ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

မန္တလေးမြို့သည်ယခုရက်ပိုင်းအတွင်းနေ့အခါ ရာသီဥပူလာပြီးဥတုရာသီ ပြောင်းလဲလာ တာနှင့်အမျှ အိမ်ရှင်မများ ဘုရားပန်းများ ကြာရှည်မခံသည့်အတွက် မကြာခဏလဲလှယ်ရပါသည် ရာသီဥတုပူပြင်းလာသည့်အခါ ကျောက်ဆည်ခရိုင်အတွင်းမှထွက်ရှိသည့် ရက် ၁၀၀ ခံအောင် သပြေပန်းငုတ်များသည် ကြာရှည်ခံပြီး လှပလန်းဆန်းခြင်းတို့ကြောင့် နေ့စဉ်ရေလဲလှယ်ပေးခြင်း အားဖြင့် ရက် ၁၀၀ ခံသပြေပန်းဆိုသည့်အတိုင်း ကြာရှည်ခံသည့်အတွက်အိမ်ရှင်မများအနေနှင့် ကြိုက်နှစ်သက်ကြပါသည်။ အောင်သပြေငုတ်များ ဈေးနှန်းဈေးကွက်အနေနှင့်တငုတ်လျှင် ၁၅၀၀ကျပ်မှ၂၀၀၀ကျပ်၊ ၁၀၀၀ကျပ်မှ၁၂၀၀ကျပ်၊ ၇၀၀ကျပ်မှ၈၀၀ကျပ်ဈေးနှန်းများနှင့်ငုတ် အရွယ် အစားပေါ်မူတည်၍ ရောင်းချလျှက်ရှိပါသည်။ ကျောက်ဆည်ခရိုင်အတွင်းမှ ထွက်ရှိသော အောင်သပြေငုတ်များကို မန္တလေးမြို့နှင့်အနီးဝန်းကျင်ရှိမြို့များကိုပါ ရောင်းဝယ်မှုရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

          ဒန့်သလွန်ပင်သည် အပူပိုင်းသီးနှံဖြစ်သော်လည်း တောင်ပေါ်မြေပြန့်ဒေသမရွေး၊ရာသီဥတုမရွေး ဖြစ်ထွန်းသောအပင်မျိုးဖြစ်သည်။ ဒန်သလွန်ပင်များကို အကိုင်းဖြတ်၍လည်းကောင်း၊ အစေ့ချ၍လည်းကောင်း အိမ်ခြံဝင်းများတွင် စားသုံးသီးပင်/စားပင် အဖြစ် စိုက်ပျိုးကြပါသည်။

          ဒန့်သလွန်ပင်မှ ဒန့်သလွန်ရွက်ကို ဟင်းချိုချက်စားခြင်း၊ဒန့်သလွန်သီးမှာလည်း နုချိန်တွင် ဟင်းချက်စားနိုင်သလို အစေ့ရင့်ချိန်တွင်လည်း အခြောက်ခံ၍ မျိုးယူခြင်း၊ဆေးဖော်ခြင်းများပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။ ဒန့်သလွန် သီးတွင် ကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးများစွာရှိပါသည်။ ဒန့်သလွန်စေ့ရဲ့ထင်ရှားတဲ့အာနိသင်တစ်ခုမှာ သွေးတွင်း သကြားဓာတ်ကိုလျော့ကျစေခြင်း၊ ဒန့်သလွန်ဟာကိုလက်စထရောနှင့် အဆီဓာတ်တွေနှင့်ပက်သက်ရင်ကိုယ်ခန္ဓာ အတွက်အကျိုးပြုသော အာနိသင်များရှိကြောင်း၊ ဒန့်သလွန်စေ့သည်နှလုံးသွေးကြောစနစ်အတွက် ကာကွယ် ပေးနိုင်စွမ်းရှိသည့်အာနိသင်များ ပိုင်ဆိုင်ထားသောကြောင့် ဒန့်သလွန်စေ့စားသုံးပေးခြင်းဖြင့် သွေးတိုးကြောင့် ဖြစ်သောနောက်ဆက်တွဲနှလုံးပြသနာတွေကို ကာကွယ်ပေးပါကြောင်း၊ ဒန့်သလွန်စေ့ဟာအာရုံစူးစိုက်နိုင်စွမ်း ကိုပိုကောင်းစေပြီး ဦးနှောက်ကိုကျန်းမာစေပါသည်။ ဦးနှောက်အတွက်အကောင်းဆုံးအဟာရတွေဖြစ်သော အိုမီဂါ - ၃၊ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများ၊ ဗီတာမင်အီးတို့အားလုံး ဒန့်သလွန်စေ့တွင်ပါဝင်စေသာကြောင့် ဦးနှောက်ကျန်းမာရေးအတွက်အထူးကောင်းမွန်ပါသည်။

ဒန့်သလွန်နှင့်ပက်သက်သော ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာအကျိုးကျေးဇူးများရှိသည့်အတွက် လူတို့စားသုံးမှုများ ရာ အသီးအရွက်များကို ဟင်းချိုချက်ခြင်း၊ အရွက်ကိုကြော်ခြင်းဖြင့်စားသုံးကြသကဲ့သို့ ဒန့်သလွန်သီးအတောင့်ကို ပဲကုလားဟင်းချက်သည့်အခါမပါမဖြစ်သုံးကြပါသည်။ ဒန့်သလွန်သီးဟာ ရာသီမရွေးဈေးကွက်မှာ တွေ့ရှိရသော် လည်း ဖေဖော်ဝါရီ၊မတ်၊ဧပြီလများမှာတော့ ဈေးကွက်တွင်ပေါပေါများများတွေ့နိုင်ပါသည်။ ဈေးကွက်တွင် ဒန့်သလွန်သီးများပေါ်စဖြစ်၍ ဒန့်သလွန်သီးဆယ်တောင့်စည်း တစ်စည်းလျှင် ၁၅၀၀ကျပ်မှ ၂၀၀၀ကျပ်အထိ၊ တစ်တောင့်ဝယ်လျှင် ၂၀၀ ကျပ်နှုန်းဖြင့် ဈေးကောင်းရရှိ၍ စိုက်ပျိုးသူများ အကျိုးအမြတ်ရရှိနေကြောင်း သိရှိရ ပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

 မြင်းခြံမြို့နယ်သည် မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းတွင်တည်ရှိပြီး အပူပိုင်းဒေသဖြစ်သော ကြောင့် စတော်ဘယ်ရီသီးများ စိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းနိုင်မှုမရှိသဖြင့် စတော်ဘယ်ရီသီးများ အများအပြား စိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းရာ ပြင်ဦးလွင်မြို့နယ်နှင့် ရှမ်းပြည်နယ်(တောင်ပိုင်း)ဟိုပုံးမြို့နယ်၊ တောင်ကြီး မြို့နယ်တို့မှ စတော်ဘယ်ရီသီးများကို သယ်ယူရောင်းချရာတွင် တောင်ကြီး၊ ဟိုပုံး၊ အေးသာယာ၊ ရွှေညောင် မြို့များမှတဆင့် သယ်ယူ၍လည်းကောင်း၊ မန္တလေး၊ ပြင်ဦးလွင်မြို့နယ်မှ သယ်ယူ၍ လည်းကောင်း မှာယူရောင်းချရပါသည်။

             မြင်းခြံမြို့ရှိ အေးမြသီတာဈေးအတွင်း ရောင်းချလျက်ရှိသော စတော်ဘယ်ရီသီးများ၏ အရွယ်အစား၊ အသီးလှပသပ်ရပ်မှုအပေါ်မူတည်၍ ဈေးနှုန်းကွာခြားမှုရှိကြောင်း၊ စတော်ဘယ်ရီ အလုံးကြီး တစ်ပိဿာလျှင်(၉၀၀၀/၁၀၀၀၀)ကျပ်၊ အလုံးအလတ်တစ်ပိဿာလျှင်(၇၅၀၀/ ၈၅၀၀) ကျပ်၊ အလုံးအသေးတစ်ပိဿာလျှင်(၆၀၀၀/၇၀၀၀)ကျပ်နှုန်းတို့ဖြင့် ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားလျက် ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။ စတော်ဘယ်ရီသီးများ စတင်ထွက်ပေါ်စအချိန်ဖြစ်ပြီး ဈေးကွက်အတွင်း သီးနှံပေါပေါများများ ဝင်ရောက်လာခြင်းမရှိသေးဘဲ ပေါ်ဦးပေါ်ဖျားဖြစ်နေသည့်အတွက် ဈေးကောင်းရနေကြောင်းနှင့် ရောင်းချရာတွင်လည်း ဝယ်ယူသူများပြားပြီး အရောင်းသွက်သဖြင့် အရောင်းအဝယ် အဆင်ပြေလျက်ရှိကြောင်း စတော်ဘယ်ရီရောင်းချသူတစ်ဦးထံမှ သိရှိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

             ထောပတ်ပဲသည် ခန္ဓာကိုယ်အတွက် အကျိုးပြုသော အာဟာရဓာတ်များစွာပါဝင်ပြီး ကျန်းမာရေးအတွက် များစွာအထောက်အကူပြုသော ပဲအမျိုးအစားဖြစ်သည်။ ပရိုတင်းဓာတ် များစွာပါဝင်သဖြင့် သက်သတ်လွတ်စားသူများအတွက် အထူးသင့်လျော်ကြောင်း၊ အမျှင်ဓာတ် ကြွယ်ဝသောကြောင့် အစာခြေစနစ်ကိုကောင်းမွန်စေပြီး ဝမ်းချုပ်ခြင်းကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ကြောင်း၊ ထောပတ်ပဲတွင်ပါဝင်သော ပရိုတင်းဓာတ်နှင့် အမျှင်ဓာတ်များသည် သွေးတွင်းကိုလက်စထရောကို လျှော့ချပေးနိုင်ပြီး နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးနိုင်သောကြောင့် လူအများ အားပြုစားသုံး သင့်သော ပဲဖြစ်သည်။

             မြင်းခြံခရိုင်တွင် စိုက်ပျိုးရေးအတွက် အရေးပါသော  ဆည်ရေသောက်အသင့်အတင့် ရှိသဖြင့် ဒေသခံတောင်သူများ၏ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများသည် ဆည်ရေသောက်ဧရိယာများတွင် ရာသီမရွေး လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်နိုင်ကြောင်း သိရသည်။ မြင်းခြံခရိုင်တွင် ထောပတ်ပဲကို ရာသီချိန်အဖြစ် မိုးနှင့်ဆောင်းဟူ၍ နှစ်ရာသီစိုက်ပျိုးကြကြောင်းသိရှိရသည်။

             ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ဆောင်းထောပတ်ပဲကို ခရိုင်ချုပ်အနေဖြင့် (၂၉၄၃)ဧကစိုက်ပျိုးထားရှိပြီး ယခင်နှစ်ထက် (၂၅)ဧကပိုမိုစိုက်ပျိုးထားကြောင်းသိရှိရသည်။ ခရိုင်အတွင်း စိုက်ပျိုးထားရှိမှုမှာ မြင်းခြံမြို့နယ်တွင်(၈၉၆)ဧက၊ နွားထိုးကြီးမြို့နယ်တွင်(၂၀၄၇)ဧကနှင့် တောင်သာမြို့နယ်တွင် ဆောင်းထောပတ်ပဲစိုက်ပျိုးထားမှု မရှိကြောင်း သိရှိရသည်။ ဆောင်းထောပတ်ပဲကို ဩဂုတ်လ၊ စက်တင်ဘာလနှင့် အောက်တိုဘာလတို့တွင် စိုက်ပျိုးလေ့ရှိပြီး မတ်လ၊ဧပြီလနှင့် မေလတို့တွင် ရိတ်သိမ်းထွက်ပေါ်လေ့ရှိကြောင်း၊ မြင်းခြံခရိုင်အနေဖြင့် မတ်လနှင့်ဧပြီလတို့တွင် ရိတ်သိမ်း ထွက်ပေါ်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

                 ထူးကဲသောအနံ့အရသာနှင့်ပြည့်စုံသောသရက်သီးသည် အပူပိုင်းဒေသ၏အမည်ကျော်       အသီးတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ မန္တလေးတို်ငးဒေသကြီးအတွင်း ကျောက်ဆည်၊ ဟန်မြင့်မိုရ်၊ မြစ်သား၊  စဉ်ကိုင်၊ တံတားဦး၊ ပုသိမ်ကြီးမြို့နယ်များတွင်စိန်တလုံးနှင့် ဟင်္သာသရက်မျိုးများကို စီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းလျက်ရှိကြောင်းသိရသည်။ မန္တလေးအညာဒေသ၌ ယခုဖေဖော်ဝါရီလတွင်းပေါ်ဦး ပေါ်ဖျားဖြစ်သည့် သရက်သီးစိမ်း(ခေါ်)သရက်ကင်းများစတင်သီး၍ဈေးကွက်အတွင်း၌ ဈေးကောင်း      ရရှိကာ သရက်ခြံစိုက်ပျိုးသူများ ဝင်ငွေတိုးလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

                 သရက်ပင်သည် စိုက်ပျိုးပြီးအသီးအသီးရန် အချိန်အားဖြင့်(၃)နှစ် ကြာမြင့်ပါသည်။ သရက်သီးမှည့်ချိန်မရောက်မီ လေများတိုက်ခတ်၍ရာသီဥတုကြောင့်သော်လည်းကောင်း၊ အပင်ပိုး ကျ၍သော်လည်းကောင်း၊ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် အစေ့မယှက်ခင်နှင့်အစေ့ယှက်ပြီးအချိန်များ  တွင်အသီးများကြွေကျတတ်ကြောင်း၊ ထိုသို့ကြွေကျသောသရက်သီးများကို အလေလွင့်မဖြစ်စေရန် ဈေးထဲသို့ရောင်းချခြင်း၊အိမ်တွင်နှစ်ပေါက်စားသုံးရန် အသုံးပြုခြင်းများပြုလုပ်ကြပါသည်။ဈေးကွက် များအတွင်း သီးခါစသီးကင်းအလုံးကလေးများအား အသီးအနေထားပေါ်မူတည်၍ တို့စရာအဖြစ် (၁)လုံးလျှင် အနိမ့်ဆုံးဈေးငွေ(၃၀၀မှ၃၅၀)ကျပ် ၊(၃)လုံးလျှင်(၁၀၀၀)ကျပ်၊ အသီးအရွယ်အစား ကြီးလျှင်(၅၀၀) ကျပ်နှုန်းဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိ‌ပါသည်။ သရက်ခြံစိုက်တောင်သူများအနေဖြင့်လည်း  တစ်ရာသီလျှင်(၇)လနီးပါးပြုစုပျိုးထောင်ရပြီး သွင်းအားစုအနေဖြင့် အပင်တစ်ပင်ခြင်းပြုပြင်ခြင်း၊ အသီးအိတ်စွပ်ခြင်း၊ ဆေးဖြန်းခြင်း၊ မြေဩဇာထည့်ခြင်းများပြုလုပ်ရကြောင်း သိရှိရပါသည်။ သီးနှံ/ ကုန်သည်ပွဲစားများမှ မန္တလေးမြို့အနီးတစ်ဝိုက်ရှိ သရက်ခြံများသို့သရက်ပန်းပွင့်သည့် ဇန်နဝါရီလမှ စရံငွေများပေးချေကာ ခြံပြတ်၊ပင်ပြတ်ဝယ်ယူမှုများရှိကြောင်း၊ သရက်ကင်းသည် အေး၊ခါး၊ဖန် အရသာရှိ၍ ချဉ်၊ငန်၊စပ် အရသာကိုနှစ်သက်သော မြန်မာလူမျိုးများအတွက် ငါးပိရည်တို့စရာ အဖြစ်စားသုံး၍ အချဉ်ဓာတ်အရသာဖြစ်ပေါ်ချိန်ရင့်သည့် သရက်သီးစိမ်းကိုမူ သရက်သီးသုပ်၊ သရက်ကင်၊ သရက်သီးခြောက်၊ သရက်သီးဆားရေစိမ်၊သရက်သီးသနပ်၊ သရက်သီးကလည်တည် အဖြစ်နှစ်ပေါက်စားရန်အတွက်သော်လည်းကောင်း သီးနှံအမှည့်ပေါများချိန်တွင် မိသားစုတစ်နိုင် တစ်ပိုင် သရက်ပျဉ်လုပ်ငန်းများဖြင့်လည်း စီးပွားဖြစ်လျက်ရှိကြောင်းသိရှိရသည်။ သရက်ကင်း စတင်ပေါ်ထွက်ချိန် မေလနှင့်ဇွန်လများတွင် ဈေးနှုန်းများကျဆင်းလာတတ်ကြောင်း၊ နောက်ပိုင်း လများတွင်သာ ဈေးနှုန်းပြန်လည်မြင့်တက်လေ့ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။

                 ”အသားမှာဝက်၊အရွက်မှာလက်ဖက်၊အသီးမှာသရက်” ဆိုသည့်အတိုင်း သရက်သီး သည်အရွက်နုချိန်၊သရက်ဖူးချိန်မှစဝါဝင်းမှည့်ချိန်ထိဝင်ငွေရရှိသောအသီးဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ စိန်တစ်လုံးသရက်သီးသည် ပြည်တွင်းစားသုံးမှုအပြင် နိုင်ငံခြားသို့တင်ပို့ရောင်းချသည့် သစ်သီးဝလံ တွင်ပါဝင်ပြီး နိုင်ငံခြားဝင်ငွေကိုဖော်ဆောင်ပေးနိုင်သဖြင့်အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍ တစ်ခုဖြစ် သည်။သရက်ခြံစိုက်တောင်သူများအနေဖြင့်လည်း အရည်အသွေးပြည့်မှီသော သရက်သီးများကို ခေတ်မှီနည်းစနစ်များဖြင့်အထွက်နှုန်းတိုးစိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် သရက်သီးတင်ပို့မှုရောင်းဝယ်မှု ဖွံ့ဖြိုးလာ စေနိုင်ပါသည်။ မန္တလေးတိုင်း ကျောက်ဆည်ခရိုင်မှထွက်ရှိသော စိန်တစ်လုံးသရက်ကိုပြည်တွင်း စားသုံးမှုအပြင် ပြည်ပသို့တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိပါသည်။ တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်အသီးသီးတွင် သရက်စိုက်ပျိုးမှု အများအပြားရှိကြသော်လည်း မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းတို့တွင် အများအပြား စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း  မန္တလေးတိုင်းအညာဒေသမှထွက်ရှိသော သရက်သီးများကိုလည်း နီးစပ်ရာမြို့ကြီးများသို့တင်ပို့ ရောင်းချကြကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)