ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

    တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးတွင် ထားဝယ်၊ မြိတ်၊ ဘုတ်ပြင်း၊ ကော့သောင်းခရိုင် (၄) ခုရှိရာ ခရိုင် (၄) ခုလုံး၏ တောင်စောင်းတစ်လျှောက်တွင် ကွမ်းသီးပင်နှင့် သီဟိုဠ်ပင်တို့ကို စီးပွားဖြစ်အများအပြားစိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး ဒေသမှထွက်ရှိသော ကွမ်းသီးနှင့်သီဟိုဠ်ဈေးနှုန်းများမှာ အောက်တိုဘာလ ပထမပတ်အတွင်း တည်ငြိမ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ကွမ်းသီး

     တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၏ ဒေသတွင်းထွက်ရှိသော ကွမ်းသီးဈေးနှုန်းများမှာ အောက်တိုဘာလ ပထမပတ်အတွင်း ‌ဈေးနှုန်းများမှာ ကွမ်းသီးအခြောက်အခြမ်း တစ်ပိဿာလျှင် (၉၂၀၀)ကျပ်၊ ကွမ်းသီးအခြောက်အလုံး တစ်ပိဿာလျှင်(၈၀၀၀)ကျပ်နှင့် ကွမ်းသီးအနု တစ်ပိဿာလျှင်အလုံးရေ (၇၀/၇၅)ခန့် ဝင်ဆံ့ပြီး ဈေးနှုန်းမှာ(၁၀၀၀၀)ကျပ် ဖြစ်ပြီး တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးမှ ထွက်ရှိသော ကွမ်းသီးအများစုကို မော်လမြိုင်၊ ရန်ကုန်၊ မုံရွာ နှင့် ကလေးမြို့များသို့ အများဆုံးတင်ပို့ ရောင်းချ လျက်ရှိပါသည်။

သီဟိုဠ်

     တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၏ သီဟိုဠ်ဈေးနှုန်းများမှာ အောက်တိုဘာလ ပထမပတ်အတွင်း ဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်လျက်ရှိပြီး သီဟိုဠ်ပုံချောအသန့် တစ်ပိဿာလျှင်(၅၂၀၀၀)ကျပ်နှင့် အခွံကြမ်း တစ်ပိဿာလျှင် (၇၀၀၀) ကျပ်ရှိပါသည်။

    ဈေးနှုန်းများမှာ ထားဝယ်မြို့‌ပေါ်တွင်ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသော ဈေးနှုန်းများဖြစ်ပြီး တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၏ မြိတ်ခရိုင်၊ ဘုတ်ပြင်းခရိုင်နှင့်ကော့သောင်းခရိုင်များရှိဈေးနှုန်းများမှာ ခရိုင်အလိုက် ပျှမ်းမျှအားဖြင့် အနည်းငယ်ခန့် ကွာခြားမှုရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(တနင်္သာရီ)

   မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ အောင်လံမြို့ အောင်လံကုန်စည်ဒိုင်တွင်၂၀၂၄-ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ (ပထမပတ်) အတွင်း နှမ်းသီးနှံများ နေ့စဉ် ဝင်ရောက်အရောင်းအဝယ် ဖြစ်လျက်ရှိပါသည်။

    နှမ်းသီးနှံ ဈေးနှုန်းဈေးကွက်အနေဖြင့် အောက်တိုဘာလ(ပထမပတ်)တွင် နှမ်းနက်စမုံ (နိမ့်စ) (၁)တင်းလျှင် ကျပ်(၁၈၃၀၀၀-၁၉၀၀၀၀)ဖြစ်ပြီး ယခင်စက်တင်ဘာလ(စတုတ္ထပတ်)တွင် (၁)တင်း လျှင် ကျပ်(၁၆၆၅၀၀-၁၇၃၀၀၀)ရှိခဲ့၍ ကျပ်(၁၆၅၀၀-၁၇၀၀၀)ထိဈေးနှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း၊ နှမ်းနက်(စမုံ)(ထိပ်စ)မှာ အောက်တိုဘာလ(ပထမပတ်)တွင် ကျပ် (၁၉၈၀၀၀ မှ၂၁၁၅၀၀) ဖြစ်ပြီး ယခင်စက်တင်ဘာလ(စတုတ္ထပတ်)တွင် (၁)တင်းလျှင်  ကျပ်(၁၈၆၅၀၀ မှ ၂၀၀၀၀၀)ရှိခဲ့၍ (၁)တင်း လျှင် ကျပ်(၁၁၅၀၀)ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခဲ့ပြီး အရောင်းအဝယ်အနေဖြင့် တစ်ပတ်အတွင်း တင်း(၄၀၅၀၀)၊ (၉၉၂)တန်ခန့် အရောင်းအဝယ်ရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

   နှမ်းနီမှာ အောက်တိုဘာလ(ပထမပတ်)တွင် သီးနှံအရည်အသွေးအလိုက် (၁)တင်းလျှင် ကျပ် (၁၁၅၀၀၀ မှ ၁၁၃၀၀၀)ဖြစ်ပြီး ယခင် စက်တင်ဘာလ(ပထမပတ်)တွင် (၁)တင်းလျှင် ကျပ် (၁၁၀၀၀၀)ဖြစ်၍  (၁)တင်းလျှင် ကျပ်(၃၀၀၀ မှ ၅၀၀၀) ဈေးနှုန်းအမြင့်ဖြင့် တစ်ပတ်အတွင်း တင်းရေ (၇၅၀) တင်း၊ တန်ချိန်( ၁၈.၃၇)တန်ခန့် အရောင်းအဝယ်ရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

    နှမ်းဖြူမှာ အောက်တိုဘာလ(ပထမပတ်)တွင် (၁)တင်းလျှင် ကျပ်(၁၁၃၀၀၀)ဖြစ်ပြီး ယခင် စက်တင်ဘာလ(ပထမပတ်)တွင် (၁)တင်းလျှင် ကျပ် (၁၁၀၀၀၀)ဖြစ်၍ (၁)တင်းလျှင် ကျပ် (၃၀၀၀) ဈေးနှုန်းအမြင့်ဖြင့် တစ်ပတ်အတွင်း တင်း(၆၀၀)၊ တန်ချိန်(၁၄.၇)တန်ခန့် အရောင်းအဝယ်ရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

   နှမ်းသီးနှံများကို အောင်လံမြို့နယ်အတွင်းရှိကျေးရွာများနှင့် သရက်မြို့နယ်ဘက်မှ အောင်လံမြို့နယ်နှင့် ထိစပ်လျက်ရှိသည့် ကမ်းနားရွာများဖြစ်သော ပိဿလိမ်းကျေးရွာ၊ ကမ်းနီကျေးရွာ၊ ရွာသစ်ကျေးရွာ၊ မန်ကျီးတောကျေးရွာ၊ မြစကိုင်းကျေးရွာ၊ ပြလို့ကျေးရွာ၊ ပြရည်ကျေးရွာတို့မှလည်း လာရောက် ရောင်းချကြောင်း၊ နှမ်းနက်(စမုံ)ကို ဝယ်သူများအကြိုက်များပြီး ဈေးကောင်းပေးဝယ်လျက်ရှိပါကြောင်း၊ နှမ်းနီကိုအောင်လံမြို့နယ်အတွင်းရှိ ဆီကြိတ်ခွဲသည့် ဆီစက်လုပ်ငန်းရှင်များမှဝယ်ယူ၍ စားသုံးဆီအဖြစ်ရောင်းချခြင်းဖြစ်ပါကြောင်း၊ နှမ်းဖြူကို ပဲကြော်လုပ်ငန်းရှင်များမှ နှမ်းလှော်အဖြစ် စားသုံးသူ များထံပြန်လည်ရောင်းချခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုအောက်တိုဘာ(ပထမ ပတ်)တွင် ယခင် စက်တင်ဘာ(စတုတ္ထပတ်)ထက် အရောင်းအဝယ် ပိုမိုအားကောင်းလာပါကြောင်း၊ ယခုအောက်တိုဘာလ(ပထမပတ်)တွင် နှမ်းသီးနှံမှာ စုစုပေါင်းတင်းရေအားဖြင့် (၄၁၈၅၀)တင်း၊ တန်အနေဖြင့် (၁၀၂၅)တန် ခန့်အရောင်းဝယ်ရှိခဲ့ပါကြောင်း၊ ယခင်စက်တင်ဘာ(စတုတ္ထပတ်) ထက် တင်းရေ(၈၀၀၀မှ၈၅၀၀)တင်း၊ တန်ချိန် (၁၉၅မှ၂၀၈)တန်ထိ ပိုမို၍ အရောင်းအဝယ်ရှိလာကြောင်း အောင်လံကုန်စည်ဒိုင်မှ သိရှိရပါသည်။       

DOCA(မကွေး)

         မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကျောက်ဆည်ခရိုင်အတွင်းရှိ တောင်သူများသည် စပါး၊ နှမ်း၊ ပဲ၊ ပြောင်း၊ ငရုတ် စသည့်သီးနှံများကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြသော်လည်း ကုန်စိမ်းသီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်သော ခရမ်းသီးကိုလည်း တစ်နိုင်တစ်ပိုင်မှ စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးလာကြပါသည်။ ခရမ်းသီးစိုက်ပျိုးရာတွင် မျိုးစေ့ကိုပျိုးထောင်ပြီး (၁)လခွဲသားအရွယ်တွင် စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ (၂)လခွဲ/ (၃)လသားအချိန်တွင် အသီးများစတင်ခူးဆွတ်နိုင်ပြီး (၄)ရက်ခြားတစ်ကြိမ်ခူးဆွတ်ရကြောင်း၊ စတင်ခူးဆွတ်သည်မှ တစ်ပတ်နှင့်တစ်ပတ် အထွက်နှုန်းပိုလာကြောင်း၊ တစ်ပတ်လျှင် ပိဿာ (၃၀၀-၄၀၀)အထိထွက်ရှိကြောင်း၊ သက်တမ်းအနေဖြင့် (၄-၅)လအထိခူးဆွတ်နိုင်ကြောင်း၊ (၁)ဧကကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မျိုး၊ သွင်းအားစု၊လုပ်သားခအပါအဝင် စုစုပေါင်း (၈၀၀၀၀၀/-) ကျပ်ခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊ ကုန်စိမ်းပွဲစားများက စိုက်ခင်းထဲအထိ လာရောက်ဝယ်ယူသည့်အတွက် သယ်ယူစရိတ်သက်သာကြောင်း၊ ယခုလက်ရှိစျေးနှုန်းအနေဖြင့် ခရမ်းသီး(၁)ပိဿာလျှင် ဖောက်သည်စျေး(၂၅၀၀/-)ကျပ်၊ လက်လီစျေးနှုန်းအနေဖြင့် (၃၀၀၀-၃၅၀၀)ကျပ်အထိရောင်းချရကြောင်း၊ ကုန်စိမ်းသီးနှံဖြစ်သည့်အတွက် တစ်ပတ်နှင့်တစ်ပတ် စျေးနှုန်းမတူညီကြောင်း၊ (၁)ဧကအကျိုးအမြတ်အနေဖြင့်(၈၀၀၀၀၀/-)ကျပ်ခန့်ရရှိကြောင်း ရေဝင်ရောက်မှုမရှိသည့် သံချပ်ကုန်းကျေးရွာမှ ခရမ်းသီးစိုက်တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရသိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

         မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကျောက်ဆည်ခရိုင်တွင် သီးနှံမျိုးစုံစိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းလျက်ရှိပြီး ရာသီအလိုက် စပါး၊ ကြက်သွန်၊ နှမ်းနှင့် ဝါသီးနှံများအပြင် မြေပဲသီးနှံကိုလည်းစိုက်ပျိုးကြပါသည်။ မိုးမြေပဲစိုက်ဧကအနေဖြင့် ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ဘဏ္ဍာနှစ်၌ ကျောက်ဆည်မြို့နယ်တွင် (၂၉၆)ဧက၊ စဉ့်ကိုင်မြို့နယ်တွင် (၃၃)ဧက၊ မြစ်သားမြို့နယ်တွင် (၈၆၄)ဧက၊ စု‌စုပေါင်း (၁၁၉၃)ဧကစိုက်ပျိုးနိုင်ခဲ့ပြီး စက်တင်ဘာလကုန်ပတ်မှစတင်၍ မိုးမြေပဲများကို စတင်တူးဖော်လျက်ရှိပါသည်။ မိုးမြေပဲရိတ်သိမ်းမှုအနေဖြင့် ကျောက်ဆည်မြို့နယ်တွင် (၁၆၈)ဧက၊ မြစ်သားမြို့နယ်တွင် (၂၉၁)ဧကရိတ်သိမ်းပြီးစီးပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ ခရိုင်ကြေးတိုင်နှင့် မြေစာရင်းဦးစီးဌာန၏ စာရင်းများအရသိရှိရပါသည်။ မိုးမြေပဲစိုက်ပျိုးမှုကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့်   မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခအပါအဝင် စုစုပေါင်း (၅၅၀၀၀၀-၆၀၀၀၀၀)ကျပ်ခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊ မြေပဲကို ပေါင်ကြောင်းပေးစနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးကြပါသည်။ မိုးမြေပဲကို ဇွန်လနှင့် ဇူလိုင်လများတွင် စိုက်ပျိုးပြီး စက်တင်ဘာလနှင့် အောက်တိုဘာလတွင် ထွက်ရှိကြောင်း၊ မိုး‌မြေပဲအများဆုံးစိုက်ပျိုးသော‌ ကျေးရွာများမှာ မြစ်သားမြို့နယ်တွင် တောင်တွင်း၊ ရိုးကန်၊ ပျော်ရွာများဖြစ်ကြောင်း၊ ရေဝင်ရောက်မှုမရှိခြင်းကြောင့် မြေပဲသီးနှံများကို စတင်ရိတ်သိမ်းလျက်ရှိကြောင်း၊ မြေပဲအထွက်နှုန်းအနေဖြင့် တစ်ဧကလျှင် တင်း(၃၀-၃၅)ထွက်ရှိကြောင်း၊ ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် မြေပဲတောင့် (၁)တင်းလျှင် (၅၆၀၀၀)ကျပ်၊ မြေပဲဆန် (၁)ပိဿာလျှင် (၇၅၀၀)ကျပ်၊ မြေပဲဆီ (၁)ပိဿာလျှင် (၁၇၀၀၀)ကျပ်ဖြင့်ရောင်းဝယ်လျက်ရှိကြောင်း၊ မြေပဲကို မြို့ပေါ်ပွဲရုံများသို့ တိုက်ရိုက်ရောင်းချကြကြောင်း၊ ပွဲရုံများမှတစ်ဆင့် မန္တလေး၊ ရန်ကုန်မြို့များသို့ တင်ပို့ရောင်းချကြောင်း၊ မိုးမြေပဲရိတ်သိမ်းမှုတွင် ကုန်ကျစရိတ်နုတ်ပြီးပါက အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် (၁၀၀၀၀၀၀)ကျပ်ခန့်မြတ်ကြောင်း မိုးမြေပဲစိုက်ပျိုးသော တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရသိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

        မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ငါန်းဇွန်မြို့နယ်၊ သရက္ကန်အုပ်စုရှိ ကျေးရွာများတွင် ယခင်နှစ်မှစ၍  ကြောင်ပန်းစေ့ဈေးနှုန်းများကောင်းလာသဖြင့် ကြောင်ပန်းပင်များကို တစ်နိုင်တစ်ပိုင် စိုက်ပျိုးမှုများလာခဲ့ကြပါသည်။ ဒေသခံများသည် ချောင်းရိုးတစ်လျှောက်တွင် မိမိတို့ယာမြေများ ရေတိုက်စားခြင်းမှကာကွယ်ရန်အတွက် ရေတားသဘောမျိုးဖြင့် စိုက်ပျိုးခဲ့ကြရာမှ ‌ဈေးနှုန်း၊ ဈေးကွက်ကောင်းလာသဖြင့် ဆက်လက်၍ အများအပြားစိုက်ပျိုးလာကြပြီး တချို့မှာလည်း ရေရရှိနိုင်မှု၊ ရေနှင့်နီးသည့်နေရာများနှင့် နေရာလွတ်သည့် မိမိတို့အိမ်ဝိုင်းများအတွင်း၌ တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးလာကြကြောင်းသိရပါသည်။ ကြောင်ပန်းပင်များကို ကိုင်းဖြတ်ပျိုးထောင်၍ စိုက်ပျိုးကြပြီး၊ ပျိုးပင်တစ်ပင်လျှင်(၁၀၀၀/ ၁၅၀၀)ကျပ်ခန့်ရှိကြောင်း၊ ကြောင်ပန်းပင်မှာ ကိုင်းများဖြာထွက်သော အပင်မျိုးဖြစ်သည့်အတွက် အနည်းဆုံး (၁၀)ပေခြားစိုက်ပျိုးကြပြီး၊ အိမ်ဝိုင်းများအတွင်း၌ မြေနေရာပေါ်မူတည်ပြီး သင့်လျော်သည့်စိုက်ပျိုးမှုများလည်းရှိပါသည်။ ပျိုးထောင်ပြီး (၂)ပတ်ခန့်အကြာတွင် အညွန့်အတက်များထွက်လာပြီး မြေချစိုက်ပျိုးနိုင်ကြောင်းနှင့် ကိုင်းဖြတ်ပြီး ပျိုးထောင်မှုမပြုဘဲ တိုက်ရိုက်ချစိုက်၍လည်းရကြောင်း၊ တစ်နှစ်သားတွင် စတင်ထွက်ပေါ်ကြောင်းသိရသည်။ ခူးဆွတ်မှုအနေဖြင့် (၁၀၊ ၁၅)ရက်ခြား ခူးဆွတ်ကြရကြောင်းနှင့် မိုးရွာသွန်းမှုနည်းပါက ပြဆေးကို (၁၅) ရက်တစ်ကြိမ်ခန့်ဖြန်းပေးရကြောင်းနှင့် မိုးရွာသွန်းမှုများလျှင် အနည်းငယ်သာဖြန်းပေးရန်လိုအပ်ကြောင်း၊ အသီးအားဆေးကိုလည်း အနည်းငယ်ဖြန်းပေးရပြီး၊ လက်ရှိစိုက်ပျိုးမှုတွင် ဒေသအနေဖြင့် အပင်အတွက် မြေဆီကို သီးသန့်ကျွေးရန်မလိုဘဲ အပင်ဖြစ်ထွန်းမှုကောင်းကြောင်း၊ ကျေးရွာရှိဒေသခံများအနေဖြင့် ယခုအချိန်တွင် ရေရရှိမူအခြေအနေအရ ဧကလိုက်စိုက်ပျိုးနိုင်မှုမရှိသေး၍ တစ်ဧကကုန်ကျမှုအား မသိရှိနိုင်သေးပါကြောင်းနှင့် ၂၀၂၂ခုနှစ်တွင် မိမိတို့အရပ်ဒေသ၌ ကြောင်ပန်းစေ့မှာ ဈေးကွက်တွင်ကျယ်မှုမရှိဘဲ တစ်ပိဿာ(အခြောက်)ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် (၁၅၀၀၀) ကျပ်ခန့်သာရရှိခဲ့ကြောင်းနှင့် ၂၀၂၃ခုနှစ်မှစ၍ ဈေးနှုန်း၊ ဈေးကွက်များကောင်းလာကြောင်နှင့် တစ်ပိဿာလျှင် (၃၅၀၀၀)ကျပ်ခန့်ဖြင့် ဈေးနှုန်းစတင်ခဲ့ပြီး၊ အမြင့်ဆုံးအနေဖြင့် (၄၀၀၀၀) ကျပ်ထိရှိခဲ့ကြောင်းသိရသည်။ ကြောင်ပန်းသီးများမှာ နှစ်စဉ် မေလမှစ၍ အောက်တိုဘာလထိ (၅)လ/ (၆)လခန့်ခူးဆွတ်ရရှိကြောင်း၊ ယခုနှစ် အဖွင့်ဈေးမှာ (အခြောက်) တစ်ပိဿာလျှင် (၂၂၀၀၀) ကျပ်ခန့်ဈေးဖြင့်စတင်ခဲ့ပြီး ဇွန်လ ဒုတိယပတ်ခန့်မှစ၍ တစ်ပိဿာလျှင် (၃၀၀၀၀)ကျပ်ခန့်အထိ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း၊ ဩဂုတ်လအတွင်း၌ (၄၁၀၀၀)ကျပ်ထိဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခဲ့ပြီး စက်တင်ဘာလ လဝက်ခန့်အတွင်း၌ မိုးရွာသွန်းမှုများပြီး ခြောက်သွေ့မှုအရည်အသွေးနိမ့်၍ ဈေးနှုန်းကျဆင်းခဲ့ပြီး တစ်ပိဿာလျှင်(၃၅၅၀၀)ကျပ်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း၊ စက်တင်ဘာလ နောက်ဆုံးပတ်တွင် ဈေးနှုန်းပြန်လည်မြင့်တက်ခဲ့ပြီး (၄၂၀၀၀)ကျပ်ထိရှိလာကြောင်းသိရသည်။ ယခင်နှစ်တွင် ဒေသခံရွာသူရွာသားများ မိမိတို့အိမ်ဝိုင်းနေရာလွတ်များတွင် တစ်နိုင် တစ်ပိုင်စိုက်ပျိုးခဲ့သော ကြောင်ပန်းပင်များမှာ အသီးများစတင်ထွက်ပေါ်လျက်ရှိိ၍ မီးဖိုချောင်စရိတ်ရရှိလျက်ရှိပါသည်။ နောင်နှစ်များတွင် အထွက်နှုန်းများပိုမိုထွက်ရှိလာမည်ဖြစ်ပြီး မိသားစုအပိုဝင်ငွေများရရှိလာမည်ဖြစ်ပါသည်။ ဈေးကွက်အနေဖြင့် မန္တလေးမြို့သို့တင်ပို့ရောင်းချကြပြီး တစ်တင်းခွဲဝင်တစ်အိတ်လျှင် ကားခ (၂၅၀၀)ကျပ်ခန့်ကျသင့်ကြောင်း၊ ကြောင်ပန်းစေ့များ ဈေးကောင်းရရှိ၍ ဒေသခံများ အဆင်ပြေလျက်ရှိပြီး ပြည်ပဈေးကွက်ရှိသောကြောင့် စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးသင့်သော သီးနှံဖြစ်ကြောင်းနှင့် ဆက်လက်၍လည်း တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)