ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

            မြန်မာလူမျိုးများသည် ငါးပိကိုကြိုက်နှစ်သက်ကြသည့်အတွက် မြန်မာနှင့်ငါးပိဆိုတာ ခွဲခြားလို့မရနိုင်တာအမှန်ပါ။ ထမင်းပွဲတိုင်းတွင် ငါးပိရည်ပါမှသာ ပြီးပြည့်စုံတက်ကြသည်မှာ မြန်မာလူမျိုးများပင် ဖြစ်ပါသည်။ ငါးပိကို မြန်မာလူမျိုးများပင် ကြိုက်နှစ်သက်ကြသည် မဟုတ်ဘဲ အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံတော်တော်များများတွင်လည်း ငါးပိကို စားသုံးကြပါတယ်။ ရှေးယခင်တုန်းကဆိုလျှင် မျှင်ငါးပိဟာ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတွင် ဘုရင်အား အခွန်အဖြစ်ဆက်သရသည့်ပစ္စည်း အဖြစ်တည်ရှိခဲ့ဖူးကြောင်းကိုလည်း လေ့လာ မှတ်သားခဲ့ရပါတယ်။ ဧရာဝတီတိုင်းသည် မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသဖြစ်သည့်အတွက် ငါးပိနှင့် ငါးခြောက်များစွာလည်း ထွက်ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် ငါးပိနှင့် ငါးခြောက်တို့မှာ ဧရာဝတီရဲ့ ဒေသထွက်ကုန် ဆိုပါကလည်း မှားမည်မထင်ပါ။ ဧရာဝတီရဲ့ငါးပိနှင့် ငါးခြောက် ဒေသထွက်ကုန်များအနက် “ရောင်နီဦးရေထွက်ပစ္စည်း လုပ်ငန်း” မှ ထုတ်လုပ်သည့် ငါးပိနှင့် ငါးခြောက်များမှာ လူကြိုက်များလှကြောင်းသိရသည်။

          “ရောင်နီဦးရေထွက်ပစ္စည်း လုပ်ငန်း” ကို အမှတ် L(၄၃)၊ အောင်စည်လမ်း၊ မြကျွန်းသာအိမ်ရာ၊ ပုသိမ်မြို့တွင် ဖွင့်လှစ်ဆောင်ရွက်ထားခြင်း ဖြစ်ပြီး ထုတ်ကုန်များအနေဖြင့် ငါးပိရည်ကျိုနှင့် အသင့်စား ငါးရံ့ခြောက်ဖုတ်တို့ ဖြစ်ကြောင်းလည်း သိရှိရပါတယ်။ ရောင်နီဦးမှ ထုတ်လုပ်သည့် ငါးပိရည်ကျိုသည် ငါးဖယ်သီးသန့်ကို သာ အသုံးပြုထားသည့်အပြင် ဆန်ကွဲ နှင့် ထမင်းတို့အား အသုံးမပြုဘဲ ဆားသီးသန့်ဖြင့်သာနှပ်ထားသည့် လတ်ဆတ်သောငါးပိဖြစ်သည့်အတွက် လူကြိုက်များလှခြင်း ဖြစ်ကြောင်းလည်း သိရှိရပါတယ်။ ငါးပိရည်ကျိုများကို ၂ပိဿာ၄၀ကျပ်သား ဗူးကြီး(၁)ဗူးလျှင် (၃၃၅၀၀) ကျပ်၊ ၁ပိဿာ ၆၀ကျပ်သား ဗူးလတ် (၁)ဗူးလျှင် (၂၂၄၀၀) ကျပ်၊ ၆၀ကျပ်သား ဗူးသေး(၁)ဗူးလျှင် (၈၄၀၀) ကျပ် ဖြင့် မြန်မာ နိုင်ငံရှိ အမြို့မြို့ အနယ်နယ်များသို့ ဖြန့်ဖြူးရောင်းချလျှက်ရှိကြောင်းလည်း သိရှိရပါတယ်။ ရောင်နီဦးမှ ထုတ်လုပ်သည့် အသင့်စား ငါးရံခြောက်ဖုတ် (၁၀)ကျပ်သား တစ်ဗူးလျှင် (၁၆၀၀၀) ကျပ် ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိပြီး ငါးရံ့ခြောက်ကို ငါးရံ့ ခပ်ကြီးကြီးအသားပေါပေါကိုမှ ရွေးချယ်၍ ငါးရံ့ခြောက်ပြုလုပ်ထားသည့် အပြင် ယမ်းစိမ်း နှင့် ဓါတု ဆိုးဆေး များ၊ အရိုး နှင့် အရေများ မပါဝင်ဘဲ အသားချည်း ဖြစ်သည့်အတွက် လူကြိုက်အလွန်များလှ ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

          ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အနောက်တောင်ဘက်အခြမ်းတွင် တည်ရှိပြီး လူဦးရေ (၆) သန်းကျော် နေထိုင်သော မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသကြီး ဖြစ်သောကြောင့် ဧရာဝတီမှ စိုကိပျိုးထွက်ရှိသော အသီးအနှံများမှာ လတ်ဆက်သည့်အတွက် ဧရာဝတီမှထုတ်လုပ်သည့် အစားအသောက်များမှာလည်း လတ်ဆက်ပြီး အရသာရှိသည့် အစားအသောက်များအဖြစ် နာမည်ကြီး ထင်ရှားလှပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းသို့ ရောက်ရှိလာသော ဧည့်သည်များသည် ဧရာဝတီဒေသထွက် အစားအသောက်များကို အိမ်ပြန်လက်ဆောင်များအဖြစ် ဝယ်ယူသွားလေ့ရှိကြောင်းသိရသည်။

          ဧရာဝတီတိုင်းဒေသအတွင်းမှ နာမည်ကြီး အစားအသောက်များအနက် မအူပင်မြို့ရဲ့နာမည်ကြီး ကျားမုန့်တိုက်မှ ထွက်ရှိသည့် ပဲမုန့်များမှာလည်း လူကြိုက်များလှပါသည်။ ကျားမုန့်တိုက်လုပ်ငန်းမှာ မအူပင်မြို့နယ်တွင် ရပ်တည်နေသည်မှာ နှစ်ပေါင်း(၆၀)ကျော်ခန့်ရှိနေပြီ ဖြစ်ပြီး ကျားမုန့်တိုက်မှ ထွက်ရှိသောမုန့်များမှာ ပဲမုန့်၊  အငံမုန့်၊ ကိတ်မုန့်နှင့် ဖရုံယိုမုန့်တို့ကို ထုတ်လုပ်ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်းလည်း သိရှိရပါတယ်။ ကျားမုန့်တိုက်မှ ထုတ်လုပ်သောမုန့်များမှာ ဓါတုဆိုးဆေးများ လုံးဝမသုံးထားသည့်အတွက် အရသာပြည့် သန့်ရှင်းလတ်ဆက်သည့်အတွက်  လူကြိုက်များလှခြင်းဖြစ်ကြောင်းကိုလည်း သိရှိရပါသည်။ ကျားမုန့်တိုက်မှာ နာမည်ကြီးလှသည့်အတွက် ယခုဆိုလျှင် မအူပင်မြို့ရဲ့ အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုအလား ရပ်တည်နေနိုင်နေပြီဖြစ်ပါကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

          မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ အထက်မင်းလှမြို့၊ ဇေယျာသီရိဈေး၌ ကြက်သွန်ဖြူ(ကြူကုတ်)ကို ရှမ်းပြည်နယ်၊ အောင်ပန်းမြို့နှင့် တောင်ကြီးမြို့တို့မှ မှာယူရောင်းချကြောင်း၊ ဗမာကြက်သွန်ဖြူကို မင်းဘူးမြို့နှင့် မကွေးမြို့ရှိပွဲရုံများမှ မှာယူရောင်းချကြောင်း သိရသည်။

          ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ မတ်လ(ဒုတိယပတ်)တွင် ကြက်သွန်ဖြူ(ဗမာ)(၁)ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၆၀၀၀)၊ ကြက်သွန်ဖြူ(ကြူကုတ်)(၁)ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၈၀၀၀)ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိပြီး ယခင် (တတိယပတ်)တွင် ကြက်သွန်ဖြူ(ဗမာ)(၁)ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၈၀၀၀)၊ ကြက်သွန်ဖြူ(ကြူကုတ်) (၁)ပိဿာလျှင် ကျပ် (၂၂၀၀၀)ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိရာ ဈေးနှုန်းနှိုင်းယှဉ်ပါက ကြက်သွန်ဖြူ(ဗမာ) ကျပ်(၂၀၀၀)၊ ကြက်သွန်ဖြူ(ကြူကုတ်) ကျပ်(၄၀၀၀) ဈေးနှုန်းကျဆင်းလာကြောင်း သိရသည်။ ယခုအချိန်တွင် ကြက်သွန်ဖြူ အသစ်များ ဈေးကွက်အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်မှုများလာသောကြောင့် ဈေးနှုန်းမှာ ကျဆင်းရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဇေယျာသီရိဈေးအတွင်းရှိ ကြက်သွန်ဖြူရောင်းချသည့် ဈေးသည် တစ်ဦးထံမှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ အထက်မင်းလှမြို့နယ်အတွင်းရှိ ရွာတော်၊ မန်းသံပုရာကန်၊ ညောင်ပင်သာ၊ ဥယျာဉ်၊ ပန်းတော်ပြင်၊ ဇီးတော၊ မယ်ဇလီတော၊ ရွာသစ်၊ ဘွဲ့၊ ကုန်ကြီး၊ ဂျင်ရဲမြောင်စသည့်ကျေးရွာများတွင် နှမ်း၊ မြေပဲ၊ ကုလားပဲ၊ ပဲတီစိမ်း၊ ပဲစဉ်းငုံ၊ စပါး၊ ကြက်သွန်နီ၊ ကြက်သွန်ဖြူစသည့် သီးနှံများကို ရာသီအလိုက် နှစ်စဉ်စိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး ဇီးတောကျေးရွာ၌ ကုလားပဲသီးနှံကို ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလဆန်းတွင်စိုက်ပျိုးပြီး ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ မတ်လဆန်းတွင် စတင်ရိတ်သိမ်းလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

          မျိုးအနေဖြင့် ကုလားပဲ(မြကြေး)မျိုးကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးထားပြီး ဟော်လန်မျိုးကိုလည်း အနည်းငယ်စိုက်ပျိုးထားကြောင်း၊ တစ်ဧကလျှင် မျိုးစေ့ (၂)တင်း ခန့်ကုန်ကျ၍ ထွန်ကြောင်းဆွဲအစေ့ ချစနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခနှင့် ရိတ်သိမ်းခ အပါအဝင်  တစ်ဧကလျှင် ငွေကျပ် ၈၀၀၀၀၀ ခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊ ယခင်နှစ်က အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် (၁)ဧကလျှင် (၁၅)တင်းခန့်ထွက်ရှိခဲ့ပြီး ယခုနှစ်တွင် ရာသီဥတုသမမျှတ၍ (၁၆)တင်း မှ (၂၁)တင်း ထိထွက်ရှိကြောင်း၊ ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် မတ်လ(ဒုတိယပတ်)တွင် (၁)တင်းလျှင် ကျပ်(၉၀၀၀၀)ဖြင့် ရောင်းချရ၍ အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် ကျပ်(၆၄၀၀၀၀-၁၀၉၀၀၀၀)ခန့်ရရှိကြောင်း သိရသည်။

          ဈေးကွက်အနေဖြင့် မင်းလှမြို့နှင့် မကွေးမြို့ရှိ  သီးနှံပွဲရုံများသို့ ရောင်းချကြောင်း၊ ထိုမှတဆင့် ဒေသတွင်းရှိ ပဲကြော်၊ ပဲလှော်၊ မုန့်လုပ်ငန်းရှင်များမှ ဝယ်ယူကြကြောင်းနှင့် ရန်ကုန်၊ မန္တလေးမြို့ များသို့တင်ပို့ကြောင်း ဇီးတောကျေးရွာနေ ကုလားပဲစိုက်တောင်သူတစ်ဦးထံမှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

           မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မအူပင်ခရိုင်အတွင်းရှိ ကျေးလက်နေတောင်သူများသည် စပါး၊ ပဲ၊ ပြောင်း၊ နှမ်း စသည့်သီးနှံများကိုစိုက်ပျိုးသည့်အပြင် ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် သစ်သီးဝလံများကိုလည်း နှစ်စဉ် ရာသီအလိုက် စိုက်ပျိုးကြပါသည်။ 

          စိုက်ပျိုးသီးနှံများအနက်မှ ဆေးဖက်ဝင် ဟင်းချက်စားသုံးရသော ရုံးပတီသီးသီးနှံကို မိသားစုစားသုံးရန်နှင့် အပိုဝင်ငွေရရှိရေးအတွက် တစ်နိုင်တစ်ပိုင်စိုက်ပျိုးရာမှ ယခုအခါ စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးလာကြပါသည်။ တစ်ဧက၏ (၀.၅၀)ဧက ဝက်စိုက်ပျိုးပြီး  မျိုးစေ့(၆)ထုပ်စိုက်ပျိုးရပြီး မျိုးစေ့တစ်ထုပ်လျှင် (၆၅၀၀၀)ကျပ်ပေးရကြောင်း၊ အပင်ရေ ၉၀၀၀ပင်စိုက်ပျိုးထာကြောင်း သိရသည်။   ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခအပါအဝင် စုစုပေါင်း (၅၀၀၀၀၀)ကျပ်ခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊ စတင်စိုက်ပျိုးပြီး (၄၅)ရက်အကြာတွင် စတင်၍ခူးဆွတ်ရပါသည်။ ခူးဆွတ်မှုအနေဖြင့် တစ်ရက်ခြားတစ်ကြိမ် ခူးဆွတ်ပေးရပါသည်။ ပူပြင်းသောရာသီဥတုတွင် အသီးရင့်မှည့်လွယ်သောကြောင့် တစ်ရက်တစ်ကြိမ် ခူးဆွတ်ရခြင်းဖြစ်ပါသည်။ သက်တမ်းအနေဖြင့် (၂)လထိခူးဆွတ်ရကြောင်း၊ ဈေးနှုန်း၊ ဈေးကွက်အနေဖြင့် ဖောက်သည်ဈေးမှာ ၁ ပိဿာလျှင် (၆၀၀)ကျပ်ဈေးနှုန်းရရှိပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေကြောင်း၊ ရုံးပတီတစ်ပင်လျှင် အတောင့် ၅၀ခန့်ထွက်ရှိပြီး ကုန်စိမ်းသီးနှံဖြစ်သည့်အတွက် ဈေးနှုန်းအတက်အကျရှိကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးမှူ ဧက(၀.၅၀)တွင် အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် ပိဿာချိန် အနေဖြင့်  (၁၅၀၀) ခန့်ထွက်ရှိကြောင်း၊ အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် (၄)သိန်းကျပ်ခန့်မြတ်ပြီး ကုန်စိမ်းပွဲစားများမှာ စိုက်ခင်းအထိလာရောက်ဝယ်ယူကြကြောင်း၊ ရန်ကုန်ကို့သော ကုန်စိမ်းကားများ တစ်ရက်ခြားတစ်ခါ ဟင်းသီးဟင်းရွက်လာကောက်ပြီး ရန်ကုန်ဈေးကွက်တင်ပို့ရောင်းချသလို မြို့နယ်အနီးဒေသများသို့လည်း ရောင်းချသည်။  ရုံးပတီသီးသီးနှံစိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် မိသားစုအပိုဝင်ငွေရရှိသည့်အပြင် စားသုံးသူအတွက် ဆေးဖက်ဝင်သည့်သီးနှံဖြစ်သည့်အတွက် ဟင်းစားရုံးပတီသီးသီးနှံအား တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးသင့်ကြောင်း တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရ သိရှိရပါသည်။

DOCA (ဧရာဝတီ)