ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

    ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတွင် ရေကြီးမှုကြောင့် ဆန်မက်ထရစ်တန်ချိန် ၁ ဒသမ ၁ သန်းခန့် ပျက်စီးခဲ့ပြီး  စားသောက်ကုန်ဈေးနှုန်းများလည်း မြင့်တက်ခဲ့ရာ အဓိကစားသုံးကုန်ဖြစ်သော ဆန် တင်သွင်းမှုကို မြှင့်တင်ရန် အကြောင်းတရားဖြစ်ပေါ်လာကြောင်း စိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အချက်အလက်များအရ သိရသည်။

     ဩဂုတ်လနှင့် အောက်တိုဘာလအတွင်း မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းခြင်းကြောင့် နိုင်ငံ တစ်ဝန်း ရေကြီးရေလျှံမှုများဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး လူ ၇၅ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးကာ လူဦးရေသန်းပေါင်း များစွာကို ထိခိုက်လျက် အထူးသဖြင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၏ အရှေ့ပိုင်းနှင့် မြောက်ပိုင်း ဒေသများ တွင် သီးနှံများပျက်စီးမှု အများဆုံးဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။

    ယခုနှစ် ရေကြီးမှုကြောင့် စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုမှာ ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှု ကြီးမားခဲ့ကြောင်း စိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်းအခြေအနေအား တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် အစိုးရ သည် ဆန်တန်ချိန် ၅၀၀၀၀၀ တင်သွင်းရန် အလျင်အမြန်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး မကြာမီ အချိန်တွင် ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍမှ တင်သွင်းခြင်းကို ခွင့်ပြုမည်ဟု မျှော်လင့်ရကြောင်း စားနပ်ရိက္ခာ ဝန်ကြီးဌာနမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

    ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း Sheikh Hasina ၏ အစိုးရအဖွဲ့ ပြုတ်ကျခဲ့ပြီး ဩဂုတ်လတွင် အာဏာရလာသည့် ကြားဖြတ်အစိုးရအနေဖြင့် မကြာသေးမီလများအတွင်း ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါး တက်လာခဲ့သော စားသောက်ကုန်ဈေးနှုန်းများ တည်ငြိမ်စေရန် ရုန်းကန်နေရကြောင်း သိရသည်။ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဆန်တင်ပို့သည့် နိုင်ငံဖြစ်သည့် အိန္ဒိယသည် မကြာသေးမီ ကာလ၌ ဆန်တင်ပို့မှုဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ချက်များကို ဖြေလျှော့ခဲ့ရာ  ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အနေဖြင့် ၎င်း၏ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံထံမှ ပိုမိုသက်သာသောနှုန်းထားဖြင့် ဆန်တင်သွင်းမှုသည် မြင့်တက်လာဖွယ်ရှိသည်။

    ရေကြီးမှုသည် ဟင်းသီးဟင်းရွက်တန်ချိန် ၂၀၀၀၀၀ ကျော်အပါအဝင် အခြားလယ်ယာ ထွက်ကုန်များကိုလည်း ပြင်းထန်စွာ ထိခိုက်ခဲ့ကြောင်းနှင့် တစ်နိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် လယ် ယာထွက်ကုန်ဆုံးရှုံးမှု တန်ဖိုးစုစုပေါင်းမှာ တာကာ ၄၅ ဘီလီယံ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၈၀ သန်း) ခန့်ရှိကြောင်း သိရသည်။

     ကမ္ဘာ့တတိယအကြီးဆုံး ဆန်ထုတ်လုပ်သည့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသည် ၎င်း၏ လူဦးရေ သန်း ၁၇၀ စားသုံးရန်အတွက် တစ်နှစ်လျှင် ဆန်တန်ချိန် ၄၀ သန်းနီးပါး ထုတ်လုပ်လျက်ရှိသည်။ သို့သော် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များက စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုကို မကြာခဏ အနှောင့်အယှက်ပေး လေ့ရှိပြီး သွင်းကုန်အပေါ် မှီခိုမှု တိုးလာစေခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

    ယခုနှစ် ရေကြီးမှုက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသည် ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုဒဏ်ကို ထိခိုက်ခံရရန် လွယ်ကူမှုရှိနေကြောင်း ပြသလျက်ရှိသည်။ ကမ္ဘာ့ဘဏ်အဖွဲ့အစည်း၏ ၂၀၁၅ ခုနှစ်၌ လေ့လာမှု တစ်ခုအရ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံရှိ လူပေါင်း ၃ ဒသမ ၅ သန်းခန့်သည် နှစ်စဉ် မြစ်ရေလျှံမှု အန္တရာယ်နှင့် ရင်ဆိုင်ရဖွယ်ရှိကြောင်း၊ ကမ္ဘာ့ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှု၏ သက်ရောက်မှုများကြောင့် အဆိုပါပြဿနာသည် ပိုမိုဆိုးရွားလာနိုင်သည်ဟု သိပ္ပံပညာရှင်များက သတိပေးထားကြောင်း သိရ သည်။

    ရာသီဥတု၏ စိန်ခေါ်မှုများ များပြားလာနေချိန်တွင် စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှု ခိုင်မာစေရေး အတွက် စိုက်ပျိုးမှုကာလ တိုတောင်းပြီး ရေကြီးမှုနှင့် မိုးခေါင်မှုဒဏ်ကို ခံနိုင်ရည်ရှိသည့် သီးနှံ မျိုးကွဲများ ပိုမိုဖွံ့ဖြိုးလာရန် အရေးကြီးကြောင်းနှင့် စိုက်ပျိုးရေး သုတေသနဆိုင်ရာကိစ္စများတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန်လည်း လိုအပ်ကြောင်း၊ အဆိုပါ ဒဏ်ခံနိုင်သည့် သီးနှံမျိုးများအပေါ် အလေးပေး ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် တောင်သူလယ်သမားများအား ပြောင်းလဲလာသော ရာသီဥတုပုံစံများနှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ကူညီပေးနိုင်ပြီး ခက်ခဲသောအခြေအနေများ၌ပင် အထွက်ပမာဏ ကို တည်ငြိမ်စေမည်ဖြစ်ကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ဆန်စပါးသုတေသနဌာနမှ သိပ္ပံဆိုင်ရာအရာရှိချုပ် Khandakar Mohammad Iftekharuddaula က ပြောကြားခဲ့သည်။ .Source: Channel News Asia, 20 Oct 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

       ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်း ရော်ဘာထုတ်လုပ်သည့် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် မိုးခေါင်ခြောက်သွေ့မှုကို ကြုံတွေ့ရပြီးနောက် မုတ်သုံမိုး အလွန်အကျွံ ရွာသွန်းခြင်းနှင့် ကမ္ဘာ့အဆင့် (၅) ရော်ဘာ စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်သည့် တရုတ်နိုင်ငံ၌ တိုင်ဖုန်းမုန်တိုင်းကြောင့် ထိခိုက်မှုရှိခြင်းတို့ကြောင့် တာယာထုတ်လုပ်သည့် ပစ္စည်းဖြစ်သော ရော်ဘာ အထွက်ပမာဏ လျော့နည်းခြင်း၊ ထုတ်လုပ်မှု အလားအလာ ကျဆင်းခြင်းတို့ဖြစ်ပေါ်ပြီး ၁၃ နှစ်တာကာလအတွင်း စျေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာကြောင်း သိရှိရသည်။

    အာရှဒေသတွင် အများဆုံးထုတ်လုပ်သည့် သဘာဝရော်ဘာအထွက်ပမာဏသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၌ ၄.၅ ရာခိုင်နှုန်း လျော့နည်းလျက် မက်ထရစ်တန်ချိန် ၁၄ သန်းခန့်သို့ ကျဆင်းနိုင်သည်ဟု လေ့လာသုံးသပ်သူများနှင့် ကုန်သည် ၄ ဦးမှ ခန့်မှန်းဖော်ပြထားသည်။

    အထွက်နည်းမည်ဟု ခန့်မှန်းချက်များကြောင့် ရော်ဘာဈေးနှုန်းများသည် ယခုနှစ်တွင် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းထက် ကျော်လွန်၍ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ယင်းအချက်က ရော်ဘာအား ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း စွမ်းဆောင်ရည် အကောင်းဆုံး ကုန်ပစ္စည်းများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်လာစေခဲ့သည်။ အိုဆာကာ စံပြု ရော်ဘာအရောင်းအဝယ်စာချုပ် ဈေးနှုန်းသည် အောက်တိုဘာ ဒုတိယရက်သတ္တပတ်၌ ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် ၄၁၉.၇ ယန်း (၂.၈၁ အမေရိကန်ဒေါ်လာ) ဖြင့် ၁၃ နှစ်အတွင်း အမြင့်ဆုံး ဈေးနှုန်းသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။

    ထိုင်းနိုင်ငံ၏ စံပြုပို့ကုန်အဆင့် ရော်ဘာတုံးဈေးနှုန်းသည် ယခုနှစ်ဆန်းပိုင်းမှ စတင်၍ ၃၁ ရာခိုင်နှုန်းကျော်အထိ မြင့်တက်လာမှုနှင့်အတူ ပကတိရော်ဘာစျေးနှုန်းများသည် အနာဂတ် ဈေးကွက် ဈေးနှုန်းများနှင့် ယှဉ်တွဲ၍ မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း စင်ကာပူအခြေစိုက် Helixtap Technologies မှ အချက်အလက်များအရ သိရှိရသည်။

     ရော်ဘာသီးနှံများသည် ပုံမှန်အားဖြင့် အထွက်နှုန်းနည်းသော ဆောင်းခိုကာလဖြစ်သည့် ဖေဖော်ဝါရီလမှ မေလအထိကာလမှ ရော်ဘာရိတ်သိမ်းမှု အမြင့်မားဆုံးကာလ မရောက်ရှိမီ စက်တင်ဘာလအထိ ထုတ်လုပ်မှုနည်းပါးလေ့ရှိသည်။ သို့သော် ယခုနှစ် ပထမသုံးလပတ်တွင် ၄၀ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် (၁၀၄ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်) ၀န်းကျင်အထိ ရောက်ရှိခဲ့သော ပူပြင်းသောအပူချိန် သည် ကြာရှည်သည့်ဆောင်းခိုကာလသို့ ဦးတည်သွားနိုင်ကြောင်း၊ ရော်ဘာပင်များအနေဖြင့် အလွန်ပူပြင်းသောအခြေအနေတွင် အပင်ကြီးထွားမှု ရပ်တန့်နိုင်ကြောင်း စင်ကာပူရှိ ရော်ဘာ လုပ်ငန်းဆိုင်ရာ သတင်းအချက်အလက်ဌာနဖြစ်သည့် Helixtap အား တည်ထောင်သူ Farah Miller က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

    မကြာသေးမီလများအတွင်း ထိုင်းနိုင်ငံရှိ ရော်ဘာစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရာ ဒေသများတွင် အပူလှိုင်းကျရောက်ပြီးနောက် မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းပြီး ရေကြီးရေလျှံမှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။ အဆိုပါ  ရာသီဥတု အပြောင်းအလဲများသည် ရော်ဘာပင်များ၏ အစေးခြစ်နိုင်သည့် အကြိမ်အရေ အတွက်နှင့် ရာဘာစေး ထုတ်လုပ်မှုတို့ကို ပြင်းထန်စွာ သက်ရောက်မှုရှိနိုင်သည်ဟု Miller က ပြောဆိုခဲ့သည်။

    ရလဒ်အနေဖြင့် ကမ္ဘာ့ရော်ဘာထုတ်လုပ်မှု၏ သုံးပုံတစ်ပုံခန့်ရှိသည့် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ရော်ဘာအထွက်ပမာဏသည် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ကျဆင်းဖွယ်ရှိကြောင်း Helixtap ၏ အချက်အလက်များမှ သိရှိရသည်။

   ယခုနှစ်၏ ရော်ဘာအစေးခြစ်ထုတ်လုပ်မှု အမြင့်မားဆုံးရာသီတွင် ပုံမှန်မဟုတ်သော မိုးရွာသည့်နေ့ရက်များနှင့် ရေကြီးမှုများမှ အနှောင့်အယှက်များ ကြုံတွေ့ရမှုနှင့်အတူ ရော်ဘာ သီးနှံများအနေဖြင့် အရွက်ရောဂါများကြောင့် ထိခိုက်ပျက်စီးမှုရှိနိုင်ကြောင်း အိန္ဒိယ WhatNext Rubber ရော်ဘာလုပ်ငန်း လေ့လာဆန်းစစ်ရေးအဖွဲ့မှ အကြီးအကဲ Jom Jacob က ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်းအနေဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ့ရော်ဘာထုတ်လုပ်မှုသည် မက်ထရစ်တန်ချိန် ၁.၂ သန်း လျော့နည်းဖွယ်ရှိသည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြောင်း သိရှိရသည်။

   ယခုနှစ်တွင် အာရှ၏ အားအပြင်းဆုံး တိုင်ဖွန်းယာဂိသည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ရော်ဘာ အဓိက စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သော ဟိုင်နန်ဒေသကို ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်ခဲ့ရာ တရုတ်နိုင်ငံ ရော်ဘာ စိုက်ဧရိယာ စုစုပေါင်း၏ ၂.၁ ရာခိုင်နှုန်းရှိသော  ရော်ဘာပင် ဟက်တာ ၁၆၀၀၀ ကို ပျက်စီးစေခဲ့ ပြီး ရော်ဘာရောင်းလိုအားကို ပိုမိုဆိုးရွားစေခဲ့ကြောင်း WhatNext Rubber ၏ ခန့်မှန်းချက်များအရ သိရသည်။

   ရော်ဘာထုတ်လုပ်သူများသည် ယေဘုယျအားဖြင့် ရှေ့လာမည့်နှစ်၏ ၀ယ်လိုအား အမြင့်မားဆုံး ရာသီမတိုင်မီ လက်ရှိနှစ်၏ ဒုတိယနှစ်ဝက်တွင် သိုလှောင်စုဆောင်းမှုများ ပြုလုပ် လေ့ရှိသည့်အတွက် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၌ ရော်ဘာအထွက် လျော့ကျမှု၏အကျိုးဆက်ကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ခံစားရနိုင်သည်ဟု Olam Agri မှ အကြီးတန်း ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌနှင့် ရော်ဘာဆိုင်ရာ အကြီးအကဲ Vijeth Shetty က ပြောကြားခဲ့သည်။

   ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ လှုံ့ဆော်မှုအစီအမံများက ဝယ်လိုအားတိုးတက်ရန် မျှော်လင့်ချက်ကို မြှင့်တင်ပေးသော်လည်း စီးပွားရေးတိုးတက်မှု နှေးကွေးနေချိန်တွင် ရော်ဘာအသုံးပြုမှု အများ ဆုံးဖြစ်သည့် တရုတ်မှဝယ်လိုအား ကျဆင်းသွားသည့် နောက်ခံအခြေအနေကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: Bangkok Post, 16 October, 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

မလေးရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် စားအုန်းဆီကြမ်း (CPO) တစ်တန်၏ ပျမ်းမျှ စျေးနှုန်းကို ရင်းဂစ်ငွေ ၃၅၀၀ မှ ၄၀၀၀ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈၁၂ မှ ၉၂၈) အတွင်းရရှိရန် မျှော်မှန်း ထားပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စားသုံးဆီထုတ်လုပ်မှု ပိုမိုကောင်းမွန်ခြင်းကြောင့် ယခုနှစ်အတွက် မျှော်မှန်းထားသည့် ဈေးနှုန်းထက် အနည်းငယ် လျော့နည်းမည်ဟု မလေးရှားအစိုးရက ပြောကြားကြောင်း ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ အခြေစိုက်၊ Business Recorder သတင်းဌာနက ၁၈-၁၀-၂၀၂၄ ရက်နေ့တွင် ဖော်ပြပါသည်။

    အဆိုပါခန့်မှန်းချက်မှာ ကမ္ဘာ့ပဲပုပ်ဆီ ထုတ်လုပ်မှု မြင့်မားနိုင်မည့် အခြေအနေနှင့် အဓိက တင်သွင်းသည့်နိုင်ငံများမှ စားအုန်းဆီကြမ်း ဝယ်လိုအား တည်ငြိမ်ဖွယ်ရှိမှုတို့ကို ထင်ဟပ်လျက်ရှိသည်ဟု  မလေးရှားအစိုးရက ၂၀၂၅ ဘတ်ဂျက်နှစ်အတွက် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် စီးပွားရေးအလားအလာ အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

   သီးနှံရိတ်သိမ်းနိုင်မည့် ဧရိယာကြီးမားမှု၊ ရာသီဥတုကောင်းမွန်မှုနှင့် ပိုမိုကောင်းမွန်သော လုပ်သားဈေးကွက် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ခြေတို့ကြောင့် ဆီအုန်းကဏ္ဍခွဲ၌ လတ်ဆတ်သော ဆီအုန်းသီးခိုင်များ ထုတ်လုပ်မှုနှင့် အထွက်နှုန်းမြင့်မားမှုတို့သည် အရှိန်အဟုန်ဖြင့် တိုးတက်လာရန် အလားအလာရှိကြောင်း၊ ထို့အပြင် ကမ္ဘာ့စားအုန်းဆီ ရောင်းလိုအားတွင် အကန့်အသတ်ရှိခြင်းကြောင့် စားအုန်းဆီကြမ်း ဈေးနှုန်းများသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် တစ်တန်လျှင် ရင်းဂစ် ၃၈၀၀ မှ ရင်းဂစ် ၄၃၀၀ ကြားရှိမည်ဟု အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားကြောင်း သိရှိပါသည်။ 

      မလေးရှားနိုင်ငံ၏ စံပြုစားအုန်းဆီကြမ်း တစ်တန်ဈေးနှုန်းသည် ယခုလတွင် ရင်းဂစ်ငွေ ၄၃၅၀ နှုန်းဖြင့် ခြောက်လအတွင်း အမြင့်ဆုံးသို့ ရောက်ရှိခဲ့ပါသည်။ ယခုနှစ်အတွင်း ချုပ်ဆိုသော အရောင်းအဝယ်စာချုပ်များအတွက် စားအုန်းဆီကြမ်းတစ်တန်၏ပျမ်းမျှဈေးနှုန်းမှာ ၄၀၂၅ ရင်းဂစ် ရှိပြီး အောက်တိုဘာ ၁၇ ရက်နေ့ ဈေးကွက်ပိတ်သိမ်းချိန်၌ ၄၂၇၈ ရင်းဂစ်ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့သည်။ 

   လတ်ဆတ်သော ဆီအုန်းသီးခိုင်များ အထွက်ပမာဏ နည်းပါးခြင်းသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဒုတိယနှစ်ဝက်တွင် စားအုန်းဆီကြမ်းထုတ်လုပ်မှုအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိမည်ဟု မျှော်လင့်ထားကြောင်း၊ ယင်းသို့သက်ရောက်မှု ဖြစ်ပေါ်နိုင်ခြင်းမှာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒုတိယနှစ်ဝက်၌ စတင်ခဲ့သည့်  ခြောက်သွေ့သော ရာသီဥတုအခြေအနေကြောင့်ဖြစ်ပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ် အစပိုင်းတွင် ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့ကြောင်း၊ ယင်းအခြေအနေက ဆီအုန်းသီးများ၏ အရည်အသွေးကို ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်း အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြပါသည်။ 

     ကမ္ဘာ့ဒုတိယအကြီးဆုံး စားအုန်းဆီထုတ်လုပ်သည့် မလေးရှားမှ စားအုန်းဆီများကို အိန္ဒိယ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ ဂျာမနီ၊ အီရန်နှင့် ဖိလစ်ပိုင်တို့မှ ၀ယ်လိုအားတိုးတက်လျက်ရှိပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ် အတွင်း စားအုန်းဆီတင်ပို့မှုအနေဖြင့် ၂.၃ ရာခိုင်နှုန်းတိုးတက်လာမည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြောင်း Business Recorder သတင်းဌာန၏ ဖော်ပြချက်ကို တင်ပြအပ်ပါသည်။

Source: Business Recorder, 18^th October, 2024 (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

    ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတွင် လတ်ဆတ် ကွမ်းသီးနုများ၏ ဈေးနှုန်းများသည် တရုတ်နိုင်ငံမှ အဓိက ဝယ်လိုအားမြင့်မားမှုကြောင့် စံချိန်တင်မြင့်တက်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

     ပြည်နယ်များဖြစ်သော Quang Ngai ၊ Dak Lak ၊ Tay Ninh ၊ Tien Giang နှင့် Kien Giang တို့တွင် ကွမ်းသီးတစ်ကီလိုဂရမ်လျှင် ဗီယက်နမ်ဒေါင် ၈၀,၀၀၀ မှ ၈၅,၀၀၀ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃.၂၀) ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း၊ မြောက်ပိုင်းဒေသများဖြစ်သည့် Bac Ninh နှင့် Nam Dinh တို့တွင် တစ်ကီလိုဂရမ်လျှင် ဗီယက်နမ်ဒေါင် ၉၀၀၀၀ အထိပေါက်ဈေးရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။

      တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းကွမ်းသီးနု ထုတ်လုပ်မှု ပြတ်လပ်ခြင်းကြောင့် ကွမ်းသီးဈေးနှုန်း မြင့်တက်မှုရှိပြီး လွန်ခဲ့သောလများအတွင်း အမြင့်ဈေး၌ တည်ရှိနေခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ သို့ဖြစ်ရာ ဗီယက်နမ် ကွမ်းသီးနုထုတ်ကုန်များကို တင်သွင်းမှုမှာ ပိုမိုများပြားလာခဲ့ကြောင်း ကုန်သည်များက ပြောဆိုကြသည်။

      တရုတ်နိုင်ငံတွင် ကွမ်းသီးနုကို အဓိကအသုံးပြုမှုရှိပြီး  ဟိုင်နန်ပြည်နယ်သည် တစ်နိုင်ငံ လုံး ကွမ်းသီးနုသုံးစွဲမှု၏  ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ထုတ်လုပ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ၎င်းပမာဏ၏ ထက်ဝက်ခန့် သည် ၎င်းပြည်နယ်ရှိ ဝမ်နင်စီရင်စုမှ ထွက်ရှိခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ သို့ရာတွင် ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်လွန် ကာလမှစတင်၍ ကွမ်းသီးပင်များတွင် အဝါရောင်သစ်ရွက်ပိုး ကျရောက်ခဲ့သည့်အတွက် အထွက် ပမာဏ သိသိသာသာကျဆင်းခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

     ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇွန်လကုန်အထိ ဝမ်နင်‌ဒေသရှိ ကွမ်းသီးပင်များ၏ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်း၌ အဝါရောင်အရွက်ပိုး ကျရောက်ခဲ့ရာ ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ကွမ်းသီးထုတ်လုပ်မှု တန်ချိန် ၂၂၀၀၀၀ ရှိခဲ့ရာမှ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၌ တန်ချိန် ၄၀၀၀၀ အထိ သိသာစွာ ကျဆင်းခဲ့သည်။ ရောဂါပိုး ကျရောက်မှုအား နှိမ်နင်းခြင်းမရှိပဲ တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် အခြားနိုင်ငံများမှ တင်သွင်းခြင်းကို တိုးမြှင့်ခဲ့ရာ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် ကွမ်းသီး အဓိကပေးသွင်းသည့်နိုင်ငံအဖြစ်သို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ပါသည်။

     တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် ဗီယက်နမ် ကွမ်းသီးနုများကို တိုးမြှင့်ဝယ်ယူနေခြင်း၏ အဓိကအချက်မှာ ရိုးရာပွဲများတွင် တည်ခင်းဧည့်ခံသည့် ကွမ်းသီးနုသကြားလုံးများ ထုတ်လုပ်ရန်အတွက် ဖြစ်ကြောင်း၊ အစေ့မတည်သေးသော သို့မဟုတ် အစေ့သေးငယ်သည့် အဆင့်၌ရှိသော ကွမ်းသီးနုများကို စုစည်း၍ ရေနွေးငွေ့ဖြင့်အပူပေး၊ အခြောက်ခံပြုပြင်ပြီးနောက် သကြားလုံးအဖြစ် အဆင့်ဆင့် ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ အနည်းငယ်ချို၍ စပ်ရှရှအရသာရှိသည့် သကြားလုံးသည်  အနွေးဓာတ် သတ္တိရှိခြင်းနှင့် လည်ချောင်းနာခြင်းကို သက်သာစေသည့်အတွက် ဆောင်းရာသီတွင် လူကြိုက်များသည့် အစားအစာတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    ထို့အပြင် ဘဲသားကြော်၊ ငုံးသားနှပ်၊ ဆန်ပြုတ်စသည့် တရုတ်ဟင်းလျာများ ချက်ပြုတ်ရာတွင်လည်း ကျန်းမာရေးအထောက်အကူပြုရန်အတွက် ကွမ်းသီးနုများကို ထည့်သွင်းအသုံးပြု လျက်ရှိကြောင်း၊ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်စာရင်းများအရ တရုတ်နိုင်ငံတွင် ကွမ်းသီးနှင့်ဆက်စပ်နေသည့် ထုတ်ကုန်များ ရောင်းချမှုသည် နှစ်စဉ် ၂၀ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

     တရုတ်နိုင်ငံမှ ဝယ်လိုအားများပြားခြင်းကြောင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၌ ကွမ်းသီးနု ဈေးနှုန်းမှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် မြင့်တက်ခဲ့ရာ အထူးသဖြင့် ရှေးယခင်ကတည်းက ကွမ်းသီးအမြောက်အမြား စိုက်ပျိုးရာဒေသများမှ တောင်သူများအတွက် ဝင်ငွေသိသာစွာ တိုးတက်စေခဲ့သည်။

      သို့ရာတွင် တရုတ်ဈေးကွက်အပေါ်များစွာ မှီခိုနေခြင်းသည် ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေများပြားကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံမှ ဝယ်လိုအား လျော့နည်းခြင်း သို့မဟုတ် ဈေးကွက်မတည်ငြိမ်ခြင်း ဖြစ်ပေါ်ပါက ကွမ်းသီးနုဈေးနှုန်းမှာ ကျဆင်းလာနိုင်ပြီး စိုက်ပျိုးသူများအတွက် ဆုံးရှုံးမှုများဖြစ်ပေါ်နိုင်ကြောင်း၊ ဗီယက်နမ် ကွမ်းသီးစိုက်ပျိုးသူများအနေဖြင့် အရည်အသွေးထိန်းသိမ်းခြင်း၊ ပို့ကုန်ဈေးကွက်များ ဖြန့်ကျက်ရှာဖွေခြင်းနှင့် ကွမ်းသီးနုထုတ်ကုန်များ တိုးတက်အောင်ဆောင်ရွက်ခြင်း စသည်တို့ကို လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ အခြားနိုင်ငံများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု တိုးချဲ့ခြင်းနှင့် တန်ဖိုးမြင့်ထုတ်ကုန်များ ပြုပြင်ထုတ်လုပ်မှု တိုးမြှင့်ဖော်ဆောင်ခြင်းတို့ဖြင့် ကွမ်းသီးနုလုပ်ငန်း တည်ငြိမ်စေရန်နှင့် ဆုံးရှုံးမှုများလျော့နည်းစေရန် အထောက်အကူပြုမည်ဖြစ်ကြောင်း Vietnam Plus သတင်းဌာနက ဖော်ပြထားပါသည်။

Source : Vietnam Plus, October 19, 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

         ရုရှားနိုင်ငံသည် ပြီးခဲ့သည့်ဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ ဂျုံတန်ချိန် ၃.၈ သန်း စံချိန်တင်တင်ပို့ခဲ့ကြောင်း Dhaka ရှိ ရုရှားသံအမတ်ကြီး Alexander Mantytskiy ၏ ပြောကြားချက်အရသိရသည်။ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ စံချိန်တင်တင်ပို့မှုမှာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာနှင့် ဒေသတွင်းအရည်အသွေးစံနှုန်းများနှင့်ကိုက်ညီသည့် ရုရှားဆန်စပါးထောက်ပံ့မှုသည် တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ၁.၈ ဆတိုးမြင့်လာခဲ့ကြောင်း ၎င်းကပြောကြားခဲ့သည်။ ရုရှားသတင်းအေဂျင်စီ Interfax ကိုကိုးကား၍ Mantytskiy က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ အစဉ်အလာအရ ရုရှားနိုင်ငံမှ ပဲစေ့ခြောက်နှင့် မုန့်ညှင်းစေ့များအပြင် ယခုနှစ်တွင်လည်း နွားနို့နှင့် ပဲအမျိုးမျိုးကို ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ကြောင်းသိရသည်။ အီဂျစ်၊ တူရကီ၊ အီရန်နှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတို့အပါအဝင် အဓိကတင်ပို့မှုလမ်းကြောင်းတို့နှင့်အတူ Global South သို့ ပို့ကုန်ဝေစုမှာလည်းတိုးလာကြောင်း ရုရှားသံအမတ်ကြီးကဆိုသည်။ ရုရှားသတ္တုဓာတ်မြေဩဇာများသည် ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေးအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်နေသေးကြောင်း၊ ရုရှားသည် ကမ္ဘာ့သတ္တုဓာတ်မြေဩဇာဈေးကွက်တွင် ပဥ္စမမြောက်ရှယ်ယာကိုပိုင်ဆိုင်ထားပြီး ပြည်ပနိုင်ငံများတွင် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုပိုမိုအားကောင်းစေရန် အထောက်အကူဖြစ်စေကြောင်း Martytskiy က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source : tbsnews

DOCA(ရန်ကုန်)