Main menu

ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

Powered by Drupal

အင်ဒိုနီးရှား အစိုးရဝယ်ယူရေးအေဂျင်စီက အဋ္ဌမအကြိမ် ဆန်အဝယ်တင်ဒါခေါ်ယူ

      အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံပိုင် ဝယ်ယူရေးအေဂျင်စီဖြစ်သော Bulog ကုမ္ပဏီသည် ဆန်ကွဲ ၅ ရာခိုင် နှုန်းပါဝင်သော ဆန်ဖြူမက်ထရစ်တန် ၄၅၀၀၀၀ ဝယ်ယူရန်အတွက် ယခုနှစ်အတွင်း အဋ္ဌမအကြိမ် မြောက် ဆန်အဝယ်တင်ဒါခေါ်ယူမှုကို စက်တင်ဘာ ၁၂ ရက်နေ့တွင် ကြေညာခဲ့ကြောင်း S&P Global သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်က ဖော်ပြပါသည်။

     အဆိုပါကြေညာချက်၌ အောက်တိုဘာလမှ နိုဝင်ဘာလအတွင်း အင်ဒိုနီးရှားဆိပ်ကမ်းသို့ အရောက် ဗီယက်နမ်၊ ထိုင်း၊ မြန်မာ၊ ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် ပါကစ္စတန်တို့မှ ဆန်များကို ဝယ်ယူတင် သွင်းရန် လျာထားကြောင်း၊  ၂၀၂၄ ခုနှစ် သီးနှံရာသီ (အောက်တိုဘာမှ စက်တင်ဘာလ) ကာလ၌ ထွက်ရှိသော စပါးများအား လွန်ခဲ့သောခြောက်လအတွင်း ကြိတ်ခွဲရရှိထားသည့် ဆန်များကိုသာ တင်သွင်းရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ တင်ဒါတွင် ဆန်တန်ချိန် ၃၀၀၀၀ လျှင် လေလံတစ်စောင်အဖြစ် အစု များခွဲခြားလျက် ယှဉ်ပြိုင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယှဉ်ပြိုင်မှုရလဒ်များကို စက်တင်ဘာ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

     ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတွင် တိုင်ဖုန်းမုန်တိုင်း ယာဂီတိုက်ခတ်ခံရမှုကြောင့် နိုင်ငံမြောက်ပိုင်းရှိ ရိတ်သိမ်းရန် အသင့်ရှိနေခဲ့သော စပါးခင်းများ ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့ခြင်း၊ မုန်တိုင်းဒဏ်ခံရသည့် ဒေသများ သို့ ရိက္ခာများ ထောက်ပံ့ပေးလှူရန်ရှိခြင်း၊ Bulog ၏ ယခင်အကြိမ်တင်ဒါများ၌ လေလံအောင်မြင် ထားရှိမှုအပေါ် ဆန်များပေးသွင်းရန် ကျန်ရှိနေခြင်းတို့ကြောင့် ဆန်လက်ကျန်ပမာဏ နည်းပါး လျက်ရှိကြောင်း ဗီယက်နမ်ဆန်ကုန်သည် သတင်းအရင်းအမြစ်များက ပြောဆိုခဲ့ကြသည်။

    ထိုင်းသတင်းအရင်းအမြစ်များက Bulog အနေဖြင့် ၎င်း၏ဆန်လိုအပ်ချက်ကို ထိုင်းနိုင်ငံ ထံမှ ရယူဖြည့်ဆည်းရလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုသို့ဝယ်ယူရန်အတွက် ဘတ်ဂျက်ရန်ပုံငွေ ပမာဏ အမြောက်အမြားကို သုံးစွဲရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုင်းဘတ်ငွေ၏ တန်ဖိုးခိုင်မာအားကောင်းမှုအရ ထိုင်းဆန်ဈေးကွက်၏ အလားအလာသည် အရောင်းအဝယ်သွက်လက်မည့်အခြေအနေရှိကြောင်း၊ သို့သော် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ဆန်ပို့ကုန်မူဝါဒ အပြောင်းအလဲက အနာဂတ်ကာလ ရောင်းဝယ်မှုပုံစံ အပေါ်သက်ရောက်မှုရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုလျက်ရှိသည်။

     ပါကစ္စတန်နိုင်ငံရှိ ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များကမူ ဈေးကွက်သို့ ဆန်ဝင်ရောက်မှုများပြားလျက်ရှိမှုနှင့်အတူ လာမည့် အောက်တိုဘာလ၌ အရည်အသွေးပိုမိုကောင်းမွန်သည့်ဆန်များ ဝင်ရောက်လာရန် ခန့်မှန်းချက်များအရ ထိုင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် ဗီယက်နမ်တို့မှ ဆန်ပေးသွင်းသူများအပေါ် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းရှိပြီး Bulog ၏ ယခင်အကြိမ်တင်ဒါများထက် ယခုအကြိမ်တွင် အခွင့်အလမ်း ပိုမို ရရှိရန် မျှော်လင့်လျက်ရှိသည်။

     S&P Global Commodity Insights ၏ လုပ်ငန်းခွဲတစ်ခုဖြစ်သော Platts အဖွဲ့က အပတ် စဉ် ဈေးနှုန်းများကို နှိုင်းယှဉ်ပါက စက်တင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့၌ ကုန်ဆုံးသော သီတင်းပတ်တွင် ဆန်ကွဲ ၅ ရာခိုင်နှုန်းပါဝင်သော ထိုင်းဆန်ဖြူတစ်တန်လျှင် သင်္ဘောပေါ်အရောက် FOB ဈေးနှုန်း သည် ၇ ဒေါ်လာ လျော့ကျလျက် ၅၆၂ ဒေါ်လာနှုန်းသို့ ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း၊ ဗီယက်နမ်၏ ဆန်ကွဲ ၅ ရာခိုင်နှုန်းပါသော ဆန်ဖြူသည်လည်း အဆိုပါကာလတွင် FOB ဈေးနှုန်း တစ်တန်လျှင် ၅ ဒေါ်လာ ကျဆင်းပြီး ၅၄၄ ဒေါ်လာနှုန်းရှိခဲ့ကြောင်း၊ ပါကစ္စတန်၏ အလားတူဆန်ဖြူ FOB ဈေးနှုန်းမှာမူ ပြောင်းလဲမှုမရှိပဲ တစ်တန်လျှင် ဒေါ်လာ ၅၄၀ နှုန်းဖြင့် တည်ငြိမ်နေခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

Source: S&P Global, 13 Sept 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

 

အာဆီယံစားသုံးသူများ၏ ဒစ်ဂျစ်တယ်ကဏ္ဍနှင့် အစိမ်းရောင်စီးပွားရေး စွမ်းဆောင်ရည်မြှင့်တင်ခြင်းဆိုင်ရာ လေးကြိမ်မြောက် အာဆီယံစားသုံးသူကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာအစည်းအဝေး

      ဒစ်ဂျစ်တယ်အသွင်ပြောင်းခြင်းနှင့် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲရေးတို့အတွက် ရှေ့တန်းမှ လျင်မြန်စွာပြောင်းလဲနေသော ကမ္ဘာတစ်ခုဖြစ်သည့် လေးကြိမ်မြောက် အာဆီယံစားသုံးသူကာကွယ်ရေးအစည်းဝေး (ACPC) သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ကဏ္ဍနှင့် အစိမ်းရောင်စီးပွားရေးကဏ္ဍများတွင် စားသုံးသူများကို အကာအကွယ်ပေးနိုင်ရန် အာဆီယံ၏ စုပေါင်းကြိုးပမ်းအားထုတ်မှု၏ မီးရှူးတန်ဆောင်အဖြစ် ပေါ်ထွက်လာပါသည်။ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ ဖနွမ်းပင်မြို့တွင် ကျင်းပသည့် ယခုနှစ်ညီလာခံ၌ အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၊ စားသုံးသူအဖွဲ့အစည်းများ၊ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍတို့မှ တက်ရောက်သူ ၂၀၀ကျော်ကို “Empowering Consumers in Digital and Green Economy: Innovate, Protect, Sustain” ‘ဒစ်ဂျစ်တယ်ကဏ္ဍနှင့် အစိမ်းရောင်စီးပွားရေးစွမ်းဆောင်ရည်မြှင့်တင်ခြင်းဆိုင်ရာ စားသုံးသူကဏ္ဍ၊ တီထွင်ခြင်း၊ ကာကွယ်ခြင်း၊ စဉ်ဆက်မပြတ်ရပ်တည်နိုင်စေရေး’ ဆောင်ပုဒ်အောက်တွင် စည်းလုံးညီညွတ်စွာပါဝင်ခဲ့သည်။ ” အဆိုပါအခမ်းအနားသို့ H.E. ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဂျာမန်သံအမတ် Stefan Messerer နှင့် H.E. ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဗြိတိန်သံအမတ်ကြီး Dominic Williams က ဒေသတွင်းစားသုံးသူအကာအကွယ်ပေးရေးမြှင့်တင်ရာတွင် နိုင်ငံတကာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု၏ အရေးပါမှုကို အလေးပေးပြောကြားခဲ့ပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာလိုက်လျောညီထွေဖြစ်သော စားသုံးသူအကာအကွယ်ပေးရေးစံနှုန်းများသတ်မှတ်ရာတွင် အာဆီယံ၏ အဓိကကျသောအခန်းကဏ္ဍကို မီးမောင်းထိုးပြခဲ့သည်။ H.E. NCCP ၏ ဥက္ကဋ္ဌနှင့် စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီး CHAM Nimul က “၄ကြိမ်မြောက် ACPC သည် ဆန်းသစ်တီထွင်မှု၊ ရေရှည်တည်တံ့မှုနှင့် စားသုံးသူစွမ်းဆောင်နိုင်မှုတို့ဆုံစည်းရာ၊ အထူးသဖြင့် ပေါင်းစည်းမှုကာလအတွင်း ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၏ဦးဆောင်မှုကို မီးမောင်းထိုးပြခဲ့သည်။ ဒစ်ဂျစ်တယ်နည်းပညာနှင့် အစိမ်းရောင်စီးပွားရေး။ ကမ္ဘာကြီးသည် နည်းပညာများတိုးတက်ပြောင်းလဲလာသည်နှင့်အမျှ ၎င်း၏လူနေမှုဘဝပုံစံများ၊ အထူးသဖြင့် ဈေးဝယ်ခြင်း၊ ဆက်သွယ်ရေးနှင့် အရောင်းအ၀ယ်လုပ်ငန်းများအပေါ် သက်ရောက်မှုသည်လည်း သိသာထင်ရှားပါသည်။ စားသုံးသူများအနေဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့၏လူမှုဖူလုံရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်သောပြဿနာအသစ်များနှင့် ပေါ်ပေါက်လာသော ပြဿနာများကို သတိထားရန်လိုအပ်ပါသည်။ ဒစ်ဂျစ်တယ်နည်းပညာဆိုင်ရာ ကတိကဝတ်ပြုထားသည့် ကမ္ဘောဒီးယားတော်ဝင်အစိုးရသည် စတုတ္ထစက်မှု တော်လှန်ရေးနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၏စီးပွားရေးနှင့် လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ ဒစ်ဂျစ်တယ်အသွင်ကူးပြောင်းမှုကိုတုံ့ပြန်ရန်အတွက် ဒစ်ဂျစ်တယ်နည်းပညာကို ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်ပြီး ပင်တဂွန်မဟာဗျူဟာအဆင့်၁ကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် ဆက်လက်အာရုံစိုက်လျက်ရှိပါသည်။” လေးကြိမ်မြောက် ACPC ၏ အရေးပါပုံကို H.E. Satvinder Singh မှ အာဆီယံစီးပွားရေးအသိုက်အဝန်း (AEC) အတွက် အဓိကအကြံပြုချက်များဖြင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်ကျွမ်းကျင်မှု၊ တရားမျှတသော စီးပွားရေးအလေ့အထများကိုမြှင့်တင်ရန်နှင့် ဒေသတွင်းပိုမိုပါဝင်နိုင်စေရေးတို့ပါဝင်သည်။ "အာဆီယံသည် ကမ္ဘာ့စတုတ္ထအကြီးဆုံး စီးပွားရေးနိုင်ငံဖြစ်လာရန် ချီတက်နေချိန်တွင် စားသုံးသူအကာအကွယ်ပေးရေးသည် ခိုင်မာရုံသာမက ခေတ်မီစျေးကွက်၏ ရှုပ်ထွေးမှုများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာတွင်လည်း ရှေ့ကိုမျှော၍ ခရီးဆက်နေကြောင်း သေချာစေရမည်" ဟု H.E. Singh ကမှတ်ချက်ပြုသည်။ စားသုံးသူအကာအကွယ်ပေးရေးကော်မတီ (ACCP) ၏ ဥက္ကဋ္ဌ Mr. Loke Shiu Meng က စားသုံးသူအကာအကွယ်ပေးရေးအစီအစဉ် (ASAPCP) 2030 ၏ မျှော်မှန်းချက်ကို အလေးပေးပြောကြားခဲ့ပါသည်။ အာဆီယံတလွှား ဒစ်ဂျစ်တယ်နှင့် စိမ်းလန်းသောစီးပွားရေးများတွင် 4th ACPC သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်စနစ်နှင့် စိမ်းလန်းသောစီးပွားရေးစနစ်၌ ရှုပ်ထွေးသောစိန်ခေါ်မှုများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာတွင် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများနှင့် နိုင်ငံတကာမိတ်ဖက်များအကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု၏အရေးကြီးမှုကို အလေးပေးဖော်ပြခဲ့ပါသည်။ ညီလာခံသည် ဒေသတွင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို အားကောင်းစေရန်၊ ခိုင်မာသော ဥပဒေဘောင်များတည်ဆောက်ရန်နှင့် စားသုံးသူသက်သာချောင်ချိရေးကို ဦးစားပေးသည့် ကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းအလေ့အကျင့်များကိုမြှင့်တင်ရန် အရှိန်အဟုန်ကို အသစ်တဖန်ချမှတ်ခဲ့ပါသည်။ အာဆီယံသည် ၎င်း၏စားသုံးသူအကာအကွယ်ပေးရေးအစီအစဉ်ကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေချိန်တွင် လေးကြိမ်မြောက် ACPC အစည်းအဝေး၏ရလဒ်များသည် စားသုံးသူသက်သာချောင်ချိရေးတွင် ဒေသတွင်းဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၏ အချက်အချာတွင်ရှိနေကြောင်း သေချာစေမည့်မူဝါဒများနှင့် လုပ်ဆောင်ချက်များကို ပုံဖော်ရာတွင် အရေးကြီးသောအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ (၄)ကြိမ်မြောက် ACPC အစည်းအဝေးကို အာဆီယံစားသုံးသူကာကွယ်ရေးကော်မတီ (ACCP) နှင့် အာဆီယံအတွင်းရေးမှူးချုပ်ရုံးတို့ပူးပေါင်း၍ စားသုံးသူကာကွယ်ရေး၊ ယှဉ်ပြိုင်မှုနှင့် လိမ်လည်မှုများတိုက်ဖျက်ရေးဆိုင်ရာ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် (CCF) က အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပခဲ့ပါသည်။

SOURCES-ACCP

DOCA(မန္တလေး)

ကြက်သွန်နီ ပို့ကုန်အပေါ် ကောက်ခံသည့်အခွန်နှုန်းထား အိန္ဒိယအစိုးရ လျှော့ချ

     အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် တောင်သူလယ်သမားများ၏ ထုတ်ကုန်များ ဈေးကောင်းရရှိစေရေးကို အထောက်အပံ့ပြုရန်အတွက် ဗဟိုအစိုးရသည် ပြည်ပသို့ ကြက်သွန်နီတင်ပို့မှုအပေါ် စည်းကြပ် လျက်ရှိသော အခွန်နှုန်းထားအား ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းသို့ ပြောင်းလဲကောက်ခံမည်ဖြစ်ပြီး လက်ငင်းအကျိုးသက်ရောက်မှုရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း စက်တင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့တွင် ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ကြက်သွန်နီအတွက် အနိမ့်ဆုံးရရှိရမည့် ပို့ကုန်ဈေးနှုန်း သတ်မှတ်ထားခြင်းကိုလည်း သီးခြားအမိန့်ကြော်ငြာစာထုတ်ပြန်လျက် ပယ်ဖျက်ပေးခဲ့သည်။

    အစိုးရ၏ စာရင်းအချက်အလက်များအရ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ကြက်သွန်နီတင်ပို့မှုမှာ တန်ဖိုး အားဖြင့် ၂၀၂၂-၂၃ ခုနှစ်၌ ဒေါ်လာ ၅၆၁ ဒသမ ၃၈ သန်းရှိရာမှ ၂၀၂၃-၂၄ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်လာ ၄၇၃ ဒသမ ၇၂ သန်းသို့ ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း၊ ကုန်ချိန်ပမာဏအားဖြင့်မူ ၂၀၂၂-၂၃ ခုနှစ်၌ တန်ချိန် ၂၅ ဒသမ ၂၅ သိန်းရှိရာမှ ၃၂ ရာခိုင်နှုန်းလျော့နည်းလျက် ၂၀၂၃-၂၄ ခုနှစ်တွင် တန်ချိန် ၁၇ ဒသမ ၁၇ သိန်းသို့ တင်ပို့မှုကျဆင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

    လက်ရှိဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ဧပြီလမှ ဇွန်လအထိ ပထမ ၃ လအတွင်း တန်ဖိုးအားဖြင့် ဒေါ်လာ ၈၉ ဒသမ ၂၁ သန်းရှိသော ကြက်သွန်နီ တန်ချိန် ၁၆၃၀၀၀ ခန့်ကို တင်ပို့ထားပြီးဖြစ်သည်။

    အိန္ဒိယ စိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီး Shivraj Singh Chouhan က အစိုးရအနေဖြင့် လယ်သမားများ၏ အခြေအနေတိုးတက်‌ရေး လုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်သည်ဟု လူမှုကွန်ယက်မီဒီယာမှတစ်ဆင့် ပြောကြားခဲ့သည်။ ပို့ကုန်အခွန်လျှော့ချမှုသည် ကြက်သွန်နီစိုက်ပျိုးသော တောင်သူများကို ဈေးကောင်း ရရှိစေခြင်းဖြင့် အထောက်အပံ့ပြုမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ပြည်ပသို့ ကြက်သွန်နီတင်ပို့မှုမှာလည်း မြင့် တက်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သို့ဖြစ်ရာ လယ်သမားများအပြင် ကြက်သွန်နီ ထုတ်လုပ်ရောင်းဝယ်မှု ကဏ္ဍ၌ ပါဝင်နေကြသူများကိုလည်း အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောဆိုခဲ့သည်။

လယ်ယာထွက်ကုန်တင်ပို့သူများ အသင်း၏ ဥက္ကဋ္ဌ M Madan Prakash ကလည်း ပို့ကုန် အခွန်လျှော့ချခြင်းသည် ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်၌ အိန္ဒိယကြက်သွန်နီများ၏ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းကို အတိုင်း အတာတစ်ခုအထိ ကူညီမှုပြုကြောင်း၊ တူရကီ၊ အီဂျစ်နှင့် ပါကစ္စတန်တို့သည် ၁ တန်လျှင် သင်္ဘော တင်စရိတ်နှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ခတို့ ပါဝင်သော (C&F) ဈေးနှုန်း ဒေါ်လာ ၆၀၀ ခန့်ဖြင့်     မလေးရှား ဈေးကွက်သို့ ကြက်သွန်နီတင်ပို့ရန် ကမ်းလှမ်းနေချိန်တွင် အိန္ဒိယအနေဖြင့် ဒေါ်လာ ၇၀၀ နှုန်းခန့် ဖြင့် ကမ်းလှမ်းမှုပြုနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် မိုးကြက်သွန်နီများ ဈေးကွက်ဝင်ရောက်မှု အမြင့်ဆုံးအချိန်ဖြစ်သော အောက်တိုဘာလကုန်ပိုင်းခန့်တွင် အိန္ဒိယပို့ကုန် လုပ်ငန်းရှင်များသည် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းရှိလာမည်ဖြစ်ကြောင်းဖြင့် ပြောကြားခဲ့သည်။

     အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွင်း အန္တရာပရာဒေ့ရှ်ပြည်နယ် Kurnool ဒေသနှင့် ကာနာတကာပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းဒေသများတွင် မိုးကြက်သွန်နီများ စတင်ဝင်ရောက်နေပြီဖြစ်ပြီး မဟာရဋ္ဌပြည်နယ်၌မူ အောက်တိုဘာလကုန်ပိုင်းမှသာ ဈေးကွက်ဝင်ရောက်ဖွယ်ရှိသည်။

      အစိုးရ၏ သီးနှံရာသီဥတုစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့မှ ထုတ်ပြန်သော အချက်အလက်များအရ ဩဂုတ် ၂၉ ရက်နေ့အထိ မိုးကြက်သွန်နီစိုက်ပျိုး ပြီးစီးမှုမှာ ဧရိယာဟက်တာပေါင်း ၂ ဒသမ ၉ သိန်း ရှိကြောင်း၊ ယခင်နှစ် အလားတူကာလ၌ စိုက်ပျိုးနိုင်မှုမှာ ဟက်တာ ၁ ဒသမ ၉၄ သိန်းသာရှိခဲ့ကြောင်း၊ အဆိုပါ စိုက်ပျိုးပြီးစီးမှု ဧရိယာသည် ယခင်နှစ် မိုးသီးနှံကြက်သွန်နီစိုက်ပျိုးခဲ့မှု ဟက်တာ ၂ ဒသမ ၈၅ သိန်းထက်ကို ကျော်လွန်နေပြီဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

   ယခင်နှစ်တွင် ရာသီဥတုခြောက်သွေ့မှုနှင့် အထူးသဖြင့် မဟာရဋ္ဌပြည်နယ်၌ ခြောက်သွေ့သည့်ကာလ ကြာမြင့်မှုတို့ကြောင့် မိုးကြက်သွန်နီထွက်ရှိမှုကျဆင်းခဲ့ရာ အိန္ဒိယအစိုးရသည် ကနဦး အစောပိုင်းတွင် ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလမှစတင်၍ ပြည်ပသို့ ကြက်သွန်နီတင်ပို့ခြင်းကို တားမြစ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ယခုနှစ် မတ်လ ၅ ရက်နေ့၌ ၎င်းပိတ်ပင်ထားရှိမှုကို ဖယ်ရှားခဲ့ပြီး ကြက်သွန်နီ တင်ပို့မှုအပေါ် အခွန် ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် အနိမ့်ဆုံးပို့ကုန်ဈေးနှုန်း သတ်မှတ်ချက် တစ်တန်လျှင် ဒေါ်လာ ၅၅၀ ဈေးနှုန်းကို ချမှတ်ကျင့်သုံးခဲ့သည်။ စက်တင်ဘာ ၁၁ ရက်နေ့၌ ပြည်ထဲရေးနှင့် သမဝါယဝန်ကြီးဖြစ်သူ Amit Shah ဦးဆောင်၍ ကျင်းပခဲ့သော အစိုးရအဖွဲ့၏ ဈေးနှုန်းများဆိုင်ရာ ကော်မတီအစည်းအဝေးမှ ဆုံးဖြတ်ချက်အရ ယခုကဲ့သို့ ကြက်သွန်နီတင်ပို့မှုအပေါ် ဖြေလျော့မှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

    လက်ရှိကာလတွင် မဟာရဋ္ဌပြည်နယ်၊ နာရှစ်ခရိုင်ရှိ လာဆယ်ဂွန်ဈေးကွက်၌ စံပြုဈေးနှုန်း အဖြစ် ကြက်သွန်နီ ၁ ကွင်တယ် (၁၀၀ ကီလိုဂရမ်)လျှင် ရူပီးငွေ ၄၁၀၀ နှုန်းဖြင့် ရောင်းဝယ်လျက် ရှိပြီး ၂၀၁၅ ခုနှစ် အလားတူကာလ၌ စံပြုဈေးနှုန်း ၁ ကွင်တယ်လျှင် ၄၇၅၀ ရူပီးနှုန်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့မှု နောက်ပိုင်းတွင် ၉ နှစ်တာ ကာလအတွင်း အမြင့်ဆုံးနှုန်းထားဖြစ်ကြောင်း၊ လက်လီဈေးနှုန်းများ သည်လည်း မြင့်တက်လျက်ရှိပြီး အစိုးရသည် NAFED, NCCF နှင့် Kendriya Bhandar စသည့် သမဝါယအသင်းများမှတစ်ဆင့် စားသုံးသူများထံသို့ ကြက်သွန်နီ ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် ၃၅ ရူပီးနှုန်း ဖြင့် ရောင်းချပေးခြင်းကို မကြာမီက စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: The Hindu Business Line, 14 Sept 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

အာဆီယံကုန်အညွှန်းအမှတ်အသားနှင့် ထုတ်ကုန်လုံခြုံစိတ်ချရေးတံဆိပ်များ တိုးတက်သော အဆင့်သို့ရောက်ရှိ

        အာဆီယံထုတ်ကုန်လုံခြုံစိတ်ချရမှုဆိုင်ရာနှင့် အမှတ်တံဆိပ်ဆိုင်ရာလမ်းညွှန်ချက်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအစည်းအဝေးကို ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၊ ဖနွမ်းပင်မြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။ အာဆီယံစားသုံးသူကာကွယ်ရေးကော်မတီ (ACCP) မှ ထုတ်ကုန်ဘေးကင်းရေးနှင့် စံနှုန်းများအတွက်  နယ်ပယ်နှင့်နည်းလမ်းများကို ရေးဆွဲရန် UK မှ ကုန်ပစ္စည်းလုံခြုံစိတ်ချရမှုနှင့် စံသတ်မှတ်ချက်များရုံး(OPSS)နှင့်ပူးပေါင်းဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

       လမ်းညွှန်ချက်များသည် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ ထုတ်ကုန်ဘေးကင်းရေးနှင့် တိကျသောတံဆိပ်ကပ်ခြင်းအတွက် ကိုးကားချက်အဖြစ် ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ပါသည်။ နိုင်ငံတကာမှ အကောင်းဆုံးအလေ့အကျင့်များနှင့် ထုတ်ကုန်ဘေးကင်းရေးတံဆိပ်ကပ်ခြင်း၏ အဓိကကျသောမူဘောင်များကို ရှင်းလင်းစွာတံဆိပ်ကပ်ခြင်း၊  အန္တရာယ်အကဲဖြတ်ခြင်းနှင့် စားသုံးသူများနှင့် ထိရောက်သော ဆက်သွယ်မှု၏အရေးပါမှုကို အလေးပေးဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်။ Brainstorming Workshop ၏ ရှေ့ပြေးအနေဖြင့် ထုတ်ကုန်အန္တရာယ်အကဲဖြတ်ခြင်းဆိုင်ရာ စွမ်းရည်မြှင့်တင်ရေးအလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲကို သြဂုတ်လ ၂၈ရက်နေ့မှ ၂၉ရက်နေ့အထိကျင်းပခဲ့ပါသည်။ UK OPSS မှ ကျွမ်းကျင်သူများသည် ထုတ်ကုန်အန္တရာယ်နှင့် UK တွင်အသုံးပြုသော Product Safety Risk Assessment Methodology (PRISM) အကြောင်း အမြင်များကိုမျှဝေခဲ့သည်။

      အဆိုပါ အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲနှစ်ခုသည် OPSS မှ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်သည့် ASEAN - UK Economic Integration Program (EIP) 2024-2028 အောက်တွင် ပံ့ပိုးပေးထားသော အာဆီယံစားသုံးသူအကာအကွယ်ပေးရေးနည်းပညာဆိုင်ရာ အကူအညီလုပ်ငန်းများ အကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် အရေးပါသော ခြေလှမ်းတစ်ရပ်ဖြစ်ပါသည်။

        ASEAN - UK Economic Integration Program (EIP) 2024-2028  ကို ​​ယူကေနိုင်ငံခြား၊ ဓနသဟာယနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးရုံးမှ ရန်ပုံငွေထောက်ပံ့ထားသည်။ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမြန်ဆန်စေရေးနှင့် အသိပညာဖလှယ်ရေးကိုမြှင့်တင်ခြင်းဖြင့် စားသုံးသူများကို အကာအကွယ်ပေးရေးနှင့် ဘေးကင်းသော ထုတ်ကုန်များကိုမြှင့်တင်ရန် အာဆီယံ၏ ကတိကဝတ်ကို ထပ်မံအတည်ပြုပါသည်။

SOURCES-ACCP

DOCA(မန္တလေး)

အာဆီယံဒေသတွင်း စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု

        စားသုံးသူ သန်း၆၀၀ကျော်ရှိသော စျေးကွက်၊ ၀ယ်လိုအားမြင့်တက်လာမှုနှင့် ငယ်ရွယ်သော လူဦးရေစာရင်းအချက်အလက်များတိုးတက်လာမှုတို့နှင့်အတူ အာဆီယံသည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအတွက် အရေးကြီးသောစျေးကွက်ကို ကိုယ်စားပြုသော အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်လာနေပါသည်။ ထို့ကြောင့်  စားသုံးသူများအား ယုံကြည်စိတ်ချစွာဝယ်ယူကြောင်းသေချာစေရန်နှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် လိမ်လည်လှည့်ဖြားသည့် အလေ့အကျင့်များတွင် ပါဝင်ခြင်းမှရှောင်ကြဉ်ရန်အတွက်  စသည့်ကိစ္စရပ်များသည် အာဆီယံစားသုံးသူကာကွယ်ရေးမူဝါဒတွင်ချမှတ်ရန် လိုအပ်နေသေးသော‌ နောက်ဆက်တွဲကိစ္စရပ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးမူဝါဒများသည် အာဆီယံတွင် ရင်ဆိုင်နေရသော စိန်ခေါ်မှုများနှင့် အခွင့်အလမ်းသစ်များကို တုံ့ပြန်ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်နိုင်သင့်သည်။ ၎င်းတွင် ဂလိုဘယ်လိုက်ဇေးရှင်းနှင့် နည်းပညာဆိုင်ရာတိုးတက်မှုတို့မှ ထွက်ပေါ်လာသော နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် e-commerce နှင့် အခြားသောကုန်သွယ်မှုနည်းလမ်းသစ်များပါဝင်ပြီး အစိုးရများသည် စားသုံးသူများ၏ အကျိုးစီးပွားကိုကာကွယ်ရန်နှင့် မြှင့်တင်ရန် ဆန်းသစ်သောနည်းလမ်းများကို ရှာဖွေရန်လိုအပ်ပါသည်။

       ဂလိုဘယ်လိုက်ဇေးရှင်းတိုးမြင့်လာမှု၊ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ဝယ်ယူမှု၊ စားသုံးသူလူဦးရေအချိုးအစားပြောင်းလဲမှုများနှင့် နည်းပညာဆန်းသစ်တီထွင်မှု တိုးတက်မှုများသည် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ (AMS) ရှိ စီးပွားရေးနှင့် စားသုံးသူအပြုအမူများအပေါ် သိသိသာသာလွှမ်းမိုးမှုရှိနေပါသည်။ ဤဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများသည် ASEAN Blueprint ၂၀၂၅  အောက်တွင် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်သော အာဆီယံအစီအစဉ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် အာဆီယံစားသုံးသူအကာအကွယ်ပေးရေးအစီအစဉ်ကိုမြှင့်တင်ရန် ပိုမိုအားစိုက်လုပ်ဆောင်ရန်လိုအပ်ပါသည်။ ယင်းနှင့်ဆက်စပ်၍ အဆိုပါခေတ်ရေစီးကြောင်းများကိုသိရှိနားလည်ခြင်းဖြင့် ASEAN Strategic Action Plan for Consumer Protection (ASAPCP) 2025၊ AEC Blueprint ၂၀၂၅ အောက်တွင် စားသုံးသူ အကာအကွယ်ပေးရေးဆိုင်ရာ မဟာဗျူဟာအစီအမံများနှင့်ပတ်သက်၍ မဟာဗျူဟာရည်မှန်းချက်များ၊ အစပျိုးမှုများနှင့် ရလဒ်များဆိုင်ရာ အသေးစိတ်အချက်အလက်များကိုဖော်ထုတ်ရန် တီထွင်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ASEAN Strategic Action Plan for Consumer Protection (ASAPCP) ၂၀၂၅ ကို လာအိုနိုင်ငံ၊ ဗီယင်ကျန်းမြို့၌ ဩဂုတ်လ ၃ရက်က ကျင်းပသည့် ၄၈ကြိမ်မြောက် အာဆီယံစီးပွားရေးဝန်ကြီးများအစည်းအဝေးတွင် ထောက်ခံအတည်ပြုခဲ့သည်။ ASAPCP 2025 ကို အာဆီယံစားသုံးသူကာကွယ်ရေးကော်မတီ (ACCP) မှ အကောင်အထည်ဖော်မည်ဖြစ်သည်။

source-ACCP

DOCA(မန္တလေး)

ရှေ့လာမည့်လများတွင် ကမ္ဘာ့ပဲပုပ်ဆီဈေးနှုန်းများ ကျဆင်းဖွယ်ရှိ

    စားသုံးသူများနှင့် စားသောက်ကုန်ထုတ်လုပ်သူများသို့ သက်သာမှုရစေမည့် တိုးတက်မှု တစ်ရပ်အဖြစ် ပဲပုပ်ဆီဈေးနှုန်းများသည် လအလိုက် ဆက်လက်ကျဆင်းဖွယ်ရှိသည်ဟု ကျွမ်းကျင် သူများက ခန့်မှန်းလျက်ရှိကြောင်း ChemAnalyst သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်က ဖော်ပြပါသည်။

    အမေရိကန်နိုင်ငံ စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနလက်အောက်ရှိ အမျိုးသားစိုက်ပျိုးရေးစာရင်းအင်း ဝန်ဆောင်မှုဌာန (National Agricultural Statistics Service  ̶  NASS) မှ နောက်ဆုံးထုတ်ပြန် ခဲ့သော အစီရင်ခံစာ၌ ပဲပုပ်ဆီ အလျှံအပယ်ဖြစ်ပေါ်နိုင်မှုနှင့် ဈေးကွက်မျက်နှာသာပေးမှု အခြေ အနေများကို ဖော်ပြခဲ့အပြီးတွင် ယခုကဲ့သို့ ခန့်မှန်းချက် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။

     ၂၀၂၄-၂၅ ဈေးကွက်တင်ရောင်းဝယ်‌ရေးနှစ်အတွက် ပထမအကြိမ် သီးနှံအထွက် ပမာဏ စစ်တမ်းကောက်ယူမှုကို အခြေပြုလျက် NASS က ခန့်မှန်းထားရာတွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ပဲပုပ် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုမှာ သိသာစွာတိုးတက်လာခဲ့ကြောင်း၊ သီးနှံရိတ်သိမ်းနိုင်မည့် စိုက်ပျိုးဧရိယာ အား ဧကပေါင်း ၈၆ ဒသမ ၃ သန်းသို့ တိုးမြှင့်မှုနှင့်အတူ ပဲပုပ်စေ့အထွက်နှုန်းသည်လည်း ယခင်လ ခန့်မှန်းချက်ထက် ၁ ဒသမ ၂ ဘူရှယ် ပိုမိုပြီး တစ်ဧကလျှင် ၅၃ ဒသမ ၂ ဘူရှယ်နှုန်း ထွက်ရှိလျက် စုစုပေါင်း ပဲပုပ်စေ့ထုတ်လုပ်မှု ဘူရှယ်ပေါင်း ၄ ဒသမ ၆ ဘီလီယံ (တန်ချိန် ၁၂၅ ဒသမ ၁၉၃၆ သန်း) ခန့် ထွက်ရှိနိုင်ကြောင်း၊ သို့ဖြစ်ရာ ယခင်အကြိမ်ခန့်မှန်းထားသည်ထက် ပဲပုပ်စေ့ ဘူရှယ် ၁၅၄ သန်းခန့် ပိုမိုလာကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

     ဈေးကွက်လေ့လာဆန်းစစ်သူများစွာက ပဲပုပ်ဆီဈေးနှုန်းများ အကျဘက်သို့ ဦးတည်နေမှု သည် လပေါင်းများစွာတိုင် ဖြစ်ပေါ်နေနိုင်သည်ဟု ပြောဆိုလျက်ရှိကြသည်။ ကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ်မှု စရိတ်စကနှုန်းထားများ တည်ငြိမ်နေမှုနှင့်အတူ ရောင်းလိုအားအပိုင်း၌ မြင့်တက်လာမှုက ဈေးနှုန်း များ ကျဆင်းစေရန် အထောက်အကူပြုလျက်ရှိသည်။ ထို့အပြင် ပထဝီနိုင်ငံရေး အနှောင့်အယှက် များ သို့မဟုတ် မမျှော်မှန်းနိုင်သော ရာသီဥတုဖြစ်စဉ်များ မရှိသဖြင့် ရှေ့လာမည့် လများတွင် ပဲပုပ် ဆီဈေးနှုန်းများသည် တဖြည်းဖြည်းချင်း ကျဆင်းလာမည်ဟု ခန့်မှန်းရသည်။

ကမ္ဘာ့ဆီထွက်သီးနှံ ဈေးကွက်အခြေအနေကလည်း ယခုကဲ့သို့ အရောင်းအဝယ်အေးမည့် အလားအလာကို အထောက်အပံ့ပြုလျက်ရှိသည်။ ၂၀၂၄-၂၅ ဈေးကွက်ရာသီနှစ်၌ ကမ္ဘာ့ဆီထွက် သီးနှံ ထုတ်လုပ်မှုမှာ တန်ချိန် ၆၉၀ ဒသမ ၅ သန်းခန့်ရှိနိုင်သည်ဟု အစီရင်ခံစာ၌ ဖော်ပြထားရာ ယခင်လခန့်မှန်းချက်ထက် တန်ချိန် ၄ ဒသမ ၅ သန်း ပိုမိုလာခြင်းဖြစ်သည်။ နေကြာစေ့နှင့် ဝါစေ့ ကဲ့သို့ အခြားသော ဆီထွက်သီးနှံများ အထွက်လျော့ကျမှုရှိ‌သော်လည်း ပဲပုပ်စေ့နှင့် ဆီမုန်ညင်းစေ့ တို့ ထုတ်လုပ်မှုမှာ ပိုမိုမြင့်မားလျက်ရှိသဖြင့် ပဲပုပ်ဆီဈေးနှုန်းများကျဆင်းမှုကို တွန်းအားပေးလျက် ရှိသည်။

     နေကြာဆီကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်းခြင်းက ကမ္ဘာ့စားသုံးဆီ ကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ်မှုတွင် တန်ချိန် သုည ဒသမ ၉ သန်းခန့် လျော့ကျစေသော်လည်း ဆီမုန်ညင်းစေ့နှင့် ပဲပုပ်စေ့များ ကြိတ်ခွဲမှု တိုးတက်လာခြင်းက ကျားကန်ပေးလျက်ရှိကြောင်း၊ အသားတင်ရလဒ်အားဖြင့် ပဲပုပ်ဆီအပါအဝင် ကမ္ဘာ့ဆီထွက်သီးနှံ လက်ကျန်ပမာဏသည် မြင့်တက်လာခဲ့ပြီး လက်ရှိကာလတွင် တန်ချိန်ပေါင်း ၁၅၀ ဒသမ ၆ သန်းအထိ ရောက်ရှိလာသည်ဟု ခန့်မှန်းရကြောင်း၊ ပဲပုပ်စေ့နှင့် ဆီမုန်ညင်းစေ့များ တင်ပို့မှု တိုးတက်လာခြင်းနှင့်အတူ ကမ္ဘာ့ဆီထွက်သီးနှံ တင်ပို့မှုသည် ၂၀၂၄-၂၅ ခုနှစ်တွင် တန်ချိန် ၂၀၇ ဒသမ ၆ သန်းအထိ ရောက်ရှိနိုင်ကြောင်း၊ ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ရောင်းလိုအားပိုလျှံမြင့်မားမှုက ပဲပုပ်ဆီ အပါအဝင် စားသုံးဆီဈေးနှုန်းများကျဆင်းရန် ဖိအားပေးလျက်ရှိကြောင်း ChemAnalyst က ဖော်ပြထားသည်။

     သို့ရာတွင် စားသုံးဆီဈေးကွက် လေ့လာစောင့်ကြည့်သူများက လက်လီဈေးနှုန်းများအပေါ် အပြည့်အဝ သက်ရောက်မှုဖြစ်ပေါ်လာမည့် အခြေအနေမှာ အချိန်အတန်အသင့် ကြာမြင့်မှုရှိမည် ဟု သတိပေးပြောကြားထားသည်။ လယ်ယာထွက်ကုန်ဈေးကွက် အထူးပြုလေ့လာဆန်းစစ်သူ စီးပွားရေးပညာရှင် John Smith က ၎င်းတို့အနေဖြင့် လက်ကားဈေးနှုန်းများ တဖြည်းဖြည်း ကျဆင်းလာမည်ဟု ရှုမြင်လျက်ရှိသော်လည်း အဆိုပါပြောင်းလဲမှုများမှ စားသုံးသူများက ပေးချေရ သည့် ဈေးနှုန်းများအပေါ် အပြည့်အဝ ထင်ဟပ်မှုရှိရန်မှာ ရံဖန်ရံခါ၌ လပေါင်းများစွာ ကြာမြင့်လေ့ ရှိကြောင်း၊ လက်ရှိ အရောင်းစာချုပ်များချုပ်ဆိုမှု၊ ကုန်လက်ကျန် သိုလှောင်ထားရှိမှု အခြေအနေ နှင့် အခြားသွင်းအားစုကုန်ကျစရိတ်များ ကဲ့သို့သော အချက်များသည် ထိုသို့ဈေးနှုန်းများ လျော့ကျ ခြင်းကို နောက်ဆုံးစားသုံးသူအဆင့်ထိ ရောက်ရှိစေရာ၌ သက်ရောက်မှုအတိုင်းအတာနှင့် မြန်ဆန် မှုတို့ကို အဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။

     ယခုကဲ့သို့ ရောင်းလိုအားအသစ်များနှင့် ဈေးနှုန်းပတ်ဝန်းကျင်တို့ကို ဈေးကွက်က ချိန်ညှိ ပေးလျက်ရှိရာ ပဲပုပ်ဆီ တန်ဖိုးကွင်းဆက်တစ်လျှောက် ပါဝင်လုပ်ကိုင်နေကြသူများသည် ၎င်းဖြစ် ပေါ်တိုးတက်မှု အခြေအနေများကို စောင့်ကြည့်ကြပ်မတ်မှုများ လုပ်ဆောင်ကြလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။ လက်ရှိကာလ၌ ပဲပုပ်ဆီဈေးနှုန်းများသည် အချိန်ကာလတစ်ရပ်အထိ လျော့နည်းသက်သာမှုရှိနေ မည်ဟု ဈေးကွက်အလားအလာခန့်မှန်းချက်က ဖော်ပြလျက်ရှိပြီး လယ်ယာထွက်ကုန်ဈေးကွက်အတွင်း အရေးပါသည့် ပဲပုပ်ဆီဈေးကွက် တည်ငြိမ်မှုရှိလာမည့် အလားအလာကို ဆောင်ကြဉ်းပေး လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: ChemAnalyst.com, 13 Sept 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

 

အမေရိကန်လက်လီရောင်းချမှု ပြီးခဲ့သည့်လက မြင့်တက်လာ

      ဝါရှင်တန်- Federal Reserve က ၎င်း၏အဓိကအတိုးနှုန်းကို မည်မျှလျှော့ချရန်နှင့် အသေးစားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို အထောက်အကူပေးနိုင်ရန် စဉ်းစားနေချိန်တွင် အမေရိကန်များသည် လက်လီရောင်းချသည့်သူများ၊ ဆိုင်များ၊ online retailer များထံတွင် အနည်းငယ်ပို၍သုံးစွဲလာကြသည်။

       ယခင်လက ပြီးခဲ့သည့်တစ်နှစ်ခွဲအတွင်း လက်လီရောင်းချရမှုရာခိုင်နှုန်းများ အများဆုံးခုန်တက်ပြီးနောက် ဇူလိုင်လမှ သြဂုတ်လအထိ လက်လီရောင်းချမှု ၀.၁ရာခိုင်နှုန်းတက်လာခဲ့ကြောင်း ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဌာနက အင်္ဂါနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ အွန်လိုင်း လက်လီရောင်းချသူများ၊ အားကစားပစ္စည်း စတိုးဆိုင်များနှင့် အိမ်နှင့်ဥယျာဉ်စတိုးဆိုင်များအားလုံးသည် ရောင်းအားပိုမိုမြင့်မားလာကြောင်း ယင်းဌာနကပြောကြားခဲ့သည်။

        ပိုလျှံသော ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှင့် အတိုးနှုန်းမြင့်မားမှု၏ သုံးနှစ်ကြာ အကျိုးသက်ရောက်မှုများရှိနေသော်လည်း စားသုံးသူများသည် ပိုမိုသုံးစွဲရန် ဆန္ဒရှိနေဆဲဖြစ်ကြောင်း အချက်အလက်များကဖော်ပြသည်။ အထူးသဖြင့် ဝင်ငွေနည်းအမေရိကန်များ၏ ပျမ်းမျှလစာငွေများသည် ကပ်ရောဂါကြောင့် သိသိသာသာမြင့်တက်လာခဲ့ပြီး အသုံးစရိတ်များမြင့်မားလာသည်နှင့်အမျှ စားသုံးသူများစွာ၏အသုံးစရိတ်ကို ဆက်လက်ထိန်းထားနိုင်စေရန် ကူညီပေးခဲ့ပြီး  ကပ်ရောဂါကြောင့်လည်း လစာငွေမြင့်မားလာခြင်းနှင့်အတူ အသုံးစရိတ်များလည်း သိသိသာသာမြင့်တက်လာခဲ့သည်။

       ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှင့် စားသုံးသူများ၏ ကျန်းမာရေးအပေါ် သက်ရောက်မှုသည် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်စည်းရုံးမှုတွင် ဆက်တိုက်ဖြစ်ပေါ်နေသည့် ပြဿနာဖြစ်ပြီး သမ္မတဟောင်း Donald Trump သည် ကပ်ရောဂါလွန်စျေးနှုန်းများခုန်တက်သွားသည့်အတွက် လက်ရှိသမ္မတ Biden-Harris အုပ်ချုပ်ရေးကို အပြစ်တင်ခဲ့သည်။ ဒုတိယသမ္မတ Kamala Harris က သွင်းကုန်အားလုံးအပေါ် အခွန် ၁၀% မှ ၂၀% ထိတိုးကောက်မည်ဟု ထရန့်၏ပြောကြားချက်သည် စျေးနှုန်းများပိုမိုမြင့်တက်လာစေမည့် အနာဂတ်တွင် "Trump အခွန်" ပမာဏအထိသက်ရောက်စေနိုင်ကြောင်း ဒုသမ္မတ Kamala Harris ကစွပ်စွဲခဲ့သည်။ အွန်လိုင်း လက်လီရောင်းချသူများအတွက် ရောင်းအား ၁.၄ရာခိုင်နှုန်းခုန်တက်သွားပြီး ကျန်းမာရေးနှင့် ကိုယ်ရေးကိုယ်တာစောင့်ရှောက်မှုဆိုင်များတွင် ၀.၇ရာခိုင်နှုန်းတိုးလာသည်။ သို့သော် ၎င်းတို့သည် စားသောက်ဆိုင်များနှင့် ဘားများအတွက် နေရာထိုင်ခင်းဖြစ်သောကြောင့် စားသုံးသူများသည် လိုသလို သုံးစွဲမှုတချို့ကို ဆုတ်ကိုင်ထားရသည့် လက္ခဏာဖြစ်သည်။

sources-The Economic Times News

DOCA(မန္တလေး)

စားသုံးဆီများ တင်သွင်းမှုအပေါ် အခွန်နှုန်းထားများ အိန္ဒိယအစိုးရ တိုးမြှင့်

     အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ဆီထွက်သီးနှံစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သော တောင်သူများအား အထောက်အပံ့ ပြုသည့် လုပ်ဆောင်မှုအဖြစ် စားအုန်းဆီနှင့် အခြားသောစားသုံးဆီများ တင်သွင်းမှုအပေါ် စည်း ကြပ်သည့် အခွန်ကို ၂၀၂၄ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့မှ စတင်၍ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်း တိုးမြှင့် ကောက်ခံမည်ဖြစ်ကြောင်း အစိုးရက စက်တင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့၌ ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

     စားအုန်းဆီကြမ်း၊ ပဲပုပ်ဆီကြမ်းနှင့် နေကြာဆီကြမ်းတို့ တင်သွင်းမှုအပေါ် စည်းကြပ်သော အခြေခံအကောက်ခွန်နှုန်းထားများကို သုညရာခိုင်နှုန်းမှ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းသို့လည်းကောင်း၊ အဆိုပါ ဆီအမျိုးအစားများ၏ ပြုပြင်သန့်စင်ပြီးဆီချောများ တင်သွင်းမှုအပေါ် အခြေခံအကောက်ခွန်နှုန်း များကို ၁၂ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၃၂ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်းသို့လည်းကောင်း အိန္ဒိယအစိုးရက တိုးမြှင့် ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

     အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ အခွန်စည်းကြပ်မှုစနစ်အရ စားသုံးဆီများ တင်သွင်းခြင်းအတွက် အခြေခံ အကောက်ခွန်နှုန်းထားအပြင် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေး အခြေခံအဆောက်အအုံများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု ထပ်ဆောင်းအခွန်နှင့် လူမှုဖူလုံရေး အပိုထပ်ဆောင်းကြေးတို့ကိုလည်း ကောက်ခံလျက်ရှိရာ စားသုံးဆီကြမ်းများ တင်သွင်းမှုအပေါ် စုစုပေါင်းအခွန်အခသည် ၅ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်းရှိရာမှ ၂၇ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်းသို့လည်းကောင်း၊ ပြုပြင်သန့်စင်ပြီး စားသုံးဆီချောများ တင်သွင်းမှုအပေါ် စုစု ပေါင်းအခွန်အခသည် ၁၃ ဒသမ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းရှိရာမှ ၃၅ ဒသမ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းသို့ လည်းကောင်း မြင့်တက်လာမည်ဖြစ်သည်။

    ဆီထွက်သီးနှံစိုက်ပျိုးသော ဒေသခံတောင်သူလယ်သမားများအတွက် ဝင်ငွေတိုးတက်စေမည့် ဈေးနှုန်းများ ဖြစ်ပေါ်စေရေးအတွက် စားသုံးဆီများတင်သွင်းမှုအပေါ် အခွန်နှုန်းထား တိုးမြှင့်ပေးရန် အိန္ဒိယကုန်သည်များ အသင်းအဖွဲ့တစ်ခုက ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ မဟာရတ္ထရ၊ ကာနာတကာနှင့် မဒ္ဒရာပရာဒေ့ရှ် တို့ကဲ့သို့သော ပဲပုပ်စိုက်ပျိုးသည့် ပြည်နယ်များတွင် တောင်သူများအနေဖြင့် ဖိအားများနှင့် ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရသဖြင့် အစောပိုင်းကာလ၌ ဗဟိုအစိုးရသည် ပဲပုပ်စေ့ အခြေခံ ရည်ညွှန်းဈေးနှုန်း ၁ ကွင်တယ် (၁၀၀ ကီလိုဂရမ်)လျှင် ရူပီးငွေ ၄၈၉၂ နှုန်းဖြင့် ဝယ်ယူရေးလုပ်ဆောင်ရန် အတည်ပြုခဲ့သည်။ အစီရင်ခံတင်ပြချက်များအရ ဩဂုတ်လတွင် ပဲပုပ်စေ့ လက်ကားဈေးနှုန်းများမှာ ရူပီးငွေ ၃၂၀၀ မှ ၃၇၀၀ အတွင်းသို့ ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။

      ကမ္ဘာ့စားသုံးဆီသုံးစွဲမှု ဒုတိယအများဆုံးနှင့် ထိပ်တန်းတင်သွင်းသူဖြစ်သော အိန္ဒိယနိုင်ငံအနေဖြင့် ပြည်တွင်းစားသုံးဆီ လိုအပ်ချက်၏ ၄၀ မှ ၄၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုဖြင့် ဖြည့်ဆည်းခြင်းနှင့်အတူ ၂၀၂၂-၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ် (ဧပြီ-မတ်)အတွင်း စားသုံးဆီတန်ချိန်ပေါင်း ၁၆ ဒသမ ၅ သန်းကို တင်သွင်းခဲ့သည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယ၏ စားသုံးဆီသုံးစွဲမှုမှာ တန်ချိန် ၂၇ ဒသမ ၂ သန်းခန့်ရှိပြီး ၎င်းပမာဏအနက် စားအုန်းဆီသည် ၃၆ ရာခိုင်နှုန်းပါဝင်ခဲ့သည်။

    အိန္ဒိယနိုင်ငံအနေဖြင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် မလေးရှားနိုင်ငံထံမှ ၎င်း၏စားအုန်းဆီတင်ပို့မှု စုစု ပေါင်းပမာဏ၌ ၁၈ ရာခိုင်နှုန်းရှိသော စားအုန်းဆီတန်ချိန် ၂ ဒသမ ၈၃ သန်းကို ဝယ်ယူတင်သွင်းခဲ့သည်။ အိန္ဒိယသို့ စားအုန်းဆီပေးသွင်းသော အခြားနိုင်ငံများမှာ အင်ဒိုနီးရှားနှင့် ထိုင်းတို့ဖြစ်ပြီး ပဲပုပ်ဆီနှင့် နေကြာဆီများကိုမူ အာဂျင်တီးနား၊ ဘရာဇီး၊ ရုရှားနှင့် ယူကရိန်းတို့ထံမှ တင်သွင်း လျက်ရှိသည်။  

      စားအုန်းဆီလုပ်ငန်းနယ်ပယ်မှ အချက်အလက်များအရ အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ယခုနှစ် ဩဂုတ်လအတွင်း စားအုန်းဆီကြမ်း ၃၀၅၁၂၂ တန်နှင့် အရောင်ချွတ် အနံ့သတ် ပြုပြင်သန့်စင်ပြီးသော စားအုန်းဆီချော ၁၄၈၀၀ တန်တို့ကို မလေးရှားနိုင်ငံထံမှ ဝယ်ယူတင်သွင်းခဲ့ကြောင်း၊ အိန္ဒိယ၏ ဩဂုတ်လ စားသုံးဆီတင်သွင်းမှု တန်ချိန်ပေါင်း ၁ ဒသမ ၅၃ သန်းတွင် စားအုန်းဆီသည် ၅၂ ရာခိုင် နှုန်း ပါဝင်ခဲ့ကြောင်း မလေးရှား The Edge သတင်းဌာနက ဖော်ပြထားသည်။

Source: The Edge Malaysia, 14 Sept 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

ဩဂုတ်လတွင် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ ကားရောင်းချမှု ၁၃% ကျဆင်း

ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ မော်တော်ယာဉ် ထုတ်လုပ်သူများအသင်း (VAMA) အဖွဲ့ဝင်များ၏ ဩဂုတ်လကားရောင်းချမှုသည် အစီးရေ ၂၅၁၉၆ စီးဖြင့် လွန်ခဲ့သည့်လကထက် ၁၃% ကျဆင်းခဲ့ ကြောင်း VAMA က စက်တင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့က ကြေညာခဲ့ပါသည်။ ပြည်တွင်း၌ တပ်ဆင်သည့် ကားမှာ အစီးရေ ၁၂၀၆၄ စီးဖြင့် ၁၃% ကျဆင်းပြီး ပြည်ပမှ အပြည့်အဝ တပ်ဆင်တင်သွင်းလာသည့်ကားများမှာ အစီးရေ ၁၃၁၃၂ စီးဖြင့် လွန်ခဲ့သည့် လထက် ၁၃% ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ ထို့ပြင် ခရီးသည်တင်ယာဉ်များမှာ အစီးရေ ၁၉၁၂၉ စီးဖြင့် (၁၆% ကျဆင်း)၊ လုပ်ငန်းသုံးယာဉ်များမှာ ၅၉၀၁ စီးဖြင့် (၁% ကျဆင်း) နှင့် Special Purpose ယာဉ်များမှာ ၁၆၆ စီးဖြင့် (၂၃% ကျဆင်း) ခဲ့ကြောင်းသိရပါသည်။ ၈လတာ ကာလအတွင်း VAMA အဖွဲ့ဝင်များသည် ကားအစီးရေ ၁၈၈၉၉၇ စီးရောင်းချခဲ့ပြီး လွန်ခဲ့သည့် နှစ်တူညီသည့် ကာလထက် ၂% မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ပြည်တွင်း၌ ထုတ်လုပ်သည့် ယာဉ်များမှာ ၁၁% ကျဆင်းခဲ့ကာ တင်သွင်းသည့်ယာဉ်များမှာ ၂၁% လွန်ခဲ့သည့်နှစ်တူညီသည့်ကာလထက် မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ ခရီးသည်တင်ယာဉ်လုပ်ငန်းသုံးယာဉ်နှင့် Special Purpose ယာဉ်အရေအတွက် မှာ လွန်ခဲ့သည့်နှစ်တူညီသည့်ကာလထက် ၂% ၊ ၄% နှင့် ၁% အသီးသီးမြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ Audi, Jaguar, Land Rover, Mercedes-Benz, Nissan နှင့် Subaru တို့ပါဝင် သည့် VAMA အဖွဲ့ဝင်မဟုတ်သည့် အမှတ်တံဆိပ်များ ဗီယက်နမ်ဈေးကွက်တွင် တည်ရှိ သော်လည်း ၎င်းတို့၏ စီးပွားရေးရလဒ်များကို မထုတ်ပြန်ကြောင်းသိရပါသည်။ အတွင်းကျကျ သိသူများ၏ အဆိုအရ စက်တင်ဘာလမှစ၍ ၃ လတာကာလသက်ရောက်မှုရှိမည့် မော်တော်ယာဉ်မှတ်ပုံတင်ကြေးများကို တစ်ဝက်ထိလျှော့ချပေးမည့် အစိုးရ၏ မူဝါဒကြောင့် ဗီယက်နမ် ဈေးကွက်သည် လာမည့်လများတွင် ပိုမိုအပေါင်းလက္ခဏာဆောင်သည့် အလား အလာကို ပိုင်ဆိုင်ရမည်ဟု သိရပါသည်။ ထို့ပြင် ကားရောင်းချသူများကလည်း ဝယ်ယူသူများကို ကြေညာမြှင့်တင်သည့် ပရိုဂရမ်များဖြင့် ဆွဲဆောင်ကမ်းလှမ်းနေကြောင်း သိရပါသည်။

Source: VietnamPlus

DOCA(ရန်ကုန်)

 

တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံတွင် ဗီယက်နမ်ကုန်ပစ္စည်းများနှင့် ကုန်သည်များရောက်ရှိမှုမြင့်တက်လာခြင်းသည် နှစ်ဖက်စလုံးအတွက် အကျိုးရှိကြောင်း ဝန်ကြီးပြောကြား

     တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ အသေးစားနှင့် အလတ်စားလုပ်ငန်းများ (SMEs) ဝန်ကြီး Oh Young-Joo သည် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဗီယက်နမ်သံအမှတ် Vu Ho နှင့် ဂျာမနီ သံအမတ် Wilfried Schmidt တို့နှင့်အတူ ဆိုးလ်မြို့လယ်ရှိ Kyungdong ဈေးသို့ စက်တင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့က သွားရောက်လည်ပတ်ခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ Kyungdong သည် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ အကြီးမားဆုံးအထွေထွေနှင့် တိုင်းရင်းဆေးဈေးဖြစ်ပြီး များစွာသော ဗီယက်နမ်လူမျိုးများသည် ထိုဈေး၌ စီးပွားရေး လုပ်ကိုင်လျက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ လည်ပတ်မှုအတွင်း ဝန်ကြီး Oh က တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ အစဉ်အလာ ဈေးကွက် မော်ဒယ် များနှင့် အားလပ်ရက်အတွင်း ကျင်းပခဲ့သည့် ပွဲတော်များကို မိတ်ဆက်ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ဝန်ကြီးက ယခုနှစ်တွင် September Donghaeng Festival ဟု အမည်ရသည့် နိုင်ငံတော် စားသုံးမှုပွဲတော်ကို တောင်ကိုရီးယား၏ SME ထုတ်ကုန်များကို မိတ်ဆက်ရန် ပထမဆုံး အနေဖြင့် ပြည်ပ၌ ကျင်းပခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ၎င်းပွဲတော် ကို ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ ဟနွိုင်းမြို့တွင် ဩဂုတ်လနှောင်းပိုင်း၌ ဖွင့်လှစ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ ဝန်ကြီးက တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ အရေးပါသော စီးပွားရေး မိတ်ဖက်များဖြစ်သည့် ဗီယက်နမ်နှင့် ဂျာမနီတို့၏ ပူးပေါင်းရန် အားထုတ်မှုများသည် အနာဂတ်တွင် သုံးနိုင်ငံအကြား စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို မြှင့်တင်ရန် ကူညီပေးမည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံသည် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံက ပြုလုပ်သော ထုတ်ကုန်များကို ဗီယက်နမ် အပါအဝင် ပြည်ပနိုင်ငံများကို တင်ပို့ရန် ကြိုးပမ်းနေကြောင်းသိရပါသည်။ ဝန်ကြီးက တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ ဗီယက်နမ်ကုန်ပစ္စည်းများနှင့် ပြည်တွင်းဈေးများတွင် ဗီယက်နမ် ကုန်သည်များတည်ရှိမှု မြင့်တက်လာခြင်းသည် နှစ်ဖက်စလုံးအတွက် ကောင်းမွန်ကြောင်းနှင့် တောင်ကိုရီးယားအာဏာပိုင်များက အဆိုပါ အချက်ကို မြှင့်တင်ရန် ကြိုးပမ်းနေကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ တောင်ကိုရီးယားအစိုးရသည် ဗီယက်နမ်ထံမှ မွေးမြူရေး ထုတ်ကုန်များအား ၎င်းတို့၏ ဈေးကွက်သို့ ဝင်ရောက်လာရန်အတွက် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများကို တက်ကြွစွာ ညှိနှိုင်းလျက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ ထို့ပြင် ဗီယက်နမ်၏ ကျွဲကောသီးများ တင်သွင်းရန်အတွက် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများမှာ လတ်တလောတွင် ပြီးမြောက်သွားကြောင်း သိရပါသည်။ သို့သော် ပင်လယ်စာ၊ မွေးမြူရေးထုတ်ကုန်၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်များနှင့် သစ်သီးများ တင်သွင်းရန်အတွက် တင်းကျပ်သည့် Quarantine စည်းမျဉ်းများကို လိုက်နာရန်လိုပြီး တောင်ကိုရီးယားဈေးကွက်သို့ ပိုမိုအရည်အသွေးကောင်းသော ဗီယက်နမ်ထုတ်ကုန်များ ဝင်ရောက်ရန် မူဝါဒပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ဝန်ကြီးကပြောကြားခဲ့ပါသည်။

Source: VietnamPlus

DOCA(ရန်ကုန်)

Pages

Subscribe to RSS - ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ