ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

                         မိတ္ထီလာမြို့၊ ပြည်သာယာဈေးရှိ ဂျင်းဈေးကွက်တွင် နိုဝင်ဘာလတတိယအပတ်၌ ဈေးနှုန်းအနည်းငယ်ကျဆင်းလာကြောင်းသိရသည်။ နိုဝင်ဘာလ ဒုတိယအပတ်က ဂျင်းတစ် ပိဿာကို (၆၀၀၀-၆၅၀၀) ကျပ် ရှိပြီး ယခု နိုဝင်ဘာလ တတိအပတ်တွက် ဂျင်းတစ်ပိဿာကို (၄၀၀၀-၄၅၀၀) ကျပ် ဈေးအသီးသီးရောင်းချလျက်ရှိကြောင်းသိရသည်။ ဂျင်းသည် ရှမ်းပြည်နယ် တောင်ကြီးမှ အများဆုံးဝင်ရောက်ပြီး ယခင် တစ်ပတ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် ဈေးနှုန်းမှာ အနည်းငယ် ကျဆင်းလာကြောင်း ဈေးကွက်မှ သိရသည်။

DOCA(မန္တ‌လေး)

     စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကန့်ဘလူခရိုင်၊ ကန့်ဘလူမြို့မဈေးရှိ ကုန်စုံဆိုင်များတွင် လူသုံးကုန် ပစ္စည်းများ၊ စားသောက်ကုန်ပစ္စည်းများနှင့် မီးဖိုချောင်သုံးပစ္စည်းဖြစ်သည့် ငပိ၊ ဆား၊ ဟင်းချိုမှုန့် တို့အပြင်၊ ပဲငပိအစိုနှင့် ပဲငပိအခြောက်များကို ကန့်ဘလူမြို့နယ် ကာဘိုးကျေးရွာ၊ ရွှေဘိုမြို့နှင့် ရေဦးမြို့မှ ဝယ်ယူရောင်းချလျက်ရှိ ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

     ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ တတိယပတ်အတွင်း ကန့်ဘလူ“မြို့မဈေး”ရှိ ကုန်စုံဆိုင်များ တွင်ရောင်းချလျှက်ရှိသော ပဲငပိအစိုဈေးနှုန်းမှာ ကာဘိုးကျေးရွာထွက် ပဲငပိအစို လက်လီ(၁)ပိဿာ လျှင်(၁၀၀၀၀)ကျပ်၊  လက္ကား(၁)ပိဿာလျှင် (၉၅၀၀)ကျပ်၊ ပဲငပိခြောက်(၁)ပိဿာလျှင် (၁၈၀၀၀) ကျပ်၊ ရေဦးပဲငပိအစို(၁)ပိဿာလျှင် (၁၀၀၀၀)ကျပ်၊ ပဲငပိခြောက်(၁)ပိဿာလျှင် (၁၈၀၀၀)ကျပ် ဈေးနှုန်းတို့ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိရာ ယခုနိုဝင်ဘာလ ဒုတိယပတ်ဈေးနှုန်းများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက တတိယပတ်အတွင်း ပဲငပိအစို(၁)ပိဿာလျှင် (၁၀၀၀)ကျပ်ဈေးနှုန်း အနည်းငယ်မြင့်တက်လာကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်များထံမှ သိရသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)

               ဝါသည် အထည်အလိတ်နှင့် လူသုံးကုန်ပစ္စည်း အမျိုးမျိုးထုတ်လုပ်ရာတွင် စီးပွားရေး လောက၌ အရေးပါလှသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံနေရာ အနှံ့အပြား တွင်စိုက်းပျိုး ဖြစ်ထွက်လျက်ရှိ သောသီးနှံ ဖြစ်ပြီး မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မိတ္ထီလာခရိုင်၊ သာစည်မြို့နယ်တွင် လည်းစိုက်ပျိုး ကြပါသည်။ ဝါများ စတင်ကောက်ယူလျက်ရှိရာ (၂၀၂၅)ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလပထမပတ်တွင် သာစည်မြို့နယ်ရှိ ဝါပေါက်ဈေးနှုန်းမှာ (၁)ပိဿာလျှင် (၄၆၀၀-၄၇၀၀)ကျပ် ၊ ဝါဂွမ်းဈေးမှာ (၁)ပိဿာလျှင် (၁၁၀၀၀)ကျပ်၊ ဝါစေ့မှာ တစ်ပိဿာလျှင်(၂၀၀၀)ကျပ် ဖြင့်ဝယ်ယူ၍ မိတ္ထီလာ၊ မန္ထလေးသို့ တင်ပို့ရောင်းချကြကြောင်းသိရသည်။

DOCA(မန္တ‌လေး)

   ကင်ပွန်းပင်သည် အပူပိုင်းဒေသများတွင် ပေါက်ရောက်သည့် အပင်မျိုးဖြစ်ပြီး အသီးကို ဆပ်ပြာအဖြစ် အဓိက အသုံးပြုကြသည်။ ကင်ပွန်းသီးကို ရှေးယခင် မြန်မာ့ရိုးရာတွင် ခေါင်းလျှော်ရာ၌ အသုံးပြုခဲ့ကြပြီး သဘာဝပစ္စည်းများကို တန်ဖိုးထားသူများအတွက် ယခုတိုင် ရေပန်းစားနေဆဲ ဖြစ်သည်။

    ကင်ပွန်းသီးတွင် သဘာဝ အမြှုပ်ထွက်စေသည့် Saponin (ဆပ်ပွန်နင်) ဓာတ် ကြွယ်ဝစွာ ပါဝင်သည်။ ထို့ကြောင့် ရေနှင့်ရော၍ ပွတ်လိုက်သောအခါ ဆပ်ပြာကဲ့သို့ အမြှုပ်ထွက်လာပြီး ဆံပင်နှင့် ဦးရေပြားရှိ အညစ်အကြေး၊ အဆီများကို ထိရောက်စွာ ဖယ်ရှားပေးနိုင်သည်။ ဓာတုပစ္စည်းများ ပါဝင်သည့် ခေါင်းလျှော်ရည်များနှင့်မတူဘဲ ကင်ပွန်းသီးသည် ဆံသားကို သဘာဝအတိုင်း နူးညံ့တောက်ပစေပြီး ဦးရေပြား ယားယံခြင်းကိုလည်း သက်သာစေပါသည်။

   ကင်ပွန်းသီး အသုံးပြုပုံမှာလည်း ရိုးရှင်းပါသည်။ မှည့်သော ကင်ပွန်းသီးများကို အခြောက်လှန်းပြီး ထောင်း၍ အမှုန့်ပြုလုပ်ကာ ရေနွေးနှင့်စိမ်၍ ခေါင်းလျှော်ရည်အဖြစ် အသုံးပြု နိုင်သည်။ သို့မဟုတ် အသီးခွံများကို ရေနွေးအိုးထဲ ထည့်ပြုတ်ပြီး အအေးခံကာ ထွက်လာသော အရည်ဖြင့် ခေါင်းလျှော်နိုင်သည်။ ခေါင်းလျှော်ပြီးနောက် ဆံပင်ရှုပ်ထွေးတတ်သဖြင့် ပျားရည် အနည်းငယ် ရောစပ်အသုံးပြုခြင်းဖြင့် ထိုပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်သည်။

     ကင်ပွန်းသီးသည် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိခိုက်မှုမရှိသည့် သဘာဝထုတ်ကုန် ဖြစ်သော ကြောင့် ရေရှည်အတွက်လည်း ကောင်းမွန်သည်။ လားရှိူးမြို့ရှိ ဈေးများတွင်ရာင်းချနေသော ကင်ပွန်းသီးဈေးနှုန်းမှာ တစ်ပိဿာလျှင် (၇၀၀၀) ကျပ်ခန့် ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ရှမ်း)

                  မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မိတ္ထီလာခရိုင်၊ သာစည်မြို့နယ်သည် သီးနှံမျိုးစုံစိုက်ပျိုးဖြစ် ထွန်းလျက်ရှိရာ (၂၀၂၅-၂၀၂၆)ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် မိုးစပါး(၈၂၂၇) ဧက လျာထားစိုက်ပျိုးခဲ့ကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးသောမျိုးများမှာ ရက်(၉၀)၊ အောင်နိုင်တိုး၊ မနောသုခ၊ ဆင်းသုခမျိုးများ ကြဲသား၊ seeder၊ စိုက်သား (ပျိုးထောင်)နည်းများဖြင့် စိုက်ပျိုးကြပြီး သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခအပါအဝင် တစ်ဧကကုန်ကျစရိတ်မှာ (၈၅၀၀၀၀)ကျပ် ကုန်ကျကြောင်း၊ တစ်ဧကလျှင် စိုက်ပျိုးရေးပညာရှင်မှ (၂)တင်းနှုန်း ၊ တောင်သူများမှ(၃)တင်းနှုန်း စိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊ တစ်ဧကလျှင် ပျမ်းမျှအထွက်နှုန်း(၇၀-၈၀)တင်းထွက်ရှိကြောင်း စပါးဈေးမှာ တစ်တင်းလျှင် (၁၂၀၀၀)ကျပ်သာရရှိသဖြင့် တောင်သူများတွက်ချေကိုက်မှု နည်းပါးကြောင်း၊ ရွှေတုတ်ကုန်း၊ တောခင်း၊ လှိုင်းတက်တို့ရှိ စံပြကွက်များရိတ်သိမ်းပြီး သော်လည်းအရောင်းအဝယ်အေးလျက် ရှိကြောင်း စပါးစိုက်တောင်သူများထံမှသိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တ‌လေး)