ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

             ဖေဖော်ဝါရီလဒုတိယပတ်အတွင်း မန္တလေးစျေးကွက်သို့  ပြင်ဦးလွင်ဒေသထွက် သီးနှံများ အနက် စတော်ဘယ်ရီသီးများ ဝင်ရောက်မှု များပြားလျက်ရှိကြောင်း  သိရပါတယ်။ စတော်ဘယ်ရီ သီးနှံသည် ပြင်ဦးလွင်ဒေသရဲ့ အဓိကစိုက်ပျိုးတဲ့သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး၊  ဒေသမျိုး စတော်ဘယ်ရီသီး (အလုံးသေး)မှာချဉ်သည့် အရသာရှိပြီး၊ စတော်ဘယ်ရီသီး (ထိုင်ဝမ်မျိုး အလုံးကြီး)မှာအကြွပ်သီးအချဉ် အရသာနှင့်စတော်ဘယ်ရီသီး(ဂျပန်မျိုးအလုံးကြီး)မှာ ချိုမွှေး အရသာရှိသည့်အသီးတို့စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရပါတယ်။မန္တလေးစျေးကွက်အတွင်းသို့  စတော်ဘယ်ရီသီး ဝင်ရောက်မှုမှာ ပြင်ဦးလွင်ဒေသထွက် အသီးနှင့်ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း ဒေသတို့မှထွက်ရှိသည့်အသီးများဝင်ရောက်ကြောင်း သိရပါတယ်။   မန္တလေးစျေးကွက် အတွင်းသို့   ၂၀၂၅ ခုနှစ်ဖေဖော်ဝါရီလဒုတိယပတ်တွင်    ဒေသသီး(အလုံးသေး) စတော်ဘယ်ရီသီး၊ စတော်ဘယ်ရီထိုင်ဝမ်မျိုး အကြွပ်ချဉ်သီးနှင့် စတော်ဘယ်ရီ ဂျပန်မျိုးချိုမွှေး သီး တို့  အများအပြားဝင်ရောက်လျက်ရှိပါတယ်။   စတော်ဘယ်ရီသီးနှံမှာအရသာရှိပြီး၊     စားကောင်း ရုံသာမက  ကျန်းမာရေးအကျိုးပြုစေတဲ့   ဓါတ်များစွာ ပါဝင်ကြောင်း   သိရပါတယ်။  စတော်ဘယ်ရီ သီးနှံအား သီးနှံအတိုင်းစားသုံးခြင်း၊ ‌ယို၊ ဖျော်ရည်၊ ဝိုင်၊ Jum ၊ ဂျယ်လီ၊ ချောကလက်၊ ရေခဲချောင်း၊ ဒိန်ချဉ်တို့နှင့်တွဲဖက်၍ စားသုံးခြင်းတို့အပြင် ဆေးဝါးနှင့်လူသုံးကုန်ပစ္စည်းတို့တွင် ထည့်သွင်းသုံး စွဲ ကြောင်း သိရပါတယ်။ စတော်ဘယ်ရီသီးနှံကို ဝါးခြင်းတောင်းငယ်များဖြင့် ထည့်၍လည်း ကောင်း၊ ပလပ်စတစ်ဗူးများဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပိဿာချိန်ဖြင့် လည်းကောင်း၊စက္ကူဂျပ်ဖာများတွင် ထည့်သွင်း ၍ လည်းကောင်း  ပုံစံမျိုးစုံဖြင့် ရောင်းချကြောင်း တွေ့ရှိရပါတယ်။   စတော်ဘယ်ရီသီးနှံမှာဆောင်း နှောင်းရာသီနှင့် နွေဦးရာသီများတွင် ထွက်ရှိသည့် ရာသီစာသီးနှံတစ်မျိုး ဖြစ်ပြီး၊ စားသုံး သူအများ အပြားကြိုက်နှစ်သက်သည့် ကျန်းမာရေးအဟာရပြု သီးနှံတစ်မယ်ဖြစ်ပါတယ်။  ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဖေဖော် ဝါရီလဒုတိယပတ်တွင် ဖြစ်ပေါ်သည့်ပေါက်စျေးများအနေဖြင့်  တစ်ပိဿာလျှင်  ထိုင်ဝမ်မျိုးစတော် ဘယ်ရီ  အချဉ်သီး လက္ကားစျေး ၉၀၀ဝိ/- နှင့် ၁၀၀၀ဝိ/-စျေး၊ လက်လီစျေး  ၁၁၀၀ဝိ/- နှင့် ၁၂၀၀ဝိ/-၊   ဂျပန်မျိုးစတော် ဘယ်ရီချိုမွှေးသီး လက္ကားစျေး ၁၃၀၀ဝိ/- နှင့် ၁၄၀၀ဝိ/-၊လက်လီစျေး ၁၄၅၀ဝိ/- နှင့်၁၆၀၀ဝိ/-  တို့ ဖြစ်ပြီး၊ ဒေသမျိုးအလုံးသေးစတော်ဘယ်ရီသီး ဝါးခြင်း  ၁၀ ခုလျှင် ၁၃၀၀ဝိ/-နှင့် ၁၅၀၀ဝိ/-စျေး၊လက်လီစျေး ၁၅၀၀ဝိ/- နှင့် ၁၈၀၀ဝိ/- တို့    အသီးသီးဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။ ပွင်းလင်းရာသီရောက်ပြီဖြစ်၍ မန္တလေးစျေးကွက်အတွင်း စတော်ဘယ်ရီသီး ဝင်ရောက်မှုများပြီး အရောင်းသွက်သည့်သီးနှံ တစ်မျိုးဖြစ်ကြောင်း    မြင်းတန်းစျေးရှိ   သစ်သီးရောင်းချသည့် ဆိုင်ရှင် တစ်ဦး၏ပြောပြချက်အရ သိရှိရပါတယ်။    

DOCA(မန္တလေး)

           သစ်သီးစျေးကွက်အတွင်းသို့ ဖေဖော်ဝါရီလဒုတိယပတ်တွင် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပြင်ဦး လွင်ခရိုင်နှင့်ကျောက်ဆည်ခရိုင်မှထွက်ရှိသည့် သခွားမွှေးသီးများစတင်ဝင်ရောက် လျက်ရှိပြီး၊စစ်ကိုင်း တိုင်းဒေသကြီးနှင့်ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးတို့မှ လည်းဝင်ရောက်ကြောင်း သိရပါတယ်။ သခွားမွှေးသီးမှာ ပြည်ပသို့တင်ပို့သည့်သစ်သီးဖြစ်ပြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး အတွင်း ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် သခွားမွှေးသီးစိုက်ပျိုးမှု (၁၃၀၀) ဧကကျော်စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရပါတယ်။ သခွားမွှေးသီး စားသုံး ခြင်းဖြင့်အရေပြားနှင့်အသားအရေကို ကျန်းမာစေခြင်း၊ အမြင်အာရုံကိုကောင်းမွန်စေခြင်း၊ကိုယ်ခံအား ကောင်းမွန်စေခြင်း၊သွားနှင့် သွားဖုံးကျန်းမာ စေခြင်း၊ သွေးအားနည်းခြင်းမဖြစ်အောင် ကာကွယ်ပေး ခြင်း၊သွေးတိုးရောဂါလျော့ချပေးခြင်း၊ ကြွက်သားအားနည်းမှုကိုလျော့ချပေးခြင်း၊မျိုးအောင်မှုကိုအား ကောင်းစေခြင်းနှင့် ဆီးလမ်း ကြောင်း ပိုးဝင်မှုကာကွယ်ပေးခြင်း စသည့်အကျိုးကျေးဇူးများရရှိနိုင် ကြောင်းသိရပါတယ်။ သခွားမွှေးသီးအား အသီးအတိုင်းစားသုံးခြင်း၊ အခြောက်ခံခြင်း၊ ဖျော်ရည်နှင့် စားသောက်ကုန်တို့တွင် ထည့်၍စားသုံးကြောင်းသိရပါတယ်။ သစ်သီးဝင်ရောက်မှုအနေဖြင့် ဒေသ အသီးသီးမှ ဝင်ရောက်လာသည့်သစ်သီးများအားမန္တလေးမြို့၊ စျေးချိုစျေး၊ ၂၉လမ်းနှင့် ၃၁လမ်းကြား၊ ၈၄လမ်းနေရာရှိ သစ်သီးပွဲရုံများသို့ဝင်ရောက်ကြောင်း သိရပါတယ်။ စျေးချိုရှိသစ်သီးပွဲရုံများ မှဝယ်ယူ၍ မြို့ပေါ်ရှိ စျေးငယ်များနှင့်အခြားဒေသများသို့  ပြန်လည်ရောင်းချလျက်ရှိ ကြောင်း သိရပါတယ်။မန္တလေးစျေးကွက်တွင် ၂၀၂၅ ခုနှစ်ဖေဖော်ဝါရီလဒုတိယပတ်အတွင်း ဝင်ရောက်လာ သည့် သခွားမွှေးသီး‌စျေးမှာ တစ်လုံး လျှင် အလုံးဝိုင်း(ကြီး) ၄၀၀၀ကျပ်နှင့် ၅၀၀၀ ကျပ်၊ အလုံး(ရှည်) ၃၀၀၀ ကျပ်နှင့်  ၄၀၀၀ ကျပ် စျေးဖြစ်ပြီး၊ အသီးအရွယ်အစားအလိုက် စျေးအနည်းငယ်ကွာခြား မှုရှိ ကြောင်းသိရပါတယ်။ ပွင့်လင်းရာသီရောက်လာပြီဖြစ်၍ ဖေဖော်ဝါရီလဒုတိယပတ်အတွင်း  မန္တလေး သစ်သီးစျေးကွက်တွင် သခွားမွှေးသီးများစတင်ဝင်ရောက်လာပြီး၊ အရောင်းသွက်လျှက်ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။သခွားမွှေးသီးမှာ ပြည်တွင်းစားသုံးမှုနှင့် တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့သည့်ပြည်ပပို့ကုန် တစ်မျိုး ဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။

DOCA(မန္တလေး)

မန္တလေးမြို့၊ နန်းရှေ့ဈေးရှိ သစ်သီးမျိုးစုံရောင်းချသော သစ်သီးဆိုင်များတွင် ပန်းသီး၊ လိမ္မော်သီး၊ ထောပတ်သီး၊ နဂါးမောက်သီး၊ ဖရဲသီး၊ သခွားမွှေးသီး၊ စတော်ဘယ်ရီသီး၊ ဇီးသီးများနှင့်အတူ တွဲဖက်၍  ဗောက်သီးများ ရောင်းချလျှက်ရှိပါသည်။ ဗောက်သီးများကို ဗန်း၊ စကောများနှင့်ထည့်၍ သီးသန့်ရောင်းချသူများလည်းရှိပါသည်။ ဗောက်သီးပင်သည် ယခင်က အလေ့ကျပေါက်ပင်မျိုးဖြစ်သည်။ ယခုအခါ စားသုံးသူဝယ်ယူသူများရှိလာသောကြောင့် စီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးလာကြပြီဖြစ်ပါသည်။ ငယ်ငယ်က မိမိတို့တော ကြက်သွန်ခင်း၊ ဂျုံခင်းများ၌ အလေ့ကျ ပေါက်တက်ပြီး ၎င်းအသီးများကို စားရကောင်းမှန်းမသိ၍ မစားခဲ့ကြပါ။ ယခုအခါ အင်တာနက်ခေတ် ဆေးပညာဗဟုသုတများအရ ၎င်းဗောက်သီးများ စားသုံးရကြောင်း သိလာကြပါသည်။ ရှမ်းပြည် နယ်နှင့် မိုးကုတ်၊ ပြင်ဦးလွင်ဒေသများတွင် ဗောက်သီးများသည် အလုံးကြီးပြီး လှပသောကြောင့် ဈေးကွက်အရောင်းတန်းဝင် အသီးတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ဗောက်သီးတွင် သံပုရာသီးထက် ဗီတာမင်-C နှစ်ဆပါဝင်သောကြောင့် သွေးကြောဆိုင်ရာရောဂါများ ကာကွယ်ပေးပြီး သွေးတိုးကို ထိန်းညှိပေး နိုင်သော သတ္တုဓါတ်ကြွယ်ဝစွာပါဝင်သည်။ သတိပြုရသည်မှာ မမှည့်သေးသော ဗောက်သီးအစိမ်း တွင် ဓါတ်မတည့်မှုကို ဖြစ်တက်သောကြောင့် ရင့်မှည့်မှသာ စားသုံးသင့်ပါသည်။ ဆေးဖက်ဝင် အသီးဖြစ်ပြီး ချိုချိုချဉ်ချဉ်ဖြုံးဖြုံးအရသာနှင့် စားလို့အလွန်ကောင်းပါသည်။ ဈေးကွက်အတွင်း၌ ဗောက်သီးနို့ဆီဘူးတစ်ဘူးလျှင်(၁၅၀၀)ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချလျှက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ DOCA(မန္တလေး)

          ရွက်ဟောင်းတွေကြွေကာကျ မြေခရသည့် ဂိံမာန်နွေဦးရာသီသို့ ရောက်ရှိလို့လာပါပြီ။ သစ်ပင်တိုင်း သစ်ပင်တိုင်းတွင်  အရွက်နု၊ အသီးပွင့်တွေဝေဆာလို့နေပါပြီ။ မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်း ဒေသသည် အပူပိုင်းဒေသဖြစ်ပြီး ရာသီဥတု(၃)မျိုးကို ပိုင်ဆိုင်ထားပါသည်။ လမ်းတလျှေက်တွင် ရဲရဲနီအောင် ပွင့်ဖူးနေသော လက်ပံပင်ကြီးတွေ၊ ဝါနီစွေ့စွေ့ပွင့်ဖူးနေသော ပေါက်ပန်းပင်ကြီးတွေ၊ ဖွေးဖွေးလှုပ်ဖူးပွင့်နေသော လဲမှို့ပင်ကြီးတွေ၊ အသီးအဖူးအပွင့်ဝေစီနေသည့် သရက်ပင်ကြီးတွေနှင့် ရွက်နုဝေနေသော တမာပင်၊ ထနောင်းပင်၊ ကုက္ကိုပင်ကြီးတွေသည် မြင်ရသူတို့ရင်ဝယ် နွမ်းလျလွမ်း မောဖွယ်ပန်းချီကားတစ်ချပ်သဖွယ် မြင်တွေ့နေရပြီဖြစ်ပါသည်။ အညာဒေသမှာသာတွေ့မြင်ရသော မြင်ကွင်းဖြစ်ပါသည်။ တမာပင်သည် အပူပိုင်းဒေသတွင်သာ ပေါက်ရောက်လေ့ရှိပြီး မိုးများလွန်း၊ အေးလွန်းသည့်ဒေသများတွင် ပေါက်ရောက်လေ့မရှိပါ။ ၎င်းအပင်များကို မှီဝဲ၍ လုပ်ကိုင်စားသောက် ကြသူများလည်း ရှိပါသည်။ အညာဒေသမှာသာရှိသည့် တမာပင်၏ ရွက်နုဖူးများကို ခူးယူ၍ ဆီးသီး၊ မန်ကျည်းသီးအနည်းငယ်ထည့်၍ ရေနွေးဖျောကာ ဈေးကွက်တွင်ကျယ်စွာ ရောင်းဝယ်လျှက်ရှိပါ သည်။ ဒီအချိန် ဒီရာသီမှာသာ ထွက်ပေါ်ပြီး ဒီရာသီမှာသာ စား၍ကောင်းသောကြောင့် ရာသီစာ တမာရွက်ဟုခေါ်ပါသည်။ မန္တလေးဈေးကွက်မှ မြန်မာနိုင်ငံအထက်ပိုင်းအောက်ပိုင်းဒေသများသို့ တင်ပို့ရောင်းချလျှက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။  ဈေးကွက်အတွင်း၌ တမာရွက်အပြုတ်တစ်ပိဿာလျှင် (၁၂၀၀၀)ကျပ်ဈေးနှုန်းဖြင့် သွင်းရပြီး လက်လီပြန်လည်ရောင်းချသူများမှာ တစ်ဆယ်ကျပ်သားလျှင် (၁၅၀၀)ကျပ်ဈေးဖြင့် ပြန်လည်ရောင်းချကြောင်း တမာရွက်ခူးယူရောင်းချသူတစ်ဦးထံမှ သိရှိရ သည်။

DOCA(မန္တလေး)

          မိတ္ထီလာခရိုင်၊သာစည်မြို့နယ်တွင် ပဲမျိုးစုံသီးနှံများအနက် ကုလားပဲ၊ ပဲစင်းငုံ၊ ထောပတ်ပဲ၊ ပဲကြား စသည်တို့ကို စိုက်ပျိုးရာ ပဲစင်းငုံကို ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် (၂၁၅၆) ဧကစိုက်ပျိုးခဲ့ကြောင်း စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန၏ စာရင်းများအရ သိရသည်။

          ပဲစင်းငုံကို မိုးဦးကျ မေ၊ ဇွန်လများတွင် စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး ဇန်နဝါရီ၊ ဖေဖော်ဝါရီလများတွင် ရိတ်သိမ်း ကြသည်။ ပဲစင်းငုံကို သီးသန့်စိုက်ပျိုးခြင်းအပြင် ဝါ၊ နှမ်းတို့နှင့်လည်း သီးညှပ်စိုက်ပျိုးကြသည်။ပဲစင်းငုံ စိုက်ပျိုးရာတွင် ထယ်၊ ထွန်လိုက်ခြင်း၊ ပေါင်းနုတ်ခြင်း၊ ပန်းပွင့်ချိန် ပိုးကျသည့်အခါ ပိုးခါခြင်း၊ ပိုးသတ် ဆေးဖြန်းခြင်း၊ ရိတ်သိမ်းခြင်းတို့အပါအဝင် ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် အခြားလယ်ယာထွက်ကုန် သီးနှံများကဲ့သို့ စရိတ်များစွာကုန်ကျမှုမရှိဘဲ တစ်ဧကလျှင် (၃)သိန်းကျော်သာ ကုန်ကျပြီး တစ်ဧက အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် ယခုနှစ် သာစည်မြို့နယ်တွင် (၇)တင်းဝန်ကျင်ထွက်ရှိကြောင်း တောင်သူများ ထံမှ သိရသည်။ ပဲစင်းငုံသီးနှံဈေးမှာ ဇန်နဝါလ သီးနှံပေါ်စအချိန်က ပိဿာ(၂၀)တစ်တင်းလျှင် ၉၂၀၀၀/- ရရှိခဲ့ပြီး သီးနှံလှိုင်ချိန်မှာ ဈေးအနည်းငယ်ကျဆင်းရာ ၈၈၀၀၀/- ကျပ်အထိ ကျဆင်းခဲ့ပြီး လက်ရှိအချိန်တွင် ၉၀၀၀၀/-ကျပ်ဈေးဖြင့် အရောင်းအဝယ်သွက်ကြောင်း သိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)