ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ်ကောက်ပဲသီးနှံတင်ပို့မှုသည် ဝယ်လိုအားကောင်းမွန်မှုအရ စံချိန်တင်အရေအတွက်နှင့် တန်ဖိုးပမာဏ ရောက်ရှိခဲ့ရာ ဘာစမာတီမဟုတ်သောဆန်တင်ပို့သူ အိန္ဒိယကုန်သည်များသည် ထိုကဲ့သို့ တင်ပို့နိုင်မှုကို လက်ရှိဘဏ္ဍာနှစ်၌ ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ရန် မျှော်လင့်လျက်ရှိကြသည်။

ဆန်တင်ပို့မှုတွင် အခွန် ၂၀ ရာခိုင်နှုန်း စည်းကြပ်ခြင်း၊ ဆန်ကွဲတင်ပို့မှုကို ပိတ်ပင်ထားခြင်း၊  ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံနှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့ကဲ့သို့သော အာရှဝယ်လက်များ၏ ဝယ်ယူမှုကျဆင်းခြင်းစသည့် အခြေအနေများရှိသော်လည်း ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း အိန္ဒိယ၏ ဘာစမာတီမဟုတ်သောဆန် တင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် ၁၇.၇၈ သန်း၊ တန်ဖိုးအားဖြင့် ဒေါ်လာ ၆.၃၅ ဘီလီယံကျော်အထိ စံချိန်တင် ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ယခင်နှစ်၌ ဘာစမာတီမဟုတ်သောဆန်တင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် ၁၇.၂၆ သန်းရှိပြီး တန်ဖိုးဒေါ်လာ ၆ ဒသမ ၁၂ ဘီလီယံရှိသည်။ ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် အိန္ဒိယ၏ ဆန်တင်ပို့မှုပမာဏစုစုပေါင်းမှာ တန်ချိန် ၂၂ ဒသမ ၂၈ သန်းရှိပြီး တန်ဖိုးအားဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၁.၁၃ ဘီလီယံကျော် ရရှိခဲ့သည်။

ဘီနင်၊ အိုင်ဗရီကော့ဗ်နှင့် ဆီနီဂေါ ကဲ့သို့သော အာဖရိကနိုင်ငံများမှ အိန္ဒိယ၏ ဘာစမာတီမဟုတ်သောဆန်အပေါ် ၀ယ်လိုအားမြင့်မားမှုသည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ တရုတ်၊ နီပေါနှင့် ဗီယက်နမ် တို့ကဲ့သို့ အာရှဖောက်သည်များထံမှ မှာယူမှု ကျဆင်းခြင်းကို ကာမိစေခဲ့သည်။

ဘီနင်နိုင်ငံသည် လွန်ခဲ့သည့်နှစ်က တန်ချိန် ၁.၅၂ သန်းဝယ်ယူမှုနှင့်  နှိုင်းယှဉ်ပါက ယခုနှစ်တွင် တန်ချိန် ၁.၅၅ သန်းကျော် ဝယ်ယူမှုဖြင့် အိန္ဒိယ၏ ဘာစမာတီမဟုတ်သောဆန်၀ယ်ယူမှု အများဆုံးနိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ အိုင်ဗရီကော့ဗ်အနေဖြင့် ယခင်နှစ်တန်ချိန် ၀.၉၃ သန်းမှ ယခုနှစ် တန်ချိန် ၁.၂၁ သန်း၊ ဆီနီဂေါအနေဖြင့် ယခင်နှစ် တန်ချိန် ၁.၀၉ သန်းမှ ယခုတန်ချိန် ၁.၃၃ သန်း၊ တိုဂိုနိုင်ငံအနေဖြင့် ယခင်နှစ် တန်ချိန် ၀.၆၇ သန်းမှ ယခုနှစ်တန်ချိန် ၀.၉၄ သန်း အသီးသီး ဝယ်ယူခဲ့ကြရာ အာဖရိကနိုင်ငံများအနက် ဘာစမာတီမဟုတ်သောဆန် ၀ယ်ယူမှုအများဆုံး ဖြစ်လာကြသည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ဆန်ဝယ်ယူမှုကို တရုတ်နိုင်ငံသည် တန်ချိန် ၁.၆၃ သန်းမှ ၁.၅ သန်းသို့ လည်းကောင်း၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသည် တန်ချိန် ၁.၆၂ သန်းမှ ၀.၈၄ သန်းသို့ ထက်ဝက်နီးပါးမျှလည်းကောင်း လျှော့ချခဲ့ကြသည်။ အလားတူ နီပေါနိုင်ငံသည်လည်း ဆန်တန်ချိန် ၁.၃၈ သန်းမှ ၀.၇၆ သန်း၊ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံအနေဖြင့်လည်း ဆန်တန်ချိန် ၀.၇၀ သန်းမှ ၀.၆၄ သန်းသို့ အသီးသီး လျှော့ချဝယ်ယူခဲ့ကြသည်။ သို့ရာတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံအနေဖြင့် ယခင်နှစ်၌ သီးနှံအထွက်ကောင်းမွန်မှုမရှိသည့် ပါကစ္စတန်ထံမှ ဈေးကွက်ဝေစုကို ရယူနိုင်ခဲ့သည်။

အိန္ဒိယဆန်တင်ပို့သူများအသင်းဥက္ကဌ Mr. BV Krishna Rao က အိန္ဒိယဆန်အပေါ် ဝယ်လို အားကောင်းလျက်ရှိသဖြင့် ယခုနှစ်တွင်လည်း တူညီသောတင်ပို့မှုပမာဏနှင့်တန်ဖိုးကို ထိန်းသိမ်းထားနိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ထားကြောင်းနှင့် အိန္ဒိယ၏နေရာတွင် အစားထိုးနိုင်မည့် ဆန်တင်သွင်းသူ အခြားနိုင်ငံမရှိကြောင်း ပြောဆိုပါသည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့ဆန်ကုန်သွယ်မှု၏ ၄၅ ရာခိုင် နှုန်းခန့်ကို ထောက်ပံ့ပေးလျက်ရှိသည်။

ယခင်နှစ်၌ ပို့ကုန်အခွန် ၂၀ ရာခိုင်နှုန်း စည်းကြပ်ထားသော်လည်း အိန္ဒိယဆန် ဝယ်လိုအားမှာ ကောင်းမွန်ဆဲဖြစ်ကြောင်း၊ ၂၀၂၁-၂၂ ဘဏ္ဍာနှစ်၌ ဆန်တန်ချိန် ၂၂ သန်း တင်ပို့မှုမှ အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁၀ ဘီလီယံရရှိခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်တွင် အလားတူ ဆန်ပမာဏတင်ပို့မှုမှ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၁ ဘီလီယံကျော် ရရှိခဲ့ကြောင်း၊ တန်ဖိုးမြင့်တက်မှုမှာ အစိုးရ၏ ပို့ကုန်အပေါ် အခွန်စည်းကြပ်မှုကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း၊ လာမည့်မုတ်သုံရာသီတွင် အယ်နီညိုဖြစ်နိုင်ချေရှိသော စိုးရိမ်မှုများနှင့် ပတ်သက်၍ ရောင်းလိုအားအပေါ်  သက်ရောက်မှုမရှိနိုင်ကြောင်း၊ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က အိန္ဒိယအရှေ့ပိုင်းရှိ ဘီဟာနှင့် အနောက်ဘင်္ဂလားဒေသများတွင် မိုးရွာသွန်းမှု အားနည်းခဲ့သော်လည်း တီလန်ဂါနာ အပါအဝင် အခြားပြည်နယ်များတွင် ရောင်းလိုအားမြင့်တက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် အကျိုးသက်ရောက်မှု မရှိခဲ့ကြောင်းဖြင့် Mr. Rao က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: The Hindu Business Line, May 02, 2023 (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့်အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက် စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

အိမ်နီးချင်းမလေးရှားနိုင်ငံသည် အဓိကအခြေခံစားသောက်ကုန်များ လက်ငင်းပြတ်လပ်မှုအား လျော့ပါးသက်သာစေရန် ထိုင်းနိုင်ငံမှ ကြက်ဥများကို ပထမဆုံးအကြိမ်အနေဖြင့် တင်သွင်းခဲ့ကြောင်း ထိုင်းမွေးမြူရေးဖွံ့ဖြိုးမှုဌာနက ဧပြီလ ၂၈ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

အဆိုပါဌာန၏အကြီးအကဲ Mr. Somchuan Ratanamungklanon က မလေးရှားနိုင်ငံသို့ ကြက်ဥတင်ပို့ရန် ကနဦးညှိနှိုင်းရရှိမှုမှာ ယခုအချိန်မှ မေလ ၃၀ ရက်နေ့အထိ ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုင်းကုမ္ပဏီ ၄ ခုသည် မလေးရှားသို့ ကြက်ဥများတင်ပို့ရန် စိတ်ဝင်စားမှုရှိကြောင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း ကြက်ဥထုတ်လုပ်မှုနှင့် စားသုံးမှုမှာ ညီမျှသည့်အခြေအနေရှိသဖြင့် ယခုကဲ့သို့ ကြက်ဥတင်ပို့ခြင်းသည် ပြည်တွင်းရောင်းလိုအားအပေါ် သက်ရောက်မှုမရှိကြောင်း ပြောဆိုပါသည်။

ရုရှား-ယူကရိန်း ပဋိပက္ခဖြစ်ပေါ်မှုကြောင့် ထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ်များ မြင့်တက်လာမှုနှင့်အတူ တိရိစ္ဆာန်အစာပြတ်လပ်မှု ဖြစ်ပေါ်ခြင်းက မလေးရှားနိုင်ငံ၌ စိုးရိမ်ဖွယ်ကောင်းအောင် ကြက်ဥများရှားပါးမှုကို ကြုံတွေ့ရလျက်ရှိကြောင်း၊ မလေးရှားနိုင်ငံသည် ယခင်နှစ် နိုဝင်ဘာလကပင် သီရိလင်္ကာနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံတို့မှ ကြက်ဥများတင်သွင်းခဲ့ကြောင်း၊ မလေးရှားသတင်းမီဒီယာများမှ ဖော်ပြချက်အရ မလေးရှားနိုင်ငံသားများ၏ လစဉ် ပျမ်းမျှ ကြက်ဥစားသုံးမှုမှာ အလုံးရေ ၉၆၈ သန်း ခန့်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် တစ်ရက်လျှင် ကြက်ဥအလုံးရေ ၄၃ သန်းအထိ ထုတ်လုပ်နိုင်ပြီး ၎င်းအနက်မှ အလုံးရေ ၁.၅ သန်းကို ပြည်ပသို့ တင်ပို့နိုင်မှုရှိကြောင်း၊ ဒေသတွင်း၌ ကြက်ငှက်တုပ်ကွေးရောဂါ ဖြစ်ပွားမှုကြောင့် မတ်လတွင် ထိုင်ဝမ်က ကြက်မွေးမြူရေးထုတ်ကုန်တင်ပို့မှုကို ပိတ်ဆို့ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီးနောက် မလေးရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံမှ ကြက်ဥများတင်သွင်းရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ကြက်ဥများတင်ပို့ရန် သဘောတူညီမှုအပေါ်  မလေးရှားနိုင်ငံဘက်မှ ယခုနှစ်ကုန်အထိ သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးရန် ထိုင်းနိုင်ငံ၊ မွေးမြူရေးဖွံ့ဖြိုးမှုဌာနက မျှော်လင့်လျက်ရှိကြောင်း The Nation Thailand သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါသည်။

Source: The Nation Thailand, April 28, 2023 (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့်အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက် စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၌ ၁၈-၄-၂၀၂၃ ရက်နေ့တွင်ကျင်းပခဲ့သည့် စားအုန်းဆီမူဝါဒသုံးသပ်ရေး ညှိနှိုင်းအစည်းအဝေး၏ ရလဒ်များနှင့်အညီ စားသုံးဆီကဏ္ဍအပေါ် ထိန်းချုပ်သည့်မူဝါဒဖြစ်သည့် ပြည်တွင်းဈေးကွက်သို့ ရောင်းချပေးရမည့်အစီအစဉ် (Domestic Market Obligation - DMO Scheme) ကို  ပြင်ဆင်သတ်မှတ်လိုက်ကြောင်း ဧပြီလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ အင်ဒိုနီးရှားကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ကုန်သွယ်မှုမူဝါဒဌာနမှ ဌာနမှူး Mr. Kasan က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလ ၁ ရက်နေ့မှ စတင်ကျင့်သုံးမည့် အဆိုပါစားအုန်းဆီ မူဝါဒအသစ်အရ ဘူးသွင်းထုပ်ပိုးပြီးစနစ်နှင့် ဘူးသွင်းထုပ်ပိုးခြင်းမပြုပဲ  တစ်လုံးတစ်ခဲတည်း (Bulk) ဖြန့်ဖြူးသည့်စနစ်တို့ဖြင့် ထုတ်လုပ်သူများက အစိုးရထံ ရောင်းချပေးရမည့် စားအုန်းဆီပမာဏမှာ ယခင်က ၁ လလျှင် တန်ချိန် ၄.၅ သိန်း သတ်မှတ်ခဲ့ရာမှ ယခု ၁ လလျှင် တန်ချိန် ၃ သိန်းသာ ရောင်းချပေးရန် တာဝန်ရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ပြည်ပသို့ စားအုန်းဆီတင်ပို့ရန်အတွက် ပြည်တွင်းဈေးကွက်သို့ ရောင်းချပေးရမည့် DMO ပမာဏ သတ်မှတ်ချက် အခြေခံမြှောက်ဖော်ကိန်းအချိုးကိုမူ ၁း၆ မှ ၁း၄ သို့ လျော့ချခဲ့ကြောင်း၊ တစ်နည်းအားဖြင့် စားအုန်းဆီ ထုတ်လုပ်သူက  ပြည်တွင်း၌ တန်ချိန် ၃ သိန်း ရောင်းချပေးပါက ပြည်ပသို့ တန်ချိန် ၁၂ သိန်း တင်ပို့ခွင့်ရရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရာမဒန်နှင့် အိဒ် ပွဲတော်နောက်ပိုင်း ပြည်တွင်း စားသုံးဆီဝယ်လိုအား မြင့်တက်လာမှုအပေါ် ဈေးကွက်တည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ရန်အတွက် DMO အစီအစဉ်အား ပြောင်းလဲပြင်ဆင် သတ်မှတ်ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ပြည်တွင်းဈေးကွက်၌ Minyakita ခေါ် ဘူးသွင်းထုပ်ပိုးပြီး စားသုံးဆီများ ပြတ်လပ်မှု မဖြစ်ပေါ်စေရန်အတွက် လုပ်ငန်းရှင်များမှ ပြည်တွင်းဈေးကွက်သို့ ရောင်းချပေးရမည့် စားအုန်းဆီ ပမာဏသတ်မှတ်ချက်တွင် ဘူးသွင်းထုပ်ပိုးပြီး စားအုန်းဆီ ၇၀% နှင့် Bulk စနစ်ဖြင့် ဖြန့်ဖြူးမည့် စားသုံးဆီ ၃၀% ပါဝင်မည်ဖြစ်ပါသည်။

အဆိုပါ စနစ်နှစ်မျိုးလုံးဖြင့် ဖြန့်ဖြူးသော စားသုံးဆီများသည် မကြာသေးမီက နိုင်ငံ၏ဒေသများစွာတွင် ပြတ်လပ်မှုဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း၊ ထို့အပြင် အစိုးရအထောက်အပံ့ဖြင့် ထုတ်လုပ်ရောင်းချသည့် စားအုန်းဆီဈေးနှုန်းအား တစ်လီတာလျှင် အမြင့်ဆုံးလက်လီဈေးနှုန်း အင်ဒိုနီးရှား ရူပီး ၁၄၀၀၀ သတ်မှတ်ထားမှုအပေါ် ကျော်လွန်ရောင်းချမှုများရှိနေသည်ကို  စီးပွားရေးလုပ်ငန်း ယှဉ်ပြိုင်မှုကြီးကြပ်ရေးကော်မရှင်က (Business Competition Supervisory Commission) က ဖော်ထုတ်တွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း၊ ထိုသို့ဖြစ်ပေါ်ရခြင်းမှာ ဘူးသွင်းထုပ်ပိုးပြီး စားအုန်းဆီ ထုတ်လုပ်မှုသည် စုစုပေါင်းပြည်တွင်းရောင်းလိုအား၏ ၂၄% သာရှိနေခြင်းကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

စားအုန်းဆီ လုပ်ငန်းရှင်များ၊ ဖြန့်ဖြူးသူများနှင့် လက်လီရောင်းချသူများအနေဖြင့် မူဝါဒအသစ်နှင့်အညီ လိုက်နာဆောင်ရွက်ခြင်းမရှိပါက ဥပဒေအရ အရေးယူဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အင်ဒိုနီးရှား ကုန်သွယ်မှုမူဝါဒဌာန၏ ဌာနမှူး Mr. Kasanက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

Source: TEMPO.CO, 27 April 2023 (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့်အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက် စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ကုလားပဲစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုသည် ယခင်နှစ်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု တန်ချိန် ၁၃.၅၄ ကိုကျော်လွန်လျက် ယခုနှစ်တွင် တန်ချိန် ၁၃.၆၃ သန်းခန့် စံချိန်တင် ထွက်ရှိနိုင်မည်ဖြစ်ရာ တောင်သူများကို အကာအကွယ်ပေးနိုင်ရန်အတွက် ကုလားပဲ၏နေရာ၌ အစားထိုးသုံးစွဲနိုင်သည့် စားတော်ပဲတင်သွင်းမှုအား အစိုးရက ဆက်လက်ပိတ်ပင်ထားဖွယ်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

လက်ရှိကာလတွင် အိန္ဒိယပြည်တွင်းဈေးကွက်၌ ကုလားပဲဈေးနှုန်းများမှာ တစ်ကွင်တယ် (၁၀၀ ကီလိုဂရမ်) လျှင် ရူပီးငွေ ၄၇၀၀ မှ ၄၈၀၀ အတွင်း ရောင်းဝယ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ၎င်းနှုန်းထား သည် အစိုးရက အထောက်အပံ့ပေးဝယ်ယူမည့် အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်း (MSP) ၅၃၃၅ ရူပီး/ကွင်တယ် အောက်၌ ရောက်ရှိနေကြောင်း၊ သို့ဖြစ်ရာ ဈေးနှုန်းများကျဆင်းမှုကို ထိန်းသိမ်းနိုင် ရန်အတွက် ကုလားပဲ ဝယ်ယူရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရန် အိန္ဒိယဗဟိုအစိုးရက အမျိုးသား လယ်ယာထွက်ကုန်ဈေးကွက် သမဝါယမအသင်းချုပ်လီမိတက် (NAFED) သို့ ညွှန်ကြားခဲ့ကြောင်း၊ ဧပြီလ ၂၀ ရက်နေ့အထိ နိုင်ငံတစ်ဝန်း၌ NAFED ၏ ကုလားပဲဝယ်ယူထားရှိမှုမှာ တန်ချိန် ၁၁.၆၈ သိန်းခန့်ရှိကြောင်း Hindu Business Line သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါသည်။

ကုလားပဲအတွက် သတ်မှတ်ထားသည့် MSP အခြေခံရည်ညွှန်း ဈေးနှုန်းအောက် မနိမ့်ကျသော ဆိပ်ကမ်းအရောက်ဈေးနှုန်းဖြင့် စားတော်ပဲအား တင်သွင်းခွင့်ပြုရန် အိန္ဒိယ ပဲမျိုးစုံနှင့် ကောက်ပဲသီးနှံအသင်း (IPGA) က ယခင်နှစ် ဇွန်-ဇူလိုင်လများ၌ အစိုးရထံ အဆိုပြုထားကြောင်း၊ သို့ရာတွင် စားတော်ပဲသည် ယခုအထိ တင်သွင်းခွင့် ကန့်သတ်တားမြစ်ထားသည့် ကုန်စည်အုပ်စုအတွင်း တည်ရှိနေဆဲဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: The Hindu Business Line, 21 Apr 2023 (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့်အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက် စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌ ပြည်ထောင်စုချည်မျှင်နှင့်အထည်ကော်မရှင်ဥက္ကဌ ဦးဆောင်လျက် လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် လယ်သမားများ ပါဝင်ဖွဲ့စည်းထားသော ဝါဂွမ်းထုတ်လုပ်မှုနှင့်စားသုံးမှုကော်မတီသည် ၂၀၂၂-၂၀၂၃ သီးနှံရာသီ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုမှ ၁၇ဝ ကီလိုဂရမ်ဝင် ဝါဂွမ်းထုပ်ရေပေါင်း ၃၄၁.၉၁ သိန်း ထွက်ရှိမည်ဟု ၂ဝ၂၂ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ၌ ခန့်မှန်းခဲ့ရာမှ လက်ရှိရာသီကာလတွင် စက်တင်ဘာလအထိ ၃၃၇.၂၃ သိန်း ထုတ်လုပ်နိုင်မည်ဟု ပြန်လည်ခန့်မှန်းခဲ့ရာ အနည်းငယ် ကွဲလွဲမှုဖြစ်ခဲ့ပါသည်။ အိန္ဒိယဝါဂွမ်းကုန်သည်များအသင်းကလည်း လက်ရှိရာသီကာလတွင် ၁၄ နှစ်ကာလအတွင်း အနည်းဆုံးအဖြစ် ဝါဂွမ်းထုပ်ရေ ၃ဝ၃ သိန်းသာ ထုတ်လုပ်နိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားသဖြင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ယခုနှစ်ရာသီအတွက် ဝါဂွမ်းထုတ်လုပ်မှု ခန့်မှန်းချက်များမှာ ရှုပ်ထွေးမှု ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိပါသည်။

ဝါဂွမ်းထွက်ရှိမှုကို ခန့်မှန်းရာတွင် စိုက်ဧရိယာ၊ အထွက်နှုန်းနှင့် အခြားအချက်များကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကုန်သည်များက ပြောဆိုကြသည်။ ကုန်သွယ်မှု အသိုင်းအဝန်းရှိ ကုန်သည်အများစု၏ ပြောကြားချက်အရ ဝါဂွမ်းထုတ်လုပ်မှုနှင့် စားသုံးမှုကော်မတီ၏ခန့်မှန်းချက်မှာ ပိုမိုမှန်ကန်နိုင်ကြောင်း၊ ယင်းကော်မတီ၏ ခန့်မှန်းချက်အရ ယခုရာသီကာလအတွက် ဝါဂွမ်းစိုက်ဧရိယာမှာ ဟက်တာ ၁၃ဝ.၄၉ သိန်း ရှိပြီး အထွက်နှုန်းမှာ တစ်ဟက်တာလျှင် ၄၃၉.၃၄ ကီလိုဂရမ်ထွက်ရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြောင်းနှင့် လွန်ခဲ့သောရာသီကာလက ဝါဂွမ်းစိုက်ဧရိယာမှာ ဟက်တာ ၁၁၉.၁ဝ သိန်းရှိခဲ့ပြီး အထွက်နှုန်းမှာ တစ်ဟက်တာလျှင် ၄၄၅ ကီလိုဂရမ် ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌ မြောက်ပိုင်းဇုန်မှ ဝါဂွမ်းအထွက် အထုပ်ရေ ၄၇.၂၅ သိန်း၊ အလယ်ဇုန်မှ ဝါဂွမ်းအထွက် အထုပ်ရေ ၁၈၄.၁၆ သိန်း၊ တောင်ပိုင်းဇုန်၏ ဝါဂွမ်းထွက်ရှိမှု အထုပ်ရေ ၉၈.၃ဝ သိန်းနှင့် အခြားနေရာဒေသများမှ ထုတ်လုပ်မှု ဝါဂွမ်းထုပ်ရေ ၇.၅၂ သိန်း ရှိမည်ဟု ဝါဂွမ်းထုတ်လုပ်မှုနှင့် စားသုံးမှုကော်မတီက ခန့်မှန်းထားသည်။

အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ယခုနှစ် ဝါဂွမ်းထွက်ရှိနိုင်မှု ခန့်မှန်းချက်များ အမျိုးမျိုးဖြစ်ပေါ်နေရခြင်းမှာ လူအများစုသည် ယခင်ကအလေ့အထအတိုင်း ဈေးကွက်အတွင်းသို့ ဝါဂွမ်းဝင်ရောက်မှုအပေါ် မူတည်၍ ခန့်မှန်းနေကြခြင်းကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုနှစ် ဝါဂွမ်းရာသီ အစပိုင်းကာလတွင် လယ်သမားများနှင့် ကုန်သည်များမှာ ၄င်းတို့၏ထွက်ရှိသော ဝါဂွမ်းကုန်ကြမ်းများကို ပိုမိုမြင့်မားသော ဈေးနှုန်းရရှိမည်ဟူသော မျှော်မှန်းချက်ဖြင့် ဈေးကွက်အတွင်းသို့ ပို့ဆောင်ခြင်းမပြုကြပဲ သိုလှောင်ထားကြသဖြင့် ဈေးကွက်အတွင်း ဝါဂွမ်းဝင်ရောက်မှု နှောင့်နှေးခဲ့ကြောင်း၊ အကျိုးဆက်အနေဖြင့် ဈေးကွက်အတွင်း ကုန်ကြမ်းရရှိမှု အခက်အခဲဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

အိန္ဒိယဈေးကွက်၌ လက်ရှိကာလတွင် ကုန်သွယ်မှုပြုလျက်ရှိသည့် ဝါဂွမ်း စံပြဈေးနှုန်းမှာ  ၁ ကွင်တယ်လျှင် ၈ဝဝဝ ရူပီး ဝန်းကျင်တွင် ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ၎င်းနှုန်းထားသည်  အစိုးရက အထောက်အပံ့ပြု ဝယ်ယူမည့် အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်း ၆ဝ၈ဝ ရူပီးထက် ပိုမိုမြင့်မားလျက်ရှိကြောင်းနှင့် ယခုနှစ်တွင် လယ်သမားများသည် ဝါဂွမ်းတစ်ကွင်တယ်လျှင် ရူပီးငွေ ၉ဝဝဝ ထက် ပိုမိုရရှိနိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ၁၄ နှစ်အတွင်း ထုတ်လုပ်မှု အနည်းဆုံးသို့ လျော့ကျမည်ဖြစ်ကြောင်း ဝါဂွမ်းအသင်းအဖွဲ့၏ ခန့်မှန်းချက်က MCX ကုန်စည်ဒိုင်၌ ဇွန်လအတွင်း ဈေးကွက်သို့ ပို့ဆောင်ဖြန့်ဖြူးမည့် အနာဂတ်ဝါဂွမ်း ခန့်မှန်းဈေးနှုန်းကို တစ်ကန်ဒီ (၃၅၆ ကီလိုဂရမ်) လျှင် ၆၄၀၂၀ ရူပီးနှုန်းသို့ မြင့်တက်စေခဲ့ကြောင်း၊ ရှန်ကာ-၆ ဝါဂွမ်း၏ ပြည်ပတင်ပို့သော လက်ငင်းပေါက်ဈေးမှာ စံပြဈေးနှုန်းအဖြစ် တစ်ကန်ဒီလျှင် ၆၃ဝဝဝ ရူပီးရှိကြောင်း၊ ဝါဂွမ်းဈေးနှုန်းများမှာ ယခုသီတင်းပတ်ကာလအတွင်း ရူပီး ၂၅ဝဝ ကျော်မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်တွင် အင်တာကွန်တီနမ်တယ်အိတ်ချိန်း နယူယောက် ဝါဂွမ်းဈေးနှုန်းမှာ မေလ၌ ရောင်းချရန်အတွက် တစ်ပေါင်လျှင် ၇၉.ဝ၅ ဆင့် (တစ်ကန်ဒီလျှင် ၅၁၃၅ဝ ရူပီး) ရှိပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်အလားအလာကို ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ အမေရိကန် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနက အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ဝါဂွမ်းထုတ်လုပ်မှုမှာ ၂ဝ၂၃ ခုနှစ်တွင် ၁၉ နှစ်တာ ကာလအတွင်း အနိမ့်ဆုံးကျဆင်းမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။

Source: The Hindu Business Line, 21 Apr 2023 (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့်အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက် စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)