ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

     မွန်ပြည်နယ်၊ ကျိုက်ထို၊ ဘီးလင်း၊ ကျိုက်မရော၊ မုဒုံ၊ ရေး စသည့်မြို့နယ်များတွင် နာနတ်သီးပင်များကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြသည်။  နာနတ်သီးပင်များ စိုက်ပျိုးရာတွင် ရော်ဘာပင် တန်းများကြားတွင် သီးညှပ်စိုက်ပျိုး၍ စိုက်ပျိုးမှုဖြစ်ထွန်းသည်။

     ယခုနှစ်တွင် နာနတ်သီးမှည့်များ ဈေးကောင်းရရှိပြီး အရောင်းအဝယ်ကောင်းများ ရရှိနေသည်။  မြို့နယ်များ စိုက်ခင်းများမှ ထွက်ရှိသော နာနတ်သီးဈေးနှုန်းများမှာ အသီး အရွယ်အစား အပေါ်မူတည်၍ ဈေးနှုန်းကွာဟမှုရှိသည်။ နာနတ်သီးဈေးနှုန်းများမှာ အလုံးကြီး တစ်လုံးလျှင် ၃၀၀၀ ကျပ်၊ အလတ် တစ်လုံးလျှင်  ၂၅၀၀ ကျပ်မှ ၂၀၀၀ ကျပ်ထိ၊ အသေး တစ်လုံးလျှင် ၁၈၀၀ ကျပ်မှ ၁၅၀၀ ကျပ်ထိ ဈေးကောင်းရရှိနေသည်။

    နာနတ်သီးရောင်းချသူများက နာနတ်သီးခြံများသို့ လာရောက်ဝယ်ယူ၍ ဒေသတွင်း ဈေးကွက်နှင့် အခြားမြို့များသို့ တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိသည်။ ယခုနှစ်မိုးဦးကာလတွင် မွန်ပြည်နယ် ဒေသထွက် နာနတ်သီးများ ဈေးကွက်အတွင်း အရောင်းအဝယ်သွက်လျက် ရှိကြောင်း သစ်သီးဝလံ ရောင်းချသူများထံမှ သိရှိရသည်။

     နာနတ်သီးမှာ ကျန်းမာရေးအနေဖြင့် ရင်ကိုအေးမြစေသော ကိုလက်စထရောပါဝင်မှု နည်းပါးပြီး လူသားတို့ ကျန်မာရေးအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော ဗီတာမင်နှင့် သတ္ထုဓာတ်တို့ စုပေါင်းပါဝင်နေပါသည်။ ချိုမွှေးအရသာရှိပြီး ကျန်းမာရေးအတွက်လည်း အကျိုးများလှသော ရာသီစာ နာနတ်သီးများကို စားသုံးသူများပြားသည်။ နာနတ်သီးကို သဘာဝအတိုင်း စားသုံးခြင်း၊ ဖျော်ရည်ပြုလုပ်၍နာနတ်သီးထဲမှာပါဝင်တဲ့ ဗီတာမင်စီက ဆံပင်ကျွတ်တာ၊ ဆံပင်ကျဲတာ၊ ဆံပင်အဖျားနှစ်ခွဖြစ်တာ ကာကွယ်ပေးပြီး ဆံပင်ထူစေပြီး နာနတ်သီးထဲမှာ ပါဝင်တဲ့ ဗီတာမင်စီ၊ ဘရိုမီလင်အင်ဇိုင်းတို့က ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင် အာနိသင်နဲ့ရောင်ရမ်းမှုကို လျော့နည်းစေသောအာနိသင်အပြင်  ဦးရေပြားပိုးဝင်ရောက်မှုကို  တားဆီးပေးလို့ ဆံပင်ကျွတ်တာ၊ဆံပင်ကျဲတာ၊       ဆံပင်အဖျားနှစ်ခွဖြစ်တာ ကာကွယ်ပေးသော အကျိုးများဖြစ်စေသည်ဟု သိရှိရသည်။

DOCA (မွန်)

      မော်လမြိုင်ဒေသထွက် ရင်ကွဲသရက်သီး ဈေးကောင်းရရှိနေသည်။ ရင်ကွဲသီး သရက်မျိုးသည် မွန်ဒေသထွက် သရက်သီးမျိုးနွယ်(၁၂၅)မျိုးအနက် လူကြိုက်အများ ဆုံးနှင့်အသီးထွက် အကောင်းဆုံးဖြစ်သော သရက်မျိုးဖြစ်သည်။ ယခင်လများ (ဇွန်လ၊ ဇူလိုင်)တွင် ရင်ကွဲသရက်သီး လှိုင်လှိုင်ထွက်ရှိခဲ့သည်။ သို့သော်  ဩဂုတ်လဆန်းတွင် အသီးသီးနှုန်းလျော့နည်းလာ၍ ဈေးကွက်အတွင်း ဈေးနှုန်းမြင့်တက်လာပြီး အသီးရောင်း ချမှုနည်းပါးလာပါသည်။

          ယခု ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ(တတိယပတ်)တွင် ရင်ကွဲသရက်သီး ဈေးနှုန်းအခြေ အနေမှာ ရင်ကွဲသရက်သီး အစိမ်းအချော အကြီးတစ်လုံးလျှင် (၅၅၀)ကျပ်၊ အသေး တစ်လုံးလျှင်(၄၅၀)ကျပ်ဖြစ်သည်။ ရင်ကွဲသရက်သီးအမှည့် အကြီးတစ်လုံးလျှင် (၉၀၀) ကျပ်၊ အသေးတစ်လုံးလျှင် (၈၀၀)ကျပ် ဖြစ်သည်။ စားသုံးသူအနေဖြင့် ဒေသအသီး ရင်ကွဲမျိုးကို ကြိုက်နှစ်သက်သောကြောင့် ဈေးကောင်းပေးဝယ် စားသုံးကြကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA (မွန်)

    မအူပင်ခရိုင်၊ ဓနုဖြူမြို့နယ်ဦ မြို့မဈေးနှင့် ဇကာကြီးဈေးတွင် ကုန်စိမ်းမျိုးစုံရောင်းချသူများ ယခင်ကရက်တွေထက် ပိုမိုရောင်းအားကောင်း ဈေးကွက်အတွင်း ဩဂုတ်လ စတုတ္ထပါတ် ကွင်းဆင်းစစ်ဆေးဆောင်ရွက်ရာ ကုန်စိမ်းရောင်းချသူထံမှ သိရသည်။

    စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ စည်ပင်သာယာရေးအဖွဲ့၊ ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာန၊ တိမွေးကု ဌာနတို့ ပူးပေါင်း၍ အပါတ်စဉ် လစဉ် ကွင်းဆင်းစစ်ဆေးဆောင်ရွက် ခြင်းလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက် လျက်ရှိပြီး စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနမှ ကုန်စည်များတွင် ကုန်အညွှန်အမှတ် အသားစစ်ဆေးခြင်း၊ ဒေသတွင် ကုန်စည်များ၊ သားငါး၊ အသီးအရွက်၊ အခြေခံစားသောက်ကုန် ဈေးနှုန်းများ စာရင်းကောက်ယူစုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်း၊ တိမွေးကုဌာနမှ သားငါး အေးခဲသာများရောင်းချခြင်းမပြုရန်၊ မှန်ကန်သောဈေးဖြင့်အလေးချိန်ပြည့်ဝစွာ ရောင်းချရန် စစ်ဆေးခြင်း၊ စည်ပင်သာယာရေးအဖွဲ့မှ စည်ပင်သာယာနယ်နိမိတ်အတွင်း ရောင်းချသူ ဈေးသည်များ လုပ်ငန်းလိုင်စင်နှင့် သား၊ များကို လေလံဈေးဖြင့်သာ ဈေးနှုန်းမှန်ကန်၊ အလေးချိန်ပြည့်ဝစွာရောင်းချရန် စစ်ဆေးခြင်းများ ကိုစစ်ဆေး ဆောင်ရွက်ခြင်းပြုလုပ်လျက်ရှိသည်။ ကွင်းဆင်းဆောင်ရွက်ရာမှ ပွင့်လင်းရာသီသို့ ရောက်လာတော့မည်ဖြစ်၍ ကုန်စိမ်းသည်များက အနယ်နယ်အရပ်ရပ်က ပြည်သူတွေအနေနဲ့ ဈေးထဲ မိုးလင်းကတည်းက အလုအယက်ဈေး ဝယ်နေကြပြီး အခါကြီးရက်တွေမှာဆို ပိုမိုလူစည်းတော့ ပိုရောင်းရကြောင်း၊ ပုံမှန်ရက်တွေထက် ရောင်းအား ပိုကောင်းပါတယ်၊ ဈေးနှုန်းတွေအနေနဲ့ ပုံမှန်ဈေးနှုန်းပါ၊ ပိုရောင်းချ တာမရှိပါဘူး၊  ကုန်စိမ်းရောင်းချသူများ အနေနဲ့ အဝေးကလာရောက် ရောင်းချသူများလိုသလို တစ်ဆင့်ခံရောင်းချများလည်းရှိပါတယ်၊ ဈေးဝယ်သူများကလည်း ကြုံသလိုဝယ်ကြပါတယ်၊ ဆိုင်တိုင်းလည်း ရောင်းအားကောင်းကြကြောင်း၊ ငရုတ်၊ ရုံးပတီ၊ ပဲသီးတောင့်အရှည်၊ ခရမ်းသီး၊ ဆလတ်ရွက်၊ နံနံ၊ ခါကြက်ဥ စတဲ့ ကုန်စိမ်းမျိုးစုံရောင်းချပါတယ်ဟု ၎င်းထံမှ သိရသည်။

   ယခုအချိန်တွင် ကုန်စိမ်းများကို တောင်သူများမှ တစ်ပိုင်တစ်နိုင်စိုက်ပျိုးကြပြီး တောင်သူများထံမှ ကျွန်မတို့က တစ်ဆင့်ဝယ်ယူရောင်းချကြောင်း၊ မြို့မဈေးနှင့် ဇကာကြီးဈေးကို အပတ်စဉ် ဥပုဒ်နေ့တိုင်း ဈေးပိတ်ပေမဲ့ ကျွန်မတို့က ဈေးအပြင်ဘက်မှာ နေ့စဉ်ရောင်းချပေးတော့ ဝယ်ယူစားသုံးများလည်း အဆင်ပြေပြီး ကျွန်မတို့အတွက်လည်း အဆင်ပြေကြောင်း လည်းသိရသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

   ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ တတိယပတ်၌ ပုသိမ်မြို့ဘူတာဈေးတွင် ရောင်းချလျက်ရှိသော သရက်ဈေးနှုန်းများအနေဖြင့် သရက်ချဉ် (၁၀) ကျပ်သားပါ အထုပ်တစ်ထုပ်လျှင် (၁၀၀၀)ကျပ်၊ သရက်သီး စိမ်း (၁) လုံးလျှင် (၅၀၀) ကျပ်၊ ၁၀လုံးလျှင် (၄၀၀၀) ကျပ် ဈေးနှုန်းများဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း ကုန်စိမ်းရောင်းချသူဈေးသည်တစ်ဦးထံမှ သိရပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ) 

       မအူပင်ခရိုင်၊ ရွှေတောင်ပေါ်ကျေးရွာတွင် မျောက်ငိုသီး ပျိုးပင် အပင်ပေါက် ရောင်းချသူရှိကြောင်း သိရသည်။ မအူပင်ကျေးရွာများတွင် ဟင်းသီးဟင်းရွက် စိုက်ပျိုးသူများရှိပြီး မအူပင်မြို့နယ်သည် သီးနှံ၊ ဟင်းရွက်စိုက်ပျိုးသူပေါများသည်။ ဟင်းသီးဟင်းရွက် စိုက်ဧက ၃၃၈ ဧက ရှိကြောင်း သိရသည်။

            မျောက်ငိုသီး ပျိုးပင်များကို တညှင်းသီးအစားထိုးစိုက်ပျိုးရန် သင့်ကြောင်း ပျိုးပင်ရောင်းချသူ ဦးလှဦးမှ ပြောပြသည်။ မျောက်ငိုသီးမှာ အစိမ်းရောင်ရှိပြီး ပဲကြီးစေ့ အရွယ်ရှိသည်။ ပဲမျိုးဝင်အုပ်စုတွင်ပါဝင်သည်ဟု သိရသည်။ မျောက်ငိုသီး စားသုံးခြင်းဖြင့် စိတ်ကိုပေါ့ပါးစေပြီး စိတ်ဖိစီးမှုကို လျော့ချနိုင်စွမ်းရှိကြောင်း ဗီတာမင် B6 ပါဝင်ပြီး သွေးချိုကို မျှတအောင် ထိန်းညှိပေးပြီး စိတ်ကိုရွှင်လန်းစေသည်။ မျောက်ငိုသီးကို မအူပင်နယ်မြေတွင် အများဆုံး စိုက်ပျိုးနိုင်ရန်အတွက် ပျိုးပင်များကို ရောင်းချခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ တညှင်းသီးအစားထိုးသီးနှံ အဖြစ် စိုက်ပျိုးရန် သင့်တော်သောကြောင့် ပျိုးပင်ရောင်းချခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ ပျိုးပင်ပေါက် ၁ပင်လျှင် ၆၅၀၀ကျပ် ဖြင့် ရောင်းချပေးလျက်ရှိပြီး ပျိုးပင် လိုသလောက် မှာယူနိုင်ကြောင်း ရောင်းချသူထံမှ သိရသည်။ ဈေးကွက်အတွင်း မတွေ့ရှိရသေးပေမဲ့ အွန်လိုင်းမှ မျောက်ငိုသီး ဝယ်ယူစားသုံးသူများပြားကြောင်း သိရသည်။ စိုက်ပျိုးသူများ ကျန်းမာရေး အသိကြွယ်ဝစေရန်အတွက် အသိပညာပေး လုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ပြီး လက်ရှိတွင် ပျိုးပင်ပေါင်း ၁၅၀၀နီးပါး ရောင်းချရန် ရှိကြောင်း အပင်ပေါက်ရောင်းချသူထံမှသိရသည်။ မျောက်ငိုသီးသည် ကျန်းမာရေးအထောက်အကူပြု သီးနှံဖြစ်သောကြောင့် စိုက်ပျိုးသင့်သော အပင်တစ်မျိုးဖြစ်သည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)