ရှမ်းပြည်နယ်ဖြစ်ပြီး ကလော၊ ပင်းတယ၊ ရွာငံ၊ ပင်လောင်း၊ ရပ်စောက်၊ ကျိုင်းတုံ၊ မိုင်းယန်း၊ မိုင်းဆတ်၊ တာချီလိတ်၊ မိုင်းဖြတ်၊ နမ့်စန်၊ သီပေါမြို့များတွင် အများဆုံး စိုက်ပျိုးထွက်ရှိပါသည်။ ရှမ်းပြည်နယ် တောင်ပေါ်ဒေသများရှိ တောင်စောင်းများတွင် မိရိုးဖလာ စိုက်ပျိုးနည်းစနစ်အပြင် လှေကားထစ်သဖွယ်ဖြင့်လည်း စိုက်ပျိုးကြပြီး လက်ဖက်စိုက်ပျိုးချိန်မှာ မေလနှင့်ဇွန်လတို့တွင် အစေ့ချစိုက်ပျိုးနိုင်သကဲ့သို့ ပျိုးထောင်၍လည်းစိုက်ပျိုးနိုင်ပါတယ်။ လက်ဖက်တစ်ပင်နှင့်တစ်ပင် (၅ပေ မှ ၆ပေ) ခန့်ခွာစိုက်ကြပြီး (၃)နှစ်သားအရွယ်ရောက်လျှင် အရွက်နှင့်အညွှန့်များကို စတင်ခူးယူနိုင်ပြီး ၁၀၊၁၅နှစ်သက်တမ်းရှိ အပင်များမှာအကောင်းဆုံး လက်ဖက်ရွက်ကို ရရှိနိုင်ပါသည်။
လက်ဖက်ပင် စိုက်ပျိုးရာဒေသ၊ ရာသီဥတုအခြေအနေနှင့် အပင်၏သန်စွမ်းမှုပေါ်မူတည်၍ လက်ဖက်ရွက်များကို တစ်နှစ်လျှင်အကြိမ်များစွာ ခူးယူနိုင်ပါသည်။ မတ်၊ ဧပြီ၊ မေလတို့တွင်ခူးယူသော လက်ဖက်ကို ‘ရွှေဖီဦး’ဟုလည်းကောင်း၊ ဇွန်နှင့်ဇူလိုင်လတို့တွင် ခူးယူလျှင် ‘ခါးကန်’ဟုလည်းကောင်း၊ စက်တင်ဘာနှင့် အောက်တိုဘာလတို့တွင် ခူးယူသောလက်ဖက်ကို ‘မိုးညွှန့်’ဟုလည်းကောင်း၊ နိုဝင်ဘာလနှင့်ဒီဇင်ဘာလတို့တွင် ခူးယူလျှင် ‘နှင်းတက်’ဟုလည်းကောင်း အမျိုးမျိုးခေါ်ဝေါ်ကြပါသည်။ လက်ဖက်ခူးရာတွင် ရွက်နုနှင့်အညွှန့်များကိုသာ ခူးယူကြပြီး လက်ဖက်ခြောက်၊ Green Tea (လက်ဖက်ခြောက်)၊ လက်ဖက်အစိုနှင့် လက်ဖက်ဆီများကို ပြုလုပ်ရောင်းချလျက်ရှိပါသည်။ ယခင်နှစ် လက်ဖက်ခြောက် တစ်ပိဿာ၏ ဈေးနှုန်းမှာ လက်ဖက်ခြောက်အမျိုးအစားပေါ်မူတည်၍ ကျပ်(၃၅၀၀ မှ ၈၀၀၀)၊ Green Tea (လက်ဖက်ခြောက်) တစ်ပိဿာ ကျပ်(၉၀၀၀ မှ ၁၅၀၀၀) ၊ လက်ဖက်အညွှန့်ကိုကြည့်၍ လက်ဖက်အစို တစ်ပိဿာ ကျပ်(၂၅၀၀ မှ ၅၀၀၀) ကျပ်နှင့် လက်ဖက်ဆီ ၁လီတာဗူး တစ်ဗူးလျှင် (၂၀၀၀)ကျပ် ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။ ယခုနှစ် လက်ဖက်ဈေးနှုန်းမှာလည်း ယခင်နှစ်အတိုင်း ပြောင်းလဲမှုမရှိဘဲ ဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်လျက်ရှိကြောင်းနှင့် လက်ဖက်တစ်ဧကစိုက်ပျိုးမှု ကုန်ကျစရိတ်မှာ (၉၅၅၀၀၀) ကျပ်ဖြစ်ပြီး တစ်ဧကလျှင်ပျှမ်းမျှ အထွက်နှုန်း (၃၁၀) ပိဿာ၊ တစ်ဧကဝင်ငွေ ကျပ် (၂၁၇၀၀၀၀) ရရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ရှမ်းပြည်နယ်တွင် လက်ဖက်စိုက်ဧကမှာ (၂၀၂၃၇၈) ရှိပြီး (၇၅၉၇၈)တန် ညီမျှပိဿာ (၄၆၅၂၈၁၀၆) ထွက်ရှိပါသည်။ ရှမ်းပြည်နယ်မှထွက်ရှိသော လက်ဖက်များကို ဒေသတွင်းအပြင် ရန်ကုန်၊ မန္တလေး၊ နေပြည်တော်နှင့် အခြားမြို့နယ်များသို့ တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိပါသည်။
မြန်မာ့ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုများတွင် လက်ဖက်ရွက်ကိုရေနွေးကြမ်းလိုတစ်မျိုး၊ လက်ဖက်ရည်လို တစ်ဖုံ၊ လက်ဖက်အစို(လက်ဖက်သုပ်)လိုတစ်မျိုးနှင့် လက်ဖက်နပ်စသည်ဖြင့်အမျိုးမျိုးပြုလုပ် စားသုံးနိုင်ပါသည်။ လက်ဖက်ခြောက်တွင်ပါဝင်သည့် သီအင်းဓာတ်သည် ကော်ဖီတွင်ပါဝင်သော ကဖိန်းဓာတ်နှင့် အတူတူဖြစ်ပါသည်။ ကျန်းမာရေးကောင်းကျိုးများအနေဖြင့် အမိုင်နိုအက်ဆစ်၊ Vitamin B နှင့် Vitamin E တို့ပါဝင်သည့်အတွက် သွေးဖိအားကို ထိန်းညှိပေးပြီး ခန္ဓာကိုယ်မှအဆီပိုများကိုလည်း ကျစေပါတယ်။ ထို့ကြောင့် “အသီးမှာသရက်၊ အရွက်မှာလက်ဖက်” ဆိုတဲ့အတိုင်း လက်ဖက်သည် အရေးကြီးသော ရိုးရာအစားအစာတစ်ခုဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာပေါ်မှလူအများစုသည် လက်ဖက်ရည်ကို အများဆုံး သောက်သုံးလျက်ရှိကြောင်း လေ့လာသုံးသပ်တင်ပြအပ်ပါသည်။
စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန
ရှမ်းပြည်နယ်
မြန်မာနိုင်ငံသည် စိုက်ပျိုးရေးကို အခြေခံသည့်နိုင်ငံဖြစ်သည်နှင့်အညီ နိုင်ငံတွင်း နေထိုင်ကြသော တိုင်းရင်းသားပြည်သူများအနေဖြင့် လယ်ယာမြေများတွင် သီးနှံ၊ သီးထပ်၊ သီးညှပ် စိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းပြုခြင်းကို အဓိကဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြပါသည်။ ရှမ်းပြည်နယ်(အရှေ့ပိုင်း)၊ တာချီလိတ်ခရိုင်၊ မိုင်းယောင်းမြို့နယ်ရှိ ဝမ်ကောင်းကျေးရွာ၊ ကော့ခွယ်ကျေးရွာ၊ လော့ငိုးကျေးရွာ၊ နမ့်ကစ်ကျေးရွာ၊ ဝမ်တုန်ကျေးရွာ၊ ဝိန်းကျိုင်းကျေးရွာတို့တွင် မိုးရာသီကုန်ဆုံး၍ စပါးရိတ်သိမ်းပြီးထားရှိသော လယ်ယာမြေများပေါ်တွင် သီးနှံ၊ သီးထပ်အနေဖြင့် စိုက်ပျိုးပြီးကို နိုဝင်ဘာလတွင် စတင်စိုက်ပျိုးကာ ဧပြီလတွင် ဆွတ်ခူးရောင်းချကြ သည်။
မိုင်းယောင်းမြို့နယ်ရှိ ရွှေဖရုံသီးအဓိကစိုက်ပျိုးသော တောင်သူတစ်ဦးအား တွေ့ဆုံမေးမြန်းရာ ယခင်နှစ်တွင် စိုက်ဧက(၃၀၀)ကျော်ခန့် စိုက်ပျိုး၍ တစ်ကီလိုလျှင် (၈၀၀/-) ကျပ်နှုန်းရရှိခဲ့ကြောင်း ယခုနှစ်တွင် ဧက (၄၀၀)ကျော်ခန့် စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် တစ်ဧကလျှင် (၇၅၀၀၀၀/-)ကျပ် ကုန်ကျကြောင်း တစ်ဧကအထွက်နှုန်း (၆) တန်ခန့်ထွက်ရှိရာ ယခုနှစ်တွင် ယခင်နှစ်များထက် အထွက်နှုန်းပိုမိုများပြားလာနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းကြောင်း၊ မကြာခင်ရွှေဖရုံသီးများ ဆွတ်ခူးရောင်းချမည့်ရာသီ ရောက်ရှိတော့မည်ဖြစ်သော်လည်း လက်ရှိကာလအခြေအနေများကြောင့် ဈေးကောင်းပေးဝယ်မည့်သူ မရှိမည်ကိုစိုးရိမ်နေကြောင်း ရွှေဖရုံသီးစိုက်ပျိုးသည့်တောင်သူများထံမှ စုံစမ်းသိရှိရပါသည်။
ဒေသထွက်ရွှေဖရုံသီးများကို စိုက်ပျိုးရေးတောင်သူများအနေဖြင့် နိုင်ငံတော်သို့ ပေးသင့်ပေးထိုက်သော အခွန်အခများပေးသွင်းကြပြီး တင်ပို့မှုအနေဖြင့် ကုန်သွယ်မှုသတင်းအရ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် တန်ချိန် (၁၁၂၉) တန်နှင့် ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် တန်ချိန် (၂၃၆၆) တန်ချိန်ထိ မိုင်းယောင်းမြို့၊ မိုင်းယုမြို့နယ်ခွဲ အထူးဒေသ(၄)မှတဆင့် တရုတ်နိုင်ငံ၊ ယူနန်ပြည်နယ်၊ ကျိုင်းဟုန်မြို့သို့ အများဆုံး တရားဝင်တင်ပို့ရောင်းချကြပါသည်။ ယခုအခါ (၁၉-၇-၂၀၂၁)ရက်နေ့မှစ၍ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံသို့ အဝင်/ထွက်များ ပိတ်ထားသည်ဟု သိရှိရသည့်အတွက် ဆွတ်ခူးရောင်းချချိန်ရောက်မည့် ဧပြီလတွင် မည်ကဲ့သို့အခြေအနေဖြစ်ပေါ်မည်ကို မသိရှိနိုင်သည့်အတွက် စိုးရိမ်လျက်ရှိကြောင်း တောင်သူတစ်ဦးထံမှ သိရှိခဲ့ရပါသည်။
စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန
ရှမ်းပြည်နယ်
မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထဝီအနေအထား ၊ ရာသီဥတု ၊ ရေမြေတောတောင်တည်ရှိမှုများ ပေါ်မူတည်၍ ကြံစိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှုများလည်း ကွာခြားလျှက်ရှိပါသည်။ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးသည် ဆန်၊ စပါး၊ ပဲမျိုးစုံအပြင် စက်မှုသီးနှံဖြစ်သော ကြံသီးနှံကိုလည်း စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သော တိုင်းဒေသကြီးတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ စိုက်ဧကအနေဖြင့် ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ခင်းသစ် (၃၂၇၃၂) ဧက ၊ လမိုင်း (၁၅၂၃၆)ဧက ၊ စုစုပေါင်း (၄၇၉၆၈)ဧက စိုက်ပျိုး၍ ပြည်ခရိုင်တွင် ပျှမ်းမျှအထွက်နှုန်း တစ်ဧကလျှင် (၂၂) တန်ရှိသောကြောင့် ကြံတန်ချိန်ပေါင်း (၇၁၄၆၂၈) ထွက်ရှိရန်လျာထားပြီး တောင်ငူခရိုင်တွင် ပျှမ်းမျှ အထွက်နှုန်း(၂၂.၇၇) တန်ထွက်ရှိ၍ ကြံတန်ချိန်ပေါင်း (၃၆၁၄၅၂)တန်ထွက်ရှိရန် လျာထားကြောင်း သိရှိရသည်။
ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးတွင် ကြံစိုက်ပျိုးသကဲ့သို့ သကြားစက်များလည်း ကြိတ်ခွဲလည်ပတ်လျက်ရှိရာ ပြည်ခရိုင် ၊ ပေါက်ခေါင်းမြို့နယ်တွင် အင်းငါးခွသကြားစက်၊ ပြည်မြို့နယ်တွင် နဝဒေးသကြားစက်၊ တောင်ငူခရိုင် အုတ်တွင်းမြို့နယ်တွင် ဗောဓိကုန်းသကြားစက် ၊ ရေတာရှည်မြို့နယ်တွင် အောင်ချမ်းသာသကြားစက်နှင့် မြို့လှသကြားစက် ၊ ဖြူးမြို့နယ်တွင် ဇေယျဝတီသကြားစက်တို့ တည်ရှိပါသည်။
ကြံစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုအခြေအနေ
ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း ကြံစိုက်ပျိုးသီးနှံကို ပြည်ခရိုင်ရှိ မြို့နယ်(၆)မြို့နယ်နှင့် တောင်ငူခရိုင်ရှိ မြို့နယ် (၅)မြို့နယ်တွင် အဓိကထား စိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် စိုက်ဧကပေါင်း (၄၇၉၆၈) ဧက စိုက်ပျိုးပြီး စုစုပေါင်း ၁၀၈၀၂၄၆တန် ထွက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။
ကြံစိုက်တောင်သူများ၏ တစ်ဧကအပေါ် အကျိုးအမြတ်
ကြံစိုက်တောင်သူများသည် ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ကြံ (၁)ဧကကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် (၇)သိန်းဝန်းကျင်ခန့် ကုန်ကျလျက်ရှိပြီး ကြံ(၁)တန် စက်ရုံအရောက်ဝယ်စျေးမှာ ခင်းသစ်ကြံ ၄၀၀၀ဝိ-/ ကျပ် ၊ လမိုင်းကြံ ၃၆၀၀ဝိ-/ ကျပ်ဖြင့် ဝယ်ယူကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ကြံစိုက်တောင်သူများအနေဖြင့် ယခုနှစ်တွင် ကြံတစ်ဧက စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျစရိတ်မှာ သွင်းအားစုများ စျေးမြင့်ခြင်း၊ ထွန်ယက်ခစျေး ကြီးမြင့်လာခြင်းတို့ကြောင့် ခုတ်သိမ်းပြီးစက်အရောက် ကုန်ကျစရိတ်မှာ တစ်ဧကလျှင် (၇၅၀၀၀၀ - ၈၀၀၀၀၀)ကျပ် ကုန်ကျသည်ကို သိရှိရပြီး ကြံတစ်တန်စက်အရောက် ပေးချေမှုနှုန်းမှာ (၅၄၀၀၀-၅၅၀၀၀)ကျပ် ရရှိသည့်အတွက် ကြံတစ်ဧကလျှင် ပျှမ်းမျှအထွက်နှုန်း (၂၂)တန်ခန့်ထွက်ရှိပါက တစ်ဧကဝင်ငွေအဖြစ် ( ၁၁၈၈၀၀၀-၁၂၁၀၀၀၀)ကျပ်ခန့်ရရှိပြီး တစ်ဧကလျှင် (၃၈၀၀၀၀)ကျပ်မှ (၄၀၂၀၀၀)အထိ အကျိုးအမြတ်ရရှိ၍ အထွက်နှုန်းနှင့် အရည်အသွေးပေါ် မူတည်၍ အကျိုးအမြတ်ကွာခြားမှုရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။
သကြားစက်များ၏ သကြားထုတ်လုပ်နိုင်မှုအခြေအနေ
တောင်ငူခရိုင် ၊ ရေတာရှည်မြို့နယ်ရှိ ( Delicious Company ) သကြားစက်သည် ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ကြံတန်ချိန် (၅)သောင်းဝယ်ယူရန်လျာထားပြီး သကြားတန်ချိန် (၅၀၀၀)တန်ထွက်ရှိရန် လျာထားကြောင်း၊ မြို့လှရှိ ( Gate Way )သကြားစက်သည် ကြံတန်ချိန် (၇၀၀၀၀) တန် လျာထားဝယ်ယူ၍ သကြားတန်ချိန် (၇၀၀၀)တန်ခန့်ထုတ်လုပ်ရန် လျာထားကြောင်း ၊ အုတ်တွင်းမြို့ ဗောဓိကုန်းသကြားစက်သည် ကြံတန်ချိန် (၈၀၀၀၀)တန်ဝယ်ယူရန် လျာထား၍ သကြားတန်ချိန် (၈၀၀၀)ခန့်ထုတ်လုပ်ရန် လျာထားကြောင်း၊ ဖြူးမြို့နယ် ဇေယျဝတီသကြားစက်သည် ကြံတန်ချိန် (၃၀၀၀၀) တန်လျာထားဝယ်ယူပြီး သကြားတန်ချိန်(၃၀၀၀)ခန့် ထုတ်လုပ်ရန် လျာထားလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ပြည်ခရိုင်ရှိ နဝဒေးသကြားစက်သည် ယိုးဒယားကုမ္ပဏီဖြစ်သည့် စူးတက်ကုမ္ပဏီမှ ပိုင်ဆိုင်ပြီး ကြံတန်ချိန် (၂၃၀၀၀၀) ခန့်ကြိတ်ခွဲရန်လျာထားပြီး သကြားတန်ချိန် (၂၃၁၀၀)တန် ထုတ်လုပ်ရန် လျာထားလျက်ရှိကြောင်း၊ အင်ငါးခွ သကြားစက်သည် မြန်မာ့ဦးပိုင်လီမိတက်မှ ပိုင်ဆိုင်ပြီး ကြံတန်ချိန် (၁၅၀၀၀၀) ကြိတ်ခွဲရန်လျာထားပြီး သကြားတန်ချိန်ပေါင်း (၁၅၃၅၀) ထုတ်လုပ်ရန် လျာထားလျက်ရှိကြောင်းနှင့် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးအနေဖြင့် သကြားတန်ချိန်ပေါင်း (၆၁၄၅၀)ခန့် ထုတ်လုပ်နိုင်မည် ဖြစ်ပါကြောင်းသိရှိရပါသည်။
ကြံ၊ သကြားစျေးနှုန်းစျေးကွက်အခြေအနေ
တောင်ငူခရိုင် ၊ ရေတာရှည် (Delicious Company) သကြားစက်သည် ဒေသအတွင်းသို့ ဖြန့်ဖြူးမှုမရှိဘဲ စက်ရုံပိုင် စူပါကော်ဖီမစ် ထုတ်ကုန်အတွက်သာ အသုံးပြုလျက်ရှိပြီး မြို့လှ (Gate Way) သကြားစက်သည် ဒေသအတွင်းနှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးသို့ စက်ရုံစျေး သကြား(၁)ပိဿာလျှင် (၁၆၀၀) ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချဖြန့်ဖြူးကြောင်း သိရှိရပါသည်။ အုတ်တွင်းမြို့ (ဗောဓိကုန်း) သကြားစက်သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးသို့ တင်ပို့ပြီး ရိုးရိုးသကြားမှ ပြန်လည်သန့်စင်ပြီး အဆင့်မြင့် သကြားဖြူ (၁)ပိဿာလျှင် (၂၀၀၀)ကျပ် ဖြန့်ဖြူးရောင်းချကြောင်းသိရှိရပြီး ဖြူးမြို့နယ် (ဇေယျဝတီ)သကြားစက်သည် ရိုးရိုးသကြားဖြူအား (၁)ပိဿာလျှင် (၁၆၀၀) ကျပ်ဖြင့် ဒေသတွင်း အနည်းငယ်သာ ရောင်းချပြီး အရက်ချက်စက်ရုံ၌သာ အသုံးပြုလျက်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။ ပြည်ခရိုင်၌ ထွက်ရှိသော သကြားများအား ပြည်တွင်းစျေးကွက်၌သာ အများဆုံးရောင်းချ၍ သကြား (၁)ပိဿာ လျှင် (၁၈၀၀) ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချလျှက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။
သုံးသပ်တွေ့ရှိချက်
ကြံစိုက်ဧကများ၏ တစ်ဧကအထွက်နှုန်းလျော့နည်းလာခြင်း၊ တစ်ဧက ထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ်များ ကြီးမြင့်ခြင်း၊ သကြားစက်သို့ တင်ပို့ရာတွင် (၂)ရက်မှ (၃)ရက်အထိ ကြန့်ကြာနေသဖြင့် ကြံများအရည်အသွေးကျဆင်း၍ အလေးချိန်လျော့နည်းခြင်း ၊ မိမိမြို့နယ်အတွင်းရှိ စက်ရုံသို့သယ်ပို့ ရောင်းချလိုသော်လည်း အခြားစက်ရုံများသို့ သွားရောက်ရောင်းချရ၍ သယ်ယူစရိတ်ပိုမို ကုန်ကျနေခြင်း၊ ကြံစျေးမကောင်းခြင်းတို့ကြောင့် ယခင်နှစ်ကထက် ကြံဧကလျော့၍ စိုက်ပျိုး လာကြောင်းကို လေ့လာတွေ့ရှိရပါသည်။
ကြံစိုက်တောင်သူများ အထွက်တိုးလာစေရေးတို့အတွက် စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနမှ ထုတ်ပေးသော မျိုးကောင်းမျိုးသန့်ကြံမျိုးများကို အသုံးပြုသင့်ပြီး ယင်းဌာနမှ ထုတ်ပြန်ထားသော စိုက်ပျိုးရေးနည်းစနစ်များဖြင့် စိုက်ပျိုးသင့်ခြင်း အခြားနိုင်ငံများတွင် စိုက်နည်းစနစ်များ အားကောင်းခြင်းကြောင့် တစ်ဧကလျှင် တန် ( ၄၀) ၊ တန်(၆၀) အထိထွက်ရှိနေပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်ရှိ ကြံတစ်ဧကလျှင် တန်(၂၀) ခန့်သာ ထွက်ရှိနေသေးသည့်အတွက် စိုက်နည်းစနစ်များ အားနည်းနေခြင်း၊ တစ်ဧက ကုန်ကျစရိတ်မြင့်မားနေမှုအတွက် အထွက်နှုန်းတိုးမြှင့်ခြင်းဖြင့် ကုန်ကျစရိတ်ကို လျော့ချနိုင်သကဲ့သို့ သွင်းအားစုများ စျေးနှုန်းသက်သာစွာဖြင့် ရရှိနိုင်ရေး ထွန်ယက်ခများ သက်သာစေရေးတို့အတွက် သက်ဆိုင်ရာဌာန အဖွဲ့အစည်းများမှ ပံ့ပိုးကူညီ ဆောင်ရွက်စေခြင်း ၊ အရည်အသွေးမြှင့် သန့်စင်သကြားထုတ်လုပ်နိုင်မှု နည်းပါးသေးသည့်အတွက် လက်ရှိ သကြားစက်များအား ရင်းနှီးမြှပ်နှံ၍ ခေတ်မီ သကြားစက်များ အသွင်ပြောင်းလဲစေခြင်း ၊ ကြံသီးနှံသည် ဘက်စုံသုံး စက်မှုကုန်ကြမ်းသီးနှံဖြစ်ပြီး အဓိကထွက်ကုန် သကြားအပြင် ဘေးထွက်ပစ္စည်းအဖြစ် ထွက်ရှိသော တင်လဲရည်ကို အရက်ချက်လုပ်ခြင်း၊ အီသနောချက်၍ ကားတွင်ထည့်မောင်းနိုင်သော စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်၍ ရနိုင်ပါက ပြည်ပမှ တင်သွင်းသော ဓာတ်ဆီ ၊ ဒီဇယ်ဆီ အတွက် နိုင်ငံခြားငွေ ပေးသွင်းရမှု သက်သာစေခြင်း၊ ကြံကြိတ်ဖတ်မှတစ်ဆင့် လျှပ်စစ်စွမ်းအင် ထုတ်လုပ်၍ ရခြင်း ၊ ကြံမြှုပ်ချေး နှင့် ကြံစိုက်ကွင်းမှ ခုတ်သိမ်းပြီးသော ကြံသီးနှံအကြွင်းအကျန်များအား ဇီဝလောင်စာဆီ ၊ သဘာဝမြေသြဇာ ၊ စက္ကူ ၊ ဘုတ်ပြား၊ အသုံးအဆောင်ပစ္စည်း၊ အဆောက်အဦ ပစ္စည်းများတွင် ထုတ်လုပ်သုံးစွဲနိုင်သည့်အတွက် တန်ဖိုးမြှင့် ထုတ်ကုန်အဖြစ် ထုတ်လုပ်နိုင်ပါက နိုင်ငံစီးပွား ရေးတွင် များစွာအထောက်အကူပြုပြီး ကြံစိုက်တောင်သူများနှင့် လုပ်ငန်းရှင်များ နှစ်ဦးနှစ်ဖက် အကျိုးဖြစ်ထွန်းမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သကြားထုတ်လုပ်မှုများတိုးတက်လာပါက နိုင်ငံတော်၏ ကုန်ထုတ်လုပ်မှုတန်ဖိုးများ တိုးတက်လာမည်ဖြစ်ပြီး အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများ ပိုမိုများပြားလာခြင်း ၊ ကြံသီးနှံ၏ ဘေးထွက်ပစ္စည်းများမှတစ်ဆင့် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်များ ပိုမိုထုတ်လုပ်နိုင်ပါက နိုင်ငံတော်၏ အဓိကစီးပွားရေးကဏ္ဍတစ်ခုဖြစ်သော သွင်းကုန်အတွက် နိုင်ငံခြား ငွေပေးချေရမှုများ လျော့နည်းလာနိုင်သည့်အတွက် နိုင်ငံတိုးတက်ရာတွင် များစွာအထောက်အကူပြုပြီး အခြားနိုင်ငံ၏ သွင်းအားစုများအား မှီခိုရယူမှု နည်းပါးသွားမည်ဖြစ်သည်နှင့်အညီ ကြံစိုက်တောင်သူများ၏ လူနေမှုဘဝသည်လည်း မြင့်မားလာမည်ဖြစ်ကြောင်း လေ့လာတင်ပြလိုက်ရပါသည်။
စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန
ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၉ ရက် နံနက် ၉ နာရီတွင် Pullman Mandalay Mingalar Hotel မန္တလေးမြို့၌ ပြည်တွင်းချည်မျှင်ထုတ်လုပ်ရေးကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီးဦးညွန့်အောင်နှင့် ချည်မျှင်စက်ရုံလုပ်ငန်းရှင်များ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။
ဒုတိယဝန်ကြီးက ဆွေးနွေးရာတွင် သက်ဆိုင်ရာဌာနများနှင့် ဝါစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူ တောင်သူများ၊ Exporters များ၊ စက်ရုံလုပ်ငန်းရှင်များ ပေါင်းစပ်၍ ဝါသီးနှံကဏ္ဍတစ်ခုလုံး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေးနှင့် ကုန်ကြမ်းဝယ်ယူမှုရရှိစေရေး၊ ဝါဈေးနှုန်းမှန်ကန်စေရေးတို့အတွက် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲတစ်ခု ကျင်းပပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ပါကြောင်း၊ ယခုကြုံတွေ့နေရသော ပြဿနာများမှာ Supply Chain တစ်လျှောက်လုံးတွင် ပါဝင်သော Sectorများ တစ်ခုနှင့်တစ်ခု မတူညီသောကြောင့် ဖြစ်ပေါ်နေရသော ပြဿနာများဖြစ်ပြီး ချည်မျှင်ထုတ်လုပ်သူများအတွက် သာမက တောင်သူများအတွက်လည်း စဉ်းစားပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ထပ်မံ၍ ဒုတိယဝန်ကြီးမှ ဝါများအားပြည်ပတင်ပို့ခွင့်ပေးရာတွင် စစ်ဆေးရေးအဖွဲ့များဖြင့် စစ်ဆေးခဲ့ကြောင်း၊ ပို့ကုန်ကုမ္ပဏီများမှာလည်း လိုင်စင်ရထားပြီးဖြစ်သော်လည်း ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါဖြစ်ပွားမှုကြောင့် တင်ပို့ရန်ကျန်ရှိနေသော ကုမ္ပဏီများဖြစ်ကြောင်း၊ မျှမျှတတဖြင့် ဝါထွက်ရှိမှုပမာဏပေါ်မူတည်၍ နယ်ပယ်အလိုက် ဈေးနှုန်းညှိ၍ ခွဲတမ်းများရရှိစေရေး စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးမည်ဖြစ်ပါကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့သည်။
ချည်မျှင်စက်ရုံလုပ်ငန်းရှင်များမှလည်း ဝါသီးနှံမှာ နိုဝင်ဘာ၊ ဒီဇင်ဘာ၊ ဇန်နဝါရီလများတွင် ထွက်ပေါ်ချိန် အကောင်းဆုံး ဖြစ်ကြောင်း၊ ဝါဂွမ်းကောင်းမှ ချည်ကောင်းမည်ဖြစ်ပြီး ချည်ကောင်းမှ ပိတ်စကောင်းကောင်း ရရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းမှစတင်၍ ဝါကုန်ကြမ်း ဝယ်ယူရရှိရေးအတွက် အခက်အခဲများစွာ ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ပြီး ဈေးနှုန်းများမြှင့်တက်လာခဲ့ရာ ပြည်တွင်းချည်မျှင်စက်ရုံများအနေဖြင့် အကျိုးအမြတ်ရရှိမှု နည်းပါးခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်၊ စက်တင်ဘာလများတွင် ဝါဂွမ်းတစ်ပိဿာလျှင် (၄၈၀၀ မှ ၅၀၀၀) ကျပ်အထိ ဈေးတက်လာခဲ့ပြီး လက်ရှိအချိန်တွင် (၆၀၀၀) ကျပ်အထိ ဈေးပေး၍ ဝယ်ယူနေရကြောင်း၊မိမိတို့ချည်မျှင်စက်ရုံများအနေဖြင့် ဝါကုန်ကြမ်းကို တရုတ်ဝယ်လက်များနှင့် ဈေးပြိုင်ဝယ်ယူနေချိန်တွင် ထွက်ရှိသော ကုန်ချောချည်ကိုလည်း အိန္ဒိယချည်မျှင်များနှင့် ဈေးပြိုင်ရောင်းချနေရသဖြင့် အခက်အခဲများ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ဂွမ်းဈေးသက်သာပါက ထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ်များကို လျော့ချနိုင်ကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။
ဆက်လက်၍ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်၊ ဦးမြင့်ချိုက ဆွေးနွေးရာတွင် ဝါစေ့ဆီမှာလည်း ပြည်တွင်းတွင် တန်ချိန်သိန်းချီ၍ ထွက်ရှိသော်လည်း ဈေးကွက်မရှိကြောင်း၊ အကြော်ကြော်ရာတွင်သာ သုံးစွဲလေ့ရှိကြောင်း၊ ပြည်တွင်းထွက်ရှိသောဝါမှာ နိုင်ငံပိုင်စက်ရုံ (၂)ရုံ နှင့် ပုဂ္ဂလိစက်ရုံ (၄)ရုံ၏ သုံးစွဲနိုင်မှုထက်များနေကြောင်း၊ တင်ပို့သူများ အခွင့်အရေးရရှိစေရေးအတွက် စက်ရုံများ၏ ကုန်ကြမ်းလိုအပ်ချက်ကိုကြည့်၍ စက်ရုံများသို့ တင်သွင်းစေပြီးမှ လိုင်စင်ထုတ်ပေးသည့်စနစ်ကိုလည်း စဉ်းစားသင့်ကြောင်း၊ လိုင်စင်လျှောက်ထားမှုပေါ် မူတည်၍ စက်ရုံများကို တင်သွင်းစေလိုကြောင်း၊ Contract Farming စနစ်ကို ကျင့်သုံးသင့်ကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့သည်။
ထို့နောက် ဆွေးနွေးပွဲတွင် တက်ရောက်လာကြသော သက်ဆိုင်ရာဌာနအသီးသီးမှ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်များ၊ ညွှန်ကြားရေးမှူးများမှ လိုင်စင်ထုတ်ပေးမှုအခြေအနေများ၊ သီးနှံ Grading ခွဲခြားမှုများ၊ ဝါစိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှုအခြေအနေများ၊ ဈေးနှုန်းဈေးကွက်များ၊ ဝါ Supply Chain တစ်လျှောက်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် သက်ဆိုင်ရာကဏ္ဍအလိုက် လိုအပ်ချက်များ၊ အကြံပြုသုံးသပ်ချက်များအား အပြန်အလှန်ဆွေးနွေးခဲ့ကြပြီး ဒုတိယဝန်ကြီးက လိုအပ်သည်များကို ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ပေးကာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲကို နံနက် ၁၀ နာရီတွင် ရုတ်သိမ်းခဲ့ကြသည်။
စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန
မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး
မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ တိုင်းဒေသကြီးဦးစီးမှူး လမ်းညွှန်ချက်အရ စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဥပဒေ ၂၀၁၉၊ အခန်း (၁၈)ပါကုန်အညွှန်းအမှတ်အသားဖော်ပြခြင်းနှင့် စပ်လျဉ်း၍ မြန်မာနိုင်ငံစားသုံးသူကာကွယ်ရေးကော်မရှင်၏ ညွှန်ကြားချက် (၂/၂၀၁၉)နှင့်အညီ ပြည့်စုံစွာထည့်သွင်းဖော်ပြစေရေးအတွက် (၁၁.၁.၂၀၂၂)ရက်နေ့တွင် စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနမှ ဝန်ထမ်းများသည် မကွေးမြို့၊ မြင်သာရပ်ကွက်ရှိ ဒေသတွင်းမုန့်လုပ်ငန်းများဖြစ်သော ဆီကြော်မုန့်လုပ်ငန်းနှင့် လဒူး၊ မလိုင်မုန့်လုပ်ငန်းများသို့ သွားရောက်၍ အသိပညာပေး ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါသည်။
ထိုသို့ဆောင်ရွက်ရာတွင် ဦးစီးအရာရှိ ဒေါ်အေးမဥ္ဇူခိုင်မှ ကုန်အညွှန်းအမှတ်အသားဖော်ပြခြင်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ထည့်သွင်းရမည့်အချက်များအား ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး မိမိတို့ဌာနသို့ ကုန်အညွှန်းအမှတ်အသားဖော်ပြခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ ပြည့်စုံစွာဖော်ပြနိုင်ရေး လာရောက်အကူအညီတောင်းနိုင်ပါကြောင်း၊ ကုန်အညွှန်းအမှတ်အသား သတ်မှတ်ချက်နှင့်အညီ ပြည့်စုံစွာပါရှိပါက မကွေးမြို့တွင် သာမက မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းတင်ပို့ရောင်းချနိုင်မည်ဖြစ်ပါကြောင်း ရှင်းလင်းဆွေးနွေးခဲ့ပြီး ဒုတိယဦးစီးမှူး ဒေါ်အေးအေးခိုင်မှ ညွှန်ကြားချက် (၂/၂၀၁၉)ပါ ကုန်စည်အုပ်စု(က)ရှိ အသင့်စားမုန့်အမျိုးမျိုးတွင် ထည့်သွင်းရမည့်အချက်များအားလည်းကောင်း၊ ဦးစီးမှူး ဒေါ်စန္ဒာစိုးလွင်မှ စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဥပဒေပါ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်တို့၏ တာဝန်များအားလည်းကောင်း အသေးစိတ်ရှင်းလင်းဆွေးနွေးခဲ့ပြီး ကုန်အညွှန်းအမှတ်အသားဖော်ပြခြင်းနှင့်စပ်လျဉ်းသည့် လက်ကမ်းစာစောင်များ၊ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များ၏ တာဝန်များနှင့်တားမြစ်ချက်များ၊ ပြစ်ဒဏ်များ၊ စီမံခန့်ခွဲရေးနည်းလမ်းအရ အရေးယူနိုင်သည့် အချက်အလက်များပါဝင်သော လက်ကမ်းစာစောင်များအား ဝေငှခဲ့ကြပါကြောင်းသိရှိရပါသည်။
ဤကဲ့သို့ ဒေသတွင်းတစ်ပိုင်တစ်နိုင်ထုတ်လုပ်ရောင်းချသည့် လုပ်ငန်းများသို့သွားရောက်၍ အသိပညာပေးဆွေးနွေးခြင်းအားဖြင့် လုပ်ငန်းရှင်တို့၏ ထုတ်လုပ်မှုအပိုင်း၊ ဖြန့်ဖြူးရောင်းချမှု အပိုင်းများတွင် ကုန်အညွှန်းအမှတ်အသားဖော်ပြခြင်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ပြည့်စုံစွာထည့်သွင်းဖော်ပြလာမှုများရှိလာမည်ဖြစ်သည့်အပြင် စားသုံးသူများအနေဖြင့် ဘေးကင်းလုံခြုံမှုရှိသော ကုန်စည်များကို ရွေးချယ်ဝယ်ယူစားသုံးနိုင်မည်ဖြစ်ပြီး လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့်လည်း မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးသို့ တင်ပို့ရောင်းချလာနိုင်မည်ဖြစ်၍ ဈေးကွက်ဝေစုပိုမိုရရှိကာ စီးပွားရေးပိုမိုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။
စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန
မကွေးတိုင်းဒေသကြီး
၁၇.၁.၂၀၂၂ရက်နေ့ တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်များအလိုက် စားအုန်းဆီတစ်ပိဿာကုန်ကျစရိတ်တွက်ချက်မှုစာရင်းနှင့် စားအုန်းဆီ နေ့စဉ်ဈေးနှုန်းသတင်းအား အောက်ပါ PDF ဖိုင်တွင် ကြည့်ရှုလေ့လာနိုင်ပါသည်-
၁၄.၁.၂၀၂၂ရက်နေ့ တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်များအလိုက် စားအုန်းဆီတစ်ပိဿာကုန်ကျစရိတ်တွက်ချက်မှုစာရင်းနှင့် စားအုန်းဆီ နေ့စဉ်ဈေးနှုန်းသတင်းအား အောက်ပါ PDF ဖိုင်တွင် ကြည့်ရှုလေ့လာနိုင်ပါသည်-
