မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကိုးထောင့်၊ ရေလယ်ကျွန်း၊ သံဇလုံ၊ တောင်ငယ်လုံး၊ ရေလယ်တောင်၊ ပဒေသာကျွန်း၊ ကျစ်ပြင်၊ ချင်တောင်၊ အောက်ဆိပ်၊ ဇီးကပ် ကျေးရွာတို့တွင် နှစ်စဉ်ရာသီအလိုက် သီးနှံမျိုးစုံစိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာမှ မိသားစုအပိုဝင်ငွေရရှိရန် အတွက် ရာသီစာကန်စွန်းဥ စိုက်ခင်းများကိုလည်း ကိုင်းကျွန်း၊ သဲ၊ နုန်းမြေများတွင် အများဆုံးစိုက်ပျိုး လျက်ရှိကြောင်း၊ ကန်စွန်းဥစိုက်ခင်းများကို ဒေသစီးပွားဖြစ် နှစ်စဉ် အမြောက်အများစိုက်ပျိုးကြပြီး ယခင်၂၀၂၃ခုနှစ်တွင် စိုက်ဧက(၂၀၀၀)ခန့်စိုက်ပျိုးခဲ့ရာ ယခု(၂၀၂၄)ခုနှစ်တွင် ကန်စွန်းဥပျိုးခင်းများ ပြုလုပ်ချိန်တွင် မိုးရွာသွန်းမှုများပြီး စိုက်ခင်းများအတွင်း ရေဝင်ရောက်မှုများ၍ ပျိုးခင်းများ ပျက်စီးခြင်း ကြောင့် ယခုနှစ်တွင် ကန်စွန်းစိုက်ဧက(၁၀၀၀)ခန့်သာ စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရှိရသည်။
စိုက်တောင်သူများသည် ကန်စွန်းဥမျိုးအနေဖြင့် ရွှေဝါနှင့် ငချိတ်မျိုးကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးပြီး ကန်စွန်းတစ်ညွန့်လျှင် (၃၀)ကျပ်နှုန်းဖြင့် ဝယ်ယူစိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ တစ်ဧကလျှင် ကန်စွန်းညွန့် သုံးသောင်းခွဲခန့် ဝင်ဆံ့စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ ဥစားကန်စွန်းညွန့်များကို မြစ်ရေကျချိန် အောက်တိုဘာလ ကုန်မှ နိုဝင်ဘာလအတွင်း စတင်စိုက်ပျိုးကြပြီး ဖေဖာ်ဝါရီလမှ မတ်လအတွင်း တူးဖော်ရကြောင်း၊ ကန်စွန်းဥများ အချိုလေး၍ အရသာရှိစေရန်အတွက် စိုက်ခင်းများကို တောင်သူများအနေဖြင့် ရေသွင်း စိုက်ပျိုးခြင်းမရှိဘဲ မြေအောက်ရေဖြင့်သာစိုက်ပျိုးပြီး သုံးလအကြာတွင် ကန်စွန်းဥများတူးဖော်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် ယခုနှစ် တစ်ဧကလျှင် ပိဿာချိန်(၃၀၀၀-၂၈၀၀)ခန့်ထွက်ရှိပြီး သီးနှံ ပေါ်စ၌ ဒေသပေါက်ဈေးမှာ ကန်စွန်းဥ အကြီးအသေးနှင့် အရည်အသွေးလိုက်၍ လက်ကားဈေး တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၅၀၀-၂၂၀၀)၊ လက်လီးဈေး တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၃၀၀၀)ဖြင့် ရောင်းချရ ကြောင်း၊ ယခုနှစ် အထွက်နှုန်းမှာ ပျမ်းမျှပိဿာ(၂၅၀၀)ခန့်သာ ထွက်ရှိခဲ့ပြီး ဒေသပေါက်ဈေးမှာ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၇၀၀-၁၅၀၀)ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊ ကန်စွန်းဥစိုက်ပျိုးရာတွင် တစ်ဧကကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် ယခင်နှစ်တွင် ကျပ်(၅၀၀၀၀၀)ခန့် ကုန်ကျကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် ကျပ် (၁၀၀၀၀၀၀)ခန့် ကုန်ကျခဲ့ကြောင်း၊ ဝင်ငွေအနေဖြင့် တောင်သူတစ်ဦးလျှင် တစ်ဧကပျမ်းမျှပိဿာ (၂၈၀၀)ထွက်ရှိပြီး တစ်ပိဿာ လက်ကားဈေး ကျပ်(၂၃၀၀)ဖြင့် ရောင်းချရ၍ ကျပ်(၆၄၄၀၀၀၀)ခန့် ဝင်ငွေရရှိပြီး ကျပ်(၅၄၀၀၀၀၀)ခန့် အကျိုးအမြတ်ရရှိကြောင်း သံဇလုံကျေးရွာအတွင်းရှိ ဒေသခံစိုက် တောင်သူတစ်ဦးထံမှ သိရှိရပါသည်။
ယခုနှစ် ကန်စွန်းဥစိုက်တောင်သူများမှာ စိုက်ပျိုးမြေများ၌ မြစ်ရေတက်ချိန်တွင် စိုက်ခင်းများ အတွင်း မြစ်ရေဝင်ခြင်းကြောင့် မြေအောက်ရေရရှိခြင်းအပြင် ရာသီဥတုကောင်းမွန်၍ ယခင်နှစ်ထက် ကန်စွန်းဥအထွက်နှုန်းကောင်းပြီး သီးနှံပေါ်ချိန်၌ စိုက်ခင်းထွက်ကန်စွန်းဥများမှာ ဈေးကောင်းရရှိ၍ ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်အတွင်းရှိ ရာသီစာကန်စွန်းဥစိုက်တောင်သူများအနေဖြင့် အကျိူးအမြတ်များစွာ ရရှိလျက် ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။
ရာသီစာ ကန်စွန်းဥသီးနှံသည် နူးညံ့ချိုလေး၍ အရသာရှိပြီး အမျှင်ဓာတ်ကြွယ်ဝစွာ ရရှိခြင်း ကြောင့် ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်၍ ကလေးလူကြီးမရွေး နှစ်ခြိုက်စွာဝယ်ယူစားသုံးကြသည်။ ဈေးနှုန်း သက်သာပြီး အလွယ်တကူ ဝယ်ယူစားသုံးရခြင်းကြောင့် စားသုံးမှုများခြင်းအပြင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် များကလည်း ကုန်ကြမ်းကန်စွန်းဥမှတစ်ဆင့် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန် ကန်စွန်းဥကြော်လုပ်ငန်းများကို တွင်ကျယ်စွာထုတ်လုပ်မှုရှိခြင်းကြောင့် ပြည်တွင်းစီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် (MSMEs) အသေးစားကုန်ထုတ် လုပ်ငန်းများမှာလည်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လျက်ရှိပြီး ဒေသတွင်းကန်စွန်းဥစိုက်တောင်သူများအနေဖြင့်လည်း ဈေးနှုန်းဈေးကွက်ကောင်းခြင်းကြောင့် အကျိုးအမြတ်များစွာရရှိလျက်ရှိပြီး စားသုံးသူများအတွက် ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်လျက်ရှိသော ကန်စွန်းဥစိုက်ခင်းများကို နှစ်စဉ်မပြတ်စိုက်ပျိုးရာသီချိန်တွင် ဒေသစီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးသင့်ပါကြောင်း ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။
DOCA(မကွေး)
