ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

              ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန ၊ သာယာဝတီခရိုင် ၊ နတ်တလင်းမြို့နယ် တာဝန်ခံနှင့် ဝန်ထမ်းများသည် (၁၈.၅.၂၀၂၂) ရက်နေ့တွင် ထုတ်ကုန်လုံခြုံစိတ်ချရမှုရှိစေရန် ရည်ရွယ်၍ ယောကျ်ားကြီး ငါးငပိလုပ်ငန်းရှင်နှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခဲ့ပါသည်။

          ယောက်ျားကြီး ငါးငပိလုပ်ငန်းသည် (၁၉၇၄) ခုနှစ် ဘိုးဘွားမိဘများ လက်ထက်ကပင် စတင်လုပ်ကိုင်ခဲ့သော လုပ်ငန်းဖြစ်ကြောင်း၊ ခေတ်အဆက်ဆက်ပြောင်း သွားခဲ့သော်လည်း ရှေးလူကြီးများ၏ နည်းလမ်းများအတိုင်း ငါးငပိကို သိပ်ကြောင်း သိရပါသည်။ ခေတ်မှီဆေးဝါးများကြောင့် အသီးအပွင့်များ ဖွံ့ဖွံ့ထွားထွားနှင့် မြိုင်မြိုင်ဆိုင်ဆိုင် လှပနေသော်လည်း ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအနေဖြင့် စားသုံးမိသူများအတွက် ကျန်းမာရေးထိခိုက်စေနိုင်သောကြောင့် ယောက်ျားကြီး ငါးငပိသည် ခေတ်မီ ဆေးဝါးများ မသုံးစွဲ၊  ယင်မနား ဆေးများမသုံး ၊ လောက်သေဆေး မသုံးစွဲသည့်အတွက် “ငပိနဲ့လောက် စိန်နဲ့ ကျောက်” ဆိုသည့် ဆိုရိုးစကားရှိသည့်အတိုင်း သိပ်ထားသော ငပိဖြစ်သဖြင့် ဂရုစိုက်၍ လုပ်‌ဆောင်နေသည့်ကြား၌ပင် တစ်ခါတစ်ရံတွင် ပိုးဉလေးများ ပါသွားတတ်ပါသည်။ ယင်မနားဆေးများ မသုံးထားပဲ ငါးပိအိုး သိပ်သည့်အခါ အပေါ်ယံဂုတ်ထိုးထားသည့်အပေါ်တွင် ပိုးဉလေးများ တွေ့ရှိရပါသော်လည်း ငပိအသားထဲ ပိုးကောင်ရောက်သွားခြင်းမရှိပါ။ ဆေးဝါးမသုံးထားသည့် သဘာဝပစ္စည်းဖြစ်သည့်အတွက် ယုံကြည်စိတ်ချစွာစားသုံးနိုင်ပါကြောင်း သိရှိရပါသည်။ စားသုံးသူပြည်သူများ၏ ကျန်းမာရေးကို အထူးဂရုစိုက်ပြီး သွေးမတိုးအောင် ဆားလျော့ထည့်ပြီး ဘေးအန္တရာယ် ကင်းရှင်းစွာ ထုတ်လုပ်ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း၊ ငါးငပိပြုလုပ်ရာတွင် ငါးတစ်မျိုးတည်းကို သီးသန့်ထုတ်လုပ်ထားခြင်းမရှိ ၊ ငါးမျိုးစုံ ဆားဖြူငါး ၊ ငါးဇင်ရိုင်း၊ ငါးနှပ်၊ ငါးဖျင်းစလက်ကို ရန်ကုန်၊ မော်လမြိုင်၊ ဘိုကလေးဒေသများမှ ငါးပြား၊ ငါးဘူးအစုံငါးများ ဝယ်ယူပြီး ငါးမျိုးစပ် (၃) (၄) မျိုးရောနှောထုတ်လုပ်ရောင်းချကြောင်း၊ ငါးဇင်ရိုင်းသည် ငပိရည်လှအောင် ထည့်ရပီး ငါးနှပ်သည် ငပိရည်ကို ချိုမြိန်စေပါသည်။ ငါးဖျင်းစလက်ငါးများသည် ငပိရည်အနံကို မွှေးကြိုင်စေပါသည်။ ငါးရံ့ငပိကို သီးသန့်ထုတ်လုပ်ရောင်းချပြီး ငပိရည်အရောင်လှအောင် အငံပေါ့အောင် မွှေးနေအောင် စသည့် ငါးတစ်မျိုးခြင်းစီ၏ ဂုဏ်သတ္တိများ ပေါင်းစပ်ပြီး ထုတ်လုပ်ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ငပိရည်ကျိုလျှင် ကျဲမနေအောင် ဆန်ကျိုပြီး ရောစပ်ကာ စဉ့်အိုးကြီးများထဲ (၃)လမှ (၆)လအထိ အနည်းဆုံးသိပ်ထည့်ကာ ပြုလုပ်ပြီးမှ ရောင်းချရကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ယောက်ျားကြီးငါးငပိ ထုတ်လုပ်ရာတွင် ဈေးကွက်သို့အရောက် လုပ်သားခ တစ်ဦးလျှင် (၅၀၀၀) ကျပ်ဖြင့် လုပ်သား(၆)ဦး ငှားရမ်းသုံးစွဲရပါသည်။တစ်နေ့လျှင် ငါးငပိ ပိဿာ(၁၀၀)ကျော်ခန့် ရောင်းချရကြောင်း သိရှိရသည်။

          ယောက်ျားကြီး ငါးငပိကို(၃ပိဿာ-၂ပိဿာ-၁ပိဿာ-၈၀ကျပ်သား-၅၀ကျပ်သား-၃၀ကျပ်သား-၂၅ကျပ်သား) စသည့် ငပိဗူးပုံစံ အမျိုးမျိူးဖြင့် ထည့်သွင်းရောင်းချကြောင်း သိရှိရပြီး  ယောက်ျားကြီးငါးပိ တစ်ပိဿာ ရောင်းဈေးနှုန်းမှာ (၂၅၀၀/)ကျပ် ရောင်းချရ၍ အမြတ်အစွန်းအနေဖြင့် ၁ပိဿာလျှင် (၃၀၀/)ကျပ် ရရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ယောက်ျားးကြီး ငါးငပိကို အနယ်နယ်အရပ်ရပ်မှ ပြည်သူများစားသုံးစေချင်၍ ပြန်လည်ရောင်းချမည်ဆိုပါလျှင်လည်း ကိုယ်စားလှယ်များဖိတ်ခေါ်ပါကြောင်း၊ တစ်ဦးတည်း ကိုယ်စားလှယ် ပေးထားခြင်းမရှိဘဲ မည်သူမဆိုလက်ကားဈေးဖြင့် ဝယ်ယူရောင်းချနိုင်ကြောင်း၊ စားသုံးသူပြည်သူများကို အမြဲလေးစား စေတနာထား လုပ်ဆောင်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်းနှင့် မြန်မာ့ရိုးရာ အစားအစာ ငပိရည်ကို တန်ဖိုးထားပြီး စားသုံးစေချင်ကြောင်း ၊ယောက်ျားကြီး ငါးငပိသည် စားသုံးသူများကြိုက်နှစ်သက်ပြီး ဈေးကွက်အတွင်း နာမည်ရနေပြီ ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          ယောက်ျားကြီးငါးငပိကို မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးအပြင် နိုင်ငံရပ်ခြားသို့လည်း ပို့ဆောင်ပေးပြီးနတ်တလင်း မြို့ဈေးကွက်အနေဖြင့် ရန်ကုန်-ပြည်ကားလမ်းဘေးတွင် တစ်ဆင့် ရောင်းချသည့်ဆိုင်(၂)ဆိုင်နှင့် မိမိအိမ်ဆိုင်တွင်လည်း ရောင်းချလျှက်ရှိရာ ခရီးသွားပြည်သူများ ဝယ်ယူစားသုံးနိုင်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

          စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ ရှမ်းပြည်နယ်(တောင်ပိုင်း)၊ ကျောက်မဲခရိုင်ဦးစီးမှူးရုံးမှ ဝန်ထမ်းများသည် (25.5.2022) ရက်နေ့တွင် ကျောက်မဲမြို့၊ ရပ်ကွက်(7)၊ မြောက်ကုန်းရပ်ရှိ ရောင်းအားကောင်းနေသော "ရွက်နုဝေ” အမှတ်တံဆိပ် အာလူးကြော်နှင့် အသားတုကြော်လုပ်ငန်းသို့ သွားရောက်၍ စားသောက်ကုန်လုပ်ငန်းရှင်ဖြစ်သည့် မပိုးအိမ်စည်နှင့် တွေ့ဆုံပြီး ထုတ်လုပ်ရောင်းချ နေမှုများကို လေ့လာကွင်းဆင်း စစ်ဆေးခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          “ရွက်နုဝေ” အမှတ်တံဆိပ်အာလူးကြော်၊ အသားတုကြော်များ ရောင်းအားကောင်းနေခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ မေးမြန်းခဲ့ရာတွင် လုပ်ငန်းရှင်က ထုတ်လုပ်သည့် အာလူး၊ အသားတုများကို ဓာတုဆိုးဆေးပစ္စည်းနှင့် ပွဆေးပစ္စည်းများ သုံးစွဲခြင်း မရှိဘဲ လက်ဆတ်သန့်ရှင်းကြွပ်ရွအောင် ဆီကိုသာအများဆုံး အသုံးပြုကြော်လှော်ခြင်း၊ ဆီကို တစ်ရက်လျှင် တစ်ရက်အကျန်မထားဘဲ ကွက်တိချိန်ဆ ကြော်လှော်ပြီး ဈေးနူန်းအမြတ်အများ ကြီးမစားဘဲ စားသုံးသူများ သင့်တင့်စွာ စားသုံးနိုင်သော ဈေးနူန်းများဖြင့် ရောင်းချနေကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          ၎င်းအာလူးကြော်နှင့် အသားတုကြော်များကို ကျောက်မဲမြို့အတွင်းတွင် သာမက သီပေါ၊ နောင်ချို၊ လောက်ကိုင်၊ နမ့်ဆန်မြို့များနှင့် အခြားသောကျေးရွာများသို့ ထုတ်လုပ်ဖြန့်ဖြူး တင်ပို့ရောင်းချနေကြောင်း  နှင့် မှာယူသည့်အပေါ်မူတည်၍ မြို့နယ်များအလိုက် ရောင်းအား တူညီမှုမရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ကျောက်မဲမြို့ပေါ်၌ ၎င်းအာလူးကြော်ကို ပိဿာအလိုက် မှာယူ၍ တစ်ရက်လျှင် (10)ပိဿာရောင်းချရပြီး (1)ပိဿာကို (800ဝိ/-)ကျပ်ရရှိကြောင်း၊ အခြားမြို့များကို အထုတ်ရေဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိပြီး သီပေါမြို့သို့ တစ်ရက်လျှင် အာလူးကြော်၊ အသားတုကြော် (150)ထုပ်အား နေ့စဉ် တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း၊ နောင်ချိုမြို့သို့ (5)ရက်တစ်ကြိမ် နှစ်မျိုးပေါင်း အထုပ်ရေ (400မှ500)ထိ တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း၊ လောက်ကိုင်မြို့များနှင့် နမ့်ဆန်မြို့များသို့ မှာယူသည့်အချိန်ပေါ်မူတည်၍ အထုပ်ရေ (200 မှ 300)အထိ တင်ပို့ရောင်းချရပြီး အခြားကျေးရွာများတွင် (5)ရက် (1)ပတ် ဈေးနေ့တိုင်း အကြော် နှစ်မျိုး ထုပ်ရေ (900 မှ 1000)ထုပ်စီ တင်ပို့ရောင်းချရကြောင်းနှင့် ဈေးနူန်းမှာ လက်လီ/ လက်ကား ခွဲခြားမူမရှိဘဲ ပုံမှန် တစ်ထုပ်လျှင် (40ဝိ/-)ကျပ်နူန်းအတိုင်း ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ရှမ်း)

        ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ပြည်ချင်းပွဲရုံများသို့ မေလပထမပတ်တွင် ချင်းအိတ် ၂၀၀/၃၀၀ ခန့် အဝင်ရှိသည့်အတွက်  ချင်းလှောင်လက်သမားများနှင့်  ပွဲစားများ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိနေပြီး ချင်းဈေးများမှာ  (ပွဲရုံဈေး) တစ်ပိဿာလျှင် ၉၀၀/၁၀၀၀ကျပ် ဖြစ်ပြီး လက်လီဈေးများမှာ  ၁၅၀၀/၁၈၀၀ကျပ် ဈေးဖြင့် ရောင်းဝယ်လျှက်ရှိပါသည်။ ယခင်လထက် ချင်းတစ်ပိဿာ ပေါက်စျေးပေါ်  ၂၀၀/၃၀၀ကျပ် ဈေးကျလာသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ ဒါးလှီးချင်း(ဖတ်) တစ်ပိဿာလျှင် ၁၇၀၀ကျပ်တို့ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိနေပါသည်။

           ပြည်မန်ကျည်းမှည့်ပွဲရုံများမှာ ဒေသတွင်း အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိပြီး လက်လီသမားများ အဝယ်ရှိသောကြောင့် တစ်နေ့လျှင် ပိဿာ ၂၀၀ ကျော်ခန့် အရောင်းအဝယ် ဖြစ်လျှက်ရှိကြောင်း ၊ မေလ တတိယပတ်တွင် မန်ကျည်းမှည့် (ကတုံး) တစ်ပိဿာလျှင် ၁၇၀၀ ကျပ်နှင့် (အသား)ဈေး တစ်ပိဿာလျှင် ၃၂၀၀ကျပ်တို့ဖြင့် လက်ကားရောင်းချနေပြီး လက်လီဈေးများမှာ  မန်ကျည်းမှည့် (အသားဈေး) တစ်ပိဿာလျှင် ၄၀၀၀ကျပ်ဈေးဖြင့် ရောင်းချလျှက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

            ပြည်ပဲဈေးကွက်တွင် ယခုမေလအတွင်း ပြည်ပဝယ်လက်ပဲသီးနှံများထဲမှ ပဲတီစိမ်းနှင့် ပဲစင်းငုံသီးနှံများဖြစ်ပြီး ပဲဝင်ရောက်မှု မရှိတော့သလို လက်ကျန်ပဲလည်းမရှိသလောက် ဖြစ်ခဲ့၍ အရောင်းအဝယ်မဖြစ်ဘဲ မတ်ပဲသီးနှံသာ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျှက်ရှိနေပါသည်။ မတ်ပဲသီးနှံမှာ နေ့စဉ် အဝင်မရှိသော်လည်း လက်ကျန်ပဲ၊ လှောင်ပဲများရှိခဲ့သောကြောင့် ဝယ်လိုအားရှိမှုအပေါ် မူတည်၍ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပါသည်။ မေလဆန်းပိုင်းတွင် တစ်တင်းလျှင် ၄၈၀၀၀ကျပ်ကျော်အထိ ရောင်းဝယ်ခဲ့ကြပြီး မေလ(၁၀)ရက်နောက်ပိုင်း တစ်တင်း ၄၆၀၀၀ကျပ်ထိ ဈေးလျော့နည်းခဲ့ကာ ယခုရက်များတွင် တစ်တင်းလျှင် ၄၇၀၀၀ကျပ်သို့ ဈေးအနည်းငယ်မြင့်တက်ခဲ့ပါသည်။ မတ်ပဲသီးနှံမှာ ယခင်နှစ်က တစ်တင်း ၃၁၀၀၀ကျပ်ဖြင့်သာ ရောင်းဝယ်နေကြပြီး ဇွန်၊ ဇူလိုင်လများတွင် တဖြည်းဖြည်း မြင့်တက်လာခဲ့ကာ ဩဂုတ်လတွင် တစ်တင်းလျှင် ကျပ် ၄သောင်းကျော်အထိ မြင့်တက်လာခဲ့ရာမှ သီတင်းကျွတ်ကာလတွင် တစ်တင်းလျှင် ကျပ် ၆သောင်းကျော်အထိ မြင့်တက်လာသောကြောင့် လှောင်ပဲသမားများမှာ ယခုကာလပဲဈေးငြိမ်နေသော်လည်း ယခင်နှစ်ကလို နောက်ပိုင်း ကာလ များတွင် ဈေးမြင့်တက်လာနိုင်သည့် အခြေအနေများကို စောင့်မျှော်ပြီး ထုတ်ရောင်းချမှုမရှိကြောင်း  သိရှိရပါသည်။ ပဲစိုက်တောင်သူများမှာလည်း ငွေလို၍ရောင်းချခဲ့ကြသူများသာ ရှိသော်လည်း အဆင်ပြေသည့် ပဲစိုက်တောင်သူများမှာ လက်ဝယ်ဆက်လက် သိုလှောင်ထားလျှက်ရှိကြကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

           ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ဖျာပုံခရိုင်သည် နွေစပါးကို ဧက (၄)  သိန်းနီးပါးခန့်စိုက်ပျိုးပြီး ခရိုင်(၆)ခရိုင်တွင် နွေစပါးအများဆုံးစိုက်ပျိုးသည့်ခရိုင် ဖြစ်ပါသည်။ မြစ်ချောင်းအင်းအိုင် ပေါများသည့်ဒေသဖြစ်သဖြင့် နုံးတင်မြေနုများသည့် စိုက်ပျိုးဧရိယာရှိသဖြင့် စပါးစိုက်ပျိုးရာတွင် သွင်းအားစု အနည်းဆုံးနှင့် ကောင်းမွန်သည့် စပါးထွက်ရှိမှုကြောင့် ဆန်၊ စပါးကိုအများဆုံး စိုက်ပျိုးသည့်ခရိုင်တစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။

          ဖျာပုံခရိုင်တွင် နွေစပါးအနေဖြင့် သီးထပ်ရင်နှင့်ရက်(၉၀)စပါးမျိုးများစိုက်ပျိုးပြီး  ထွက်ရှိသည့် နွေစပါးသည် မတ်လတွင် စတင်ထွက်ပေါ်ကာ မတ်လကုန်နှင့်ဧပြီလဆန်းတွင် ဈေးကွက်ထဲသို့ ရောက်ရှိပြီး အရည်အသွေးကောင်းမွန်၍ အကျိုးအကြေနည်းသဖြင့် ရောင်းဝယ်မှု သွက်လက်ကာ နေ့စဉ် ကုန်းလမ်းမှ ရန်ကုန်မြို့သို့ ပျှမ်းမျှအိတ်ရေ (၅၀၀ မှ ၁၀၀၀) ခန့်နှင့် ရေလမ်းခရီးမှ ဘိတ်မြို့သို့ (၁)ပတ်လျှင် အိတ်ရေ (၁၀၀၀၀)ခန့် တင်ပို့ရောင်းချလျှက်ရှိပါသည်။ ယခုနှစ်နွေစပါးပေါ်ချိန်တွင် (၄၆)ပေါင်ကိုက် နွေစပါးတင်း(၁၀၀)လျှင် ၇၄၅၀၀၀ကျပ် မှ ၇၆၃၀၀၀၀ကျပ်ထိ၊ ဆန်တစ်အိတ်လျှင် ၂၇၀၀၀ကျပ် ဈေးဖြင့်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ဧပြီလလယ်တွင် စပါးတင်း (၁၀၀) လျှင် ၇၀၈၀၀၀ ကျပ် မှ ၇၄၅၀၀၀ကျပ်၊ ဆန်တစ်အိတ်လျှင် ၂၇၀၀၀ကျပ်  ဈေးရှိခဲ့ပြီး မေလဆန်းတွင် ၇၅၄၀၀၀ကျပ် မှ ၇၆၃၀၀၀ကျပ်၊ ဆန်တစ်အိတ်လျှင် ၂၈၀၀၀ကျပ်၊ မေလလယ်တွင် စပါးဈေးတင်း(၁၀၀)လျှင် ၇၇၂၀၀၀ကျပ် မှ ၇၈၂၀၀၀ကျပ်နှုန်းဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)