ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၌ ၂၀၂၃ ခုနှစ် တတိယသုံးလပတ် ဇူလိုင်လမှ စက်တင်ဘာလအတွင်း စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုသည် ဒုတိယသုံးလပတ်ထုတ်လုပ်မှု တန်ချိန် ၅.၀၃ သန်းအပေါ် ၀.၄% တိုးတက်လျက် တန်ချိန် ၅.၀၄ သန်း ထွက်ရှိခဲ့ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင် စာရင်းအင်းအာဏာပိုင် အဖွဲ့က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။
အဆိုပါ စပါးထွက်ရှိမှုပမာဏသည် ယခင်က ကနဦးခန့်မှန်းခဲ့သော တန်ချိန် ၃.၇၉ သန်း ထက် ၃၂.၈% မြင့်မားခဲ့ပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ် ကာလတူ၌ ထုတ်လုပ်မှု စပါးတန်ချိန် ၄.၉ သန်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၁.၀% တိုးတက်မှုရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ဖိလစ်ပိုင် စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနသည် ယခုနှစ်တွင် စပါးစိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှု တိုးတက်မည်ဟု မျှော်မှန်းထားရာ ဆန်စပါးလုပ်ငန်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာ ဒုတိယအတွင်းဝန် Leocadio Sebastian က ၂၀၂၂ ခုနှစ်၌ ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့သော စပါးတန်ချိန် ၁၉.၇ သန်းအပေါ် ၁.၅% တိုးတက်လျက် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် စပါးတန်ချိန်ပေါင်း သန်း ၂၀ အထိ ထွက်ရှိနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ ၂၀၂၁ ခုနှစ် စပါးထွက်ရှိမှုမှာ တန်ချိန် ၁၉.၉၆ သန်းဖြင့် အမြင့်ဆုံး စံချိန်တင်ထားကြောင်း သိရှိရသည်။
လယ်သမားများ၏ စပါးရောင်းချရမှု ဈေးနှုန်းများမှာ ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် ပီဆိုငွေ ၂၀.၂၄ ပေါက်ဈေးရှိနေပြီး ယခင်သုံးလပတ်၌ ရရှိခဲ့သော စပါးဈေး ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် ၁၈.၇၆ ပီဆိုနှုန်း ထက် ၇.၉% မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ ယခင်နှစ်ကာလတူ၌ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော စပါးဈေးနှုန်း ၁ ကီလို ဂရမ်လျှင် ၁၇.၃၁ ပီဆိုနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက လက်ရှိဈေးနှုန်းသည် ၁၆.၉% ပိုမိုမြင့်တက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ် သည်။
စပါးစိုက်တောင်သူများ ဝင်ငွေတိုးတက်ရရှိစေရန် အမျိုးသားစားနပ်ရိက္ခာအာဏာပိုင်အဖွဲ့ က ရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းအသစ်ကို ထုတ်ပြန်ထားရှိရာ ခြောက်သွေ့သည့် စပါး ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် ၁၉ ပီဆိုမှ ၂၃ ပီဆိုအကြားနှင့် စပါးအစို ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် ၁၆ ပီဆိုမှ ၁၉ ပီဆိုအကြားဖြစ်ကြောင်း၊ အချို့သော ဆန်စက်ပိုင်ရှင်များနှင့် ကုန်သည်များသည် အသစ်ရိတ်သိမ်းထွက်ရှိလာသော စပါးအစိုများအား ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် ၂၁ ပီဆိုမှ ၂၃.၅၀ ပီဆိုနှုန်းအထိလည်းကောင်း၊ ခြောက်သွေ့ပြီးသည့် စပါးကို ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် ၂၆ ပီဆိုမှ ၂၉ ပီဆိုအထိ ဈေးနှုန်းဖြင့်လည်းကောင်း တိုးမြှင့် ဝယ်ယူ လျက်ရှိကြောင်း Manila Times သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါသည်။
Source: Manila Times, 14 Nov 2023(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့်အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

ထိုင်းနိုင်ငံ၌ ဆန်စပါး အရည်အသွေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် ရည်ရွယ်လျက် ထပ်ဆောင်း ပံ့ပိုးမှု ရန်ပုံငွေအဖြစ် ဘတ်ငွေ ၅၆ ဘီလီယံ သုံးစွဲခွင့်အား အစိုးရအဖွဲ့က အတည်ပြုခဲ့ရာ ၂၀၂၃-၂၄ ခုနှစ် သီးနှံရာသီကာလအတွင်း ဆန်စပါးကဏ္ဍအတွက် အထောက်အပံ့ပေးမည့် ရန်ပုံငွေ စုစုပေါင်း မှာ ဘတ်ငွေ ၁၁၁ ဘီလီယံသို့ တိုးတက်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
ယခုနောက်ဆုံးချမှတ်ခဲ့သည့် ရန်ပုံငွေ အစီအစဉ်အရ တောင်သူလယ်သမားများသို့ စပါး စိုက်ဧရိယာ ၁ ရိုင် (၀.၃၉၅၄ ဧက) လျှင် ဘတ်ငွေ ၁၀၀၀ နှုန်းဖြင့် အိမ်ထောင်စုတစ်စုလျှင် စိုက်ပျိုး ဧရိယာ ၂၀ ရိုင်ထက် မပိုပဲ သို့မဟုတ် စုစုပေါင်း ဘတ်ငွေ ၂၀၀၀၀ အထိ ထောက်ပံ့မည်ဖြစ်ပြီး အိမ်ထောင်စု ၄.၆၈ သန်းခန့် အကျိုးခံစားခွင့် ရရှိမည်ဖြစ်သည်။
ထိုင်းကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီး Mr Phumtham Wechayachai က အစိုးရအဖွဲ့၏ အတည်ပြုချက်ကို ရရှိပြီးနောက် အဆိုပါ ထောက်ပံ့မှုအစီအစဉ်သည် ချက်ချင်းလက်ငင်း အကျိုး သက်ရောက်မှုရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထောက်ပံ့ကြေးပေးအပ်မှု လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများနှင့် အသေးစိတ် လုပ်ငန်းစဉ်များကို အချိန်ကာလ အများဆုံး ၁ လအတွင်း ရှင်းလင်းချမှတ်ပြီးနောက် လယ်ယာ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် စိုက်ပျိုးရေးသမဝါယမအသင်းများဘဏ်သည် အကျုံးဝင်သည့် လယ်သမားများ ထံသို့ ထောက်ပံ့ငွေများပေးအပ်မှုကို စတင်လုပ်ဆောင်နိုင်မည်ဟု မျှော်မှန်းရကြောင်း၊ အစောဆုံး ကာလမှာ နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက်မှ ၂၀ ရက်နေ့အတွင်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ထိုင်းအစိုးရသည် ၂၀၂၃-၂၄ ခုနှစ် သီးနှံရိတ်သိမ်းရာသီတွင် စပါးဈေးနှုန်း တည်ငြိမ်စေရေး အတွက် ဘတ်ငွေ ၅၅ ဘီလီယံ ကျခံသုံးစွဲဆောင်ရွက်မည့် အစီအမံများကိုလည်း ၇-၁၁-၂၀၂၃ နေ့၌ အတည်ပြုခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ ၎င်းအစီအမံများတွင် အစိုဓာတ် ၂၅% အထိ ပါဝင်သော စပါးများအား ဈေးကွက်တင်ရောင်းချမှုကို ၅ လကြာအထိ ဆိုင်းငံ့ထားနိုင်ရန်အတွက် လယ်သမားများထံသို့ ချေးငွေထုတ်ပေးခြင်းနှင့် စိုက်ပျိုးရေးသမဝါယမအသင်းများအနေဖြင့် ဈေးကွက်အတွင်းသို့ ဝင် ရောက်၍ စပါးများကို ဝယ်ယူသိုလှောင်ထားခြင်းဖြင့် လိုလားဖွယ်ရှိသော စပါးဈေးနှုန်းတစ်ရပ်သို့ ရောက်ရှိချိန်တိုင်အောင် ထိန်းသိမ်းနိုင်ရေးအတွက် ၎င်းတို့ထံ ချေးငွေထုတ်ပေးခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။
လယ်သမားများ၏ စပါးရောင်းချမှုကို ၅ လကြာ ဆိုင်းငံ့ထားနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်ရာတွင် အစီအစဉ်၌ ပါဝင်သည့် တောင်သူများသို့ စပါး ၁ တန်လျှင် ဘတ်ငွေ ၁၂၀၀၀ နှုန်းနှင့် စပါး ၁ တန် သိုလှောင်မှုအတွက် ကုန်ကျစရိတ် ဘတ် ၁၅၀၀ နှုန်းဖြင့် အစိုးရက ချေးငွေထုတ်ပေးမည်ဖြစ်ပြီး စပါးတန်ချိန် ၃ သန်းခန့်ကို ထိန်းသိမ်းထားနိုင်မည်ဟု ဆန်စပါးကော်မတီက ပြောဆိုကြောင်း၊ ၎င်း အစီအမံအား ၂၀၂၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလမှ ၂၀၂၄ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့အထိ အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။
ထိုင်းစီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသည် ၂၀၂၃-၂၄ ခုနှစ် သီးနှံရာသီ အတွင်း စပါးတန်ချိန် ၃၂ သန်းခန့် ထုတ်လုပ်နိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားရာ ပင်မမိုးသီးနှံရာသီမှ ထုတ်လုပ်မှုမှာ ယခင်နှစ်ထွက်ရှိမှုအောက် ၆% ကျဆင်းလျက် တန်ချိန် ၂၅.၆ သန်းရှိပြီး ပင်မသီးနှံရာသီ ချိန်ပြင်ပ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုတွင် ယခင်နှစ်ထွက်ရှိမှုအောက် ၁၂% လျော့ကျလျက် စပါးတန်ချိန် ၆.၇၈ သန်း ခန့်ရှိမည်ဖြစ်သည်။
အစိုးရသည် လာမည့် သီးနှံရိတ်သိမ်းရာသီ ကာလအတွင်း စပါးဈေးနှုန်းများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ဝင်ရောက်ထိန်းကျောင်းသည့် မူဝါဒကို ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ထိုသို့ ပြင်ဆင်မှုများသည် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု စရိတ်စကများအား လျှော့ချရန်နှင့် တီထွင်ဆန်းသစ်မှု များမှတစ်ဆင့် ကုန်ထုတ်လုပ်နိုင်မှုစွမ်းရည်ကို မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ အဓိက ပန်းတိုင်သည် အရည်အသွေးမြင့်မားသည့် ဆန်စပါးများ ထုတ်လုပ်ခြင်းဖြင့် လယ်သမားများ၏ ဝင်ငွေကို မြှင့်တင်ပြီး တစ်ပြိုင်တည်းမှာပင် အစိုးရ၏ အသုံးစရိတ်ကို လျှော့ချနိုင်ရန်ဖြစ်ကြောင်း ဝန်ကြီး Mr Phumtham က ပြောကြားခဲ့သည်။
Source: Bangkok Post, 15 Nov 2023(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့်အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

     မ‌လေးရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံသို့ ပို့ကုန်တင်ပို့မှုတိုးမြှင့်နိုင်ရန် မျှော်မှန်းဆောင်ရွက် လျက်ရှိရာ ယခုနှစ်အတွင်း စားအုန်းဆီပို့ကုန်တန်ဖိုး မလေးရှားရင်းဂစ် ၁၄ ဘီလီယံကျော်အထိ တင်ပို့နိုင်မည်ဟု မလေးရှား ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ် Datuk Seri Fadillah Yusof က ပြောကြားခဲ့ ပါသည်။

    မလေးရှားနှင့် တရုတ် နှစ်နိုင်ငံအကြား ကုန်သွယ်မှု အားကောင်းစေရေးနှင့် အဓိကအားဖြင့် စားအုန်းဆီ ကုန်သွယ်မှု ပိုမိုတိုးတက်စေရေးအတွက် တရုတ်နိုင်ငံသို့ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ သွား ရောက်‌ရန် စီစဉ်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံသို့ ယခင်နှစ် စားအုန်းဆီတင်ပို့မှု တန်ဖိုးမှာ မ‌လေးရှားရင်းဂစ် ၁၄ ဘီလီယံရှိခဲ့ရာမှ ယခုနှစ်အတွင်း တင်ပို့မှုတန်ဖိုး တိုးတက်မည်ဟု မျှော်မှန်း ထားပါကြောင်းဖြင့် ၇-၁၁-၂၀၂၃ နေ့တွင် ကျင်းပသော အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငရုတ်ကောင်းအဖွဲ့၏ ၅၁ ကြိမ်မြောက် နှစ်ပတ်လည်အစည်းအဝေးတွင်  ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ် Fadillah က ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

   ၂၀၂၂ ခုနှစ်၌ တရုတ်နိုင်ငံသို့ မ‌လေးရှားနိုင်ငံ၏ စားအုန်းဆီ တန်ချိန် ၃.၁၄ သန်း တင်ပို့ခဲ့ပြီး စားအုန်းဆီအခြေခံထုတ်ကုန်များ တင်ပို့မှုအပါအဝင် တန်ဖိုးအားဖြင့် ရင်းဂစ် ၁၄.၈၆ ဘီလီယံ ရှိ ကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံသည် မလေးရှားနိုင်ငံအတွက် စားအုန်းဆီတင်ပို့မှု  ဒုတိယအများဆုံး ဈေး ကွက်ဖြစ်ပြီး ယခင်နှစ် ပြည်ပသို့ စားအုန်းဆီတင်ပို့မှု စုစုပေါင်းတွင် တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့မှုမှာ ၁၁.၂% ပါဝင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Source: The Star Online, 7 Nov 2023(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန် များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

   မလေးရှားနိုင်ငံ၌ စားအုန်းဆီကဏ္ဍတွင် မမျှော်လင့်ပဲရရှိသော အမြတ်အစွန်းများအပေါ် ကောက်ခံသည့်အခွန် (windfall profit levy) စည်းကြပ်ခြင်းကို အစိုးရအနေဖြင့် ပြန်လည် သုံးသပ်ပေးရန် စားအုန်းဆီအသင်းအဖွဲ့များက ၆-၁၁-၂၀၂၃ ရက်၊ တနင်္လာနေ့တွင် တောင်းဆိုခဲ့ကြသည်။

   အဆိုပါ အခွန်စည်းကြပ်ရန်အတွက်  အမြတ်ငွေပမာဏ သတ်မှတ်ချက်ကို မြှင့်တင်ပေးရန်နှင့် ဆာဗားနှင့်ဆာရာဝပ်ပြည်နယ်များရှိ ဆီအုန်းစိုက်ပျိုးသူများအတွက် အခွန်နှုန်း ၃% သတ်မှတ် ချက်အား ယခင်အဆိုပြုနှုန်းထားဖြစ်သည့် ၁.၅% သို့ ပြန်လည်လျှော့ချပေးရန်လည်း မလေးရှား စားအုန်းဆီ အသင်းအဖွဲ့များက အစိုးရထံ  တိုက်တွန်းပြောကြားခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။

   ကမ္ဘာ့ဒုတိယအကြီးဆုံး စားအုန်းဆီတင်ပို့သူ မလေးရှားနိုင်ငံအနေဖြင့်  မလေးကျွန်းဆွယ် ဒေသတွင် စားအုန်းဆီ မက်ထရစ် ၁ တန်လျှင် ရင်းဂစ်ငွေ ၃၀၀၀ (၆၂၇.၈၈ ဒေါ်လာ) အထက် ဈေး နှုန်းရရှိမှုများနှင့် နိုင်ငံ၏ ဆီအုန်းအများဆုံးစိုက်ပျိုးရာ ဆာဗားနှင့် ဆာရာဝပ် ပြည်နယ်များ၌ မက်ထရစ် ၁ တန်လျှင် ရင်းဂစ်ငွေ ၃၅၀၀ အထက် စားအုန်းဆီ ဈေးနှုန်းရရှိမှုများအတွက် မမျှော် လင့်ပဲရရှိသော အမြတ်အစွန်းအပေါ် ကောက်ခံသည့်အခွန်ကို ၃% စည်းကြပ်ထားရှိသည်။

    စက်တင်ဘာလအတွင်း မလေးရှားနိုင်ငံ စိုက်ပျိုးခင်းများနှင့် အဓိကကုန်စည်များဝန်ကြီးဌာနမှ ပြောကြားမှုအရ အစိုးရသည် အဆိုပါ အခွန်ကောက်ခံခြင်းကို သုံးသပ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ရှေ့လာမည့်နှစ်အတွင်း အပြီးသတ်အစီရင်ခံနိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ရကြောင်း၊ သို့ရာတွင် အဆိုပါ အခွန်မူဝါဒကို ရုပ်သိမ်းမည့်အစီအစဉ်မရှိကြောင်းဖြင့် သိရပါသည်။

Source: The Star Online, 6 Nov 2023 (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့်အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

    တရုတ်၊ အမေရိကန်၊ ဩစတြေးလျနှင့် အိန္ဒိယတို့တွင် ဝါဂွမ်းအထွက်ပမာဏ ကျဆင်းခဲ့ ခြင်းကြောင့် ၂ဝ၂၃ ခုနှစ်အောက်တိုဘာလမှ ၂ဝ၂၄ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလအထိ ရာသီကာလ အတွင်း ကမ္ဘာ့ဝါဂွမ်းထုတ်လုပ်မှုမှာ ဘေထုပ်ရေ ၅ သန်း (၂၁၇.၇ ကီလိုဂရမ်ဝင်) လျော့နည်းနိုင် ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ဝါဂွမ်းဈေးနှုန်းမှာ လက်ရှိ သုံးလပတ်ကာလတွင် ကျဆင်းဖွယ်ရှိသော် လည်း ၂ဝ၂၄ ခုနှစ် ဒုတိယသုံးလပတ်မှ စတင်၍ ဈေးနှုန်းများ ပြန်လည်မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်ပြောဆိုကြသည်။

   အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ဝါဂွမ်းအစား အခြားအစားထိုး ဓာတုပေါင်းစပ်ချည်မျှင်များကို အသုံးပြု လာကြသဖြင့် ဝါဂွမ်းအထွက်နိမ့်ကျခြင်းသည် ချည်မျှင်နှင့်အထည်လုပ်ငန်းအပေါ် အကျိုးသက် ရောက်မှုမရှိနိုင်ကြောင်း၊ ကမ္ဘာ့ဝါဂွမ်းထွက်ရှိမှုမှာ ၂ဝ၂၂-၂၃ ခုနှစ် ခန့်မှန်းအထွက်ပမာဏဖြစ်သည့်  အထုပ်ရေ ၁၁၇.၆ သန်းအောက် ကျဆင်းလျက် ၂ဝ၂၃-၂၄ ရာသီကာလတွင် အထုပ်ရေ ၁၁၂.၁ သန်း ရှိနိုင်သဖြင့် နှစ်အလိုက် ၄.၇% ကျဆင်းနိုင်ကြောင်း၊ တရုတ်ပြည်မနှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံ တို့တွင် ဝါဂွမ်းစိုက်ဧရိယာလျော့နည်းလာမှုနှင့် ဆိုးရွားသော ရာသီဥတုအခြေအနေများကြောင့် နှစ်အလိုက် ဝါဂွမ်းအထွက်ပမာဏ ၁၂.၁% လျော့ကျမှုသည် ကမ္ဘာ့ဝါဂွမ်း ထုတ်လုပ်မှုအပေါ် အကျ လမ်းကြောင်းဖက်သို့ ဦးတည်စေခြင်းဖြစ်ကြောင်း Fitch Solutions ၏ လက်အောက်ခံ သုတေ သန အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည့် Business Monitor International (BMI) က ခန့်မှန်းထားသည်။

   ၂ဝ၂၃-၂၄ ရာသီကာလတွင် ဩစတြေးလျနိုင်ငံနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံတို့၏ ဝါဂွမ်းအထွက် ပမာဏ မှာ ၁၂.၁% နှင့် ၁.၉% အသီးသီးလျော့နည်းကျဆင်းနိုင်သော်လည်း ဘရာဇီးနိုင်ငံ၏ ဝါဂွမ်း ထုတ် လုပ်မှုမှာ နှစ်အလိုက် ၂၁.၆% တိုးတက်လာနိုင်သဖြင့် ကမ္ဘာ့ဝါဂွမ်းအထွက်ပမာဏ ကျဆင်းမှု အပေါ် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း သက်သာစေမည်ဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာ့ဝါဂွမ်းဈေးကွက်တွင် ယခုနှစ်အတွင်း ဝါဂွမ်းအရောင်းပြတ်လပ်မှုဖြစ်ပေါ်နေသော်လည်း အမေရိကန်၊ ဥရောပနှင့် အခြားဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံ များ၌ ငွေကြေးကဏ္ဍအကြပ်အတည်းများ ဖြစ်ပေါ်နေသဖြင့် ဝယ်လိုအား နည်းပါးလျက်ရှိပြီး ပြည်သူအများစုမှာ အဝတ်အထည်အပေါ် များစွာသုံးစွဲခြင်း မရှိကြသည်ကို လေ့လာတွေ့ရှိရကြောင်း Rajkot အခြေစိုက် ဝါဂွမ်းကုန်သည်တစ်ဦးဖြစ်သူ Anand Popat က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

   အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌ ဝါဂွမ်းထုတ်လုပ်မှုမှာ ၁၇ဝ ကီလိုဂရမ်ဝင် အထုပ်ရေ ၂၉၅ သိန်းသို့ ကျဆင်း ဖွယ်ရှိသော်လည်း ယခင်ရာသီကာလမှ ဝါဂွမ်းထုပ်ရေ ၂၅ သိန်းမှ ၃ဝ သိန်းအထိ လက်ကျန်ရှိနေမှုက ဝါဂွမ်းပြတ်လပ်မှုမဖြစ်အောင် အထောက်အပံ့ပြုမည်ဖြစ်ကြောင်း Karnataka ပြည်နယ်၊ Raichur မြို့အခြေစိုက် နိုင်ငံစုံကုမ္ပဏီများ၏ ကိုယ်စားလှယ် Ramanui Das Boob က ပြောကြားခဲ့သည်။

   အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ဝါဂွမ်းထုတ်လုပ်မှုနိမ့်ကျခဲ့သော်လည်း BMI က ၂ဝ၂၃ ခုနှစ်အတွင်း ပျှမ်းမျှ ဝါဂွမ်းဈေးနှုန်း တစ်ပေါင်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈၆.၅ ဆင့် ဟု ခန့်မှန်းထားရှိမှုကို  တစ်ပေါင်လျှင် ၈၄ ဆင့်သို့ လျှော့ချခဲ့သည်။ ၎င်းနှုန်းထားသည် ယခုနှစ်အတွင်း လက်ရှိကာလအထိ ပျမ်းမျှ ဈေးနှုန်းဖြစ်သော တစ်ပေါင်လျှင် ၈၃.၈ ဆင့်ထက် အနည်းငယ် မြင့်မားဆဲဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ၂ဝ၂၄ ခုနှစ်တွင် ဝါဂွမ်းပျမ်းမျှဈေးနှုန်းမှာ တစ်ပေါင်လျှင် ၈၈ ဆင့်ခန့်ရှိနိုင်ပြီး အဓိကအားဖြင့် ရောင်းလိုအား နည်းပါးခြင်းကြောင့် နှစ်အလိုက် ၄.၁% မြင့်တက်ဖွယ်ရှိကြောင်း BMI က ခန့်မှန်း ထားသည်။

  ၂ဝ၂၃-၂၄ ခုနှစ်၌ ကမ္ဘာ့ဝါဂွမ်းသုံးစွဲမှုမှာ နှစ်အလိုက် ၅% တိုးတက်လျက် အထုပ်ရေ ၁၁၆.၄ သန်းသို့ ရောက်ရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားပြီး ကမ္ဘာ့ဝါဂွမ်းထုတ်လုပ်မှုမျှခြေတွင် လိုအပ်ချက် ဖြစ်ပေါ် စေနိုင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ လက်ရှိကာလတွင် ဝါဂွမ်းဈေးနှုန်းများမှာ နယူးယောက် Inter-Continental Exchange ၌ ၂ဝ၂၄ ခုနှစ် မတ်လအတွင်း တင်ပို့မည့်ရောင်းချမှုအတွက် ၈၁.၇၄ ဆင့် (၃၅၆ ကီလိုဂရမ်ပါဝင်သော တစ်ကန်ဒီလျှင် အိန္ဒိယရူပီး ၅၃၈ဝဝ) နှုန်းရှိပြီး လွန်ခဲ့သော ၃ လ အတွင်း အနိမ့်ဆုံးဈေးနှုန်းဖြစ်ခဲ့ကြောင်းနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ Rajkot မြို့တွင် ရှန်ကာ-၆ ဝါဂွမ်း စံပြ ဈေးနှုန်းမှာ တစ်ကန်ဒီလျှင် ရူပီး ၅၇ဝ၅ဝ ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

  အိန္ဒိယပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် ပြုပြင်ထုတ်လုပ်ထားခြင်းမရှိသော Kapas ဝါဂွမ်းမှာ တစ် ကွင်တယ်လျှင် ရူပီး ၇၂ဝဝ မှ ၇၃ဝဝ အကြားရှိကြောင်း၊ ဝါဂွမ်းစေ့ဈေးနှုန်းမှာ တစ်ကွင်တယ်လျှင် ရူပီး ၃၂ဝဝ မှ ၃၃ဝဝ အတွင်းရှိကြောင်း၊ ဝါဂွမ်းဈေးနှုန်း ပိုမိုကျဆင်းမှုရှိပါက ဗဟိုအစိုးရသည်  အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းဖြင့် ဝယ်ယူဖွယ်ရှိကြောင်း Das Boob က ပြောဆိုသည်။ ယခုနှစ်တွင် ဝါဂွမ်းအတွက် အနိမ့်ဆုံးထောက်ပံ့ပေးသော အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းမှာ အလယ်အလတ် အဆင့် အမျိုးအစားများအတွက် တစ်ကွင်တယ်လျှင် ရူပီး ၆၆၂ဝ ဖြစ်သည်။ ဒေဝါလီပွဲတော် ပြီးဆုံးချိန်တွင် ဝါဂွမ်းများ ဈေးကွက်အတွင်း ထပ်မံဝင်ရောက်လာနိုင်ကြောင်း၊ ဝါဂွမ်း အများအပြား ဝင်ရောက်မှု နှင့် ဝယ်လိုအားလျော့နည်းမှုတို့က ဝါဂွမ်းဈေးနှုန်းများအပေါ် ဖိအားများဖြစ်ပေါ်နိုင်သော်လည်း တစ်ကန်ဒီလျှင် ရူပီး ၅၇ဝဝဝ မှ ၅၉ဝဝဝ အတွင်း ရှိနိုင်ကြောင်း၊  ဝါဂွမ်းအထွက်ပမာဏ ကျဆင်း သော်လည်း ဈေးကွက်အတွင်း ဝင်ရောက်လာသည့် ဝါဂွမ်းအရည်အသွေးမှာ အထူးကောင်းမွန် ကြောင်း Das Boob က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: The Hindu Business Line, 6 Nov 2023 (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့်အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)