ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

          မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ညောင်ဦးခရိုင်၊ ညောင်ဦးမြို့နယ်တွင် ဆီထွက်သီးနှံဖြစ်သော မြေပဲသီးနှံကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးထားပြီး မိုးမြေပဲသီးနှံစိုက်ဧကအားလုံး ရိတ်သိမ်းပြီးဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

          ညောင်ဦးဒေသရှိ မြေပဲစိုက်တောင်သူများသည် မြေပဲစိုက်ပျိုးရန် မျိုးများအနေဖြင့် မကွေး (၁၀၊ ၁၁)၊ ဆင်းပဒေသာ၊ ကျောင်းကုန်း စသည့်မျိုးများကို စိုက်ပျိုးကြရာ ကျောင်းကုန်းမျိုးအား အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြကြောင်းနှင့် ညောင်ဦးမြို့နယ်အနေဖြင့် ယခုနှစ်မြေပဲစိုက်ပျိုးမှုမှာ(၉၃၉၈၇) ဧက စိုက်ပျိုးရန်လျာထားသော်လည်း (၁၁၀၉၂၉)ဧက စိုက်ပျိုးခဲ့သဖြင့် လျာထားချက်ထက် (၁၆၉၄၂)ဧက ပိုမိုစိုက်ပျိုးနိုင်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ယခုကာလတွင် မြေပဲစိုက်ဧကအားလုံး ရိတ်သိမ်း ပြီးဖြစ်၍ တစ်ဧကအထွက်နှုန်းအနေဖြင့် (၄၀)တင်းခန့်ထွက်ရှိကြောင်း၊ အထွက်နှုန်းများမှာ နေရာ ဒေသ၏ မြေကောင်းမွန်မှု၊ ရာသီဥတုပေါ်မူတည်ပြီး အထွက်နှုန်းများလည်း ကွာခြားမှုရှိရာ ဝါခင်းကြီးကျေးရွာ၏ မြေပဲတစ်ဧကအထွက်နှုန်းမှာ(၃၀)တင်းခန့်၊ သန့်စင်ကြယ်ကျေးရွာ၏ မြေပဲတစ်ဧကအထွက်နှုန်းမှာ(၃၀၊၄၀)တင်းဝန်းကျင်ခန့်များ ထွက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ ယခု ဇန္နဝါရီလ တတိယပတ်တွင် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သောမြေပဲဆံတစ်ပိဿာဈေးနှုန်းများအနေဖြင့် လုံးဆံ တစ်ပိဿာလျှင်(၉၂၀၀)ကျပ်၊ ယခင် ဒုတိယပတ်တွင် တစ်ပိဿာလျှင်(၇၀၀၀၊ ၇၅၀၀) ကျပ်ဝန်းကျင် များ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း၊ ယခင်နှစ်ကာလတူ ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် တစ်ပိဿာလျှင် (၇၅၀၀)ကျပ် ခန့်သာရှိခဲ့သဖြင့် ယခုနှစ်တွင်ဈေးနှုန်းပိုခဲ့ကြောင်းနှင့် ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားမှုအနေဖြင့် တစ်ရက်လျှင်ကုန်ချိန်ပိဿာ(၁၀၀၀၀)ဝန်းကျင်ခန့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ညောင်ဦး ဒေသထွက် မြေပဲသီးနှံများကို မြေပဲဆီကြိတ်ခွဲရောင်းချခြင်းများလုပ်ကိုင်ကြသည့်အပြင် ပဲဆံများကို လည်း မန္တလေးဈေးကွက်သို့ တင်ပို့ရောင်းချကြကြောင်း သိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

          မုန့်အစားအစာများတွင် တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်သည့် ဗယာကြော်လုံး ခေါ် ကုလားပဲလုံးကြော် သည် ကြွပ်ကြွပ်ရွရွနှင့် ခပ်ဆိမ့်ဆိမ့်အရသာရှိပြီး မုန့်ပဲသရေစာအဖြစ် စားသုံးသည်လည်းရှိသကဲ့သို့ ထမင်းဆီဆမ်းနှင့်တွဲဖက်၍ စားသုံးကြသည်လည်းရှိပါသည်။

          MSME လုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်သည့် ဗယာကြော်လုံးလုပ်ကိုင်ရာတွင် ကုန်ကြမ်းအဖြစ် ဆန်မှုန့်ဖြင့်ပြုလုပ်ထားသည့် ဆန်မှုန့်လုံး (ခေါ်)ဝေဖာလုံး၊ ကုလားပဲမှုန့်၊ ဂျုံမှုန့်၊ သာဂူမှုန့်၊ ဆီတို့ကို အဓိကအသုံးပြုကြောင်း သိရှိရသည်။ ဝေဖာလုံးများကို တင်းတောင်းဖြင့်ချိန်တွယ်ဝယ်ယူရကြောင်း၊ ဝေဖာလုံးကို ကုလားပဲမှုန့်၊ ဂျုံမှုန့်၊ သာကူမှုန့် ရောစပ်ဖျော်ထားသည့် ခပ်ပျစ်ပျစ်အနှစ်ဖြင့် အချိုးကျပေါင်းစပ်ကာ ဆီဒယ်အိုးထဲသို့ ထည့်ကြော်ရကြောင်းသိရှိရသည်။ ဝေဖာလုံး(၂)တင်းကို ကုလားပဲမှုန့်(၂)ပိဿာ၊ ဂျုံမှုန့်(၂)ပိဿာ၊ သာဂူမှုန့်(၂)ပိဿာ အချိုးဖြင့် ရောစပ်ကြော်ပါက စားအုန်းဆီ(၁၀)ပိဿာမှ (၁၁)ပိဿာခန့်ထိ သုံးစွဲရပြီး ကုန်ချောဗယာကြော်လုံး (၁၃)ပိဿာ ထုတ်လုပ်ရရှိကြောင်း၊ ဗယာကြော်လုံးကို (၅၀၀)ကျပ် တန်၊ (၁၀၀၀)ကျပ်တန်အထုပ်များဖြင့် မြင်းခြံမြို့တွင်းရှိ မုန့်မျိုးစုံဆိုင်၊ ကုန်စုံဆိုင်များသို့ ဖြန့်ဖြူး ရောင်းချခြင်းများရှိသကဲ့သို့ တစ်ပိဿာလျှင် (၁၄၀၀၀)ကျပ်နှုန်းဖြင့် (၁၀)ပိဿာ၊ (၁၅)ပိဿာ၊ (၂၀) ပိဿာစသည်ဖြင့် လက်ကားရောင်းချခြင်းများလည်းရှိကြောင်း၊ လက်ကားဝယ်ယူသူများ၏ အမှတ် တံဆိပ် အမျိုးမျိုးဖြင့် မြင်းခြံမြို့တွင်းသာမက အခြားနယ်မြို့များအထိ တင်ပို့ဖြန့်ဖြူးရောင်းချခြင်း များ လည်းရှိကြောင်း ဗယာကြော်လုံးလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်လျက်ရှိသည့် လုပ်ငန်းရှင်ထံမှ သိရှိရသည်။

          ဗယာကြော်လုံး ခေါ် ကုလားပဲလုံးကြော်ကို ကလေးသူငယ်များ၏ သရေစာအဖြစ် စားသုံးမှု ပိုမိုများပြားပြီး ဈေးကွက်အတွင်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြန့်ဖြူးရောင်းချလျက်ရှိသဖြင့် မိသားစု စားဝတ်နေရေးအဆင်ပြေသည့် ဝင်ငွေကောင်းMSMEလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ဗယာကြော်လုံး လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူ MSMEလုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရ သိရှိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေကို ပုံမှန်စားသုံးပေးခြင်းအားဖြင့် ကျန်းမာရေးကောင်းစေနိုင်ပြီး ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးနိုင်ပါတယ်။ ပန်းဂေါ်ဖီ(ခေါ်)ပန်းမုန်လာ အပါအဝင် ဟင်းသီး ဟင်းရွက်တွေကို များများစားပေးပါက အဝလွန်တာ၊ ဆီးချို၊ နှလုံးရောဂါအပါအဝင် နာတာရှည် ရောဂါအမျိုးမျိုးကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ပန်းဂေါ်ဖီမှာ အမျှင်ဓာတ်နဲ့ရေဓာတ်ပါဝင်မှု များတဲ့အတွက် အစာခြေစနစ်ကို အကောင်းဆုံးလှုပ်ရှားစေနိုင်ပြီး ဝမ်းမှန်စေတာကြောင့် အစာအိမ်၊ အူလမ်းကြောင်းပြဿနာတွေနဲ့ အူမကြီးကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးနိုင် ပါတယ်။ ပန်းဂေါ်ဖီမှာပါတဲ့အမျှင်ဓာတ်က ကိုယ်ခံအားကောင်းစေနိုင်သလို နာကျင်မှုတွေကို သက်သာစေနိုင်ပြီး နှလုံးသွေးကြောတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကို များစွာအထောက်အကူ ပြုနိုင်ပါတယ်။

ပန်းဂေါ်ဖီသည် အေး၍စိုစွတ်သောရာသီဥတုကို ကြိုက်နှစ်သက်ပြီး စိုက်ပျိုးရာတွင် မျိုးစေ့ကိုပျိုးထောင်စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ ပျိုးသက်(၁)လအကြာတွင် စိုက်ခင်းထဲသို့ ခွဲ၍ စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ တစ်ဧကလျှင်အပင်ရေ (၁၁၀၀၀)ခန့်အထိ စိုက်ပျိုးနိုင်ကြောင်းနှင့် စတင် ပျိုးထောင်၊စိုက်ပျိုးသည်မှ (၃)လခန့်ကြာလျှင် အပွင့်များ ခူးဆွတ်ရကြောင်း၊ အောက်တိုဘာလ တွင် ပျိုးထောင်စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး ယခုဇန်နဝါရီလတွင် အပွင့်များ စတင်ခူးဆွတ်ရောင်းချနေပြီဖြစ် ကြောင်းနှင့် စိုက်ခင်းအရောက် လာရောက်ဝယ်ယူမှုများရှိသလို ဈေးထဲအရောက် သွားရောက် ရောင်းချမှုများလည်းရှိကြောင်း မြင်းခြံမြို့နယ်၊ သမုန်းကိုင်းကျေးရွာနေ တောင်သူ ဦးညွန့်ဝင်း၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။

ယခုအခါ ပန်းဂေါ်ဖီများ စတင်ထွက်ပေါ်နေပြီဖြစ်ပြီး စိုက်ခင်းအရောက်လာရောက် ဝယ်ယူပါက ပန်းဂေါ်ဖီတစ်ပွင့်လျှင် (၁၃၀၀/၁၅၀၀)ကျပ်နှုန်းဝန်းကျင်ရောင်းချရပြီး ဈေးထဲ အရောက် သွားရောက်ရောင်းချပါက အပွင့်ကြီးတစ်ပွင့်လျှင် (၂၀၀၀/၂၂၀၀)ကျပ်၊ အလတ်(၁၇၀၀/၁၈၀၀)ကျပ်၊ အသေး(၁၄၀၀/၁၅၀၀)ကျပ်နှုန်းတို့ဖြင့် ရောင်းချရကြောင်း သိရသည်။ စားသုံးသူများအနေဖြင့် ရာသီစာအဖြစ် စားသုံးမှုပြားလျက်ရှိပြီး ပေါ်ဦးပေါ်ဖျား အနေဖြင့် မြင်းခြံမြို့ရှိဈေးများတွင် အရောင်းအဝယ်သွက်လျက်ရှိကြောင်းနှင့် ပန်းဂေါ်ဖီ စိုက်ပျိုး တောင်သူများ စီးပွားရေးအဆင်ပြေလျက် ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊မိတ္ထီလာခရိုင်သည် ဝါသီးနှံများ စိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းသောဒေသဖြစ် ပြီး ယခုနှစ်တွင် မိတ္ထီလာမြို့နယ်တွင် (၇၁၈၀)ဧက၊ မလှိုင်မြို့နယ်တွင် (၈၉၈၁)ဧက၊ သာစည်မြို့ နယ်တွင် (၉၉၉၅)ဧက၊ ဝမ်းတွင်းမြို့နယ်တွင် (၁၃၁၅၆)ဧက၊ စုစုပေါင်း (၃၉၃၁၂)ဧက စိုက်ပျိုးခဲ့ ကြောင်း စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန၏ စာရင်းများအရသိရသည်။

ဝါသီးနှံကို မိုးကြို၊ မိုး၊ မိုးနှောင်းဟူ၍ စိုက်ပျိုးကြပြီး မိတ္ထီလာခရိုင်အနေဖြင့် မိုးနှောင်းဝါကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြောင်းသိရသည်။ စိုက်ပျိုးရာတွင် ချဉ်မျှင်တိုဝါမှာ အထွက်နှုန်းနည်းသည့် အတွက်  အထွက်နှုန်းကောင်းသည့် ချဉ်မျှင်ရှည်ဝါမျိုးကို စိုက်ပျိုးရေး ဦးစီးဌာနက ဖြန့်ဝေရောင်းချ သည့် B31 ၊ ရွှေတောင် ၈/၁၀၊ ငွေချဉ် ၉ တို့အပြင် ရာကာ(အိန္ဒိယ)မျိုးများကို စိုက်ပျိုးကြပါသည်။

မိတ္ထီလာခရိုင်တွင် မိုးနှောင်းဝါကို ဇူလိုင်လက စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး နိုဝင်ဘာလလယ်မှစ၍ ကောက်သိမ်းခဲ့ရာ လက်ရှိအချိန်ထိ ကောက်သိမ်းရန် ကျန်ရှိနေသေးကြောင်း သိရသည်။ တောင်သူများအနေဖြင့် ထွက်ရှိလာသောဝါကို တောပွဲစားများအပြင် မြို့ပေါ်ရှိပွဲရုံများ၊ ဝါစက်များသို့ ရောင်းချကြပြီး ပွဲရုံများမှ မြို့ပေါ်ဝါစက်များနှင့် မန္တလေးမြို့ပေါ်ရှိ ကုန်သည်များ သို့ ပြန်လည် ရောင်းချကြပါသည်။ ဝါစက်များမှ ထွက်ရှိလာသော ဂွမ်းကို နိုင်ငံပိုင်ချဉ်မျှင် စက်များနှင့် မန္တလေးမြို့ရှိ ပုဂ္ဂလိကချဉ်မျှင်စက်များသို့ ပြန်လည်ရောင်းချကြပါသည်။ ဝါဈေး အနေဖြင့် ရာသီပေါ်စက တစ် ပိဿာ ၃၁၀၀-၃၇၀၀ ကျပ်များမှ လက်ရှိဈေးကွက်တွင် ၄၇၀၀-၄၈၀၀ ကျပ်ရရှိသည့်အတွက် တောင်သူများ အတွက် ယခုနှစ်မိုးများခြင်းကြောင့် အထွက်နှုန်း နည်းသော်လည်း အကျိုးအမြတ် ကာမိကြောင်း ဝါစိုက် တောင်သူ များထံမှ သိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

ဆလပ်ရွက်ကို လူမျိုးဘာသာမရွေးစားသုံးကြပြီး လူကြိုက်များသည့် အရွက်တစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ အစိမ်းနုရောင်ရှိသည့် ဆလပ်ရွက်ကို တို့စရာအဖြစ်စားသုံးကြသလို အကြော်နှင့် အသုပ်များထဲတွင် တွဲဖက်၍ စားသုံးကြသည်။ ဆလပ်ရွက်သည် စားကောင်းသလို ကျန်းမာရေး အတွက်လည်း ထောက်ကူပေးနိုင်ပါသေးသည်။ စားကောင်းတဲ့ ဆလပ်ရွက်မှာ ရေဓာတ်၊ ပရိုတင်း၊ အဆီဓာတ်၊ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်၊ အမျှင်ဓာတ်၊ သကြားဓာတ်၊ ကယ်လ်ဆီယမ်၊ သံဓာတ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်၊ ဖော့စဖရိတ် ပိုတက်ဆီယမ်၊ ဆိုဒီယမ်၊ ဇင့်၊ သီရာမင်း၊ နီကာဆင်၊ ဗီတာမင် အေ၊ ဘီ၊ စီ၊ အီး၊ ကေ တို့ပါဝင်သည်။ ရေဓာတ်ပါဝင်မှုများတဲ့ ဆလပ်ရွက်ကနေ ရရှိနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေး အကျိုးကျေးဇူးတွေကတော့ ဆီးချိုရောဂါကို လျော့ချပေးနိုင်ခြင်း၊ ရောင်ရမ်းမှုတွေကို သက်သာ စေခြင်း၊ အိပ်ပျော်စေခြင်း၊ ဓာတ်တိုး ဆန့်ကျင်ပစ္စည်းကြွယ်ဝခြင်း၊ ဘက်တီးရီးယားတွေကို တိုက်ဖျက်ပေးခြင်း၊ စိတ်ဖိစီးမှုပြောလျော့စေခြင်း၊ ကိုယ်အလေးချိန်ထိန်းပေးခြင်း၊ အသားရေ လှပစေးခြင်းနှင့် ဝမ်းမှန်စေခြင်းစတဲ့ အကျိုးကျေးဇူးတွေ ရရှိစေပါသည်။

ဆလပ်ရွက်အမျိုးအစား လေးမျိုးရှိ၍ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အထုပ်မျိုးနှင့် ရွက်ပြန့် မျိုးဟူ၍ နှစ်မျိုး အစိုက်များသည်။ ရွက်ပြန့်မျိုးကို ပိုအစိုက်များပြီး အနီရောင်၊ အစိမ်ရောင် ဟူ၍ နှစ်မျိုး ရှိသည်။ ဆလပ်ရွက် စိုက်ပျိုးရာတွင် တစ်ဧက မျိုးစေ့ ၁၀၀ ဂရမ်လိုအပ်ပြီး ဆလပ်ရွက် စိုက်ပျိုး သည့်မြေ စိုက်ဘောင်ကို သုံးပေအကျယ်၊ ခြောက်လက်မ အမြင့်ဖော်၍ တစ်ဘောင်နှင့်တစ်ဘောင် ကြား တစ်ပေ၊ တစ်ပေခွဲခန့် ရှိသင့်သည်ဟု လေ့လာသိရှိရပါသည်။ အရွက်အရသာမှာ ခါးသက်သက် ဖြစ်ပါသည်။ ရွက်စား ဆလပ်ကို တစ်လသားတွင် စတင်နုတ်ယူရောင်းချနိုင်ပြီး မြို့နယ်စည်ပင်သာယာဈေးအတွင်း ရောင်းချရာ တွင် ဆလပ်အထုပ်(၁)ပင်လျှင် (၂၀၀)ကျပ် နှုန်းဖြင့် ရောင်းချကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)