ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

      မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်သည် ဧရာဝတီမြစ်အနောက်ဖက်ကမ်းတွင် တည်ရှိပြီး နှစ်စဉ်ဆီထွက်သီးနှံ မြေပဲကို မိုးနှင့်ဆောင်း နှစ်ရာသီစိုက်ပျိုးလျက်ရှိသည်။ ဆောင်းမြေပဲကို ရွာသစ်၊ အနောက်ပိုင်း၊ အလယ်ပိုင်းရပ်ကွက်နှင့် ကိုးတောင့်၊ ချင်းတောင်၊ အောက်ဆိပ်၊ မြင်ကဝ၊ ကမ္ဘားကြီးအုပ်စုအတွင်းရှိ တောင်သူများသည် ဧရာဝတီမြစ်ရိုးတစ်လျှောက်ရှိ ကိုင်းကျွန်းမြေများတွင် (၃)လပဲ မြေပဲလုံးဆံ(ဖြူ) S1 အတောင့်သေးမျိုးကို စိုက်ဧက(၁၀၀၀)ခန့်အား ဒီဇင်ဘာလဆန်းမှစတင်၍ စိုက်ပျိုးကြပြီး ဖေဖော်ဝါရီလကုန် မတ်လတွင် မြေပဲတူးဖော်ရိတ်သိမ်းကြောင်း သိရသည်။  သီးညှပ်သီးနှံအဖြစ် မြေပဲခင်းကြားတွင် နေကြာ၊ စားတော်ပဲ၊ ပြောင်းဖူး၊ ပဲနီကြားသီးနှံများနှင့်ရော၍ စိုက်ပျိုးကြောင်း  သိရသည်။

    ဆောင်းမြေပဲစိုက်ပျိုးရာတွင် မျိုးမြေပဲဆံ တစ်ပြည်လျှင် ကျပ်(၉၅၀၀)၊ တစ်တင်းလျှင် ကျပ် (၁၅၂၀၀၀)ဖြင့် ဝယ်ယူစိုက်ပျိုးရပြီး (၁)ဧကလျှင် မျိုးစေ့(၂)တင်းခန့် စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ အလုပ်သမား ငှားပြီး လက်ဖြင့် မြေပဲဆံတစ်စေ့ချင်းချပြီး စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ (၁)ဧကလျှင် အလုပ်သမား(၁၅)ဦးခန့် ငှားရမ်းပြီး တစ်ဦးလျှင် ကျပ်(၄၀၀၀)၊ နွားတစ်ရှဉ်း ကျပ်(၂၅၀၀၀)နှုန်းဖြင့် ငှားရမ်းစိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ နွားရှဉ်းဖြင့် ထယ်ချောင်းဆွဲပြီး မျိုးစေ့ဖြူးချစိုက်ပျိုးလျှင် မြေပဲလုံးဆံ(၃)တင်းခန့် ဝယ်ယူစိုက်ပျိုးရ ကြောင်း၊ စိုက်တောင်သူအများစုမှာ မျိုးစေ့ကုန်ကျမှုနည်းပြီး အပင်ပေါက်စုံပြီး အထွက်ကောင်းရန် အတွက် ကုန်ကျစရိတ်များသော်လည်း အလုပ်သမားငှားရမ်း၍ စိုက်ပျိုးမှုများကြောင်း သိရှိရသည်။

    ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် ယခင်နှစ်စိုက်ပျိုးချိန်တွင် မျိုးမြေပဲဆံတစ်ပြည်လျှင်ကျပ်(၇၀၀၀)ဈေး ဖြင့် ဝယ်ယူစိုက်ပျိုးရပြီး ကုန်ကျစရိတ်မှာ (၁)ဧကလျှင် ငွေကျပ်(၇)သိန်းခန့် ကုန်ကျပြီး မြေပဲ အထွက်တင်းမှာ ရာသီဥတုအနေအထားပေါ်မူတည်၍ (၄၀ မှ ၅၅)တင်းထိ ထွက်ရှိကြောင်း၊ သီးနှံပေါ်ချိန် မြေပဲတောင့်(အခြောက်)တစ်တင်းလျှင် ကျပ်(၃၂၀၀၀-၃၀၀၀၀)၊ အဆံ တစ်ပြည်လျှင် ကျပ်(၇၀၀၀ - ၁၂၀၀၀)ဈေးဖြင့်ရောင်းချရ၍ ငွေကျပ်(၁၀)သိန်းခန့် အကျိုးအမြတ်ရရှိကြောင်း၊ တောင်သူတစ်ဦးချင်း အနေဖြင့် သွင်းအားစုသုံးစွဲမှုမတူညီ၍ အထွက်နှုန်းမတူညီခြင်းကြောင့် အကျိုးအမြတ်ရရှိမှုမှာလည်း မတူညီကြောင်း သိရသည်။

       ယခုလက်ရှိ ဒေသတွင်းဈေးကွက်တွင် မြေပဲဆီဈေးနှုန်းမှာ တစ်ပိဿာလျှင် ပဲဆုံဆီ ကျပ် (၁၈၀၀၀)၊ စက်ပဲဆီ ကျပ်(၁၆၀၀၀ - ၁၆၅၀၀)၊ ပဲရောဆီ ကျပ်(၁၃၀၀၀ - ၁၄၀၀၀) ဈေးဖြင့် အရောင်းအ ဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိပြီး ပဲဖတ်တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၅၉၀၀ - ၆၀၀၀)၊ မြေပဲဆံ တစ်ပြည်လျှင် ကျပ်(၇၂၀၀ - ၈၅၀၀ - ၉၀၀၀)ပေါက်ဈေးရှိကြောင်း၊ မြေပဲဈေးကွက်အနေဖြင့် ၂၀၂၂ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လမှစ၍ ပြည်ပ အဝယ်လိုက်ခြင်းကြောင့် ဈေးနှုန်းမြင့်တက်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ရာမှ မြေပဲဈေးကွက် ပြန်လည်ကျဆင်း

ခြင်းမရှိ ယခုအချိန်ထိ ဈေးကွက်ခိုင်မာလျက်ရှိကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင်ပြည်တွင်းစားသုံးသူများမှ ဒေသ သီးနှံထွက် မြေပဲဆီဝယ်ယူစားသုံးမှုမြင့်မားလာ၍ ဆီစက်များ တွင်ကျယ်စွာလည်ပတ်ခြင်းကြောင့် ဆီစက်လုပ်ငန်းရှင်များမှ မြေပဲဝယ်ယူမှုများခြင်းအပြင် ပြည်ပနိုင်ငံများသို့လည်း တင်ပို့လျက်ရှိခြင်း ကြောင့် ပြည်တွင်း မြေပဲဈေးကွက်ခိုင်မာမှုရရှိနေ၍ ဒေသတွင်း ဆီထွက်သီးနှံမြေပဲစိုက် တောင်သူများမှလည်း မိမိမိသားစု စားသုံးဆီဖူလုံမှုရရှိသည့်အပြင် အကျိုးအမြတ်ရရှိခြင်းကြောင့် ဆီထွက်သီးနှံမြေပဲ စိုက်ခင်းများ တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA(မကွေး)

      မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ပခုက္ကူမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကုက္ကိုလှ၊ ကျွန်းညိုကြီး၊ မြင်းကျွန်း၊ ကျွန်းညို၊ သံပုရာပင်ကုန်း၊ မှိုက်ပင်ကုန်း၊ တင်းဂါတ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာများတွင် စိုက်ပျိုး‌‌ရေးကို အဓိက ထားလုပ်ကိုင်ကြပြီး ဧရာဝတီမြစ်ရိုးတစ်လျှောက်ရှိ ကိုင်းကျွန်းမြေများတွင် နှစ်စဉ် ဆေးရွက်ကြီး၊ အစေ့ထုတ်ပြောင်း(CP)၊ ငရုတ်၊ ပဲမျိုးစုံနှင့် ကုန်စိမ်းသီးနှံမျိုးစုံကို ရာသီအလိုက်ဒေသစီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးကြပြီး ငရုတ်သီးနှံနှင့် ဆေးရွက်ကြီးကို စိုက်ဧကအများဆုံး စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရှိရသည်။ ဗမာ ဆေးရွက်ကြီးမျိုးကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြောင်း၊ ယခင်နှစ်စိုက်ဧက(၃၅၀)ခန့် စိုက်ပျိုးပြီး သီးနှံရောင်းချ ချိန်တွင် ပြည်တွင်းဝယ်လိုအား ဈေးကွက်ကောင်း၍ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုကြောင့် ယခုနှစ်တွင် ဆေးရွက် ကြီးစိုက်ဧက(၄၀၀)ခန့်အထိ တောင်သူများ တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးမှုများလာကြောင်း သိရှိရသည်။

     စိုက်ပျိုးမှုအနေဖြင့် ဗမာဆေးရွက်ကြီးကို သဲနုန်းမြေအမျိုးအစားတွင် စိုက်ပျိုးကြသည်။ မြေအောက်ရေအပြင် ရေလိုအပ်ပါက ရေသွင်းစိုက်ပျိုးကြောင်း၊ ဒေသခံတောင်သူများမှ မိမိစိုက်ခင်း ထွက် ဆေးရွက်ကြီးထွက် မျိုးစေ့ကို ကိုယ်တိုင်ပျိုးထောင်၍ စိုက်ပျိုးခြင်းနှင့် ပျိုးပင်ဝယ်ယူစိုက်ပျိုးခြင်း (၂)မျိုးဖြင့် စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ မျိုးစေ့တစ်ပြည်လျှင် ကျပ်(၂၀၀၀၀)ခန့် ပေါက်ဈေးရှိပြီး ပျိုးပင်တစ်ပင် (၂၀)ကျပ် ဈေးနှုန်းဖြင့် ဝယ်ယူစိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ မျိုးစေ့မှပျိုးထောင်လုပ်ငန်းကို တော်သလင်းလတွင် ပျိုးထောင်ပြီး (၄၅)ရက်ကြာလျှင် ပျိုးခင်းသို့ ပျိုးပင်များ ပြောင်းရွှေ့စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ တစ်ဧကလျှင် ပျိုးပင်(၇၀၀၀)ခန့် ဝင်ဆံ့ပြီး (၂)ပေအကွာစိုက်ပျိုးကြောင်း၊ သီတင်းကျွတ်လတွင် စတင်စိုက်ပျိုးပြီး တပေါင်းလတွင် ဆေးရွက်ကြီးများ ခူးကြကြောင်း၊ ယခုအချိန်တွင် စိုက်ပင်သက်တမ်းမှာ တစ်လခွဲခန့်ရှိ ပြီး ဆေးရွက်ကြီးများ ဝေဝေဆာဆာထွက်ရှိကြောင်း၊ ပင်စည်မှ ထွက်သောအတက်သေးများကို ဖဲ့ပေးခြင်းဖြင့် ဆေးရွက်ကြီးရွက်များ ကြီးထွားရန်အတွက် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

     ဆေးရွက်ကြီးစိုက်ပျိုးမှုတစ်ဧကလျှင် ရာသီဥတုအနေအထား၊ သွင်းအားစုသုံးစွဲမှု တောင်သူ တစ်ဦးချင်းမတူညီ၍ ဆေးရွက်ကြီး ထွက်ရှိမှုမှာလည်း မတူညီကြောင်း၊ ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် တစ်ဧက ပျမ်းမျှ ပိဿာ(၁၀၀၀-၁၅၀၀)ထွက်ရှိကြောင်း၊ တစ်ပိဿာလျှင်ငွေကျပ်(၁၀၀၀)မှ(၂၀၀၀)ဈေးနှုန်းဖြင့် အရောင်း အဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ပိဿာ(၁၃၀၀)ထွက်ရှိပြီး ဆေးရွက်ကြီးအရည်အသွေး လိုက်၍ တစ်ပိဿာလျှင်(၂၅၀၀ - ၃၅၀၀)ဈေးဖြင့် အ‌ရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ဆေးရွက်ကြီး ပိဿာ တောင်သူတစ်ဦးလျှင် ပျမ်းမျှ (၁၁၀၀)ခန့် ထွက်ရှိပြီး တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၉၀၀၀ - ၁၀၀၀၀) ဈေးဖြင့် ရောင်းချရကြောင်း၊ တစ်ဧက ကုန်ကျစရိတ်မှာ (၃၀)သိန်းခန့် ကုန်ကျကြောင်း၊ အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် တောင်သူတစ်ဦး ကျပ် သိန်း(၆၀)ဝန်းကျင်ခန့်ထိ အကျိုးအမြတ်များစွာရရှိခဲ့ကြောင်း၊ ယခင် နှစ် ဆေးရွက်ကြီးစိုက်ပျိုးမှုအနေဖြင့် ဒေသတွင်းနယ်မြေအခြေအနေအရ ပြည်တွင်းဆေးရွက်ကြီး စိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှုနည်းပြီး ဝယ်လိုအားကောင်းမွန်ခြင်းကြောင့် ဆေးရွက်ကြီးဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။ ယခုနှစ်တွင် အလုပ်သမားငှားရမ်းခ၊ သွင်းအားစုအမျိုးမျိုးနှင့် စက်သုံးဆီဝယ်ယူခဈေးနှုန်းကြီးမြင့်ခြင်းတို့ကြောင့် ငွေကျပ်(၃၅)သိန်းခန့် ကုန်ကျမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဒေသတွင်းသီးနှံရောင်း ချချိန်တွင် ယခင်နှစ်ကဲ့သို့ ဈေးအမြင့်ဖြင့် ရောင်းချရပါက တောင်သူအကျိုးအမြတ်ရရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း ကျွန်းညိုကြီးကျေးရွာရှိ ဆေးရွက်ကြီးစိုက်တောင်သူတစ်ဦးထံမှ သိရှိရသည်။

      ဆေးရွက်ကြီးသည် မြန်မာလူမျိုးများအနေဖြင့် နေ့စဉ်သုံးစွဲမှုနည်းပါးသော်လည်း လူတိုင်းအတွက် အသုံးဝင်သော ကျန်းမာရေးဆေးဖက်ဝင်တစ်မျိုးဖြစ်၍ ပခုက္ကူဒေသရှိ စိုက်တောင်သူများသည် နှစ်စဉ်မပြတ် မိသားစုစီးပွားရေးအဖြစ် တစ်ပိုင်တစ်နိုင် စိုက်ပျိုးခဲ့ရာ ဈေးကွက်အနေဖြင့် ဒေသတွင်း ထွက်ရှိသော ဆေးရွက်ကြီးများကို မြို့ပေါ်ရှိ ဆေးလိပ်ခုံလုပ်ငန်းရှင်များ၊ ကွမ်းယာဆိုင်များ၊ မြန်မာ့တိုင်းရင်းဆေးဖော်စပ်ထုတ်လုပ်‌ရောင်းချသည့်လုပ်ငန်းရှင်များအပြင် မြန်မာနိုင်ငံအောက်ပိုင်းရှိ ပုသိမ်၊ မြောင်းမြ၊ ဘိုကလေး၊ ဟင်္သတမြို့ ဝယ်လက်များမှလည်း ကျေးရွာများထိဆင်း၍ နှစ်စဉ်ဝယ်ယူလျက် ရှိပြီး ရောင်းလိုအား ဝယ်လိုအားကောင်း၍ ဈေးကွက်ခိုင်မာမှုရှိခြင်းကြောင့် ပခုက္ကူမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာများ၌ နှစ်စဉ်မပြတ်ဒေသစီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA(မကွေး)

    မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ သရက်ခရိုင်၊ အထက်မင်းလှမြို့နယ်တွင် ကွမ်းရွက်များကို ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ကနောင်၊ မြန်အောင်၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး ပေါက်ခေါင်း၊ ပေါင်းတလည်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး မုံရွာမြို့တို့ရှိကွမ်းခြံများမှ တိုက်ရိုက်ဝယ်ယူရောင်းချကြောင်း၊ ကွမ်းသီးများကို ထားဝယ်မှတိုက်ရိုက် တင်ပို့သည့် ပြည်မြို့ရှိ ကွမ်းဒိုင်မှတဆင့် မှာယူရောင်းချကြောင်း၊ ကွမ်းစား ထုံးကို မကွေးမှဝယ်ယူရောင်းချပြီး နှပ်ဆေးနှင့်ဗမာဆေးကို မုံရွာနှင့်ပခုက္ကူမှ ဝယ်ယူရောင်းချကြောင်း သိရသည်။

     မင်းလှမြို့နယ်တွင် ကွမ်းသီး၊ ကွမ်းရွက် လက်လီလက်ကားရောင်းချသည့်ဆိုင် (၁၀)ဆိုင် ခန့်ရှိပြီး ကွမ်းစိမ်းနှင့်ကွမ်းရွက်ဝါ(၂)မျိုးရှိသည့်အနက် ကွမ်းရွက်ဝါကို ပိုအစားများကြကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ကွမ်းရွက်ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ(ဒုတိယပတ်)တွင် ကွမ်းရွက်ဝါ(၁) ပိဿာလျှင် ကွမ်းရွက်အကြီး၊ အသေးနှင့် ဝယ်ယူတင်သွင်းရသည့်နေရာဒေသအလိုက် ကျပ် (၁၅၀၀၀-၂၀၀၀၀)၊ ကွမ်းသီးခြမ်း(၁)ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၄၀၀၀)၊ ကွမ်းသီးစိပ်(၁)ပိဿာလျှင် ကျပ် (၁၂၀၀၀)၊ ကွမ်းစားထုံး (၁) လီတာ(၁)ဘူးလျှင် ကျပ်(၁၀၀၀)၊ ကွမ်းစားနှပ်ဆေး (၁)ထုပ်လျှင် ကျပ်(၅၀၀-၆၀၀)၊ ဗမာဆေး (၁)ထုပ်လျှင် ကျပ်(၅၀၀) စသည့်ဈေးနှုန်းများဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

   အရောင်းအဝယ်အနေဖြင့် (၁)ရက်လျှင် ကွမ်းရွက်ပိဿာချိန် (၁၀)ပိဿာနှင့်အထက် ရောင်းချရပြီး ကွမ်းသီး၊ ကွမ်းစိပ်မှာ(၅)ပိဿာမှ (၇)ပိဿာထိ ပုံမှန်ရောင်းချရပါကြောင်း၊ ယခင်တစ်ပတ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ယခုတစ်ပတ်တွင် ကွမ်းရွက် ကျပ်(၅၀၀၀)၊ ကွမ်းသီး ကျပ်(၄၀၀၀)ဈေးနှုန်းမြင့် တက်လာကြောင်း၊ ယခုအချိန်သည် ကွမ်းစိုက်ပျိုးထွက်ရှိရာဒေသများ၌ ကွမ်းအထွက်နှုန်းလျော့ကျသည့်အတွက် ကွမ်းဈေးနှုန်းမှာ မြင့်တက်ရခြင်းဖြစ်ပြီး ကွမ်းသီးမှာ သယ်ယူစရိတ်မြင့်မားခြင်းကြောင့် ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း  အထက်မင်းလှ-သရက်ကားလမ်းဘေးရှိ ကွမ်းသီး၊ ကွမ်းရွက်ရောင်းချသည့် ကွမ်းဆိုင်ပိုင်ရှင်တစ်ဦးထံမှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

             ရွှေဖရုံသီးသည် များသောအားဖြင့် လုံးဝန်း၍ ထိပ်နှစ်ဖက်ပြားသည်။ ဘေးတွင်အမွှာအမြောင်းများဖြစ်နေပြီး အသီး၏လုံးပတ်သည်တစ်ခါတစ်ရံခုနှစ်လက်မမှ ရှစ်လက်မအထိရှိတက်သည်။ မျိုးလုပ်ရန်ထားသောအသီးသည် တစ်ခါတစ်ရံပိဿာ (၆၀)မှ (၁၀၀)အထိလေးတက်ကြပါသည်။ အခွံသည်မာ၍ အရောင်အမျိုးမျိုးဖြစ်သည်။ နုစဉ်အစိမ်းပေါ်တွင် အစက်ပြောက်များရှိ၍ ရင့်လာသည့်အခါ ဝါညိုညိုပေါ် ၌အစက်အပြောက်များရှိလာသည်။ အခွံမှအသား ကိုထုတ်၍ အခွံကိုအခြောက်လှမ်းပြီးလျှင် ခွက်အဖြစ် သုံးစွဲကြသည်။ အတွင်းသားသည် နုသည့်အခါ ဝါဖျော့ဖျော့ဖြစ်၍ ရင့်သည့်အခါ ဝါရင့်ရင့်ရွှေရောင်ဖြစ်သည်။ အသီးနုသည့်အခါ အသားအနည်းငယ်ပွသော်လည်း အသီးရင့်သည့်အခါ ကျစ်လာသည်။ ရင့်သည့်အသားကိုချက်ပြုတ်စားသည့်အခါ အလွန်စေးသည်။ အူလည်သားပွ၍ အစေ့ရှိသည်။ အစေ့ကိုဆားဖြင့်လှော်၍ ယင်းအထဲမှ အဆန်ကိုစားသည့်အခါ ဆိမ့်သောအရသာရှိပါသည်။ ရွှေဖရုံသီးသည်ဗူးသီးကဲ့သို့မဟုတ်ပဲ ခြောက်သွေ့သောနေရာ၌ ကြာရှည်စွာအထားခံပါသည်။

          ရွှေဖရုံသီးကို ပြည်မြို့နယ်ဈေးကွက်များတွင် ရောင်းချကြပြီး အလုံးကြီးတစ်လုံးလျှင် (၃၀၀၀-၃၅၀၀)ကျပ်ရောင်းချကြပြီး အလုံးလတ် တစ်လုံးလျှင် (၂၀၀၀-၂၅၀၀)နှုန်းဖြင့် ရောင်းချကြောင်းသိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

           ပြည်ခရိုင်တွင် မြို့နယ်(၄)မြို့နယ်ရှိပြီး ပြည်၊ ပေါက်ခေါင်း၊ ပန်းတောင်းနှင့် ရွှေတောင်မြို့နယ်တို့ဖြစ်ပါသည်။ ထိုမြို့နယ်များထဲတွင် ပြည်မြို့နယ်သည် စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးအရ အချက်အခြာကျသော မြို့နယ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး ရထားလမ်း၊ ကားလမ်းဆုံရာမြို့ဖြစ်ပါသည်။ သီးနှံများ ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားရာတွင် အဆင်ပြေစေရန် ပြည်ကုန်စည်ဒိုင်ကိုလည်း ဖွင့်လှစ်ရောင်းချ လျှက်ရှိသလို ဈေးများအနေဖြင့် ပြည်မြို့မစည်ပင်သာယာဈေးကြီး အပြင် ဈေးများ (၈)ဈေးဖြင့် ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားလျှက်ရှိကြပါသည်။ ထိုအပြင် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး အတွင်းရှိ ဒေသထုတ်ကုန်များကို တစ်နေရာတည်းတွင် တစ်စုတစ်စည်းတည်းဝယ်ယူရရှိနိုင်ရန်အတွက် ပြည်မြို့ ဗိုလ်ချုပ်မြင်းစီးကျောက်ရုပ်ရှေ့ရှိ ဗိုလ်ခံအဆောက်အဦတွင် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့၏လမ်းညွှန်မှုဖြင့် ဖွင့်လှစ်ရောင်းချလျက်ရှိရာ ယခုအချိန်တွင် တစ်နှစ်ပြည့်ရန် ရက်အနည်းငယ်သာ လိုတော့ပါသည်။ ထိုသို့ MSMEs ထုတ်ကုန်များကို စတင်ရောင်းချချိန်တွင် ပစ္စည်းအမျိုးအမည်ပေါင်း (၁၆၁)ခု ရောင်းချနိုင်ခဲ့ပြီး ယခုသက်တမ်း (၁)နှစ်ပြည့်ကာနီးကာလအပိုင်းအခြားတွင် ကုန်ပစ္စည်းအမျိုးအမည်ပေါင်း(၂၂၂)မျိုးတို့ဖြင့် ရောင်းချလျှက်ရှိ၍ ဒေသထုတ်ကုန်များ ရောင်းချမှု တိုးတက် လာကြောင်း သိရပါသည်။

            ပြည်ခရိုင်အတွင်းစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ် ရောင်းချလျက်ရှိသော ဒေသထုတ်ကုန်များမှာ ဆန်စပါး၊ ပဲမျိုးစုံနှင့် ဆီထွက်သီးနှံများ နှင့် ရာသီပေါ် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များနှင့် အသီးအနှံ များဖြစ်ကြပါသည်။ ထိုသီးနှံများကို မြို့နယ်များတွင် စိုက်ပျိုးကြပြီး ဒေသတွင်းစားသုံးမှုပိုလျှံမှသာ အခြားတိုင်းများနှင့် မြို့များသို့ တင်ပို့ရောင်းချကြပါသည်။ ပဲမျိုးစုံမှာ ဒေသအတွင်း စားသုံးမှုအပြင် ရန်ကုန်ဝယ်လက်များနှင့် မန္တလေးဝယ်လက်များမှ ဝယ်ယူမှုရှိပြီး ဆီထွက်သီးနှံမှာ ဒေသတွင်းရှိဆီစက်လုပ်ငန်းရှင်များမှ ဆီကြိတ်ရန်ဝယ်ယူမှုရှိပြီး ပိုလျှံပါက နယ်ဝယ်လက်များမှဝယ်ယူမှုရှိ၍ ပြည်မြို့တွင် ဒေသတွင်း စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သောထုတ်ကုန်များမှာ နေ့စဉ်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်းသိရသည်။

            ထိုအပြင် ပြည်မြို့အတွင်းရှိ အသေးစား၊ အငယ်စား၊ အလတ်စား MSMEs လုပ်ငန်းရှင်များမှ မိမိတို့၏ထုတ်ကုန်များဖြစ်သော ထမင်းသုတ်လုပ်ငန်းများ၊ ခေါက်ဆွဲလုပ်ငန်းများ၊ မုန့်ဟင်းခါး ဖတ်လုပ်ငန်းများ၊ ယိုမျိုးစုံလုပ်ငန်းများ၊ မြေပဲယို၊ နှမ်းယိုလုပ်ငန်းများ၊ ချင်းရှောက် လုပ်ငန်း များအပြင် လူသုံးကုန်ပစ္စည်းများကိုလည်းထုတ်လုပ်ရောင်းချကြပါသည်။ ထိုသို့ဒေသ ထုတ်ကုန် များကို လုပ်ငန်းရှင်များကထုတ်လုပ်၍ အနယ်နယ်အရပ်ရပ်သို့တင်ပို့ရောင်းချသဖြင့် ဝင်ငွေများစွာ ရရှိ၍ MSMEsလုပ်ငန်းများလည်းဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ ထိုသို့လုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်စေရေးအတွက် နိုင်ငံတော်အစိုးရမှလည်း အကူအညီအထောက်အပံ့များပေးပြီး အရောင်း စင်တာများကိုဖွင့်လှစ်၍ရောင်းချစေခြင်းဖြင့် မိမိတို့၏ ဒေသထုတ်ကုန်များကို တိုင်းတွင်းသာမကဘဲ တနိုင်ငံလုံးသိပြီး ရောင်းအားများလည်း တိုးတက်လာနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် မိမိတို့၏ ဒေသထုတ်ကုန်များအား တန်ဖိုးမြှင်တင်၍ တိုးတက်ထုတ်လုပ်လာနိုင်ပါက ပြည်တွင်းသာမကဘဲ ပြည်ပသို့သာ ဈေးကွက်ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လာနိုင်ပါက နိုင်ငံတော်အတွက်လည်း MSMEs လုပ်ငန်းများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာနိုင်သလို ထုတ်လုပ်သူလုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့်လည်း အကျိုးအမြတ်များစွာရရှိနိုင်မည်ဟုသိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)