ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

             ပြည်ခရိုင်၊ ပေါက်ခေါင်းမြို့နယ်၊ သဖန်းချိုအုပ်စု၊ သဖန်းချိုကျေးရွာတွင် ပန်းဂေါ်ဖီများ စိုက်ပျိုးထားလျက်ရှိပြီး အောက်တိုဘာလဆန်းတွင် စတင်စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရပါသည်။ ပန်းဂေါ်ဖီများကို စိုက်ပျိုးထားသော သဖန်းချိုကျေးရွာရှိ တောင်သူဦးဌေးဝင်းနှင့်တွေ့ဆုံ၍ စိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှုနှင့် အကျိုးအမြတ်များသိရှိစေရန် ကွင်းဆင်းလေ့လာခဲ့ကြောင်းသိရသည်။

          ထိုတောင်သူမှ ပန်းဂေါ်ဖီစိုက်ဧက(၀.၂၅)ဧကရှိပြီး စိုက်ပျိုးအပင်ပေါင်းမှာ (၂၂၀၀)ခန့် စိုက်ပျိုးထားကြောင်း သိရပါသည်။ (၀.၂၅)ဧကတွက် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ကုန်ကျစရိတ် အနေဖြင့် (၁၃၀၅၀၀) ကျပ် ကုန်ကျပြီး ယခုဒီဇင်ဘာလတွင် ပန်းဂေါ်ဖီများစတင် ထွက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ အပွင့်ထွက်ရှိမှုမှာ (၀.၂၅)ဧကတွင် အပွင့်ရေ(၂၀၀၀)ခန့်ထွက်ရှိပြီး ထွက်ရှိလာသောပန်းဂေါ်ဖီများကို တစ်ပွင့် လျှင်(၄၀၀) ကျပ်ဖြင့်ရောင်းချကြောင်းသိရပါသည်။ ပေါက်ခေါင်းမြို့မှ ထွက်ရှိသောပန်းဂေါ်ဖီများကို ပြည်၊ ပေါင်းတလည် ဈေးကွက်သို့တင်ပို့ရောင်းချသလို ထိုမှတစ်ဆင့် ရန်ကုန်မြို့သို့တင်ပို့ရောင်းချကြောင်း သိရပါသည်။ ပန်းဂေါ်ဖီစိုက်ပျိုး သူတောင်သူအနေဖြင့် (၀.၂၅)ဧကတွက် ဝင်ငွေပေါင်း (၈၀၀၀၀၀) ကျပ်ရရှိပြီး၊ အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် (၆၆၉၅၀၀)ကျပ် ရရှိကြောင်းသိရပါသည်။  ထို့ကြောင့်ပန်းဂေါ်ဖီစိုက်ပျိုးသူတောင်သူများအနေဖြင့် ရာသီချိန်တွင် အကျိုးအမြတ်များစွာရရှိသဖြင့် ဧကများစွာစိုက်ပျိုးလျင် ပိုမိုအကျိုးအမြတ်ဖြစ်ထွန်းမည်ဖြစ်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

 DOCA(ပဲခူး)

   စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကန့်ဘလူမြို့နယ်အနေဖြင့် ဒေသတွင်း စိုက်ပျိုးထွက်ရှိသည့် သီးနှံဈေးနှုန်းများ၊ ရာသီပေါ်အစားအစာများ၏ ဈေးနှုန်း၊ဈေးကွက်အခြေအနေ တို့အား ရေးသားတင်ပြလျက်ရှိရာ ယခုအခါ ကန့်ဘလူမြို့ပေါ်ရှိ ကုန်စုံဆိုင်များတွင်ရောင်းချလျက် ရှိသည့် ကြံသကာများမှာ မန္တလေးမြို့နှင့် ရွှေဘိုမြို့တို့မှ ဝယ်ယူရောင်းချကြောင်းသိရသည်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ပထမပတ်တွင်ရောင်းချနေသော ကြံသကာဈေးနှုန်းမှာ တစ်ပိဿာလျှင် ၆၅၀၀ ကျပ်၊ (၅၀)ကျပ်သားလျှင် ၃၃၀၀ ကျပ်ဖြင့်ရောင်းချကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်ထံမှ သိရသည်။

          ကြံသကာသည် ကြံပင်မှထွက်ရှိသည့် တန်ဖိုးမြင့်ထုတ်ကုန်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ ကြံသကာကို မုန့်ပြုလုပ်ရာတွင်လည်းအသုံးပြုကြောင်း၊ အညာဒေသတွင် အိမ်အလည်လာသူ မိတ်ဆွေများကို တည်ခင်းဧည့်ခံရာတွင်လည်း အသုံးပြုကြောင်း၊ ဈေးကွက်အနေဖြင့် ကန့်ဘလူမြို့နယ်နှင့် ကျွန်းလှ မြို့တို့ကို ဖြန့်ဖြူးရောင်းချကြောင်း သိရသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)

           မြန်မာလူမျိုးများအနေဖြင့် အဓိကအရေးကြီးဆုံးဖြစ်သော စားဝတ်နေရေးဆိုပြီး အချက်သုံးချက်ရှိရာ ဝတ်ရေးသည် ဒုတိယအရေးကြီးဆုံးဖြစ်ပါသည်။ ရာသီဥတုမှာလည်း တစ်နှစ်နှင့် တစ်နှစ် ပို၍ပူပြင်းလာကြသောကြောင့် လူအများအနေဖြင့် အေး၍ပေါ့ပါးသော အဝတ်အထည်ဖြစ်သော ချည်ထည်များကိုသာ ရွေးချယ်၍ဝတ်ဆင်လာကြပါသည်။ ချည်ထည်များကို ဦးစားပေးဝတ်ဆင်လာကြသဖြင့် အဓိကကုန်ကြမ်းဖြစ်သော ဝါသီးနှံကိုလည်း တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးလာကြရာ ပြည်ခရိုင်အနေဖြင့် (၂၀၂၃-၂၀၂၄)ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ဝါစိုက်ဧကမှာ ၁၂၈၉၃ ဧကရှိလာပါသည်။ ယခုအချိန်တွင် ဝါသီးနှံများထွက်ပေါ်လာပြီး ထွက်ရှိလာသောဝါသီးနှံများကို ဝါကြိတ်စက်ရုံများ မှဝယ်ယူကြသလို ရွာပွဲစားများမှလည်းဝယ်ယူပြီး အောင်လံနှင့် မန္တလေးမြို့သို့ တင်ပို့ရောင်းချကြပါသည်။ မန္တလေးမြို့တွင် ဝါသီးနှံမှ အဆင့်မြှင့်တင်၍ ချည်အဖြစ်ပြောင်းလဲထုတ်လုပ်ပြီး ပြန်လည်ဖြန့်ဖြူးရောင်းချကြပါသည်။ ပြည်ခရိုင်အနေဖြင့် ချည်ထည်လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်ခြင်းကို ရွှေတောင်မြို့နယ်တစ်ခုသာ လုပ်ကိုင်ကြောင်း သိရပါသည်။ ရွှေတောင်မြို့တွင် ယက္ကန်းစင်ပေါင်းများစွာရှိပြီး ခေတ်မီတိုးတက်လာသည်နှင့် အမျှ လက်ယက္ကန်းများနည်းလာပြီး စက်ယက္ကန်းများဖြင့် ယက်လုပ်ကြပါသည်။ ရွှေတောင်မြို့သည် စည်းလုံချည်လုပ်ငန်းဖြင့် နာမည်ကြီးပြီး ရွှေတောင်စည်းဟူ၍လည်း လူသိများကြပါသည်။ ရွှေတောင်မြို့ရှိ စည်းလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူများအနေဖြင့် မန္တလေးမြို့မှ ချည်များကိုဝယ်ယူ၍ ယက္ကန်းခတ်ကြပါသည်။ ထိုချည်များတွင် (၂/၈၀)ချည်နှင့် (၂/၁၀၀)ချည်ဟူ၍ရှိပြီး (၂/၈၀)စည်းမှာ ချည်ရိုးရိုးဖြစ်၍ (၂/၁၀၀)ချည်မှာ ချည်ပြောင်အမျိုးအစား ဖြစ်ပါသည်။ ချည်ထည်ခြင်းတူသော်လည်း (၂/၁၀၀)ချည်မှာ ပွဲတိုးသောအမျိုးအစားဖြစ်၍ ဈေးလည်းပိုများကြောင်း သိရပါသည်။

           မြန်မာအမျိုးအသီးများအနေဖြင့် ရွှေတောင်စည်းမှာ ဝတ်ဆင်ရတာပေါ့ပါးအေးမြပြီး ရာသီဥတုနှင့် လည်းကိုက်ညီ၍ မြန်မာဆန်ဆန်ရင်ဖုံးအင်္ကျီလေးများကိုချုပ်၍ ဝတ်ဆင်ကြလျင် ပွဲလယ်တင့်သဖြင့် ဝယ်ယူဝတ်ဆင်ကြပါသည်။

          ပထမကုန်ကြမ်းဖြစ်သော ဝါသီးနှံမှတစ်ဆင့် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်အဖြစ် လုပ်ကိုင်နိုင်သဖြင့် တန်ဖိုးရှိသောထုတ်ကုန်များ ရရှိနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ ဝါသီးနှံဈေးမှာ တစ်ပိဿာလျှင် ၂၈၀၀ကျပ် ရရှိပြီး တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန် ရွှေတောင်စည်းကိုထုတ်လုပ်လျှင် ရိုးရိုးစည်လုံချည်ဝမ်းဆက်တစ်စုံလျှင် ၂၂၀၀၀ ကျပ်၊ ပွဲတက် (၂/၁၀၀)စည်း ဝမ်းဆက်တစ်စုံလျင် ၂၉၀၀၀ကျပ်အထိ ဈေးကောင်းရသဖြင့် ဝါဂွမ်းမှ တစ်ဆင့် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်ထုတ်လုပ်၍ ရောင်းချနိုင်လျှင် အကျိုးအမြတ် များပိုမိုရရှိနိုင်ကြောင်း သိရပါသည်။ နိုင်ငံတော်အနေဖြင့်လည်း MSMEs လုပ်ငန်းများဖြစ်သော အသေးစား၊ အငယ်စား၊ အလတ်စား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များကို အားပေးကူညီလျက်ရှိရာ လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့်လည်း တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်များ ပိုမိုထုတ်တက်ထုတ်လုပ်လာမည်ဆိုပါက မိမိတို့အနေဖြင့်လည်း အကျိုးရှိနိုင်သလို နိုင်ငံတော်အနေဖြင့်လည်း MSMEs လုပ်ငန်းများ အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းလာပြီး နိုင်ငံခြားဝင်ငွေများလည်း ရရှိလာနိုင်မည်ဖြစ်ပါကြောင်း ဝါမှတစ်ဆင့် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်ဆီသို့ ဆိုသောသတင်းကို ရေးသားလိုက်ရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

    မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဝါးပင်များသည် တောတောင်ရိုးမများတွင် အများဆုံးပေါက်ရောက်လျက်ရှိပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်း မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ စေတုတ္တရာ၊ စလင်း၊ ဆိပ်ဖြူ၊ ဂန့်ဂေါနယ်များတွင် ဝါးအမျိုးမျိုး ပေါက်ရောက်လျက်ရှိပါသည်။ ဝါးအမျိုးအစားပေါင်းများစွာရှိသော် လည်း စီးပွားရေးအတွက်အသုံးပြုသော ဝါးအမျိုးအစားများမှာ ဝါးပိုးဝါး၊ ရေဝါး၊ မျှင်ဝါးများကို အသုံးပြုကြပါသည်။

    ယခုအခါတွင် ဝါးဖြင့်ပြုလုပ်ထားသော အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများကို ဟိုတယ်များ၌ အလှ ဆင်ပစ္စည်းများအဖြစ် အသုံးပြုလာကြပါသည်။ ဝါးလက်မှုပစ္စည်းထုတ်လုပ်သော လုပ်ငန်းများအနေဖြင့် ပြည်တွင်းသာမက ပြည်ပဈေးကွက်သို့လည်း ဈေးကွက်ချဲ့ထွင်တင်ပို့နိုင်ရန် ယခင်ကထက် ပိုမို ဆန်းသစ် တီထွင်လာကြပါသည်။ ပြည်တွင်း၌ အသုံးပြုသော ဝါးလက်မှုပစ္စည်းများဖြစ်သော စကော၊ စကာ၊ တောင်းများနှင့် အခြားလူသုံးကုန်ပစ္စည်းများကို ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြပြီး ယခုအခါ ပြည်တွင်းသုံးလက်မှု ပစ္စည်းများသာမက ပြည်ပတိုးချဲ့တင်ပို့နိုင်ရေးအတွက် ဝါးဖြင့်ပြုလုပ်သော အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများ၊ အလှဆင်ပစ္စည်းများကိုလည်း တီထွင်ထုတ်လုပ်လာကြပါသည်။

     ပြည်တွင်းအသုံးပြုသော ပစ္စည်းများမှာ စကော၊ စကာ၊ တောင်း၊ အုပ်ဆောင်း၊ ဖျာ၊ တင်းတောင်း၊ ခွဲတောင်း၊ စိတ်တောင်း၊ ချိန်ခွင်၊ ပလိုင်းများကို ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြပြီး ဈေးကွက်အနေဖြင့် ပြည်တွင်း၌ တောင်သူများ အများဆုံးသုံးစွဲကြပါသည်။ ပခုက္ကူခရိုင်အတွင်းတွင် လက်လီ၊ လက်ကားဈေးနှုန်း အနေဖြင့် စကောအချောတစ်ချပ်လျှင် ကျပ်(၂၅၀၀)၊ အကြမ်းတစ်ချပ်လျှင် ကျပ်(၁၅၀၀)၊ စကာခုံး တစ်ချပ်လျှင် အကြီးအသေးပေါ်မူတည်၍ ကျပ်(၈၀၀ - ၁၀၀၀ - ၁၅၀၀)၊ ခွဲတောင်းတစ်လုံးလျှင် ကျပ်(၃၀၀၀)၊ စိတ်တောင်းတစ်လုံးလျှင် ကျပ်(၁၅၀၀)၊ နှစ်ပြည်ဝင် တောင်းတစ်လုံးလျှင် ကျပ်(၁၀၀၀)၊ အုပ်ဆောင်းအကြီး တစ်ခုလျှင် ကျပ်(၂၀၀၀)၊ ဖျာချောတစ်ချပ်လျှင် ကျပ်(၁၀၀၀၀)၊ စကာအစိတ်အကျဲ တစ်ချပ်လျှင် ကျပ်(၁၅၀၀)၊ ချိန်ခွန်တစ်ခုလျှင် ကျပ်(၇၀၀ - ၁၅၀၀)၊ ခြင်းကြားတောင်းတစ်လုံးလျှင် ကျပ်(၃၀၀၀)၊ ရေအိုးအုပ်ဆောင်းတစ်ခုလျှင် ကျပ်(၅၀၀ - ၁၀၀၀)၊ ပလိုင်းတစ်လုံးလျှင် ကျပ်(၅၀၀ - ၁၀၀၀)ဈေးဖြင့် မြို့ပေါ်ဆိုင်များ၌ လက်လီ၊ လက်ကားရောင်းချနေပြီး ရေစကြိုနှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး ကျောက်ပန်းတောင်းနယ်တို့မှ ဝယ်ယူရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

      ပြည်တွင်း၌ ဝါးလက်မှုပစ္စည်းများထုတ်လုပ်ရာတွင် အသုံးပြုနိုင်သော ဝါးအမျိုးအစားပေါင်း (၃၀)နည်းပါးရှိသည်။ နေရာဒေသအလိုက် ထွက်ရှိသည့် ဝါးပင်အမျိုးအစားပေါ် မူတည်၍ ဝါး လက်မှုပစ္စည်းများ ပြုလုပ်ရာတွင်လည်း အသုံးပြုသောဝါးကုန်ကြမ်းများ ကွဲပြားမှုရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

 စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကန့်ဘလူခရိုင်၊ ကန့်ဘလူမြို့နယ်တွင် စပါးနှင့်ဆီထွက်သီးနှံများ အပြင် ပဲမျိုးစုံကိုလည်း စိုက်ပျိုးကြောင်းသိရသည်။ ယခုအခါ မတ်ပဲသီးနှံများ ဈေးကွက်အတွင်း ဝင်ရောက်လျက်ရှိပြီး ဇန်နဝါရီလပထမပတ်အတွင်း ဈေးနှုန်းများမှာ မတ်ပဲထွက်တိုးတစ်တင်းလျှင် (၉၀၀၀၀)ကျပ်၊ မတ်ပဲ(ဂျပန်)တစ်တင်းလျှင်(၈၇၀၀၀)ကျပ်ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိ ကြောင်း၊ ဈေးကွက်အနေဖြင့် ကန့်ဘလူခရိုင်မှထွက်ရှိသော မတ်ပဲများကို ရွှေဘိုမြို့နှင့်မန္တလေးမြို့ ရှိပွဲရုံများ၊ ကုန်စည်ဒိုင်များသို့ တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

မတ်ပဲသီးနှံများသည် ကန့်ဘလူမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာများမှ အဓိကဝင်ရောက်လျက်ရှိပြီး ဒီဇင်ဘာလနောက်ဆုံးပတ် ဈေးနှုန်းများနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ၂၀၂၅ ခုနှစ် ပထမပတ်အတွင်း မတ်ပဲဈေး နှုန်းများဈေးငြိမ်လျက်ရှိကြောင်း သီးနှံရောင်းဝယ်ရေး လုပ်ငန်းရှင်များထံမှ သတင်းရရှိသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)