ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

      ကျောက်ဆည်မြို့နယ်သည်မြေဆီ၊ မြေလွှာကောင်းမွန်သောဒေသဖြစ်ပြီး၊ ရာသီပေါ်သီးနှံ မျိုးစုံ စိုက်ပျိုးသည့်အပြင် နှစ်ရှည်သီးနှံများလည်း စိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာ ၄င်းတို့အနက်မှ   မိသားစု အပိုဝင်ငွေ ရရှိသည့် ရာသီမရွေးစိုက်ပျိုးနိုင်ပြီး ရာသီမရွေးစားသုံး နိုင်သည့် ဈေးကွက်ဝယ်လိုအား ရှိသည့်ဂွေးပင် များကိုတိုးချဲ့စိုက်ပျိုးလာကြပါသည်။ ဂွေးပင်မှာ မည်သည့် မြေအမျိုးအစားကို မဆို ရှင်သန်ဖြစ်ထွန်းနိုင်ပါသည်။ မိုးဦးကျကာလများတွင် စတင်စိုက်ပျိူးပါက အပင်များ ပိုမိုရှင်သန်ပြီး အသေအပျောက်နည်းပါးပါသည်။ တစ်ဧကစိုက်ပျိုးမှုတွင်အပင် (၅၀)မှ (၆၀) အထိ စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ ဂွေးပင်အမျိုးမျိုးရှိရာ ခြောက်လဂွေးမျိုး၊ တစ်နှစ် ပတ်လုံးသီးသောဂွေးမျိုးနှင့် ပင်ကြီးဂွေးဟူ၍ရှိရာ နှစ်ရှည်စားသုံးစိုက်ပျိုးသောအပင်မှာ ပင်ကြီး ဂွေးမျိုးကိုသာ စိုက်ပျိုးကြပါ သည်။ ခြောက်လဂွေးပင် ပျိုးပင်တစ်ပင်လျှင်(၄၀၀၀-၄၅၀၀)ကျပ်၊ တစ်နှစ်လုံးသီးသော ဂွေးပင် ပျိုးပင်တစ်ပင်လျှင်(၅၀၀၀)ကျပ်ခန့်ရှိပြီး ပင်ကြီးဂွေးပင် တစ်ပင် လျှင် အပင်ပေါ် မူတည်၍ (၁၅၀၀)ကျပ်မှ(၂၀၀၀)ကျပ်အထိရှိကြောင်း၊ ဂွေးပင်စိုက်ပျိုးမှုတစ်ဧက ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မိသားစုလုပ်အားခမပါ(၇၅၀၀၀၀)ကျပ်ခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးပြီး သုံးနှစ်ကြာလျှင် အသီး များစတင်ခူးဆွတ်ရောင်းချနိုင်ပါသည်။ ဂွေးသီးပင်သည် တစ်နှစ်ကို နှစ်ကြိမ် အသီးသီးပြီး တစ်ကြိမ် လျှင်ခြံပြတ်ရောင်းမည်ဆိုပါက အသီးပါးလျှင်(၃၀၀၀၀၀-၃၅၀၀၀၀) ကျပ်ရရှိပြီး အသီး များလျှင် (၄၀၀၀၀၀-၄၅၀၀၀၀)ကျပ်အထိ ရောင်းချရကြောင်း၊   တစ်ချို့ပွဲစားများက တစ်နှစ် ပတ်လုံးသီးသော အသီးကိုကြိုတင်ပေးဖြင့်လည်း ဝယ်ယူကြောင်း၊ တစ်ချို့ခြံရှင်များမှာ ကြိုတင်ပေးရောင်းချခြင်းကို မပြုလုပ်ဘဲ အသီးများကိုနေ့စဉ်ခူး၍ ကျောက်ဆည်မြို့၊ အေးမြ ကြည်လင်ဈေး တွင်နေ့စဉ်ဖောက်သည် ပေးရောင်းချသလို လက်လီဈေးများဖြင့် စားသုံး သူများ စိတ်ကြိုက်ဝယ်ယူလို့ရအောင်လည်းရောင်းချ ပေးလျက်ရှိပါသည်။ ဖောက်သည်ဝယ်ယူသူများ အနေဖြင့် (၂)တင်းဝင်အိတ် တစ်အိတ်လျှင်(၂၅၀၀၀-၃၀၀၀၀)ကျပ် အထိရောင်းချရပြီး လက်လီဈေး အနေဖြင့် အလုံးပေါ်မူတည်၍ (၁၀)လုံးလျှင်(၅၀၀)ကျပ်၊ အလုံး(၃၀)ကို (၂၁၀၀) ကျပ်၊ အလုံး(၂၅)လုံးကို(၁၇၅၀)ကျပ်ဈေးများဖြင့် ရောင်းဝယ်လျက်ရှိပါသည်။ ဂွေးသီး များကို မြို့ပေါ်ရှိပွဲစားများမှာ ခြံမှအသီးကိုကြည့်၍ ကြိုတင်လာဝယ် ယူမှုများရှိသလို အချဉ် ပေါင်းသည်၊ ကျောင်းမုန့်ဈေးသည်များမှလည်း လာရောက်ဝယ်ယူကြပါသည်။   လက်လီ ဝယ်ယူသူများမှ အိမ်တွင် ဂွေးသီးကိုငရုတ်သီး၊ ကြက်သွန်နီတို့ဖြင့်ရော၍ ထောင်းကာထမင်းဖြင့် တွဲဖက်၍ စားသုံးကြသလို ဂွေးသီးကို ပါးပါးလှီး၍ ငပိ၊ ပုဇွန်ခြောက်တို့ဖြင့်ရောကာ ဂွေးသီးငပိချက် အဖြစ်လည်း ချက်၍စားသုံးကြပါသည်။ ဂွေးသီးစားသုံးခြင်းဖြင့် ဗီတာမင်စီ ကြွယ်ဝစွာ ရရှိသဖြင့် ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်ပြီး စီးပွားလည်းဖြစ်ဝင်ငွေတိုးသော ဂွေးပင်ကိုတိုးချဲ့စိုက်ပျိုးသင့် ပါကြောင်း ဂွေးသီးစိုက်ပျိုးသော  ပင်တလည်ကျေးရွာမှ တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရ သိရှိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

    စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မိတ္ထီလာခရိုင်ဦးစီးမှူးရုံး၊ ခရိုင်ဦးစီးမှူး၏ လမ်းညွှန်မှုဖြင့် ဝန်ထမ်းနှစ်ဦးသည် (၁၃-၂-၂၀၂၃) ရက်နေ့၊နေ့လယ် (၁၄:၀၀) နာရီချိန်တွင် ပျော်ဘွယ်မြို့နယ် မုန့်ကြွပ်လုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူများနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်။

     ပျော်ဘွယ်မြို့ရှိ ဆင်နှစ်ကောင်မုန့်ကြွပ်လုပ်ငန်း၊ ရွှေငါး မုန့်ကြွပ်လုပ်ငန်း၊ ပဒေသာမုန့်ကြွပ် လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် သွားရောက်တွေ့ဆုံရာတွင် မုန့်ကြွပ်လုပ်ငန်းကို နှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက လုပ်ကိုင်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    မုန့်ကြွပ်ကို အဆင့် (၁) ဂျုံ၊ သကြား၊ ထောပတ်တို့ကို ရောနယ်ခြင်း၊ အဆင့် (၂) အပွခံ ပုံစံသွင်း ခြင်း၊ အဆင့် (၃) မီးဖုတ်ခြင်း (အစိုတစ်ကြိမ်၊ အခြောက်တစ်ကြိမ်)၊ အဆင့် (၄) အအေးခံခြင်း ၊ အဆင့် (၅) ပက်ကင်ထုတ်ပိုးခြင်းဟူ၍ အဆင့်ဆင့်ဆောင်ရွက်ရပါသည်။ လုပ်သားဦးရေ ကျား (၈) ယောက်၊ မ (၄) ယောက်ရှိပြီး လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ကုန်ကြမ်းရရှိမှုအနေဖြင့် ထောပတ်ကို ဒေသတွင်းမှရရှိပြီး၊ ဂျုံ၊ နို့မှုန့်၊ မုန့်ပွဆေး၊ သကြားနှင့် ဆီများကို ရန်ကုန်မှ ဝယ်ယူကြပါသည်။

   (၁) ရက်လျှင် ဂျုံပိဿာ (၇၅) မှ (၈၀) ပိဿာ ကုန်ကြမ်းကုန်ကျပြီး၊ ကုန်ချောထွက်ရှိမှု အထုပ်သေး (၁၆၀) ထုပ်ခန့်၊ အထုပ်လတ် (၁၂၀) ထုပ်ခန့်၊ အထုပ်ကြီး (၈၀) ထုပ်ခန့် ထုတ်လုပ်နိုင် ကြောင်း ၊ စျေးနှုန်းအနေဖြင့် အခု (၂၀) ပါ အထုပ်သေး တစ်ထုပ်လျှင် (၁၅၀၀) ကျပ်၊ အခု (၂၀) ပါ အလတ်တစ်ထုပ်လျှင် (၂၀၀၀) ကျပ်၊ အခု (၂၀) ပါ အကြီး တစ်ထုပ်လျှင် (၃၀၀၀) ကျပ် စျေးဖြင့် ရောင်းချရကြောင်း သိရှိရပါသည်။ စျေးကွက်အနေဖြင့် တစ်နိုင်ငံလုံးတင်ပို့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ နိုင်ငံတကာစျေးကွက်ရရှိရန်လိုအပ်ကြောင်း၊ လျှပ်စစ်မီးအခက်အခဲနှင့် ဝယ်ယူရန် အခက်အခဲများရှိကြောင်း ၊ စက်လည်ပတ်ရန် ဆိုလာစနစ်ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်လျှင် ပိုမိုအဆင်ပြေနိုင်ကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

     မိတ္ထီလာခရိုင်တွင် မိုးစပါးအသစ်များစတင် ရိတ်သိမ်းနေရာ စပါးသစ်ဈေးမှာ တင်း(၁၀၀) လျှင် ဒေသပေါက်ဈေး (၂၂) သိန်းရှိကြောင်း သိရသည်။ မိုးစပါးကို မိတ္ထီလာခရိုင်တွင်း ဝမ်းတွင်းမြို့နယ်တွင် အများဆုံးစိုက်ပျိုးကာ စိုက်ပျိုးရာတွင် ဒေသရာသီဥတုနှင့်လျော်ညီသည့် မနောသုခမျိုးကိုအများဆုံး စိုက်ပျိုးကြပါသည်။ မနောသုခမျိုးတွင်လည်း ဆင်းသုခ၊ ဗျော့သုခ၊ဖန်သီးသုခစသည်ဖြင့် အမျိုးအစားများစွာရှိရာ ရာသီဥတုဒဏ်ခံနိုင်ပြီး၊ သက်တမ်းကို (ရက် ၁၂၀/၁၂၅) ဆင်းသုခကို စိုက်ပျိုးမှုများကြောင်း သိရသည်။ ဗျော့သုခ၊ ဖန်သီသုခတို့မှာ သက်တမ်းရှည် (ရက် ၁၄၀) ပြီး မြန်မာနိုင်ငံအောက်ပိုင်းတွင် အစိုက်များပါသည်။ မိတ္ထီလာခရိုင်အတွင်း ယခုအခါ မနောသုခမျိုးအပြင် ဈေးကွက်၌ ဈေးကောင်းရသည့် ဧရာပဒေသာ၊ ပေါ်ဆန်းဘေးကြားတို့ကိုလည်း လွန်ခဲ့သည့် (၂) နှစ် ဝန်းကျင်ကမှစ၍ မိတ္ထီလာကန်ရေရသည့် လယ်များနှင့် ဝမ်းတွင်းမြို့နယ်များမှာ စပါးတင်း (၁၀၀) လျှင် မနောသုခ (သစ်) စက်ကျမှာ (၂၂) သိန်း၊ ပဒေသာ(သစ်)မှာ (၃) သိန်း၊ အနောသုခ (ဟ)မှာ (၂၈) သိန်းနှင့် ပဒေသာ (ဟ)မှာ (၃၇) သိန်းရှိပါသည်။ ဆန်ဈေးအနေနှင့် မနောသုခ (သစ်)မှာ တစ်တင်းခွဲအိတ်တစ်အိတ်လျှင် (၈၀၀၀၀-၈၅၀၀၀) ၊ မနောသုခ (ဟ) တစ်တင်းခွဲအိတ်တစ်အိတ်လျှင် (၉၅၀၀၀-၉၇၀၀၀) ကျပ်ရှိကြောင်း ဈေးကွက်မှ သိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

             ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ သာယာဝတီခရိုင်၊ ကြို့ပင်ကောက်မြို့နယ်ရှိ ဩဇာသီးများသည် ကျွန်းကုန်းကြီးကျေးရွာ၊ ရွာသာကုန်းကျေးရွာနှင့် နှစ်ရွာကျေးရွာများတွင် အများဆုံးစိုက်ပျိုးထွက်ရှိပါသည်။

          ဩဇာသီးပင်များသည် နှစ်ရှည်သီးနှံဖြစ်သဖြင့် အိမ်တိုင်းလိုလိုခြံထွက် အိမ်ခြံစည်းရိုးများတွင် လည်းစိုက်ပျိုးကျပါသည်။ ယခုလအချိန် ဩဇာသီးပေါ်ချိန်ဖြစ်သည့်အတွက် ပြန်ရောင်းသမားများက အပင်ပြတ်ဝယ်ယူကြသကဲ့သို့ ခြံများတွင်လိုက်လံကြည့်ရှုကာ အသီးများလိုက်ကောက်၍ ဝယ်ယူကြကြောင်းသိရပါသည်။ ကြို့ပင်ကောက်မြို့တွင် ခွန်နှစ်ရွာဩဇာသီးဟုနာမည်ကြီးပြီး၎င်းရွာမှ အများဆုံးထွက်ရှိပါသည်။ ခွန်နှစ်ရွာရွာသည် ရန်ကုန်ပြည်ကားလမ်းဘေး၊ အရှေ့အနောက်ဘက်များတွင်တည်ရှိပြီး ဩဇာသီးပေါ်ချိန်တွင်  အိမ်ရှေ့ကားလမ်းဘေးများတွင် တဲဆိုင်များထိုး၍ ရောင်းချကြပါသည်။ ခြင်းအလိုက်(၁၀)လုံးတစ်ခြင်း၊ (၁၅)လုံးတစ်ခြင်းဖြင့်ရောင်းချပါသည်။

           ယခုစက်တင်ဘာလဒုတိယအပတ်မှစ၍ ဩဇာသီးပေါ်ချိန်တွင် အလုံးအကြီးအသေးပေါ်မူတည်၍ (၁၂၀၀/၁၀၀၀/၉၀၀/၇၀၀) ကျပ်နှုန်းအထိ ဈေးရပါကြောင်း၊ လက်ဆောင်ပေးရန်နှင့် ခရီးသွားကားများကလည်း ဝယ်ယူကြကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ယခုအချိန်တွင် ဩဇာသီးများလှိုင်လှိုင်မပေါ်သေးသဖြင့် ဈေးကောင်းရရှိပါကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

             မြန်မာလူမျိုးတို့၏ ထမင်းဝိုင်းများတွင် မပါမဖြစ်စားသုံးကြသည့်ငါးပိသည် မြစ်ဝကျွန်းပေါ် ဒေသများနှင့် ပင်လယ်ကမ်းရိုးတမ်းဒေသများတွင် ပေါများစွာ ထွက်ရှိလေ့ရှိရာ မြစ်ချောင်းများ ပေါများသည့် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး ကဝမြို့နယ်အတွင်း ထွက်ရှိသည့် ငါးပိအမျိုးအစားများစွာထဲမှ ငါးရံ့ ငါးပိသည် ဈေးကွက်အတွင်းဈေးကောင်းရရှိလျက်ရှိပြီး ဝယ်လိုအား အင်မတန်ကောင်းသည့် ထုတ် ကုန်ပစ္စည်းတစ်ခုအနေဖြင့် ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။ ကဝမြို့နယ်တွင် ငါးရံ့ငါးပိကို ရေကျိုငါးပိနှင့် ငါး ရံ့ငါးပိကောင်ဟူ၍ (၂)မျိုးပြုလုပ်လေ့ရှိပြီး ဈေးကွက်အတွင်း ရောင်းချမှုအားကောင်းမှုနှင့် လူကြိုက် များလေ့ရှိသည်မှာ ငါးရံ့ရေကျိုငါးပိဖြစ်ရာ ၎င်းရေကျိုငါးပိအား ငါးပိကြော်အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ငပိချက် အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ဟင်းခပ်အဖြစ်သော်လည်းကောင်း အမျိုးမျိုးစားသုံးလေ့ရှိကြသည်။

            ငါးရံ့ငါးပိပြုလုပ်ရန် ငါးရံ့ကောင်များကို ရေချိုအရပ်များဖြစ်သည့် အင်း၊ အိုင်၊ ချောင်း၊ မြောင်းများ၊ လယ်ကွင်းများထဲမှ ရရှိလေ့ရှိပြီး နှစ်ဆယ်သား၊ နှစ်ဆယ့်ငါးကျပ်သားရှိသည့် အကောင် များကို ရေကျိုငါးပိပြုလုပ်လေ့ရှိကြောင်းနှင့် အရွယ်အစားကြီးမားသည့် ငါးများအား ငါးပိကောင်အဖြစ် ပြုလုပ်လေ့ရှိကြောင်း ငါးရံ့ငါးပိပြုလုပ်သူတစ်ဦးထံမှ သိရသည်။

          ငါးရံ့ငါးပိပြုလုပ်သူများသည် ငါးရံ့ပေါများချိန် ဆောင်းဦးကာလခန့်က တစ်ပိဿာလျှင် (၅၀၀၀) ကျပ်နှုန်းဖြင့် ဝယ်ယူ၍ ငါးပိပြုလုပ်ထားရှိခဲ့ပြီး ယခုစက်တင်ဘာလတတိယအပတ်တွင် ဈေး ကွက်အတွင်း ငါးရံ့ရေကျိုငါးပိ တစ်ပိဿာလျှင်(၁၅၀၀၀)ကျပ်နှုန်းနှင့် ငါးပိကောင်(၁)ပိဿာလျှင် (၁၀၀၀၀) ကျပ်နှုန်းအထိ ဈေးကွက်အတွင်း ဈေးကောင်းရရှိလျက်ရှိကြောင်းနှင့် မြန်မာလူမျိုးများ၏ ထမင်းဝိုင်းများတွင် ထမင်းကို အသား၊ ငါး၊ ဟင်းကျွေး ဟင်းလျာဖြင့် တွဲဖက်၍စားသောက်ရသည့်တိုင်အောင် ငါးပိ၊ တို့စရာမပါရှိပါက တင်းတိမ်ကျေနပ်မှုမရှိကြသဖြင့် အခြားငါးပိများထက် အနံ့၊ အရသာလွန်စွာကောင်းမွန်ပြီး အာဟာရမျှတလှသည့် ငါးရံ့ငါးပိမှာ ဈေးကွက်အတွင်း၌ ဝယ်လိုအား၊ ရောင်းလိုအားကျဆင်းသွားမှုမရှိဘဲ ဈေးကွက်အတွင်း ခိုင်မာစွာရပ်တည်နိုင်သည့် ကုန်ပစ္စည်းတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ငါးပိပြုလုပ်သူများနှင့် ငါးပိကုန်သည်များထံမှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)