ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

            ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ မအူပင်ခရိုင်၊ ဓနုဖြူမြို့နယ်တွင် ဗူးပင်စိုက်ပျိုး၍ ဗူးသီးထွက်ရှိနေပြီး ရန်ကုန်သို့ တင်ပို့လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။  ဓနုဖြူမြို့နယ်တွင် ဟင်းသီးဟင်းရွက်သီးနှံစုံကို ဆောင်း၊ နွေရာသီတို့တွင် စိုက်ပျိုးတောင်သူများပေါများကြောင်း သိရသည်။

            စိုက်ပျိုးမှုအနေဖြင့် ဗမာမျိုးဗူးကိုသာစိုက်ပျိုးပြီး မြို့နယ်အတွင်း ဝယ်ယူ၍ ရရှိသည်။  ဗူးမျိုးစေ့ ၂၀စေ့ပါ တစ်ထုတ်ကို ၁၅၀၀၀ကျပ် ဝယ်ယူပြီးစိုက်ပျိုးကြောင်း၊ နှစ်စဉ်စိုက်ပျိုးလာ၍ ဗူးပင်မှ မျိုးစေ့ခံ၍ နှစ်စဉ် ဗူးမျိုးစေ့ပါရောင်းချနေပြီး ဗူးစေ့ ၁စေ့ကို ၃၀၀ ကျပ်ထိဈေးရရှိသည်။  စိုက်ပျိုးရာတွင် စင်တင်စိုက်ပျိုးခြင်းနည်းဖြင့်သာ စိုက်ပျိုးကြသည်။ အခြားသော ဗူးစိုက်ပျိုးသူများက မြေချစင်မဲ့စိုက်ပျိုးခြင်းလဲရှိကြောင်း၊ စင်ထိုးစိုက်ပျိုးပါက ဝါးစင်သည် ၂နှစ်အတွင်း ပြန်လည်အသုံးပြု၍ ရရှိကြောင်းသိရသည်၊ ဗူးသက်တမ်းမှာ ၂၀၂၄ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် စိုက်ပျိုးပါက ၂၀၂၅ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလမှ မေလအထိထွက်ရှိကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးရာတွင် ၀.၃၀ ဧကတွင် အပင်ရေ ၅၀ ခန့် စိုက်ပျိုးပြီး  ၂လခွဲ အကြာတွင် အသီး စတင်ခူးရကြောင်း ဗူး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျ စရိတ်အနေဖြင့် မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခ၊ ဝါး ဖိုး အပါအဝင် ငွေကျပ် ၁၈၀၀၀၀ခန့် ကုန်ကျကြောင်း၊ ၁လကို ၄ကြိမ်ခူးရပြီး ၁ကြိမ်ခူးလျှင် ၅၀လုံးခန့်ထွက်ရှိသည်။ ၄လအကြာအထိ အသီးလှိုင်လှိုင်ထွက်ရှိသောကြောင့်  ဗူးသီးထွက်ရှိမှု  အလုံး ၄၀၀-၅၀၀ ထိ ထွက်ရှိကြောင်းသိရသည်။

            ယခု ဗူးသီးဈေးနှုန်းအနေဖြင့် အလုံးကြီး(၁)လုံးလျှင် (၁၅၀၀-၂၀၀၀)ကျပ်ဖြင့် လက်ကားဈေးရောင်းချ ရပြီး  ရန်ကုန်တင်ပို့မည်ဆိုပါက ဗူးသီးတစ်လုံး ၁၀၀၀ ကျပ်ဖြင့် တင်ပို့ရောင်းချရသည်။    အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် ယခုနှစ်တွင်  ၃၅၀၀၀၀-၄၀၀၀၀၀ကျပ် နီးပါး အကျိုးအမြတ်ရရှိ၍ ဗူးပင်စိုက်သူများ စီးပွာဖြစ်အဆင်ပြေလျက် ရှိကြောင်း၊   ဈေးကွက်တင်ပို့မှုအနေဖြင့် ရန်ကုန်သို့ အဓိကထားတင်ပို့ပြီး  မြို့နယ်တွင်းနှင့် ပန်းတနော် မြို့များရှိ ဗူးသီးကျော်သူများထံသို့လဲ တင်ပို့ရောင်းချရပြီး ဗူးပင်စိုက်ပျိုးမှု ကုန်ကျစရိတ်သက်သာ၍ အကျိုးအမြတ်ရရှိ၍  နှစ်စဉ်စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

            မြန်မာလူမျိုးများသည် ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ သား၊ ငါး၊ များကို မိသားစု ထမင်းဝိုင်တွင် စုံလင်စွာဖြင့် စားသောက်နေထိုင်ကြသည်။ အတို့အမြုတ် ငပိ ရေဖြင့် ထမင်းစားကြပြီး သား၊ငါးကို အဓိကဟင်းလျာဖြင့် စားလေ့ရှိသည်။ ဟင်းသီးဟင်းရွက်သည် လူခန္ဓာကိုယ်အတွက် အဟာရဓါတ်ပြုခြင်းကြောင့် စားသုံးသင့်သည်။ ဟင်းသီးဟင်းရွက်များကို ဓနုဖြူမြို့နယ်တွင် နှစ်စဉ်စိုက်ဧက (၆၅၇၉) ဧက စိုက်ပျိုးလျှက်ရှိပြီး တပိုင်တစ်နိုင် စိုက်ပျိုးမှုမှ စီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးခြင်းများလည်းရှိကြောင်း လေ့လာသိရှိရသည်။

            ဟင်းသီးဟင်းရွက် စိုက်ဧကများထဲမှ ၁၇ရပ်ကွက် ဓနုဖြူမြို့ ရှိ ဦးအေးလွင်၏ ခရမ်းကျွတ်သီး ၀.၅၀ ဧက စိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှုကို ကွင်းဆင်းလေ့လာခဲ့သည်။ စိုက်ပျိုးမှုအနေဖြင့် ပဒေသာ ခရမ်းကျွတ်သီး (ထိုင်ဝမ်) မျိုးကို  ဓနုဖြူမြို့နယ် စိုက်ပျိုးသီးနှံအရောင်းဆိုင်များမှ ဝယ်ယူစိုက်ပျိုးသည်။ ၂၀၂၄ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် စတင်စိုက်ပျိုးပြီး ၂လအကြာတွင် အသီးစတင်ထွက်ရှိပြီး   ၂၀၂၅ခုနှစ်  ဇန်နဝါရီလမှ မေလ အထိ  ခရမ်းကျွတ်သီး ၅လ အကြာထိ ထွက်ရှိသည်။ ထွက်ရှိမှု အနေဖြင့် ၅ ရက် တကြိမ် ခူးဆွပ်ရပြီး အလုံရေ ၁၅၀၀ ခန့် ခူးရသည်။ ၅လအတွင်း ခရမ်းကျွတ်သီး ထွက်ရှိမှု ၄၀၀၀၀ ခန့် ခူးဆွပ်ရရှိသည်။  စိုက်ပျိုးမှု ကုန်ကျစရိတ် ၀.၅၀ ဧက တွင် ၅၀၀၀၀၀ကျပ် ကုန်ကျကြောင်းသိရသည်။

            ခရမ်’ကျွတ်သီး ရောင်းချမှု ဈေးနှုန်း အနေဖြင့်  အလုံး ၁၀၀၀ ကို ငွေကျပ် ၅၀၀၀၀ဖြင့် လက်ကား ရောင်းချသည်။ စိုက်ဧက အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် ငွေကျပ် ၁၅၀၀၀၀၀ အကျိုးအမြတ်ရရှိသဖြင့် တပိုင်တစ်နိုင် စိုက်ပျိုးမှုမှ မိသားစုအပိုဝင်ငွေရရှိသဖြင့် စိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး  ဒေသတွင်းကုန်စိမ်းရောင်းချသူထံသို့  ဖြန့်ဖြူးရောင်းချပြီး ကုန်သည်များမှ တဆင့် ရန်ကုန်ဈေးကွက်သို့ တင်ပို့ကြောင်း စိုက်ပျိုးသူထံမှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

တောင်ကြီးမြို့ရှိ သစ်သီးဝလံဈေးကွက်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ မိတ္ထီလာမြို့၊ ပျော်ဘွယ်မြို့များမှ ဝင်ရောက်လာသည့် စပျစ်သီးများကို အမှတ်(၅)ဈေး၊ စဝ်စံထွန်းဈေး နှင့် မြို့မဈေးတို့၌ အများအပြားရောင်းချလျက်ရှိနေပါသည်။ ယခုလအတွင်း၌ ဈေးကွက်အတွင်းဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသော စပျစ်သီးဈေးနှုန်းများမှာ ခရမ်းရောင် အလုံး(ဝိုင်း) ၂၅ ကျပ်သားလျှင် (၅၀၀၀) ကျပ်၊ ခရမ်းရောင် (အချွန်)သီး မှာ အလုံးအကြီး/အသေး အပေါ်မူတည်၍ ၂၅ ကျပ်သားလျှင် (၅၀၀၀-၈၀၀၀-၁၀၀၀၀) ကျပ်အထိရောင်းချလျက်ရှိပြီး နို့စပျစ်အစိမ်းရောင်အစေ့လွတ်(အဝိုင်း)သီး မှာ ၂၅ ကျပ်သားလျှင် (၁၀၀၀၀) ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချကြောင်း သိရပါသည်။

DOCA(ရှမ်း)

        နံနံပင်ကို ဟင်းချက်ရာတွင် အမွှေးအကြိုင်တစ်ခုအဖြင့် အသုံးပြုပြီး နံနံအစေ့ကိုလည်း ဟင်းခပ်မဆလာအဖြစ် အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ မြန်မာဟင်းများတွင်သာမက မုန့်ဟင်းခါး၊ အသုပ်စုံ၊ အုန်းနို့ခေါက်ဆွဲတို့တွင်လည်း နံနံပင်ကို အသုံးပြုကြပါသည်။ နံနံပင်သည် ဆောင်းရာသီတွင် အထူးဖြစ်ထွန်းပြီး ကျန်ရာသီများတွင်ရှားပါးကာ ဈေးကြီးပေးဝယ်ရပါသည်။ ရေမဝပ်သောနုံးမြေသည် နံနံစိုက်ပျိုးရန် အသင့်တော်ဆုံးဖြစ်ပါသည်။ ရွှံ့စေးဆန်သောမြေနှင့်သဲမြေများ၌ နွားချေး၊ မြေဆွေး၊ ဖွဲပြာတို့ကိုထည့်၍ သင့်တော်သည့် မြေအနေအထားရအောင်ပြုပြင်၍ စိုက်ပျိုးနိုင်ပါသည်။ နံနံပင်ကို ဘောင်များပြုလုပ်၍စိုက်ပျိုးပါက အထူးကောင်းမွန်ပါသည်။ ဘောင်များကို(၄-၅)လက်အမြင့်ပြုလုပ်ပြီး (၂-၃)ပေ အကျယ်ဖြင့် အရှည်ကို အလိုရှိသလောက်ထားကာစိုက်ပျိုးနိုင်ပါသည်။ နံနံစေ့မစိုက်ခင် မြန်မြန်အပင်ပေါက်ရန် ရေတွင်(၂၄)နာရီကြာစိမ်ထားပေးရပါသည်။ အစေ့ကိုရေမစိမ်အိတ်ပေါ်တွင်တင်၍ ပုလင်းဖြင့်နှစ်ခြမ်းကွဲသွားအောင်ခြမ်းထားရပါမည်။ (၂၄)နာရီကြာရေစိမ်ပေးပြီးလျှင် နံနံအစေ့ကိုဆယ်ထားရပါမည်။ နံနံစေ့ထည့်စိုက်ရန် ဘောင်ပေါ်တွင်အတန်းဆွဲ၍ထည့်စိုက်ထားရပါသည်။ နံနံစိုက်ပျိုးပြီးသောအခါတွင် နွားချေးအမှုန့်၊ ကြက်ချေးအမှုန့်နှင့်မြေဆွေးတို့ကိုဘောင်ပေါ်မှာအုပ်ထားပေးပြီးရေများလောင်းပေးရပါသည်။စိုက်ပျိုးပြီးပါကရေကိုလျော့ပြီးလောင်းပေးရပါသည်။ အပင်ငယ်များပေါက်လာချိန်တွင် ရေများများလောင်းပါကခါးရိရောဂါဖြစ်စေနိုင်ပါသည်။          အပင်ငယ်များပေါက်လာပြီးနောက် နှစ်ပတ်အကြာတွင်ပုလဲမြေဩဇာကိုပတ်ဖျန်းပေးခြင်း ဖြင့်အပင်များပို၍သန်မာလာစေပါသည်။ နံနံမျိုးစေ့ထုတ်ယူမည်ဆိုပါက ဆောင်းရာသီ၊ နိုဝင်ဘာလ တွင်အပင်များကိုဘောင်ဖြင့် သီးသန့်ရွှေ့ပြောင်းစိုက်ထားရပါသည်။ ပင်ကြား၊ တန်းကြား (၆) လက်မခန့်ခွာ၍ စိုက်ထားလျှင်ပန်းများပွင့်လာပြီး နံနံသီးများသီးလာပါသည်။ နံနံသီးများမှည့်လာလျှင်အပင်များကို ရိတ်သိမ်းပြီးအစေ့များကိုချွေယူ၍ရနိုင်ပါသည်။

DOCA(ရှမ်း)

          မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ပခုက္ကူမြို့တွင် စိုက်ပျိုးရေးထွက်သီးနှံများအပြင် ဒေသထွက် ကုန်များစွာလည်း အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိရာ ထုတ်ကုန်များစွာအနက်မှ မြေပဲဆီသန့်ထုတ်လုပ် ရောင်းချမှုကို အဓိကထားလုပ်ကိုင်ကြပြီး ဒေသအနှံ့အပြားသို့ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားလျက်ရှိရာ ယခု အချိန်တွင်စားသုံးသူများမှ မြေပဲဆီသုံးစွဲမှုများပြီး ပြည်တွင်းပဲဆီလိုအပ်ချက်များ မြင့်မားနေသော ကြောင့် ဆီစက်များ အားလုံးနီးပါးလည်ပတ်လျက်ရှိရာ ဆီကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ်ခြင်းမှထွက်ရှိသော မြေပဲ ဖတ်များလည်း ဈေးကွက်တွင် တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း ဆီစက် လုပ်ငန်းရှင်များထံမှ သိရသည်။

          ဈေးနှုန်းဈေးကွက်အနေဖြင့် ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ(တတိယပတ်)တွင် ပဲဖတ်တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၅၈၀၀-၆၀၀၀)ဈေးဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိပြီး ယခင်ဇန်နဝါရီလ(တတိယပတ်)တွင် ပဲဖတ်တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၅၉၀၀-၆၀၅၀)ဖြစ်၍ ဈေးနှိုင်းယှဉ်ပါက တစ်လအတွင်း ပဲဖတ်တစ်ပိဿာ လျှင် ကျပ်(၅၀)ခန့်ဈေးအနည်းငယ်ကျဆင်းပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဈေးကွက်အနေဖြင့် ပခုက္ကူ ဒေသထွက်ပဲဖတ်များကို ဒေသတွင်းစားသုံးမှုများအပြင် တိရိစ္ဆာန်အစားအစာအဖြစ် မွေးမြူရေး လုပ်ငန်းရှင်များမှဝယ်ယူခြင်းနှင့် မြန်မာနိုင်ငံအောက်ပိုင်းဒေသရှိ ငါးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းရှင်များမှလည်း ဝယ်ယူကြောင်း သိရသည်။

          ပြည်တွင်းမွေးမြူရေးအစားအစာဈေးကွက်တွင် ပဲဖတ်ဝယ်လိုအားကောင်းခြင်းအပြင် စားသုံးမှု အနေဖြင့် ပခုက္ကူမြို့တွင် မြေပဲဆီထုတ်လုပ်မှုမှ ရရှိသောမြေပဲဖတ်ကို ကုန်ကြမ်းမှတစ်ဆင့် တန်ဖိုးမြှင့် ထုတ်ကုန်နှမ်းဖတ်ချဉ်အဖြစ်ပြုလုပ်၍ ထုတ်လုပ်ရောင်းချရာမှာလည်း စားသုံးသူဈေးကွက်ကောင်းမွန် ခြင်းကြောင့် ပဲဖတ်အဝယ်လိုက်ပြီး အရောင်းအဝယ်သွက်ခြင်းအပြင် ပြည်တွင်းငါးမွေးမြူရေး၊ ဝက်မွေး မြူရေးလုပ်ငန်းများမှလည်း တိရိစ္ဆာန်အစာများတွင် ရောစပ်အသုံးပြုပြီး စိုက်ပျိုးရေးတောင်သူများမှ လည်း သီးနှံစိုက်ခင်းများတွင် သွင်းအားစုအဖြစ် အမှုန့်ကြိတ်ပြီးသုံးစွဲရန် ဝယ်ယူမှုများလျက်ရှိခြင်းနှင့် မြို့ပေါ်ရှိ ဆီစက်လုပ်ငန်းရှင်များမှလည်း စက်ကြီးများဖြင့် ဆီပြန်လည်ထုတ်လုပ်ရန်အတွက် ဆုံပဲဖတ် ခွေများကို ပြန်လည်ဝယ်ယူမှုများ၍ ပဲဖတ်မှာအရောင်းအဝယ်သွက်ပြီး ဈေးအမြင့်ဖြင့် အရောင်းအဝယ် ဖြစ်ကြောင်း ဈေးကွက်မှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)