ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

           မကွေးကုန်စည်ဒိုင်တွင် ယခင်အပတ်(၂၅.၃.၂၀၂၂)မှ ယခုအပတ်(၃၁.၃.၂၀၂၂)ထိ နှမ်းမျိုးစုံအနေဖြင့် နှမ်းနက်(စမုံ)၊ နှမ်းနက်(ရိုးရိုး)နှင့် နှမ်းညိုကြားတို့သည် စျေးနှုန်းပြောင်းလဲမှုမရှိဘဲ နှမ်းဖြူ(မကွေး) (၁၅)ပိဿာ (၁)တင်းလျှင် ယခင်အပတ်(၅၇၃၀ဝိ/) ယခုအပတ်(၆၁၆၀ဝိ/-)ဖြစ်၍ (၄၃၀ဝိ/-) စျေးမြင့်ခဲ့ပြီး နှမ်းဖြူ(ဂျပန်) (၁၅)ပိဿာ (၁)တင်းလျှင် ယခင်အပတ် (၆၀၀၀ဝိ/-) ယခုအပတ် (၆၃၃၀ဝိ/-) (၃၃၀၀)စျေးမြင့်၊ နှမ်းနီ (၁၅)ပိဿာ (၁)တင်းလျှင် ယခင်အပတ် (၅၁၆၀ဝိ/-) ယခုအပတ်(၅၅၀၀ဝိ/-)(၃၄၀ဝိ/-) စျေးနှုန်းမြင့်တက်ခဲ့ပါသည်။ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်မှုအနေဖြင့် နှမ်းဖြူ(မကွေး)(၃၉.၃၄)တန်၊ နှမ်းနီ(၁၀.၂၁)တန်၊ နှမ်းနက်(စမုံ)(၄၈.၂၄)တန်၊ နှမ်းနက်(ရိုးရိုး) (၂၀.၅၀)တန်၊ နှမ်းညိုကြား(၂၀.၁၅)တန်တို့ဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။

          ပဲမျိုးစုံအနေဖြင့် ပဲတီစိမ်း၊ ပဲနောက်၊ ကုလားပဲသေး၊ ပဲကြီးဖြူ၊ ပဲကြီးမဲ၊ ထောပတ်ပဲတို့မှာ စျေးနှုန်းပြောင်းလဲမှုမရှိဘဲ ပဲလွန်းဝါ(၁၉)ပိဿာ(၁)တင်းလျှင် ယခင်အပတ်(၄၀၀၀ဝိ/-) ယခုအပတ် (၄၂၃၀ဝိ/-)ဖြစ်၍ (၂၃၀ဝိ/-)စျေးမြင့်၊  ကုလားပဲကြီး(929) (၁၉)ပိဿာ(၁)တင်းလျှင် ယခင်အပတ် (၄၁၅၀ဝိ/-) ယခုအပတ်(၄၂၅၀ဝိ/-) (၁၀၀ဝိ/-)စျေးမြင့်၊  ကုလားပဲ (HL) (၁၉) ပိဿာ(၁)တင်းလျှင် ယခင်အပတ်(၄၁၀၀ဝိ/-) ယခုအပတ်(၄၂၀၀ဝိ/-) (၁၀၀ဝိ/-)စျေးမြင့်၊ မတ်ပဲ(၂၀)ပိဿာ(၁)တင်း လျှင် ယခင်အပတ်(၄၇၀၀ဝိ/-) ယခုအပတ် (၄၇၅၀ဝိ/-) (၅၀ဝိ/-)စျေးမြင့်၊ ပဲစဉ်းငုံနီ(၂၀)ပိဿာ (၁)တင်းလျှင် ယခင်အပတ်(၄၃၇၀ဝိ/-) ယခုအပတ် (၄၄၅၀ဝိ/-) (၈၀ဝိ/-)စျေးမြင့်၊ စားတော်ပဲ (၂၀)ပိဿာ(၁)တင်းလျှင် ယခင်အပတ် (၈၉၀၀ဝိ/-) ယခုအပတ် (၉၂၀၀ဝိ/-) (၃၀၀ဝိ/-) စျေးနှုန်းမြင့်တက်ခဲ့ကြောင်းသိရပါသည်။

          ပဲမျိုးစုံအရောင်းအဝယ်ဖြစ်မှုအနေဖြင့် ပဲနောက်(၅.၇၆)တန်၊ ပဲလွန်းဝါ(၅၀.၄၂)တန်၊ ကုလားပဲ(၅၀၀.၆၃)တန်၊ ပဲကြီးဖြူ(၁၀၀.၃၆)တန်၊ စားတော်ပဲ(၄၀.၂၄)တန်၊ မတ်ပဲ(၁၀၀.၃၃)တန်၊ ထောပတ်ပဲ(၃၀၀.၅၄)တန်တို့ဖြင့် ပုံမှန်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျှက်ရှိကြောင်း မကွေးကုန်စည်ဒိုင်မှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

            မြန်မာနိုင်ငံတွင် လူဦးရေ သန်း(၅၀)ကျော်ရှိပြီး လူမျိုးပေါင်းစုံ၊ နေထိုင်လျက်ရှိပါသည်။ ယင်းတို့တွင် လားဟူလူမျိုးလည်း တစ်မျိုးပါဝင်ပါသည်။ လားဟူလူမျိုးများသည် တိဘက်မြန်မာ “လိုလို” ဟူသော လူမျိုးမှ ဆင်းသက်လာသည်။ ခရစ်တော်မပေါ်မီ ဘီစီ ၆၀၀ ခန့်အထိ တရုတ်နိုင်ငံ အနောက်တောင်ပိုင်းတွင် နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ လူဦးရေများပြားလာသည်နှင့်အမျှ ရေကြည်ရာ မြက်နုရာသို့ ပြောင်းရွှေ့လာရာ မဲခေါင်မြစ်၊ သံလွင်မြစ်ကြောင်းအတိုင်း စုန်ဆင်းလာရာ တရုတ်ပြည်တောင်ပိုင်း၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊ ယိုးဒယားနိုင်ငံ၊ လာအိုနိုင်ငံနယ်စပ်ဒေသများသို့ ရောက်ရှိနေထိုင်ခဲ့ကြ သည်။ တရုတ်နိုင်ငံ လန်ချန်း လားဟူပြည်နယ်တွင် ၅ သိန်း၊ မြန်မာနိုင်ငံ ရှမ်းပြည်နယ်တွင် ၂ သိန်း၊ ယိုးဒယား၊ လာအို၊ ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် ဗီယက်နမ်တို့တွင် ၁ သိန်း စုစုပေါင်း ၈ သိန်းခန့်ရှိသည်။ လားဟူလူမျိုးကွဲပေါင်း ၂၀ ကျော်ရှိပြီး ရှမ်းပြည်နယ် (အရှေ့ပိုင်း)၊ ကျိုင်းတုံမြို့တွင် ၁၂ မျိုးနေထိုင်သည်ဟု သိရှိရပါသည်။

          လားဟူတိုင်းရင်းသား အမျိုးသားများ၏ ဝတ်စားဆင်ယင်မှု ခေတ်ဟောင်းဝတ်စုံမှာ ပိတ်အနက်ဖြင့် ချုပ်ထားသော ဘောင်းဘီ၊ အင်္ကျီနှင့် ခေါင်းပေါင်းရှည်ကို ဝတ်ဆင်ကြသည်။ ဘောင်းဘီမှာ ရှမ်းဘောင်းဘီကဲ့သို့ ခြေချင်းဝတ်နားတွင် အဝခပ်ကျယ်ကျယ်ရှိသည့် အနက်ရောင်ဘောင်းဘီကို ဆင်မြန်းသည်။ ဘောင်းဘီ၏ အောက်နားကွက်၌ တောင်ပေါ်မှာ နေထိုင်သည့် လူမျိုးဟု အဓိပ္ပာယ်ကို ဖော်ဆောင်သည့်အနေဖြင့် ပန်းပွင့်များဖြင့် အရောင်မျိုးစုံကို ဒီဇိုင်းပုံဖော်၍ ဆင်မြန်းကြသည်။ အမျိုးသားအင်္ကျီမှာ ကော်လံပါအဖြူ အင်္ကျီပေါ်တွင် လက်တိုအပေါ်ကုတ် အင်္ကျီအနက်ထပ်၍ ဝတ်ဆင်သည်။ ထိုကုတ်အင်္ကျီပေါ်တွင် ဘူးသီးထဲမှ ပေါက်ဖွားလာသည်ကို ကိုယ်စားပြုသော ဘူးသီးပုံကို ချဉ်ဖြင့်ထိုးပြီး ဆင်မြန်းကြသည့်အပြင် ယခုခေတ်နောက်ပိုင်းတွင် ပုံစံမျိုးစုံ၊ ဒီဇိုင်းမျိုးစုံ၊ အရောင်မျိုးစုံ စိတ်ကြိုက် ဒီဇိုင်းပုံဖော်ပြီး ချုပ်ဝတ်လာကြသည်ကို တွေ့ရှိရပါ သည်။

          လားဟူတိုင်းရင်းသား အမျိုးသမီးများ၏ ဝတ်စားဆင်ယင်မှု ခေတ်ဟောင်းဝတ်စုံမှာ အမိတ်ပါခေါင်းပေါင်း၊ ကိုယ်ထည်မှ ခြေသလုံးတစ်ဝက်ကျော်ကျော်ထိ အရှည်ရှိပြီး ခါးမှခြေသလုံးထိ ဘေးနှစ်ဖက်ကို ခွဲထားသောရင်ဖုံးအင်္ကျီလက်ရှည်နှင့် လုံချည်တို့ကို ဆင်မြန်းကြပါသည်။ ယခုခေတ် လားဟူအမျိုးသမီးများ၏ဝတ်စုံသည် အမိတ်ပါခေါင်းပေါင်း၊ အင်္ကျီသည် ရင်စေ့လက်ရှည်ဖြစ်သည်။ အင်္ကျီ၏အရှည်သည် တင်ပါးတစ်ဝက်ခန့်သာရှည်ပြီး အောက်ခံလုံချည်ကို ဝတ်ဆင်ကြသည်။ လားဟူအမျိုးသမီး ဝတ်စုံအားလုံးသည် အနက်ရောင်ကို အခြေခံ၍ ချုပ်ထားကြသည်။ အဓိကအားဖြင့် အင်္ကျီအနားပတ်သည် လုံချည်အနားပတ်လည်တို့တွင် ဝါ၊ စိမ်း၊ နီ၊ ပြာ ပိတ်စရောင်များဖြင့် တြိဂံပုံ၊ စက်ဝိုင်းပုံများအဖြစ် သရုပ်ဖော်၍ လှပစွာချုပ်ထားကြပါသည်။ အမျိုးသမီးဝတ်စုံကို ငွေချူတွဲလောင်း၊  ငွေပြားများထည့်၍ လှပစွာချုပ်ဝတ်ကြပါသည်။ ယခုခေတ်တွင် ငွေပြားအစား ဘော်ကြယ်များကိုသာ လှပစွာတန်ဆာဆင်ချုပ်ဝတ်ကြသည်။ အရောင်မျိုးစုံဖြင့် ပုံဖော်ထားသော တြိဂံသည် လားဟူတိုင်းရင်းသားတို့၏ အမဲလိုက်မုဆိုးဘဝဖြင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပြုလုပ်ပုံကို ဖော်ဆောင်ခြင်းဖြစ်ပြီး တောတောင်၊ မြားထိပ်၊ တောင်ပံ၊ ခွေးသွား စသည့်သုံးမျိုးကို ကိုယ်စား ပြုခြင်းဖြစ်သည်။ ယခုခေတ်နောက်ပိုင်းတွင် ပုံစံမျိုးစုံ၊ ဒီဇိုင်းမျိုးစုံ၊ အရောင်မျိုးစုံ စိတ်ကြိုက် ဒီဇိုင်းပုံဖော်ပြီး ချုပ်ဝတ်လာကြသည်ကိုတွေ့ရှိရပါသည်။ လားဟူတိုင်းရင်းသားရိုးရာဝတ်စုံများသည် ပွဲလမ်းသဘင်များဖြစ်သော(ကောက်သစ်စားပွဲ၊ ခရစ်မတ်၊ နှစ်သစ်ကူး၊ မင်္ဂဆောင်)ပွဲများတွင်  အများဆုံးဝတ်ဆင်ကြပါ သည်။ အမျိုးသမီးများ၏ လက်ဝတ်တန်ဆာမှာ ငွေလက်ကောက်၊ ငွေနားတောင်း၊ ငွေလည်ဆွဲ၊  လွယ်အိတ်တို့ဖြစ်ပြီး အမျိုးသားများမှာ လွယ်အိတ်၊ ဓား၊ ဆေးတံ၊ တူမီးသေနတ်တို့ကို ကိုင်ဆောင်လေ့ရှိပါသည်။

         လားဟူတိုင်းရင်းသားများ၏ ရိုးရာဝတ်စုံကို ထုတ်လုပ်ရောင်းချသောနိုင်ငံ၊ မြို့များမှာ ရှမ်းပြည်နယ် (မြောက်ပိုင်း) လားရှိုး၊ ရှမ်းပြည်နယ် အရှေ့ပိုင်း(ကျိုင်းတုံ၊ တာချီလိတ်)မြို့နှင့် ထိုင်းနိုင်ငံများတွင် အဓိကထုတ်လုပ်၊ ရောင်းဝယ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ နိုင်ငံအလိုက်၊ မြို့ အလိုက် ဝတ်စုံများ၏ ဒီဇိုင်းမှာလည်း ကွာခြားသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ ခေတ်မီတိုးတက်လာသည်နှင့်အမျှ ယခုခေတ် လားဟူတိုင်းရင်းသားတို့၏ ဝတ်စုံမှာလည်း ပိတ်စမျိုးစုံ၊ အရောင်မျိုးစုံ၊ ဒီဇိုင်းမျိုးစုံတို့ဖြင့် ခေတ်မှီစွာ ဒီဇိုင်းပုံဖော်ပြီး ချုပ်ရောင်း၊ ဝတ်ဆင်လာကြသည်။

      ရိုးရာဝတ်စုံအစစ်သည် တန်ဖိုးများပြားခြင်းကြောင့် အရောင်းမသွက်ခြင်း၊ ဈေးကွက်မရရှိခြင်းဖြစ်သော်လည်း ဖန်တီးမှုအသစ်အဖြင့် လားဟူတိုင်းရင်းသားတို့၏ သင်္ကတများကို မြန်မာပိတ်စများဖြစ်သော ချည်၊ ချည်ပိုး၊ ထိုင်းပိုး၊ အင်ဒိုပိုး၊ ကတီပါ ပိတ်စ စသည့် ပိတ်စများပေါ်တွင် ကွန်ပျူတာပန်းစက်ထိုးထားသော ဝမ်းဆက်များ ၂၀၂၁-၂၀၂၂ခုနှစ် အတွင်း ခေတ်စားလာသည်ကို တွေ့ရှိရသဖြင့် နောက်နောင်တွင် ဈေးကွက်ရရှိကာ၊ အခြားတိုင်းရင်းသားဝတ်စုံနည်းတူ လူမျိုးတိုင်းလိုလို ဝယ်ယူဝတ်ဆင်လာကြလိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်စွာဖြင့် မျော်လင့်ရင်း လားဟူတိုင်းရင်းသား ဝတ်စားဆင်ယင်မှုကို ဖော်ပြရေးသားလိုက်ပါသည်။

DOCA(ရှမ်း)

               ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ အင်းစိန်မြို့နယ်ရှိ တညင်းကုန်းလက်ကားဈေးကြီးအတွင်းသို့ မတ်လ (၂၅)ရက်နေ့မှ မတ်လ (၃၁)ရက်အတွင်း ညောင်တုန်း၊ မှော်ဘီ၊ သာရဝေါ၊ ညောင်နှစ်ပင်ကျေးရွာ၊ ကြာကန်စု ကျေးရွာ၊ နေပြည်တော်၊ တပ်ကုန်း၊ ရွှေဒါး၊  မင်္ဂလာဒုံ၊ အင်းစိန်၊ ခရမ်း၊ သုံးခွ၊ ပြည်၊ လက်ပံတန်း၊ မင်းလှ၊ ဝါးနက်ချောင်း၊ မော်လမြိုင်၊ မန္တလေး၊ အုတ်ဖိုနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်တို့မှ ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် သစ်သီးဝလံပန်းမန်များ အများဆုံးဝင်ရောက် ရောင်းချနေကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ ထိုသို့ဝင်ရောက်ရာတွင် ယခုရက်သတ္တပတ်အတွင်း ခရမ်းချဉ်သီးထိုင်ဝမ် (ပိဿာ)ကျပ် ၅၀၀ မှ ၇၀၀ အတွင်း၊ ဂေါ်ဖီထုပ်(တစ်ထုပ်)ကျပ် ၅၀၀ မှ ၉၀၀ အတွင်း၊ ပန်းဂေါ်ဖီ(ထုပ်)ကျပ် ၄၀၀ မှ ၆၀၀ အတွင်း၊ အာလူး(ပိဿာ)ကျပ် ၁၀၀၀ မှ ၂၅၀၀ အတွင်း၊ မုန်လာဥနီ(ပိဿာ) ကျပ် ၁၀၀၀ မှ ၁၅၀၀ အတွင်း၊ ရွှေဖရုံသီး(လုံး)ကျပ် ၁၀၀၀ မှ ၂၀၀၀ အတွင်း၊ ဗူးသီး(လုံး) ကျပ် ၆၀၀ မှ ၁၂၀၀ အတွင်း၊ မုန်ညှင်း(ထုပ်)(ပိဿာ)ကျပ် ၁၀၀၀ မှ ၁၅၀၀ အတွင်း၊ ကြက်သွန်နီ(ဆိပ်ဖြူ)ကျပ် ၅၀၀ မှ ၁၃၀၀ အတွင်း၊ ကြက်သွန်ဖြူ(ရှမ်း)(ပိဿာ) ၁၃၀၀ မှ ၃၅၀၀ အတွင်း၊ ကြက်သွန်ဖြူ(ကြူကုတ်)(ပိဿာ) ကျပ် ၄၀၀၀ မှ ၅၅၀၀ အတွင်း၊ ချင်း(ပိဿာ)ကျပ် ၆၀၀ မှ ၁၄၀၀ အတွင်း၊ ဆလပ်ရွက်(စီး)ကျပ် ၁၀၀ မှ ၁၅၀ အတွင်း၊ ချဉ်ပေါင်ရွက်(စီး) ကျပ် ၇၀ မှ ၁၀၀ အတွင်း၊ ခရမ်းသီး(ရှည်)(ပိဿာ)ကျပ် ၁၀၀၀ မှ ၁၄၀၀ အတွင်း၊ သံပရာသီး(လုံး)ကျပ် ၁၂၀ မှ ၁၅၀ အတွင်း၊ ငရုတ်သီးစိမ်း (ကျောက်စိမ်း) (ပိဿာ) ၁၀၀၀ မှ ၁၄၀၀ အတွင်း၊ ဖရဲသီး(အကြီး၊ အလတ်၊ အသေး)ကျပ် ၄၅၀၀ မှ ၇၀၀၀ အတွင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ တညင်းကုန်းလက်ကားဈေးကြီးအတွင်းသို့ ယခုရက်သတ္တပတ်အတွင်း သံပုရာသီးအလုံးပေါင်း (၆၇၅၀၀)ကျော်၊ ခရမ်းသီး(ရှည်)(လုံး) (၁၈၇၀၀)ကျော်၊ ဗူးသီးအလုံးပေါင်း (၁၁၇၂၀)ကျော်၊ ရွှေဖရုံသီးအလုံးပေါင်း (၁၄၉၀၀)ကျော်၊ ဂေါ်ဖီထုပ်ပေါင်း (၄၇၃၀၀)ကျော်၊ ပန်းဂေါ်ဖီထုပ်ပေါင်း (၁၅၉၀၀)ကျော်၊ မုန်ညှင်းထုပ်(ပိဿာ)ပေါင်း (၁၆၃၂၅)ကျော်၊ ဖရဲသီးလုံးပေါင်း (၁၉၆၀၀)ကျော် အသီးသီးကုန်အဝင်ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။

DOCA(ရန်ကုန်)

၄.၄.၂၀၂၂ ရက်နေ့ မှ ၁၀.၄.၂၀၂၂ ရက်နေ့အထိ  အပတ်စဉ် စားအုန်းဆီ တစ်ပိဿာကုန်ကျစရိတ် တွက်ချက်မှုစာရင်းနှင့် စားသုံးဆီတင်သွင်း သိုလှောင် ဖြန့်ဖြူးခြင်းလုပ်ငန်း ကြီးကြပ်ရေးကော်မတီမှ အပတ်စဉ် ရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းတို့အား ပူးတွဲပါဖိုင်တွင် ကြည့်ရှုနိုင်ပါသည်-

            ၂၀၂၂ ခုနှစ် မတ်လအတွင်း ကယားပြည်နယ်သို့ အခြားဒေသများမှ ကုန်စည်များဝင်ရောက်ပြီး ပုံမှန်လည် ပတ်ရောင်းဝယ်လျက်ရှိနေပြီး၊ အခြားမြို့များမှ ပြည်နယ်အတွင်းသို့ ဆန်တင်သွင်းမှုမှာ( ၃၃၁၈)အိတ်၊ ကုန်မျိုးစုံတင်သွင်းမှုမှာ ကားအစီးရေ ( ၅၈ )စီး ၊ အချိုရည်(၁၄၀၀)ဂျပ်ဖာနှင့်(၈၂၅၀)ကဒ်၊ကြက်ဥ (၁၇၀)ဖာ နှင့်(၁၉၀)ကဒ် ဝင်ရောက်လျက်ရှိကြောင်း၊ ပြည်နယ်တွင်းမှအခြားမြို့များသို့ ကုန်စည်များ တင်ပို့မှုများမှာ လွိုင်ကော်မြို့မှ ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့၊ မိတ္ထီလာ၊ သာစည်၊ ဆိုက်ခေါင် စသောမြို့များသို့ မန်ကျည်းတန်ချိန် (၇၆၅၀)တန် ၊ ငှက်ပျောကား(၂) စီး (၁၀၀၀ဖီး) ၊ နှင့် မန္တလေးမြို့သို့ ဒေသထွက် ဆန်တင်ပို့မှု (၃၁၂၅)အိတ်၊ (၁၅၆)တန်၊ ပြောင်း (၁၆၂၇၇) အိတ်၊ (၉၇၉)တန်၊ ပဲစင်းငုံ(၁၆၄၇)အိတ်၊ (၈၀) တန် တင်ပို့ကုန်သွယ်မှုဆောင်ရွက်နိုင်မှုရှိခဲ့ကြောင်း  သိရှိရပါသည်။

DOCA(ကယား)