ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

     မိတ္ထီလာခရိုင် မလှိုင်မြို့နယ်သည် ပဲစင်းငုံကို မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း ဒုတိယအများဆုံး စိုက်ပျိုးကြရာ ယခုနှစ် ပဲစင်းငုံပေါ်စ ဒီဇင်လာလတွင် တစ်တင်း (၅၅၀၀၀) ကျပ် ရှိသော်လည်း လက်ရှိ ဖေဖော်ဝါရီလဆန်းတွင် တစ်တင်း(၆၀၀၀၀) ကျပ် ဝန်းကျင်အထိ စျေးမြင့်လာပါသည်။ပဲစင်းငုံမှာအိန္ဒိယသို့ အများဆုံးတင်ပို့ကြောင်းသိရပြီး၊ ဒေသတွင်း၌လည်း စားသုံးမှုရှိသော သီးနှံဖြစ်ပါသည်။ ပဲစင်းငုံစျေး၊ ကုလားပဲစျေးနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက စျေးနိမ့်ခြင်းကြောင့် ကုလားပဲခြမ်းအစား ပဲစင်းငုံခြမ်းကို စားသုံးမှုပိုလာကြပါသည်။ ကုလားပဲခြမ်းမှာ တစ်ပိဿာလျှင် (၄၆၀၀-၄၇၀၀) ကျပ်ရှိပြီး၊ ပဲစင်းငုံခြမ်းမှာ (၃၆၀၀) ကျပ်သာရှိသဖြင့် စားသုံးမှုများလာကြောင်း စျေးကွက်မှ သိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

        မိတ္ထီလာခရိုင်အတွင်း ဇီးချဉ်သီးပင်ကို သီးသန့်အနေနှင့် ဂရုပြုစိုက်ပျိုးရန်မလိုအပ်ဘဲ လယ်ကန်သင်းများတွင် အလေ့ကျပေါက်လေ့ရှိပါသည်။ ဇီးချဉ်သီးမှာ စျေးကွက်တွင် ဆိတ်စားဇီးသီး၊ ရိုးရိုးအချဉ် သီးဟူ၍ ရှိပါသည်။ ဇီးချဉ်သီးမှာ ဒီဇင်ဘာလမှစ၍ ကောက်သိမ်းနိုင်ပြီး၊ ဖေဖော်ဝါရီ၊မတ်လများအထိ ကောက်သိမ်းနိုင်ပါသည်။ ဇီးချဉ်ပင်မှရရှိသော ဇီးသီးအမှည့်ကို စျေးကွက်သို့ မူလအတိုင်းသော်လည်းကောင်း၊ တောင်သူမှ တစ်ပိုင်တစ်နိုင်မွေးမြူထားသော ဆိတ်များအားအစာအဖြစ် ကျွေးမွေးပြီးနောက် ရရှိသော ဇီးစေ့ခွံများအား ဆိတ်စား ဇီးသီးအဖြစ်လည်းကောင်း ရောင်းချကြပါသည်။ ယခုနှစ်တွင် ဇီးသီးစျေးမှာ (၉၀၀၀ မှ ၁၀၀၀၀) ကျပ်အထိရှိခဲ့ပြီး ဆိတ်စားပြီးနောက် ရရှိသော ဆိတ်စားဇီးသီးမှာ တစ်တင်းလျှင် လက်ရှိပေါက်စျေး (၄၃၀၀၀) ကျပ်ရှိသဖြင့် သီးနှံရာသီကုန်ဆုံးလုနီးသော ယခုလိုကာလအတွက်တောင်သူများ အကျိုးဖြစ်ထွန်းကာ လုပ်သားများအတွက်အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်း ဖန်တီးနိုင်ကြောင်း သိရသည်။ ထို့ပြင် ဇီးချဉ်သီးမှာ အသီး၊ အသားများကို တိရိစ္ဆာန်အစာ၊ အခွံကို မီးမွှေးရန်တို့ အတွက်ဒေသတွင် အသုံးပြုကြကာ ဇီးသီးဝက်ဆံမှာ မူဆယ်လမ်းကြောင်းမှ နှစ်စဉ် ဝယ်လိုအားရှိသဖြင့် ပြည်တွင်း/ပြည်ပကုန်သွယ်မှုကို မြှင့်တင်နိုင်သော သီးနှံဖြစ်ကြောင်း စျေးကွက်မှသိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

         စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ မိတ္ထီလာခရိုင်ဦးစီးမှူးရုံးမှ ခရိုင်ဦးစီးမှူးနှင့်ဝန်ထမ်းများသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်နေ့ နံနက် (၁၀:၃၀) နာရီအချိန်တွင် ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေး၊ ဒေသထွက်တန်ဖိုးမြင့်ထုတ်ကုန်များ အားပေးမြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ရန် မိတ္ထီလာမြို့၊ ဝမ်းတော်ပြည့်တိုးချဲ့ရပ်ရှိ သိန်းမင်းငရုတ်သီးမှုန့် လုပ်ငန်းအား ကွင်းဆင်းဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။

          ထိုသို့ကွင်းဆင်းရာတွင် သိန်းမင်းငရုတ်သီးမှုန့်လုပ်ငန်းရှင်မှ ငရုတ်သီးမှုန့်လုပ်ငန်းကို ၁၉၈၀ ခုနှစ်မှစတင်၍ ရှေးရိုးအတိုင်းလုပ်ကိုင်ခဲ့ရာမှ ယခုအခါ လုပ်သားအင်းအား (၃၀) ဦးဖြင့် ငရုတ်ခွဲကြမ်း၊ ငရုတ်ကြော်မှုန့်၊ ငရုတ်လှော်မှုန့်၊ ငရုတ်အရောင်တင်မှုန့်များထုတ်လုပ်ကြောင်း၊ ငရုတ်သီးမှုန့်ထုတ်လုပ်ရာတွင် အညှာချွေပြီး၊ ထုတ်ကုန်အရည်အသွေးကောင်းမွန်စေရန် ခေတ်မီ အခြောက်ခံစက်များဖြင့် အခြောက်ခံပြီး ထုတ်လုပ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ငရုတ်ခွဲကြမ်း၊ ငရုတ်လှော်မှုန့်၊ ငရုတ်ကြော်မှုန့်များကို ငရုတ်ရှည်ကိုအသုံးပြုပြီး၊ အရောင်တင်မှုန့်အတွက် ငရုတ်ပွကို အသုံးပြုကြောင်း၊ တစ်လကုန်ချော ထုတ်လုပ်နိုင်မှုမှာပိဿာချိန် (၅၀၀၀) ခန့်ထုတ်လုပ်နိုင်ကြောင်း၊ လက်ရှိစျေးကွက်အတွက် ငရုတ်ခွဲ ကြမ်း၊ ငရုတ်လှော်မှုန့်၊ ငရုတ်ကြော်မှုန့်များကို တစ်ပိဿာလျှင် (၁၉၀၀၀) ကျပ်၊ ၅ ကျပ်သားတစ်ထုပ်လျှင် (၁၁၀၀) ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချကြောင်း၊ စျေးကွက်အနေဖြင့် ရန်ကုန်၊ မန္တလေး၊ တောင်ကြီး၊ တာချီလိတ်၊ မော်လမြိုင်၊ မြဝတီမြို့များသို့ တင်ပို့လျက်ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

          ခရိုင်ဦးစီးမှူးမှလည်း မိမိတို့ဌာနမှဆောင်ရွက်နေသော ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးသည် အသေးစား၊ အငယ်စား၊ အလတ်စား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အဓိကျကသဖြင့် ဒေသထွက် လယ်ယာထွက်ကုန်များကို တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်ထုတ်လုပ်၍ ပြည်တွင်းစျေးကွက်သာမက ပြည့်စျေးကွက်ထိတင်ပို့နိုင်ရန် ရည်မှန်း၍ ထုတ်လုပ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဌာနအနေဖြင့်လည်း စျေးကွက်ရရှိရေး ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့ပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

       မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကျောက်ဆည်ခရိုင်အတွင်း မြို့နယ်များရှိ စည်ပင်သာယာဈေးများတွင် ၂၀၂၃ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ဒုတိယပတ်အတွင်း ရောင်းချလျက်ရှိသော အခြေခံစားကုန်များမှာ ဧယာပဒေသာဆန် (သစ်)တစ်ပြည် (၂၅၀ဝိ/-)ကျပ် ၊ ဧယာပဒေသာဆန် (သစ်) (၂၄)ပြည်  တစ်အိတ်လျှင်(၆၀၀၀ဝိ/-)ကျပ်၊မနောသုခဆန်(သစ်) တစ်ပြည်(၂၂၀ဝိ/-)ကျပ်၊ မနောသုခ ဆန်(သစ်) (၂၄)ပြည် တစ်အိတ်လျှင်(၅၂၀၀ဝိ/)ကျပ်၊ ခရမ်းချဉ်သီး(ရှမ်း) လက်လီဈေးနှုန်းမှာ တစ်ပိဿာလျှင်(၁၈၀ဝိ/-) ကျပ် ၊ ခရမ်းချဉ်သီး(ဗမာ) လက်လီဈေးနှုန်းမှာ တစ်ပိဿာ လျှင်(၁၅၀ဝိ/-)ကျပ် ၊ ကြက်သွန်နီ(သစ်) လက်လီဈေးနှုန်းမှာ(ကြီး) တစ်ပိဿာလျှင်(၂၀၀ဝိ/-)ကျပ်၊ (လတ်) တစ်ပိဿာလျှင် (၁၈၀ဝိ/-) ကျပ်၊ (အသေး) တစ်ပိဿာလျှင်(၁၇၀ဝိ/-)ကျပ်၊ ကြက်သွန်ဖြူလက်လီ (ဗမာ) တစ်ပိဿာလျှင်(၄၅၀ဝိ/-) ကျပ်၊(ရှမ်း)တစ်ပိဿာလျှင်(၄၀၀ဝိ/-)ကျပ် ၊ အာလူးတစ်ပိဿာလျှင်(၂၂၀ဝိ/-)ကျပ် ၊ မန်ကျည်းသီး (ဟောင်း) တစ်ပိဿာလျှင် (၄၅၀ဝိ/-)ကျပ် ၊ မန်ကျည်းသီး(သစ်) တစ်ပိဿာလျှင် (၄၀၀ဝိ/-)ကျပ် ဂျင်းတစ်ပိဿာလျှင်(၂၀၀ဝိ/-)ကျပ် ၊ ဆားတစ်ပိဿာလျှင်(၆၀ဝိ/-)ကျပ်ဈေးနှုန်းများဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိပါသည်။ ကျောက်ဆည်ခရိုင်၏ သား ၊ ငါး ဈေးနှုန်းများမှာ ကြက်သား(ဗမာ) တစ်ပိဿာလျှင်(၁၃၀၀ဝိ/-)ကျပ် ၊ ကြက်သား(CP) တစ်ပိဿာလျှင် (၁၀၀၀ဝိ/-) ကျပ် ၊ ဝက်သား တစ်ပိဿာလျှင်(၁၄၀၀ဝိ/-)ကျပ်၊ အမဲသား တစ်ပိဿာလျှင်(၁၃၀၀ဝိ/-)ကျပ်၊ ဆိတ်သားတစ်ပိဿာ လျှင်(၂၄၀၀ဝိ/-)ကျပ် နှင့် ငါးမြစ်ချင်း တစ်ပိဿာလျှင်(၇၀၀၀)ကျပ် ၊ ငါးကြင်း တစ်ပိဿာလျှင် (၇၀၀၀)ကျပ်၊ ငါးခေါင်းပွ တစ်ပိဿာလျှင်(၈၀၀၀)ကျပ်၊ ဈေးနှုန်းများဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိပြီး ဆီဈေးနှုန်းများအနေဖြင့် ပဲဆီသန့် တစ်ပိဿာလျှင် (၁၂၀၀ဝိ/-) ကျပ် ၊ နှမ်းဆီသန့် တစ်ပိဿာလျှင်(၁၀၀၀ဝိ/-)ကျပ် ၊ နေကြာဆီသန့် တစ်ပိဿာလျှင်(၁၃၀၀၀) နှင့် စားဆီတစ်ပိဿာလျှင် (၆၉၀ဝိ/-)ကျပ် ဈေးနှုန်းများဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေကြောင်းသိရှိရပါသည်။အခြေခံစားသောက် ကုန်များ၏ဈေးနှုန်းများအား ယခင် ဇန်နဝါရီလ ဒုတိယပတ်နှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ကြက်သွန်နီ၊ ခရမ်းချဉ်သီး(ဗမာ)၊အာလူးနှင့် ဂျင်းဈေးနှုန်းများမှာ အနည်းငယ်ကျဆင်း၍ ဆန်၊စားဆီနှင့် ကြက်သားဈေးနှုန်းများအနည်းငယ်မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ကျန်အခြေခံစားသောက်ကုန်ဈေးနှုန်းများမှာ တည်ငြိမ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

        စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး မုံရွာမြို့ရှိ ဈေးများတွင် ယခုရက်သတ္တပတ်အတွင်း ‌ရွှေဘိုပေါ်ဆန်း (သစ်)(တစ်အိတ်)လျှင် ၆၅၀၀၀ကျပ်၊  ဧရာမင်း(ဆန်)(သစ်)(တစ်အိတ်)လျှင် ၆၀၀၀၀ ကျပ်၊ ငစိန်ဆန် (သစ်)(တစ်အိတ်)လျှင် ၄၀၀၀၀ ကျပ်၊ ပဲဆီ(တစ်ပိဿာ)လျှင် ၁၁၉၅၀-၁၂၀၀၀ ကျပ်၊ နှမ်းဆီ (တစ်ပိဿာ)လျှင် ၁၁၀၀၀ ကျပ်၊ နေကြဆီ(တစ်ပိဿာ)လျှင်၁၂၀၀၀ကျပ်၊ စားအုန်းဆီ (တစ်ပိဿာ) လျှင်၆၈၅၀-၆၉၀၀ကျပ်၊ ဆား(တစ်ပိဿာ)လျှင် ၆၀၀-၇၀၀ ကျပ်၊ ငရုတ်ခြောက် (တစ်ပိဿာ) ၁၈၀၀၀ မှ ၁၉၀၀၀ ကျပ်၊ ကြက်သွန်နီ(အသစ်) (တစ်ပိဿာ) ၂၂၀၀ မှ ၂၆၀၀ ကျပ်၊ ကြက်သွန်ဖြူ(ရှမ်းစ) (တစ်ပိဿာ) ၅၀၀၀ မှ ၅၅၀၀ ကျပ်၊ ကြက် သွန်ဖြူ (ကြူကုတ်) (တစ်ပိဿာ) ၅၃၀၀ မှ ၅၅၀၀ ကျပ်၊ အားလူး(တစ်ပိဿာ) ၂၄၀၀ မှ၂၆၀၀ ကျပ်၊ မန်ကျည်းသီးမှည့် (တစ်ပိဿာ) လျှင် ၄၃၀၀-၄၅၀၀ ကျပ်၊ နနွင်းတက် (တစ်ပိဿာ) လျှင် ၅၂၀၀-၅၃၀၀ ကျပ်၊ ခရမ်းချဉ်သီး (တစ်ပိဿာ) ၂၀၀၀ကျပ်၊ ဂေါ်ဖီထုတ် (တစ်ထုတ်)၈၀၀ကျပ်၊ ပဲသီး (ပဲထောင့်ရှည်)(တစ်စီး) ၅၀၀ ကျပ်၊ ကြက်သား(တစ်ပိဿာ)လျှင် ၁၀၀၀၀ -၁၂၀၀၀ ကျပ်၊ ဝက်သား (တစ်ပိဿာ)လျှင် ၁၅၀၀၀-၁၆၀၀၀ ကျပ်၊ အမဲသား(တစ်ပိဿာ)လျှင် ၁၆၀၀၀-၁၇၀၀၀ကျပ်၊ ဆိတ်သား (တစ်ပိဿာ)လျှင် ၂၄၀၀၀-၂၆၀၀၀ ကျပ်၊ ငါးမြစ်ချင်း (တစ်ပိဿာ) လျှင် ၇၅၀၀-၈၀၀၀ကျပ်၊ ကြက်ဥ (၁)လုံးလျှင် ၂၅၀ ကျပ်၊ ဘဲဥ (၁)လုံး လျှင် ၃၀၀ ကျပ်၊ ဖရဲသီး (ကျောက်စိမ်း) (၁)လုံးလျှင် ၁၀၀၀ မှ ၁၅၀၀ ကျပ်အတွင်း၊ ဖရဲသီး(855) (၁)လုံးလျှင် ၄၀၀၀ ကျပ်၊ သခွားမွှေး(၁)လုံးလျှင် ၁၀၀၀မှ ၁၅၀၀ ကျပ်အတွင်း အသီသီး ဈေးရှိကြောင်းသိရသည်။

          ယခင်ပတ်နှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ရွှေဘိုပေါ်ဆန်း၊ ဧရာမင်း ဆန်(သစ်)ဈေးနှုန်းများ ဈေးအေး နေပြီး ကြက်သွန်ဖြူ (ရှမ်းစ)ဈေး အနည်းငယ် တက်နေကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ကြက်သွန်နီ(သစ်) ဈေးနှုန်းများ အရည်အသွေးပေါ်မူတည်၍ ဈေးနှုန်းပြောင်းလဲမှု ရှိပါသည်။ ယခုအချိန်တွင် စားအုန်း ဆီရည်ညွှန်း ဈေးပေါ်မူတည်၍ ဈေးနှုန်းအပြောင်းအလဲရှိပါကြောင်း ချင်းတွင်းရတနာဈေးရှိ လက်လီ လက်ကား ရောင်းဝယ်ဖောက်ကား ရောင်းချနေသော ကုန်သည်များထံမှ သိရှိရသည်။    

DOCA(စစ်ကိုင်း)