ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

       အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ် (ADB) မှ ကုန်လမ်းသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးဆက်သွယ်မှု ပိုမိုကောင်းမွန် စေရန်နှင့် တီမောနိုင်ငံ၏ ‌ဝေးလံသောဒေသဖြစ်သည့် Ermera တွင်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို မြှင့်တင် နိုင်ရန်အတွက် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄ သန်း ထောက်ပံ့ငွေကို အောက်တိုဘာလ ၁၅ ရက်နေ့တွင် အတည်ပြု လိုက်ကြောင်းသိရသည်။

          အာရှဖွံဖြိုးရေးရန်ပုံငွေမှ ပေးအပ်သည့် ထောက်ပံ့ငွေသည် ကျေးလက်တွင်နေထိုင်သည့် လူထုများအား စျေးကွက်များနှင့်မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော ဝန်ဆောင်မှုများကို အဆက်အသွယ် လုပ်ပေးနိုင်သည့် အရေးကြီးသော ၁၁ ကီလိုမီတာ ရှည်လျားသော လမ်းကို ပြုပြင်မွမ်းမံဆောက် လုပ်သွားမည် ဖြစ်ပြီး အခြေခံအဆောက်အဦးများကိုလည်း ရာသီဥတုဒဏ်မှ ခံနိုင်ရည်ရှိစေရန် ဆောင်ရွက်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း မနီလာ အခြေစိုက်ဘဏ်မှပြောကြားခဲ့သည်။

          တီမောနိုင်ငံ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုလုပ်ငန်းအခြေအနေများသည် ပြင်းထန်သော ရာသီဥတု အခြေအနေများကြောင့် တိုးတက်မှုတုံ့ဆိုင်းလျှက်ရှိကြောင်း ADB ၏ တီမောနိုင်ငံ ဒါရိုက်တာ Stefania Dina က ပြောကြားခဲ့သည်။

          ထိုပရောဂျက်သည် ကျေးလက်နေလူထုကို စျေးကွက်များ၊ ဝန်ဆောင်မှုများ၊ အသက်မွေး ဝမ်းကျောင်းပြုမှုများနှင့် ဆက်လက်ချိတ်ဆက်မှုရှိနေစေရန်အာမခံပေးပြီး ပိုမိုကြံ့ခိုင်သော အခြေ ခံအဆောက်အဦများကိုလည်းပိုမိုထောက်ပံ့ပေးနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း Dina မှ ပြောကြားခဲ့ssသည်။

 DOCA(ရန်ကုန်)

အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ် (ADB) က ဥဇဘက်ကစ္စတန်အစိုးရ၏ ကဏ္ဍစွမ်းဆောင်ရည်ကို အား ကောင်းစေကာ စီးပွားရေးအုပ်ချုပ်မှု တိုးတက်စေရေးနှင့် ကမ္ဘာ့        စီးပွားရေးတွင် နိုင်ငံ၏ပေါင်းစည်းမှု ကို အရှိန်မြှင့်ရန်အတွက် အမေရိကန် ဒေါ်လာ သန်း ၅၀၀ မူဝါဒအခြေခံ ချေးငွေကို အတည်ပြု လိုက်ကြောင်း အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

     စီးပွားရေး စီမံခန့်ခွဲမှု မြှင့်တင်ရေး အစီအစဉ်သည် အစောပိုင်း ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ကြိုးပမ်းမှု များအပေါ် မူတည်၍တည်ဆောက်ထားပြီး ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု မြှင့်တင်ရန်၊ နိုင်ငံ ပိုင်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၏ အုပ်ချုပ်မှုကို ခေတ်မီစေရန်နှင့် ပိုမိုယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းရှိသော၊ ခိုင်မာသော စီးပွားရေးပတ်ဝန်းကျင်ကို မြှင့်တင်ရန် မျိုးဆက်သစ် အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာ အစီအမံများကို ပံ့ပိုးပေး ထားကြောင်း ADB က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

    ထိုအစီအစဉ်သည် အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု၊ အားလုံးပါဝင်နိုင်သော တိုးတက် မှုနှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပေါင်းစည်းမှုအပေါ်  ဥဇဘက်ကစ္စတန်၏ ခိုင်မာသော ကတိကဝတ်ကို ထင် ဟပ်စေကြောင်း ADB မှ Uzbekistan Kanokpan Lao-Araya မှ ပြောကြားခဲ့သည်။

      ဥဇဘက်ကစ္စတန်သည် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့သို့ ဝင်ရောက်မှုနှင့် ပိုမိုနက်ရှိုင်းသော ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုဆီသို့ ရွေ့လျားနေသောကြောင့် နိုင်ငံတိုးတက်စေမည့် အလား အလာများကိုလမ်းခင်းပေးသည့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများကို ADB က ဆက်လက်ပံ့ပိုးပေးရန် ကတိပြု ထားကြောင်း Lao-Araya က ပြောကြားခဲ့သည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

             အင်ဒိုနီးရှားအစိုးရသည် ၂၀၂၅ နှစ်ကုန် သို့မဟုတ် ၂၀၂၆ ခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် Red and White ငါးဖမ်းကျေးရွာများ (KNMP) ပရိုဂရမ်မှတစ်ဆင့် နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းတွင် အနည်းဆုံးကျေးရွာ ၆၅ ခုကိုအဆင့်မြှင့်တင်ရန် ရည်မှန်းချက်ချထားကြောင်း သိရပါသည်။ ရေကြောင်းရေးရာနှင့် ငါး လုပ်ငန်းဝန်ကြီး Sakti Wahyu Trenggono ကလတ်တလောတွင် ကျေးရွာ ၆၅ ခုကိုတည်ထောင် နေပြီး ထိုစီမံကိန်းသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ သို့မဟုတ် ၂၀၂၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် ပြီးမြောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း အောက်တိုဘာလ ၁၀ ရက်နေ့က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ KNMP အတွက် ကနဦးရည်မှန်းချက်ကို နိုင်ငံ‌တော်ဦးစား‌‌ပေးပရိုဂရမ်အဖြစ်ကြေညာထားပြီး ရေကြောင်း ရေးရာနှင့် ငါးလုပ်ငန်းဝန်ကြီးဌာနက အမိန့်ဒီကရီ နံပါတ် ၅၅/၂၀၂၅ ဖြင့်ထုတ်ပြန်ထားကြောင်း သိရပါသည်။ ထိုပရိုဂရမ်၏ကနဦးရည်မှန်းချက်ကိုပံ့ပိုးရန်အတွက် အစိုးရသည် ဘဏ္ဍာငွေ ခန့်မန်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၈၀ ခွဲဝေချထားပေးကြောင်း သိရပါသည်။ကျယ်ပြန့်သောနိုင်ငံတော် အစီအစဉ်၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် KNMP ပရိုဂရမ်သည် သမ္မတ Prabowo Subianto အစိုးရအဖွဲ့သက်တမ်းကုန်ဆုံးမည့် ၂၀၂၉ ခုနှစ်ကုန်တွင် ငါးဖမ်းကျေးရွာ ၁၁၀၀ ထိရောက်ရှိရန် မျှော်မှန်းရကြောင်း သိရပါသည်။ ပရိုဂရမ်သည်  ကမ်းရိုးတန်းကျေးရွာများတွင်ဆိပ်ကမ်းများ၊ လမ်းများ၊ ရေမြောင်းစနစ်များနှင့် လျှပ်စစ်စနစ်များပါဝင်သည့် အဓိကအခြေခံအဆောက်အအုံ များကို တည်ဆောက်ရန်နှင့် အဆင့်မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း သိရပါသည်။ ထို့ပြင် အအေးသိုလှောင်ရုံများ၊ ရေခဲထုတ်လုပ်သည့်စက်ရုံများ၊ လှေပြုပြင်ရေးနှင့် ထိန်းသိမ်းရေးဆိုင် များ၊ လောင်စာဆီဆိုင်များနှင့် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးအခန်းများကိုလည်း ပံ့ပိုးပေးမည်ဟု သိရပါ သည်။ အခြေခံအအဆောက်အအုံအပြင် ပရိုဂရမ်သည် ငါးလုပ်ငန်းကဏ္ဍတွင် မျှတပြီးတည်ငြိမ် သောအလေ့အထများကို မြှင့်တင်ရန် ခွဲတမ်းအခြေခံသည့် ငါးဖမ်းစနစ်အကောင်အထည်‌ဖော်ရာ တွင် ပံ့ပိုး‌ပေးသွားမည်ဟု သိရပါသည်။

        DOCA (ရန်ကုန်)

               ၂၀၂၅ ခုနှစ်၏ ပထမ ၉ လတွင်ပင်လယ်စာတင်ပို့မှု ၁၅.၅ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ခဲ့သော ကြောင့် ဗီယက်နမ်ပင်လယ်စာလုပ်ငန်းနယ်ပယ်သည် ယခုနှစ်တွင် ပို့ကုန်ဝင်ငွေအမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁၀ ဘီလီယံထိရောက်ရှိရန် ရည်မှန်းထားကြောင်း သိရပါသည်။ ဗီယက်နမ်ပင်လယ်စာ တင်ပို့သူများနှင့် ထုတ်လုပ်သူများအသင်း ( VASEP) ၏ အဆိုအရ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၏ ပထမ ၉ လတွင် နိုင်ငံသည် ပင်လယ်စာတင်ပို့ရာမှဝင်ငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈.၃၃ ဘီလီယံ ရရှိခဲ့ကြောင်း သိရပါ သည်။ ပုဇွန်သည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃.၃၈ ဘီလီယံဖြင့် ထိပ်တန်းပင်လယ်စာပို့ကုန်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ၂၀.၃ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ Tra ငါးတင်ပို့မှုမှဝင်ငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁.၆ ဘီလီယံရရှိခဲ့ပြီး ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးမြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ ဝယ်လိုအားကောင်း ခြင်းနှင့် တည်ငြိမ်သောထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးကုန်ကျစရိတ်များကြောင့် တရုတ်ပြည်မကြီးနှင့် ဟောင်ကောင်တို့မှာ ဗီယက်နမ်၏အကြီးမားဆုံးဝယ်ယူသူများဖြစ်ပြီး ထိုဈေးကွက်များသို့တင်ပို့မှု မှ ဝင်ငွေအမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁.၇ ဘီလီယံ ရရှိခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ VASEP ၏ ဒုတိယအတွင်း ရေးမှူးချုပ်ဖြစ်သူ Le Hang က ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကုန်သွယ်ရေး ကမောက်ကမများဖြစ်ပေါ်နေ သော်လည်း လွတ်လပ်သောကုန်သွယ်ရေးသဘောတူညီချက် (FTA) များက ဗီယက်နမ်ပင်လယ် စာတင်ပို့သူများအတွက် အသက်သွေးကြောသဖွယ်ဖြစ်နေကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ထို FTA များအောက်တွင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် တင်ပို့မှုများတိုးချဲလျှက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ အာဆီယံ၊ ကနေဒါ၊ ချီလီနှင့် လတ်တင်အမေရိကသို့တင်ပို့မှုမှာ အားကောင်းစွာကြီးထွားခဲ့ ကြောင်း သိရပါသည်။ သို့သော်လုပ်ငန်းနယ်ပယ်သည် အိန္ဒိယ၊ ထိုင်း၊ အင်ဒိုနီးရှားနှင့် အီကွေဒေါအစရှိသည့် အဓိကပင်လယ်စာထုတ်လုပ်သူများထံမှ ပြင်းထန်သည့်ယှဉ်ပြိုင်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း သိရပါသည်။ ကျွမ်းကျင်သူများက ကဏ္ဍအား ဘက်ပေါင်းစုံနှင့် ဗျူဟာမြောက်ဖြေရှင်းချက်များ ကျင့်သုံးရန်တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး အဓိကဦးစားပေးရမည့်ကဏ္ဍများတွင် အစဉ်အလာဈေးကွက်များမှ အာဆီယံ၊ အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် ထွန်းသစ်စဈေးကွက်များအစရှိ သည့် အလားအလာရှိသော‌ဒေသ များသို့တင်ပို့မှုတိုးချဲ့ရန်၊ ထုတ်ကုန်ကွဲပြားရန်နှင့် အရည်အသွေးမြှင့်တင်ရန်တို့ပါဝင်ကြောင်း သိရပါသည်။

     DOCA (ရန်ကုန်)

        ကျန်းမာရေးဝန်ကြီး ပါမောက္ခ Chheang Ra သည် ကမ္ဘောဒီးယား၏ ဆေးဝါးနှင့်ကျန်းမာရေး ကဏ္ဍများတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အခွင့်အလမ်းများကို ရှာဖွေရန်အတွက် ပါလီမန်အမတ်နှင့် ရင်နှီးမြှုပ်နှံ သူကိုယ်စားလှယ် Seng Nhak ဦးဆောင်သော တရုတ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နှင့် အောက်တိုဘာ ၁၄ ရက်နေ့က တွေ့ဆုံခဲ့ပါသည်။

          ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့တွင် Ouch Borith ၏ အကြံပေးဖြစ်သူ So Fang၊ Yang Liu၊ Shenzhen Jintong ၏ ဥက္ကဌ ဆေးသိပ္ပံနှင့် သုတေသန ဒါရိုက်တာ ပါမောက္ခ Zhang Suji နှင့် ၎င်းတို့၏ အဖွဲ့ဝင်များ ပါဝင်ပါသည်။

          ခရီးစဉ်၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၏ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု စနစ်ကို ပိုမိုနားလည်ရန်နှင့် နှစ်နိုင်ငံလုံး အတွက် အကျိုးရှိစေမည့် နည်းလမ်းများရှာဖွေကာ စီးပွားရေး တိုးတက်မှုကို မြင့်တင်ရန်ဖြစ်ကြောင်း Nhak က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

          ဝန်ကြီးက ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနသည် ဥပဒေ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများကို လိုက်နာပြီး နိုင်ငံတော်နှင့် နိုင်ငံတကာ စံနှုန်းများနှင့် ကိုက်ညီပါက ကျန်းမာရေးကဏ္ဍ၌ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ကိုကြိုဆိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

   DOCA (ရန်ကုန်)