ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

    မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မြင်းခြံခရိုင်၊ မြင်းခြံမြို့နယ်အတွင်းရှိ ဆီမီးခုံ၊ ရန္တပို၊ ဆင်ချောင်း၊ တလုပ်မြို့၊ သာပေါင်း၊ ခေါင်းကွဲ၊ ပတ္တာ၊ လေးအိမ်တန်း၊ ရှားတော၊ ဒေါင့်သစ်၊ လင့်ကြီး၊ သဲဖြူဝ၊ ထနောင်းကုန်း၊ ထနောင်းတိုင် စသည့်ကျေးရွာအုပ်စုများအတွင်းရှိ ဧရာဝတီမြစ်ရေဝင် မြစ်ရိုးတစ်လျှောက် သဲနုန်းမြေအမျိုးအစားဖြစ်သည့် ကိုင်းကျွန်းမြေများတွင် ဖူးစားပြောင်း၊ CPပြောင်း၊ ငရုတ်၊ ပဲမျိုးစုံနှင့် ကုန်စိမ်းသီးနှံမျိုးစုံကို စိုက်ပျိုးကြသလို ဆေးရွက်ကြီးကိုလည်း အားထားစိုက်ပျိုးထားကြောင်း သိရသည်။

အောက်တိုဘာလနှင့်နိုဝင်ဘာလများတွင် စတင်စိုက်ပျိုးခဲ့သည့် ဆေးရွက်ကြီးများသည် ဖေဖော်ဝါရီလ တတိယပတ်မှစတင်ခူးဆွတ်လျက်ရှိပြီး မတ်လအထိ ခူးဆွတ်ရိတ်သိမ်းသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ ဆေးရွက်ကြီးသည် မျိုးစေ့ကိုပျိုးထောင်စိုက်ပျိုးရပြီး ဒေသတွင်းပျိုးထောင်လေ့မရှိဘဲ ပျိုးပင်တစ်ပင်လျှင် (၁၈/၂၀)ကျပ်နှုန်းဖြင့် ပခုက္ကူမြို့နယ်သို့ သွားရောက်ဝယ်ယူကာ စိုက်ပျိုးကြ ကြောင်း၊ ရေလိုအပ်ပါကရေသွင်းစိုက်ပျိုးကြပြီး တစ်ဧကလျှင် ဆေးရွက်ကြီးပျိုးပင် ၅၅၀၀ မှ ၆၀၀၀ ခန့် စိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊ တစ်ဧက ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မြေပြုပြင်ခြင်း၊ သွင်းအားစု၊ ပျိုးပင်၊ လုပ်အားခအပါအဝင် စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းကြီးမြင့်မှုတို့ကြောင့် (၂၅၀၀၀၀၀)ကျပ်ခန့် ကုန်ကျ ကြောင်း၊ ပျမ်းမျှအထွက်နှုန်းအနေဖြင့် တစ်ဧကလျှင်ပိဿာ(၇၀၀)ခန့်ထွက်ရှိကြောင်း၊ ယခင်နှစ်တွင် ဆေးရွက်ကြီးတစ်ပိဿာလျှင် (၉၀၀၀)ကျပ်နှုန်းဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပါကြောင်း၊ ယခုအချိန် တွင် အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းလျက်ရှိသည့် ဆေးရွက်ကြီးစိုက်ခင်းများကို ရိတ်သိမ်းဆဲဖြစ်ပြီး စိုက်ခင်း များတွင် ရိတ်သိမ်းရန်ကျန်အပင်များနှင့် တလင်းတွင်အခြောက်လှန်းထားစဉ်ကာလအတွင်း ဆောင်းအကုန်နွေအကူး လေကြီးမိုးကြီး ရာသီဥတုဖျက်ဆီးမှုမရှိရန် မျှော်လင့်ပါကြောင်း၊  ယခင်နှစ် ဈေးနှုန်းအတိုင်း တစ်ဧကလျှင် (၆၃၀၀၀၀၀) ကျပ်ရရှိပါက တောင်သူအကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် (၃၈၀၀၀၀၀)ကျပ်ခန့်ရရှိမည်ဖြစ်ပါကြောင်း၊ ဈေးကွက်အနေဖြင့် အခြားမြို့များသို့ တင်ပို့ရောင်းချ ခြင်းမရှိဘဲ မြင်းခြံမြို့ရှိ ဆေးလိပ်ခုံများသို့သာ ရောင်းချရပါကြောင်းနှင့် ဆေးရွက်ကြီးအပင်များ အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းခဲ့သဖြင့် တောင်သူများ ဝမ်းသာအားရ ပျော်ရွှင်လျက်ရှိပါကြောင်း ဆေးရွက်ကြီး စိုက်တောင်သူတစ်ဦးထံမှ သိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

  မြင်းခြံမြို့နယ်အနေဖြင့် မိုးကြက်သွန်နီစိုက်ဧက (၅၆၃) ဧက ရှိပါသည်။ ဒီဇင်ဘာလ စတုတ္တပတ်မှစ၍  မိုးကြက်သွန်များဈေးကွက်အတွင်း ရောင်းလက် / ဝယ်လက် ပုံမှန်ရောင်းဝယ်နေ သည်မှာ ယနေ့ချိန်ထိတိုင်ဖြစ်ပါသည်။ မိုးကြက်သွန်နီသည် နွေကြက်သွန်ပင်လေးအပြီး ပေါ်သော သီးနှံတစ်ခုဖြစ်ပြီး နယ်ဈေးကွက်ကို အဓိကအားကိုးအားထားပြု ရောင်းဝယ်ရခြင်းဖြစ်ပါသည်။ နွေပင်လေးလိုအထားမခံ လှောင်လို့လဲမရ လေဝင်လေထွက်ကောင်းသည့်နေရာတွင် ခပ်ပြန့်ပြန့် လေးထားပြီး ဈေးကွက်တောင်းဆိုရာကို ဝယ်တင်စနစ်ဖြင့် ရောင်းဝယ်ရသောသီးနှံပင်ဖြစ် တယ်လို့သိရသည်။ ဈေးကွက်အနေဖြင့် အဝယ်လဲဖြိုင်သလို အဝင်လဲ လှိုင်သည်ကိုလည်း သိရသည်။ နေ့စဉ်ကုန်ချိန်အဝင် ကိုးသောင်းနှင့်တစ်သိန်း ပိဿာအကြားတွင် အဝင်ရှိပြီး ကုန်လက်ကျန်မရှိ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။ ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် အကြီးစ တစ်ပိဿာ ၂၁၀၀/- ကျပ် မှ ၂၃၀၀/- ကျပ်၊ အလတ်စ ၁၆၀၀/- ကျပ်မှ ၁၇၀၀/- ကျပ် ၊ အသေးစ ၅၀၀/-ကျပ်မှ၈၀၀/-ကျပ်ဈေးရှိကြောင်းသိရသည်။ ဖေဖော်ဝါရီ ဒုတိယပတ်ဈေးနှုန်းနှင့်နှိုင်းယှဉ်လျှင် ဈေးအနည်း ငယ်ကျဆင်းသွားကြောင်းသိရသည်။ မြင်းခြံမြို့အတွင်းသို့ ရောက်ရှိလာသော မိုးကြက် သွန်နီများသည် အရောင်လှအမြိတ်လှမည်ဆိုလျှင် ဈေးကောင်းလည်းပိုရသည်ဟု ကြက်သွန်နီ စိုက်တောင်သူတစ်ဦးထံမှ သိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

 ဗောက်သီးကို ဖောင်ဖောင်သီး၊ ဗောက်လောက်သီး၊ ဘောင်ဘောင်သီး စသဖြင့် ခေါ်ဆို ကြပါသည်။ ဗောက်သီးကို အင်္ဂလိပ်လို Ground Cherry ဟုခေါ်ပြီး သိပ္ပံနာမည်ကတော့ Physalis Peruviana ဟုခေါ်ဆိုပါသည်။ အခြားဒေသများတွင် Cape Gooseberry ဟုလည်း ခေါ်ဆိုကြောင်း လေ့လာသိရှိရပါသည်။ ဗောက်ပင်မှာ အရိုင်းနှင့်အယဉ်ဟူ၍(၂)မျိုးရှိသော်လည်း ပါဝင်သည့် ဗီတာမင် နှင့်အာနိသင်များမှာ တူသည်ဟုပြော၍ရပါသည်။ တစ်ရာသီခံပင်ပျော့အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး (ခရမ်းပင်၊ ခရမ်းချဉ်ပင်၊ သခွားပင်) စသည့်အမျိုးအစားထဲတွင် ပါဝင်ပါသည်။ ဗောက်သီးကို နိုင်ငံတော်တော် များများတွင် စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးကြပါသည်။ ဗောက်ပင်အရိုင်းများကို မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းတွင် အများဆုံး တွေ့ရလေ့ရှိပြီး ပြင်ဦးလွင်နှင့် ရှမ်းပြည်ဘက်တွင် ပိုမိုပေါက်ရောက်ပါသည်။ မျိုးစိတ် စုစုပေါင်း (၇၀)ဝန်းကျင်ရှိပြီး အအေးပိုင်းတွင် ပေါက်ရောက်သော ဗောက်သီးများတွင် အလုံးအရွယ်အစား ပိုကြီးပြီး အရောင်ပိုရင့်တတ်သည်ဟုသိရှိရပါသည်။  စိုက်ပျိုးသည့်နိုင်ငံနှင့်မျိုးစိတ်ကိုလိုက်၍ အသီးအရောင် ကာလာနှင့် အသုံးပြုပုံများကွဲပြားပါသည်။

                   ဗောက်သီးတွင်  Vitamin -A, Vitamin -C,Vitamin-B1,B2,B3,B12 တွေအပြင် Fiber ဓာတ်များစွာပါဝင်ပါသည်။ မိမိတို့နိုင်ငံအတွင်း ဗောက်သီးကို အစိမ်းစားကြသလို အခြားနိုင်ငံများ၌ Pie/ Tart နှင့်ကိတ်မုန့်များပြုလုပ်ရာတွင်လည်း  ထည့်၍စားသုံးကြကြောင်း သိရှိရပါသည်။ စပျစ်သီးခြောက်ကဲ့သို့ ပြုလုပ်ပြီးစား၍လည်းရပါသည်။ ဗောက်သီးတွင် သံပုရာသီးထက် ဗီတာမင်စီ နှစ်ဆနီးပါးပါဝင်ပါသည်။ ဗောက်သီးကိုစားသုံးပေးခြင်းဖြင့် ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို တိုးမြှင့်ပေးနိုင်ခြင်း၊ မျက်စိရောဂါကာကွယ်နိုင်စွမ်း ရှိခြင်း၊ အသည်းကျန်းမာစေခြင်း၊ နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းရောဂါ၊  လေဖြတ်ခြင်းနှင့်  ကင်ဆာရောဂါများကို  ကာကွယ်ပေးခြင်း၊ အအေးမိတုပ်ကွေးရောဂါများကို သက်သာစေခြင်း၊ ကျောက်ကပ်ကို ကျန်းမာရေး ကောင်းမွန်စေခြင်း၊  အမြင်အာရုံကောင်းမွန်စေခြင်း၊ ဘက်တီးရီးယားများကို သေစေနိုင်ခြင်း၊ အရိုးများကို ကြံ့ခိုင်သန်စွမ်းစေခြင်း၊ Melatonin ပါဝင်သည့်အတွက် ကောင်းမွန်စွာအိပ်ပျော်နိုင်ခြင်း၊ Pectin ပါဝင်သဖြင့် အစာချေအူလမ်းကြောင်း၏ လုပ်ဆောင်မှုများကို အဆင်ပြေချောမွေ့စေပြီး ဝမ်းမချုပ်အောင် ကာကွယ်ပေးသည့် အမျှင်ဓာတ်များစွာ ပါဝင်ပါသည်။                                              

                   တိရစ္ဆာန်မွေးမြူသူတို့သည် ရှေးနှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက ဗောက်ပင်ကို ကျွဲ၊ နွား၊ ဆိတ်၊ ဝက် စသည့် တိရစ္ဆာန်တို့၏ ခန္ဓာဗေဒဓာတ်သဘာဝများကို ထိန်းညှိပေးသော အပင်အဖြစ် အသုံးပြု ခဲ့ခြင်းကြောင့် မွေးမြူရေးအတွက်လည်း အရေးပါသောအပင်တစ်မျိုးဖြစ်ပါသည်။ မမှည့်သေးသော ဗောက်သီးတွင် ဓာတ်မတည့်မှုကိုဖြစ်စေနိုင်သည့် အဆိပ်ရှိသည့် alkaloid အနည်းငယ်ပါဝင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဗောက်သီးကိုကောင်းစွာမရင့်မှည့်မီ မစားသုံးသင့်ကြောင်းသိရပါသည်။ ထို့အပြင် ချယ်ရီသီး မျိုးရင်းဝင်၊ ဘယ်ရီသီးမျိုးရင်းဝင်အသီးများ၊ ဗီတာမင်စီ၊ ဗီတာမင်အေတို့နှင့် ဓာတ်မတည့်သူများအနေနဲ့လည်း မစားသုံးသင့်ကြောင်းသိရပါသည်။

                        ယခုနှစ်  ဖေဖော်ဝါရီလတွင် မန္တလေးမြို့ဈေးကွက်အတွင်း ဗောက်သီးတစ်ပိဿာလျှင် ၁၁၀၀ဝိ/- ၁၂၀၀ဝိ/-ခန့် ရှိကြောင်းသိရပြီး စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးမည်ဆိုပါက စိုက်ပျိုးသူ တောင်သူများ အနေဖြင့် ဝင်ငွေတိုးပွားလာမည်ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဗောက်သီးပင်သည် ကျန်းမာရေးအတွက် အကျိုးပြုသော သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်ပါကြောင်းနှင့် ဗောက်သီးနှင့် ဓာတ်မတည့်သူများအနေဖြင့်လည်း ဆင်ခြင်၍ သတိပြုသင့်ပါကြောင်း လေ့လာသိရှိရသည်များကိုရေးသား တင်ပြလိုက်ရပေသည်။

DOCA(မန္တလေး)

              မန္တလေးမြို့အတွင်းသို့ ကြံထွက်ရှိရာဒေသများဖြစ်ကြသည့် ကသာ၊ ထီးချိုင့်၊ တွင်းငယ်၊ မတ္တရာမြို့အနီးရှိ တံငါရွာ၊ ပြင်ဦးလွင်၊ ရှမ်းမြောက်တို့မှ ပွက်သား(ခေါ်)သကာရည်များကို ကြံစိုက်တောင်သူများကိုယ်တိုင်ချက်၍ တင်ပို့ရောင်းချကြသည်။ ပွက်သားအသစ်များ ဝင်ရောက်လျက်ရှိသော်လည်း သကြားဈေးများတက်လျက်ရှိသည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စတုတ္ထပတ်တွင် ပွက်သား တစ်ပိဿာလျှင်(၂၂၀၀)၊ ပေါင်းသကြားတစ်ပိဿာလျှင်(၃၉၅၀/၃၉၈၀)ကျပ်၊ ခါသကြား တစ်ပိဿာ လျှင်(၃၉၂၀)ကျပ် အထိအရောင်းအဝယ်ရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ စတုတ္ထပတ်တွင် ပွက်သားတစ်ပိဿာ လျှင်(၂၈၀၀/၃၀၀၀)ကျပ်၊ ပေါင်းသကြားတစ်ပိဿာလျှင်(၄၈၅၀/၄၉၅၀/၅၀၀၀)ကျပ်၊ ခါသကြား တစ်ပိဿာလျှင်(၃၈၀၀/၄၀၀၀)ကျပ် သကြားနှင့်သကာရည်ကုန်စည်ဒိုင်နေ့စဉ်ပေါက်ဈေးတို့ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိသည်။ မတ်လကဲ့သို့ နွေရာသီအချိန်တွင် အခြားလများနှင့်မတူပဲ အချိုရည်လုပ်ငန်းများ ပိုမိုထုတ်လျှက်ရှိပြီး သကြားအရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိသည်။ မုန့်မျိုးစုံလုပ်ငန်း၊ နို့ချက်လုပ်ငန်း၊ ယိုစုံလုပ်ငန်း၊ အရက်ချက်လုပ်ငန်းတို့မှာ ပုံမှန်လုပ်ကိုင်ကြောင်း သိရှိရပြီး သယ်ယူစရိတ်ကြီးမားခြင်းတို့ကြောင့် ပွက်သားအသစ်ထွက်သော်လည်း သကြားဈေးမှာ တက်လျှက်ရှိကြောင်း သကြားနှင့်သကာရည်ကုန်စည်ဒိုင်အသင်းမှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

          မြင်းခြံခရိုင်၊ မြင်းခြံမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာများသည် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးကိုအခြေခံ၍ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပြုလုပ်ကိုင်ကြပြီး သီးနှံမျိုးစုံစိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာ စားဖိုဆောင်သီးနှံတစ်မျိုး ဖြစ်သော ငရုပ်သီးကို မြင်းခြံမြို့နယ်တွင်( ၈၆၀   )ဧက စိုက်ပျိုးထားကြောင်း ခရိုင်ကြေးတိုင်နှင့် မြေစာရင်းဦးစီးဌာန စာရင်းများအရသိရသည်။ ငရုပ်တွင် ကျွန်းလေးငရုပ်နှင့်မိုးတောင်ငရုပ် (ကျွန်းပေါလော)ဟူ၍ နှစ်မျိုး ရှိပြီး ကျွန်းလေးသည် အပု ၊ အပွ ဖြစ်ပြီး မိုးတောင်ငရုပ်သည် အရှည်ဖြစ်ကြောင်း အရောင်တင်မှုံ့ ၊ ငရုပ်သီးမှုံ့ပြုလုပ်သူများဝယ်ယူသုံးစွဲကြသည်ဟု သိရသည်။ စိုက်ပျိုးကာလအနေဖြင့် စက်တင်ဘာနှင့် အောက်တိုဘာလများတွင်စိုက်ပျိုးကြပြီး ဖေဖော်ဝါရီနှင့် မတ်လတွင်ထွက်ပေါ်ကြောင်း တစ်ဧက လျှင် ၈၀-၉၀ တင်း ထွက်ရှိကြောင်း ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် ငရုပ်ဟောင်းတစ်ပိဿာလျှင်ငွေကျပ် ၈၀၀၀-၉၀၀၀ (အရောင်မလှ) အသစ်တစ်ပိဿာလျှင်ငွေကျပ် ၁၀၀၀၀-၁၁၀၀၀  ဈေးရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)