ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ
မလေးရှားနိုင်ငံတွင် နှစ်ကုန်ပိုင်း၌ ကုန်လက်ကျန်ပမာဏ များပြားသည့် အခြေအနေအရ ဒေသတွင်း စားအုန်းဆီကြမ်းဖြန့်ဖြူးမှု ပျမ်းမျှဈေးနှုန်းသည် နိုဝင်ဘာလတွင် ၁ တန်လျှင် ၃၇၀၀.၅ ရင်းဂစ်နှုန်းရှိရာမှ ၀.၄% ခန့် လျော့ကျလျက် ဒီဇင်ဘာလ၌ ၁ တန်လျှင် ၃၆၈၄ ရင်းဂစ်သို့ ကျဆင်း ဖွယ်ရှိကြောင်း ဈေးကွက်သုတေသနအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်သော MIDF Research က ပြောကြား ခဲ့သည်။
ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတွင် ၂၀၂၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့အထိ ပထမ ၁၁ လအတွင်း ဆန်တင်သွင်းမှုသည် ယခင်နှစ်ကာလတူ၌ တင်သွင်းမှု မက်ထရစ်တန်ချိန် ၃.၅ သန်းအောက် ၁၄% လျော့နည်းလျက် စုစုပေါင်း မက်ထရစ်တန်ချိန် ၃.၀၃ သန်း ရှိကြောင်း၊ နိုဝင်ဘာလ ၁ လတည်း အတွက် ဆန်တင်သွင်းမှု ပမာဏမှာ ၁၉၆၈၃၄.၁၅ တန်ဖြစ်ပြီး ဧပြီလအတွင်း တင်သွင်းမှုသည် ၅၁၆၈၉၅.၁၇၃ တန်ဖြင့် အမြင့်ဆုံးဖြစ်ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင် ဥယျာဉ်ခြံလုပ်ငန်းဗျူရို (Bureau of Plant Industry - BPI) ၏ အချက်အလက်များအရ သိရှိရသည်။
ထိုင်းနိုင်ငံ၌ လယ်သမားများအနေဖြင့် သက်ဆိုင်ရာအာဏာပိုင်များက အသိအမှတ်ပြု ထားခြင်းမရှိသော ဗီယက်နမ်နိုင်ငံမှ ထွက်ရှိသည့် စပါးများကို မှောင်ခိုသွင်းခြင်း သို့မဟုတ် စိုက်ပျိုးခြင်းများ မပြုလုပ်ရန် အစိုးရက သတိပေးပြောကြားခဲ့သည်။
ထိုင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၌ကျင်းပသော ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွက် ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံး ဆန်ပြိုင်ပွဲတွင် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိသည့်အပြင် ရှေ့လာမည့်နှစ်များတွင်လည်း ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်း ထိုင်းဆန်တင်ပို့သူများအသင်း (TREA) ၏ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဥက္ကဋ္ဌ Chukiat Opaswongse က ၆-၁၂-၂၀၂၃ ရက်နေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
ပါကစ္စတန်နိုင်ငံသည် လက်ရှိကာလ၌ ဆန်ပို့ကုန်ကို တန်ဖိုးအားဖြင့် ဒေါ်လာ ၂.၅ ဘီလီယံခန့် နှစ်စဉ်တင်ပို့လျက်ရှိရာမှ ၂ဝ၃ဝ ပြည့်နှစ်တွင် ၄ ဆအထိတိုးမြှင့်လျက် နှစ်စဉ်တန်ဖိုး ဒေါ်လာ ၁ဝ ဘီလီယံအထိ တင်ပို့နိုင်ရန် ရည်မှန်းထားကြောင်းနှင့် ဈေးကွက်သစ်များသို့ တင်ပို့နိုင်ရေး ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ကြောင်းဖြင့် ၈-၁၂-၂၀၂၃ နေ့တွင် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီး Gohar Eijaz ဦးဆောင်ကျင်းပပြုလုပ်သည့် ပို့ကုန်အကြံပေးကောင်စီအစည်းအဝေး၌ အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။
ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူသားများအသက်ရှင်နေထိုင်စားသောက်ရန်အတွက် စိုက်ပျိုးရေးနှင့်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းကဏ္ဍမှာ မရှိမဖြစ်လိုအပ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးစီးပွားရေးကဏ္ဍမှာ အရေးပါသည့်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအနက် တစ်ခုဖြစ်သည့်အတွက် ကမ္ဘာပေါ်ရှိနိုင်ငံတိုင်းမှ အစိုးရများသည် စိုက်ပျိုးရေးနှင့်မွေးမြူရေးကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ပြီး ပြည်တွင်းစားသုံးမှုဖူလုံစေရန်အတွက်နှင့် နိုင်ငံတော်ဘဏ္ဍာငွေရရှိစေရန်အတွက် အစဉ်ဦးစားပေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြပါသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပဲတီစိမ်းကို အထက်မြန်မာပြည်၊ အောက်မြန်မာပြည် ဒေသနှစ်ခုလုံးတွင် စိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး မြန်မာ့ပဲတီစိမ်းကို ဥရောပသမဂ္ဂနိုင်ငံများသို့ ပဲပင်ပေါက်ဖောက်ရန်အတွက် နှစ်စဉ် တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိရာ နယ်သာလန်၊ အိုင်ယာလန်၊ အင်္ဂလန်၊ ဂျာမနီနိုင်ငံတို့က အများဆုံးဝယ်ယူကြပါသည်။
ပြည်တွင်းပဲဈေးကွက်တွင် ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်နေမှုကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရန်အတွက် အိန္ဒိယ အစိုးရသည် မြန်မာနိုင်ငံထံမှ ပဲစင်းငုံတန်ချိန် ၄ သိန်းကို ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ၌ လည်းကောင်း၊ မတ်ပဲ တန်ချိန် ၁ သန်းခန့်ကို ဖေဖော်ဝါရီလတွင်လည်းကောင်း တင်သွင်းရန် စီစဉ်လျက်ရှိကြောင်း အဆင့်မြင့်အရာရှိ တစ်ဦးက Economic Times သတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ယခင်နှစ် နှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ပဲစင်းငုံစိုက်ဧက ကျဆင်းမှုများကြောင့် ထွက်ရှိမှု လျော့နည်းလာနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းချက်အရ အိန္ဒိယနိုင်ငံအနေဖြင့် ရိတ်သိမ်းဆဲကာလတွင်ပင် ပဲစင်းငုံများကို တင်သွင်းနေ ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် အိမ်ထောင်စုများ၌ သမားရိုးကျစားသုံးလေ့ရှိသော ပဲမျိုးစုံ၏ ဈေးနှုန်းများ ကြီးမြင့်မှုက ဝယ်လိုအားကျဆင်းမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေလျက်ရှိရာ ပဲခွဲစက်လုပ်ငန်းအများအပြားသည် ၎င်းတို့၏ ကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်းအတိုင်း အပြည့်အဝ လုပ်ကိုင်ခြင်းမပြုပဲ လုပ်ငန်းပမာဏကို လျှော့ချ ဆောင်ရွက်လာကြကြောင်း သိရှိရသည်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် စားတော်ပဲ (Yellow Peas) တင်သွင်းမှုအပေါ် အကောက်ခွန်နှုန်းထားကို ၅၀% သတ်မှတ်ပြီး ၅ နှစ်ကျော်မျှ ကောက်ခံခဲ့ရာမှ ယခု သုညရာခိုင်နှုန်းအထိ လျှော့ချလိုက် ကြောင်း အိန္ဒိယဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနက ၇-၁၂-၂၀၂၃ ရက်နေ့ ညနေပိုင်း၌ အမိန့်ကြော်ငြာစာ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။
မလေးရှားနိုင်ငံ၌ နိုဝင်ဘာလကုန်တွင် စားအုန်းဆီသိုလှောင်မှု လက်ကျန်ကျဆင်းမည်ဟု မျှော်လင့်ထားသော်လည်း ပြိုင်ဘက်ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဆီများ၏ ဈေးနှုန်းလျော့နည်းခြင်းကြောင့် စားအုန်းဆီ၏ အနာဂတ်ကြိုပွိုင့်ဈေးနှုန်းသည် ရက်သတ္တပတ် ၄ ပတ်အတွင်း အနိမ့်ဆုံးသို့ ၆-၁၂-၂၀၂၃ ရက်၊ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် စတုတ္ထအကြိမ်မြောက်အဖြစ် ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။
ဘရာဇီးနိုင်ငံတွင် ဆန်စပါးသီးနှံ ရာသီချိန်ပြင်ပ၌ ပြည်တွင်းဈေးကွက်အတွင်း ဆန် ဈေးနှုန်းများ တည်ငြိမ်လျက်ရှိမှုနှင့်အတူ ADM လယ်ယာထွက်ကုန်ရောင်းဝယ်ရေး ကုမ္ပဏီသည် ထိုင်းနိုင်ငံမှ ဆန်တန်ချိန် ၆ဝဝဝဝ ကို ဘရာဇီးနိုင်ငံသို့ တင်သွင်းမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
