ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

          စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး ပခုက္ကူခရိုင်ဦးစီးမှူးရုံးမှ ဒု-ဦးစီးမှူး ဒေါ်လှိုင်ဥမ္မာဦးသည်  တိုင်းဒေသကြီး/ခရိုင်ဦးစီးမှူး၏ လမ်းညွှန်ချက်ဖြင့် (၂.၃.၂၀၂၂)ရက်နေ့၊ နံနက်(၉:၃၀)နာရီအချိန်တွင် ပခုက္ကူမြို့နယ်၊ မြစ်ခြေမြို့ အတွင်းရှိ နန်းတော်ရပ်ကျေးရွာအုပ်စု ဘဲကြီးကျေးရွာ၊ ငကျော်ကျေးရွာ မြင်းဝင်းကျေးရွာများရှိ ငရုတ်စိုက်တောင်သူများနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်။

          ပခုက္ကူခရိုင်မြစ်ခြေမြို့နယ်အတွင်းရှိ နန်းတော်ရပ်ကျေးရွာအုပ်စု ဘဲကြီးကျေးရွာ၊ ငကျော်ကျေးရွာ၊ မြင်းဝင်းကျေးရွာများသည် ငရုတ်သီးကို အဓိကစိုက်ပျိုးပြီး စိုက်ဧကအနေဖြင့် (၂၀၀၀၀) ကျော်ရှိပါသည်။ ငရုတ်သီးကို ပျိုးဘောင်စနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးပြီး တစ်ဘောင်လျှင်(၃၅၀၀၀)ကျပ် ပေးရ ကြောင်း၊ (၁)ဧကလျှင် (၅)ဘောင်မှ (၆)ဘောင်စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ ငရုတ်သီးမျိုးအနေဖြင့် မျှားနီမျိုး၊ ပန်းရဲမျိုး၊ အစပ်သီးအမျိုးအစားများကို အဓိကထားစိုက်ပျိုးကြပြီး စိုက်ပျိုးချိန်မှာ စက်တင်ဘာလ မှာစတင်စိုက်ပျိုးပြီး ဒီဇင်ဘာလကုန်တွင် စတင်အသီးတင်ပါကြောင်း၊ မြေဩဇာအနေဖြင့် စတင် စိုက်ပျိုးသည့်နေ့မှ အသီးသီးသည်အထိ ပုလဲမြေဩဇာ(၁၅)လုံး ကျဲပက်ရကြောင်း၊ ငရုတ်သီး(၁) ဧကအထွက်နှုန်းမှာ တင်း(၄၀၀)ထွက်ရှိပါကြောင်း၊ (၁)ဧကကုန်ကျစရိတ်မှာ(၁၅)သိန်း ကုန်ကျကြောင်း၊ လုပ်အားခအနေဖြင့် မနက်ပိုင်းအတွက် အမျိုးသား(၁)ဦးလျှင် (၃၀၀၀)ကျပ်၊ အမျိုးသမီး(၁)ဦးလျှင် (၂၀၀၀)ကျပ်ပေးရကြောင်း သိရှိရပါသည်။

        ယခင်နှစ်၏ ငရုတ်ဈေးမှာ အစိုတစ်ပိဿာလျှင် (၁၀၀၀)ကျပ်၊ ငရုတ်ခြောက် တစ်ပိဿာလျှင် (၄၅၀၀)ကျပ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း ယခုနှစ်၏ ငရုတ်လက်ရှိပေါက်ဈေးမှာ ငရုတ်သီးအစို (၁)ပိဿာလျှင် (၈၀၀)ကျပ်၊ ငရုတ်စို(၁)တင်းလျှင်(၇၀၀၀)ကျပ် ဈေးဖြင့်ရောင်းချရကြောင်း၊ ငရုတ်ခြောက် တစ်ပိဿာလျှင်(၅၀၀၀)ကျပ် ရောင်းချရကြောင်း (၁)ဧကအထွက် တင်း(၄၀၀)ထွက်ရှိပါက (၂၈)သိန်းခန့်ရရှိပြီး၊ တောင်သူ၏(၁)ဧက အကျိုးအမြတ်မှာ(၁၃)သိန်းခန့်ရရှိကြောင်း၊ ငရုတ်သီး အစို(၁)တင်းမှာ (၈)ပိဿာ(၅၀)ကျပ်သားပါရှိပြီး၊ အခြောက်လှမ်းလိုက်လျှင်(၂)ပိဿာထွက်ရှိပါကြောင်း သိရှိရပါသည်။

        ငရုတ်ဈေးကွက်အနေဖြင့် မြစ်ခြေမြို့နယ် နန်းတော်ရပ်အုပ်စုမှ ထွက်ရှိသော ငရုတ်ခြောက်များကို ရန်ကုန်၊ မန္တလေး၊ မိတ္ထိလာနှင့် မြင်းခြံမြို့များသို့ တင်ပို့ရကြောင်း၊ ငရုတ်ဈေးကွက်အနေဖြင့် တစ်နှစ်လျှင် နှစ်ရာသီလုပ်ကိုင်ကြကြောင်း၊ ငရုတ်စိုက်တောင်သူများအနေဖြင့် ယခင်နှစ်က အကျိုး အမြတ်များစွာရရှိပြီး ယခုနှစ်အနေဖြင့် အသင့်အတင့်သာရရှိကြောင်း  ငရုတ်စိုက်တောင်သူများ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

          ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းတစ်ခုကို ဈေးကွက်တွင် ပို၍တန်ဖိုးမြင့်တက်လာစေရန် သို့မဟုတ် မူလ ကုန်ကြမ်းထက်ပို၍ ထားသိုနိုင်သည့် သက်တမ်း (Shelf-life) ရှည်စေရန် ရည်ရွယ်ပြီး နည်းပညာ သုံးကာ တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်တစ်ခု (Value Added Product) ထုတ်လုပ်နိုင်သည်ဟုဆိုလျှင် ဖွဲနုဆီသည် ကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူပြုသော တန်ဖိုးမြှင့် ထုတ်ကုန်တစ်ခုဖြစ်ပေသည်။

          ဖွဲနုဆိုသည်မှာ စပါးခွံနှင့် ဆန်သားအကြားရှိ အလွှာတစ်ခုဖြစ်ရာ စပါးမှ ဆန်သား ဖြစ်လာ စေရန် ဆောင်ရွက်မှုဖြစ်စဉ်တွင် ၎င်းသည် ဘေးထွက်ပစ္စည်းသာဖြစ်ပါသည်။ စက်ကြိတ်အဆင့် အတန်းနှင့် ဆန်သားအရည်အသွေးပေါ်မူတည်၍ ရိုးရိုးဖွဲနု၊ အထူးဖွဲနုနှင့် ပေါင်းဖွဲနုဟူ၍ သုံးမျိုး ရှိရာ ကော်ဓာတ်များသော အထူးဖွဲနုကို ဖွဲနုဆီထုတ်ယူရာတွင် အသုံးမပြုဘဲ ဆီပါဝင်မှု ရာခိုင်နှုန်း ၁၄ မှ ၁၆ ရှိသော ရိုးရိုးဖွဲနုနှင့် ပေါင်းစပါးများကို အဆင့်မြှင့် ကြိတ်ဖွတ်ရာမှ ထွက်ရှိသည့် ဆီပါဝင်မှု ရာခိုင်နှုန်းမြင့်မားသော ပေါင်းဖွဲနုတို့ကို ဖွဲနုဆီ ထုတ်လုပ်ရာတွင် အဓိက အသုံးပြုကြပါသည်။

           ဖွဲနု၏ အရည်အသွေးကောင်းမွန်မှုသည် ဖွဲနုဆီထုတ်ယူရာတွင် အဓိကကျလှပေရာ လတ်ဆတ်ဖွဲနုရရှိစေရန် ဆန်ကြိတ်ပြီး ၂၄ နာရီအတွင်း ဆီစက်သို့သယ်ဆောင်၍ ဆီထုတ် လုပ်ငန်းစဉ် ဆောင်ရွက်ရပါသည်။ စက်မှကျလာစအချိန်၌ ဖွဲနု၏အချဉ်ဓာတ်ကိန်း (Acid Value) သည် ၅ ခန့်သာရှိသော်လည်း တစ်နာရီကြာတိုင်း အချဉ်ဓာတ်ကိန်း ၁ တိုး လေ့ရှိပါသည်။ ဖွဲနုတွင်ပါဝင်သောအစိုဓါတ် (Moisture) သည် ဖွဲနုကို အချဉ်ပေါက်စေသည့်အပြင် ဆီထုတ် လုပ်ငန်းစဉ်ကိုလည်း နှောင့်နှေးစေတတ်သောကြောင့် ဖွဲနု၏ အစိုဓာတ်ကို ၅% အောက်အထိ ဖြစ်လာရန် ပြုပြင်ရပါသည်။

           ဆီထွက်သီးနှံများတွင် ဆီပါဝင်မှုရာခိုင်နှုန်း ၂၅ နှင့်အထက် ရှိပါက သဘာဝအတိုင်း ကြိတ်ချေခြင်းဖြင့် ဆီထုတ်ယူနိုင်သော်လည်း ၂၅% အောက် ဖြစ်နေလျှင် ဓာတုဖျော်ရည် (Organic Solvent) ဖြင့်စိမ်၍ ဓာတုဗေဒနည်းဖြင့် ဆီထုတ်ယူရပါသည်။ ဖွဲနုကို ပြုပြင်ပြီး ဓာတုဖျော်ရည်ဖြင့် စိမ်သောအခါ ဆီများသည် ၎င်း‌ဖျော်ရည်တွင် ပျော်ဝင်သွားပါသည်။ အဆိုပါ ပျော်ရည်အရောကို အပူပေးခြင်းဖြင့် ဓာတုဖျော်ရည်အား အငွေ့ပျံစေကာ ဖွဲနု ဆီကြမ်းကို ရရှိပါသည်။ ဖွဲနုမှ ဖွဲနုဆီကြမ်းထုတ်ယူခြင်းကို ဆီကြမ်းထုတ်စက်ရုံအပိုင်းက ဆောင်ရွက်ပြီး ၎င်းအဆင့်တွင် ဆီထုတ်ပြီးဖွဲဖတ် (Oil Extracted Rice Bran, OERB) ကို ဘေးထွက်ပစ္စည်း (By Product) အဖြစ်ရရှိကာ တိရစ္ဆာန်အစာအတွက် ပြည်တွင်း၌ အသုံးပြုရုံမက ပြည်ပသို့ပါ တင်ပို့ရောင်းချနိုင်ပါသည်။

          ဖွဲနုဆီကြမ်းတွင် မလိုလားအပ်သော အရောင်ဆိုး၊ အနံ့ဆိုး၊ အချဉ်ဓာတ်နှင့် အချွဲဓာတ် များပါဝင်နေသောကြောင့် ပြန်လည်သန့်စင်ရန် ဆီချောထုတ်စက်ရုံ (Refinery Plant) သို့ ပေးပို့ရပါသည်။ ထိုစက်ရုံတွင် ဖယောင်းကြမ်းဖယ်၍ အချဉ်ချွတ်ခြင်း၊ အချွဲချွတ်ခြင်း၊ အရောင် ချွတ်ခြင်း၊ အနံ့ချွတ်ခြင်း၊ အအေးခံဖယောင်းချ၍ ဖယောင်းချောဖယ်ခြင်းတို့ကို အဆင့်ဆင့် ဆောင်ရွက်ရပါသည်။ ဤကဲ့သို့ ဆီသန့်စင်ခြင်းနည်းစဉ်ပါ အဆင့်များကို ပြည့်စုံအောင် ဆောင်ရွက်ပြီးမှသာလျှင် စားသုံးရန်အဆင့်ဖြစ်သော အရောင်ကြည်လင်သည့် ဖွဲနုဆီ (edible rice bran oil) ကို ရရှိလာပါသည်။

          ဖွဲနုဆီကြမ်း၏ အချဉ်ဓာတ်ကိန်း (Acid Value) ၄၀ အထိသာ စားသုံးဆီအဖြစ် ပြန်လည် သန့်စင်သော်လည်း ၎င်းထက် အချဉ်ဓာတ်ပိုမြင့်လာပါက စီးပွားရေးအရ တွက်ချေ ကိုက်ခြင်း မရှိသောကြောင့် စက်မှုလုပ်ငန်းသုံးဆီအဖြစ် ဆပ်ပြာစက်ရုံသို့ ရောင်းချရပါသည်။ ဆီကြမ်း (Crude Oil) မှ ဆီချော (Refined Oil) ထုတ်လုပ်မှုဖြစ်စဉ်တွင် ဖယောင်းကြမ်း၊ ဆပ်ပြာကြမ်း၊ အရောင်ချွတ်ဖတ်နှင့် ဖယောင်းချောတို့ကို ဘေးထွက်ပစ္စည်းများအဖြစ် ပြန်လည်ရရှိရာ ၎င်းတို့ ကို ဆပ်ပြာထုတ်လုပ်သောလုပ်ငန်းနှင့် အလှကုန်ထုတ်လုပ်သောလုပ်ငန်းများတွင် အသုံးပြုနိုင် ပါသည်။

ဖွဲနုဆီ၏ ဓာတုဗေဒဆိုင်ရာ အရည်အသွေး (Chemical Properties) များမှ CODEX STANDARD အရ အိုင်အိုဒင်းတန်ဖိုး (Iodine Value) သည် ၉၀-၁၁၅ ဖြစ်ပြီး ပြည့်ဝအဆီ အက်ဆစ် ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် မပြည့်ဝအဆီ အက်ဆစ် ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းတို့ ပါဝင်ဖွဲ့စည်းထားသော ဆီအရည် (Liquid Oil) အမျိုးအစားဖြစ်ပါသည်။ ဖွဲနုဆီသည် မီးလောင်မှတ် (Smoke Point) မြင့်မားသော ဆီအမျိုးအစားဖြစ်သောကြောင့်လည်း မွှေကြော်(stir-frying) နှင့် နှစ်ကြော်(deep-frying)တို့အတွက် သင့်တော်သော ဟင်းချက်ဆီအမျိုးအစားဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် အာရှနိုင်ငံ များဖြစ်ကြသော အိန္ဒိယ၊ ထိုင်း၊ ဂျပန်၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှင့် တရုတ်နိုင်ငံများတွင် လူသိများ ကျော်ကြားသော စားသုံးဆီလည်း ဖြစ်ပါသည်။

          အာဟာရတန်ဖိုးဆိုင်ရာ ပါဝင်မှုများတွင် USDA ၏ဖော်ပြချက်များအရ ဖွဲနုဆီစားပွဲ တင်ဇွန်းတစ်ဇွန်းတွင် အဆီဓာတ် ၁၄ ဂရမ်နှင့် အင်အားဓာတ် ၁၂၀ ကယ်လိုရီရှိပြီး ဆိုဒီယမ်နှင့် သကြားဓာတ်တို့ လုံးဝမပါရှိသောကြောင့် ကျန်းမာရေးအတွက် သင့်တော်ကြောင်း၊ မိုနို မပြည့်ဝ အပိုင်းနှင့် ပိုလီ မပြည့်ဝအပိုင်းဆတူနီးပါးပေါင်းစပ်ပါဝင်နေသောကြောင့် ကိုလက်စထရော မြင့်မားမှုကို ထိန်းသိမ်းပေးနိုင်ကြောင်း စသည်တို့ကြောင့် အမေရိကန်နှလုံး အသင်းနှင့် ကမ္ဘာ့ ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးတို့က ဖွဲနုဆီကို ကျန်းမာရေး အထောက်အကူပြု စားသုံးဆီဟု ထောက်ခံ ထားကြပါသည်။

          အိန္ဒိယနိုင်ငံရှိ The India Council Medical  Research (ICMR) နှင့် The National Institute of Nutrition (NIS) တို့၏ သုတေသနရလဒ်များအရ ဖွဲနုဆီသည် နှလုံးရောဂါ ရှိသူများအတွက် အလွန်သင့်လျော်သော ''heart-healthy oil'' ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ထို့ပြင် The Journal of Nutritional Biochemistry ၏ တင်ပြမှုတစ်ခု၌လည်း ဖွဲနုဆီ စားသုံးသူများသည် ဆီးချိုရောဂါပုံစံ(၂)ကို သက်သာစေကြောင်း မှတ်သားခဲ့ရပါသည်။

          ဖွဲနုဆီတွင် ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများဖြစ်သော Ƴ-oryzanol နှင့် tocotrienol တို့များ စွာပါဝင်နေသောကြောင့် ဆီ၏သက်တမ်းကို ကြာရှည်စေသည့်အပြင် စားသုံးသူတွင်လည်း အရွယ်မတိုင်မီ အိုမင်းခြင်းကို တားဆီးပေးခြင်း၊ ကင်ဆာဆဲလ်များကို ခုခံကာကွယ်နိုင်ခြင်း စသည့်ကောင်းကျိုးများရရှိစေပါသည်။ ဗီတာမင် E နှင့် အိုမီဂါ 3 အဆီအက်ဆစ်ပါဝင်နေသော ကြောင့်လည်း အရေပြားကို တင်းရင်းလှပစိုပြည်စေပြီး ခန္ဓာကိုယ်၏ ကိုယ်ခံအားကို တိုးပွားစေ ပါသည်။

          ဤသို့ဆိုလျှင် စားသုံးသူများအနေဖြင့် စားသုံးဆီအမျိုးအစားပေါင်း များစွာရှိသည့် အနက် မှန်ကန်သော ဟင်းချက်ဆီ အမျိုးအစားရွေးချယ်ရာတွင် အနံ့အရသာအပြင် ကျန်းမာရေး ရှုထောင့်မှလည်း စဉ်းစားရပေလိမ့်မည်။ ထိုနည်းလမ်းအတိုင်း ရွေးချယ်မည်ဆိုလျှင် ကျန်းမာရေး ဆိုင်ရာကျွမ်းကျင်သူ (Health Experts) များ ထောက်ခံထားသည့် စားသုံးဆီမှာ ဖွဲနုဆီပင် ဖြစ်ပါသည်။

          ကုန်ထုတ်လုပ်မှုနှင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ တွက်ချက်မှုများအရ ဖွဲနုတန် ၁၀၀ မှ ဆီကြမ်း ၁၀ တန်ရရှိနိုင်ပြီး ၎င်းဆီကြမ်း ၁၀ တန်ကို ပြန်လည်သန့်စင်ပြီးပါက စားသုံးရန် အဆင့်ဖွဲနုဆီ ၃ တန်မှ ၃.၅ တန်အထိရရှိနိုင်ပါသည်။ ဖွဲဖတ် ၈၄ တန်ခန့်ထွက်ရှိလာသောကြောင့် ထုတ်လုပ်မှု ဖြစ်စဉ်အရ ဆုံးရှုံးမှု (Process Loss) သည် ၆% ဖြစ်ပါသည်။

          အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် တစ်နိုင်ငံလုံးမှထွက်ရှိသည့် စပါးများ၏ ၉၀% ကို ပေါင်းဆန်အဖြစ် ပြုလုပ်ပြီး ၎င်းကိုအဆင့်မြှင့်ကြိတ်ခွဲရာမှ ထွက်ရှိလာသောပေါင်းဖွဲနုမှ ဖွဲနုဆီထုတ်လုပ်ခြင်း လုပ်ငန်းကို တွင်ကျယ်စွာ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ အဆိုပါ ပေါင်းဖွဲနုတွင် ဆီပါဝင်မှု ရာခိုင်နှုန်း ၁၈ မှ ၂၂ ထိရှိပြီး အချဉ်ဓာတ်ကိန်းကိုလည်း တစ်လအထိတည်မြဲအောင် ထိန်း သိမ်းထားနိုင်၍ ဆီချောပိုမိုထုတ်ယူနိုင်သည့်အပြင် ဆီချောစက်ရုံတွင်လည်း ပေါင်းဖွဲနု၏ အနံ့ကုန်စေရန် Temperature Treatment ကိုလုပ်ဆောင်နိုင်သည့်အတွက် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ဖွဲနုဆီထုတ်လုပ်သည့်လုပ်ငန်းမှာ များစွာတိုးတက်နေရခြင်းဖြစ်သည်။

          မြန်မာနိုင်ငံတွင် နှစ်စဉ်ဆန်စပါးတိုးချဲ့စိုက်ပျိုးနေခြင်းနှင့် ပြည်ပသို့ ဆန်တင်ပို့ ရောင်းချ နေသောကြောင့် ဘေးထွက်ပစ္စည်းဖြစ်သော ဖွဲနုကိုလည်း နှစ်စဉ်တိုး၍ ထုတ်လုပ် နိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းရပါသည်။ ၎င်းဖွဲနုများအားလုံးကို စားသုံးဆီထုတ်ယူနိုင်မည်ဆိုပါက နှစ်စဉ်ပြည်ပမှ တင်သွင်းနေရသော စားသုံးဆီပမာဏကို သိသာစွာလျှော့ချလာနိုင် မည်ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ထွက်လာသောဘေးထွက်ပစ္စည်းများကိုလည်း ပြည်တွင်းရှိလူသုံး ကုန်ပစ္စည်း ထုတ်လုပ်သည့် စက်ရုံများသို့  ကုန်ကြမ်းအနေဖြင့် ရောင်းချနိုင်သောကြောင့် ဖွဲနုဆီထုတ် လုပ်ငန်းသည် စိုက်ပျိုး ရေးကို အခြေခံ၍ ပြည်တွင်းရှိ စက်မှုလုပ်ငန်းများ တိုးတက်ရေးအတွက် ကွင်းဆက်မိသော လုပ်ငန်းလည်းဖြစ်ပါသည်။

          သို့ပါ၍ မိမိတို့နိုင်ငံတွင် ဘေးထွက်ပစ္စည်းအနေဖြင့် တိရစ္ဆာန်အစားအစာအဖြစ်သာ  အသုံးဝင်မည့် ဖွဲနုကို ကုန်ကြမ်းအဖြစ် အသုံးပြုကာ ဈေးကွက်ဝင်သော ကျန်းမာရေး အထောက် အကူပြု ဖွဲနုဆီအဖြစ် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်ပြုလုပ်နိုင်မည်ဆိုပါက သွင်းကုန် အစားထိုး နိုင်ငံခြား ငွေ ချွေတာနိုင်မည့်အပြင် ပြည်တွင်းစားသုံးဆီဖူလုံရေးကိုလည်း အထောက်အကူပြုနိုင်မည် ဖြစ်ပါကြောင်း အကြံပြု ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။

ITQM

       မတ်လပထမပတ် ဈေးကွက်အတွင်းရောင်းဝယ်လျက်ရှိသော ခရမ်းချဉ်သီးအများစုမှာ ပြည်နယ်အတွင်းဒေသထွက်ခရမ်းချဉ်သီးများဖြစ်ပြီး တစ်ပိဿာလျှင် ( ၆၀၀) ကျပ် ဈေးနှုန်းဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိပြီး  အင်းလေး ၊ ပင်လောင်းမှ ဝင်ရောက်သော ခရမ်းချဉ်သီးမှာ ဈေးကွက်အတွင်း အနည်းငယ်သာ တွေ့ရှိရပြီး ဈေးနှုန်းမှာ တစ်ပိဿာလျှင်  အလုံးကြီး (၁၂၀၀) အလတ်စ (၁၀၀၀)ကျပ်ဖြင့် အသီးသီးဈေးနှုန်းပေါက်လျက်ရှိပြီး ဒေသထွက် ခရမ်းချဉ်သီးများနှင့် နှိုင်းယှဉ်မည်ဆိုလျှင် သယ်ယူစရိတ်များသောကြောင့် တစ်ပိဿာလျှင် (၆၀၀)၊ (၄၀၀) ကျပ် ကွာဟလျက်ရှိသည်ဟု သိရပါသည်။

DOCA(ကယား)

            သီပေါမြို့တွင် ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်း အစေ့ထုတ်ပြောင်းဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လျှက်ရှိပြီး အရောင်းအဝယ်ကောင်းလျက်ရှိသည်။ ယခင်လများတွင် အစေ့ထုတ်ပြောင်းတစ်ပိဿာလျှင် (၆၁၀) ကျပ်ပေါက်ဈေးရှိပြီး အစိုဓါတ်(၁၆%)သတ်မှတ်၍ (၁၆%)အထက်ကျော်လွန်ပါက (၁%)လျှင်(၁၀) ကျပ် ဖြတ်တောက်ဝယ်ယူကြောင်း သိရှိရသည်။ ယခုဖေဖော်ဝါရီလနောက်ဆုံးပတ်တွင် အစေ့ထုတ်ပြောင်းတစ်ပိဿာလျှင် အစိုဓါတ်အနေဖြင့် သတ်မှတ်ထားခြင်းမရှိဘဲ အစေ့ထုတ်ပြောင်း တစ်ပိဿာလျှင်(၇၉၀)ကျပ် ပေါက်ဈေးဖြင့် ဝယ်ယူလျက်ရှိသောကြောင့် အစေ့ထုတ်ပြောင်းစိုက်ပျိုး တောင်သူများ အဆင်ပြေလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။ (၂၀၂၁-၂၀၂၂) ဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်း အစေ့ထုတ်ပြောင်းစိုက်ဧက (၆၉၈၄၇)ဧကရှိပြီး အထွက်နှုန်းမှာ(၇၅.၂၀)ရှိ၍ (၄၈၅၉၉၅၀)တင်း ထွက်ရှိကြောင်းသိရှိရသည်။

             ထို့အပြင် ဓါတ်မြေဩဇာ(၅၀)ကီလိုဂရမ် တစ်အိတ်ဈေးနှုန်းမှာလည်း ဖေဖော်ဝါရီနောက်ဆုံးပတ်တွင် CP.ဆင်ဖြူတော်(၂၀-၁၂-၁၂)နှင့် ရွှေတောင်ပုလဲ(၄၆.၄%)များမှာ (၈၀၀၀၀)ကျပ်ရှိပြီး၊ ပန်းဖူးပုလဲ(၈၃၀၀၀)ကျပ်၊ မြှားကမ္ဘာ(၁၅း၉း၈)မှာ (၇၀၀၀၀)ကျပ်၊ စိုးမိုးမိုင်မူလလက်ဟောင်း၊ သံကွင်းစိမ်း၊ ပန်းနီဓါတ်မြေဩဇာများမှာ (၆၅၀၀၀)ကျပ်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ သီးနှံဈေးနှုန်းများ မြှင့်တက်လာသောအခြေအနေတွင် ဓါတ်မြေဩဇာသွင်းအားစုများမှာလည်း မြှင့်တက်လာသော်လည်း စိုက်ပျိုးရာသီကျော်လွန်၍ တောင်သူများ၏ ဓါတ်မြေဩဇာဝယ်ယူမှု နည်းပါးလာသောကြောင့် အရောင်းအေးလျက်ရှိသည်ဟု သိရှိရပါသည်။

DOCA(ရှမ်း)

       အင်းစိန်မြို့နယ်ရှိ တညင်းကုန်းလက်ကားဈေးကြီးအတွင်းသို့ ဖေဖေါ်ဝါရီလ (၂၅)ရက်နေ့မှ မတ်လ(၃)ရက်အတွင်း ညောင်တုန်း၊ မှော်ဘီ၊ သာရဝေါ၊ ညောင်နှစ်ပင်ကျေးရွာ၊ ကြာကန်စုကျေးရွာ၊ နေပြည်တော်၊ တပ်ကုန်း၊ ရွှေဒါး၊  မင်္ဂလာဒုံ၊ အင်းစိန်၊ ခရမ်း၊ သုံးခွ၊ ပြည်၊ လက်ပံတန်း၊ မင်းလှ၊ ဝါးနက်ချောင်း၊ မော်လမြိုင်၊ မန္တလေး၊ အုတ်ဖိုနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်တို့မှ ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် သစ်သီးဝလံပန်းမန်များ အများဆုံးဝင်ရောက် ရောင်းချနေကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ထိုသို့ဝင်ရောက်ရာတွင် ယခုရက်သတ္တပတ်အတွင်း ခရမ်းချဉ်သီးထိုင်ဝမ် (ပိဿာ)ကျပ် ၅၀၀ မှ ၇၀၀ အတွင်း၊ ဂေါ်ဖီထုပ်(တစ်ထုပ်)ကျပ် ၈၀၀ မှ ၁၃၀၀ အတွင်း၊ ပန်းဂေါ်ဖီ(ထုပ်)ကျပ် ၅၀၀ မှ ၇၀၀ အတွင်း၊ အာလူး(ပိဿာ)ကျပ် ၉၀၀ မှ ၂၃၀၀ အတွင်း၊ မုန်လာဥနီ(ပိဿာ) ကျပ် ၇၀၀ မှ ၁၇၀၀ အတွင်း၊ ရွှေဖရုံသီး(လုံး)ကျပ် ၇၀၀ မှ ၁၅၀၀ အတွင်း၊ ဗူးသီး(လုံး) ကျပ် ၅၀၀ မှ ၉၀၀ အတွင်း၊ မုန်ညှင်း(ထုပ်)(ပိဿာ)ကျပ် ၅၀၀ မှ ၁၂၀၀ အတွင်း၊ ကြက်သွန်နီ(ဆိပ်ဖြူ)ကျပ် ၉၀၀ မှ ၁၄၀၀ အတွင်း၊ ကြက်သွန်ဖြူ(ရှမ်း)(ပိဿာ) ၂၃၀၀ မှ ၂၉၀၀ အတွင်း၊ ကြက်သွန်ဖြူ(ကြူကုတ်)(ပိဿာ) ကျပ် ၂၂၀၀ မှ ၃၅၀၀ အတွင်း၊ ချင်း(ပိဿာ)ကျပ် ၅၀၀ မှ ၁၂၀၀ အတွင်း၊ ဆလပ်ရွက်(စီး) ကျပ်၁၀၀ မှ ၁၅၀ အတွင်း၊ ချဉ်ပေါင်ရွက်(စီး) ကျပ် ၇၀ မှ ၁၅၀ အတွင်း၊ ခရမ်းသီး(ရှည်)(လုံး)ကျပ် ၁၀၀ မှ ၂၀၀ အတွင်း၊ သံပရာသီး(လုံး)ကျပ် ၁၀၀ မှ ၂၀၀ အတွင်း၊ ငရုတ်သီးစိမ်း(ကျောက်စိမ်း)(ပိဿာ) ၅၀၀ မှ ၈၀၀ အတွင်း၊ ဖရဲသီး(အကြီး၊ အလတ်၊ အသေး)ကျပ် ၁၄၀၀ မှ ၂၂၀၀ အတွင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ တညင်းကုန်းလက်ကားဈေးကြီးအတွင်းသို့ ယခုရက်သတ္တပတ်အတွင်း သံပုရာသီး အလုံးပေါင်း (၄၁၃၀၀)ကျော်၊ ခရမ်းသီး(ရှည်)(လုံး) (၉၇၀၀)ကျော်၊ ဗူးသီးအလုံးပေါင်း (၂၅၈၀၀) ကျော်၊ ရွှေဖရုံသီးအလုံးပေါင်း (၇၃၀၀)ကျော်၊ ဂေါ်ဖီထုပ်ပေါင်း (၁၂၅၀၀)ကျော်၊ ပန်းဂေါ်ဖီထုပ်ပေါင်း (၁၅၀၀၀)ကျော်၊ မုန်ညှင်းထုပ်(ပိဿာ)ပေါင်း (၇၅၀၀)ကျော်၊ ဖရဲသီးလုံးပေါင်း (၁၁၄၀၀)ကျော် အသီးသီးကုန်အဝင်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)