ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

               သဖန်းပင်သည် ရိုးရာဆေးဝါးနှင့် အာဟာရဆိုင်ရာ အသုံးပြုမှုများအတွက် အဖိုးတန်သော အပင်ဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် အပူပိုင်းဒေသများတွင် ပေါက်ရောက်ပြီး ၎င်း၏ အသီး၊ အရွက်၊ ပင်စည်နှင့် အခေါက်တို့မှာ ကျန်းမာရေးအတွက် များစွာ အထောက်အကူပြုသည်။ သဖန်းသီးတွင် အမျှင်ဓာတ်၊ ပိုတက်စီယမ်၊ ကယ်လ်စီယမ်၊ သံဓာတ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်၊ ဗီတာမင် C၊ ဗီတာမင် A နှင့် ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်း(polyphenols)များ ကြွယ်ဝစွာပါဝင်သည်။ သဖန်းရွက်တွင် polyphenols ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများ ပါဝင်ကာ ရောင်ရမ်းမှုကို လျှော့ချ ပေးနိုင်သည်။ သဖန်းခေါက်သည် ရိုးရာဆေးဖော်စပ်ရာတွင် အသုံးပြုလေ့ရှိပြီး ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်များကို ထိန်းညှိပေးသည်။ အမျှင်ဓာတ်မြင့်မားမှုကြောင့် ဝမ်းချုပ်ခြင်းကို ကာကွယ်ပေးပြီး အူလမ်းကြောင်း လှုပ်ရှားမှုကို ပုံမှန်ဖြစ်စေသည်။ သဖန်းသီးမှည့်ခြောက် ၂–၃ လုံးကို နေ့စဉ်စားပါက ဝမ်းမှန် စေသည်။ အူအတွင်းရှိ ပရိုဘိုင်အိုတစ်ဘက်တီးရီးယားများကို အားပေးကာ အူကျန်းမာရေးကို မြှင့်တင်ပေးသည်။ ကယ်လ်စီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် ဖော့စ်ဖရပ်စ်တို့ ကြွယ်ဝစွာပါဝင်မှုက အရိုးသိပ်သည်းဆကို ထိန်းသိမ်းပေးပြီးအရိုးပွရောဂါ၊အရိုးပါးရောဂါများမှကာကွယ်ပေးသည်။ပိုတက်စီယမ်ပါဝင်မှုကသွေးပေါင်ချိန်ကိုထိန်းညှိပေးကာ သွေးတိုးရောဂါကို ကာကွယ်ပေးသည်။သွေးတိုးရှိသူများ သဖန်းသီး ၄–၅ လုံးကိုနေ့စဉ်စားသင့်သည်။ အမျှင်ဓာတ်က သွေးတွင်း ကိုလက်စထရောကို လျှော့ချပေးပြီး နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးသည်။ ဗီတာမင် C နှင့် ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများက အသားအရေတင်းရင်းမှုကို ထိန်းသိမ်းပေးပြီး ဆံပင်ကျွတ်ခြင်းကို လျှော့ချပေးသည်။ အမျိုးသမီးများ သံဓာတ်ပါဝင်မှုက သွေးဆုံးချိန်လက္ခဏာများကို သက်သာစေပြီး မျိုးဥထွက်မှုကို ပုံမှန်ဖြစ်စေသည်။ အမျိုးသားများအတွက် ဇင့်နှင့် အမိုင်နိုအက်စစ်များက သုက်ပိုးထုတ်လုပ်မှုနှင့် လိင်စွမ်းဆောင်ရည်ကို မြှင့်တင်ပေးသည်။ သဖန်းသီးစိမ်းများကို ချဉ်ပေါင် ဟင်းချက်ရာတွင် အသုံးပြုခြင်း၊ ဆားရည်စိမ်၍ တို့စရာအဖြစ် တို့စားခြင်းများ အသုံးပြု လေ့ရှိကြသည်။ရေသဖန်းပင်၏ အားကောင်းသောအမြစ်များက မြေဆီလွှာပျက်စီးမှုကို ကာကွယ်ပေးပြီး မြစ်ကမ်းပါးများတွင် စိုက်ပျိုးလေ့ရှိသည်။ မြေဆီထိန်းသိမ်းရန် လေကာအဖြစ်လည်း စိုက်ပျိုး ထားလေ့ရှိကြသည်။ သဖန်းပင်သည် အာဟာရ၊ ဆေးဖက်ဝင်မှုနှင့် ဂေဟစနစ်အရ အရေးပါသော အပင်ဖြစ်ပြီး ရိုးရာဆေးပညာတွင် နှစ်ပေါင်းရာချီ အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း ဗဟုသုတအဖြစ်ရေးသား ဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။

 DOCA(မန္တလေး)        

     စပါးလင်သည် အေးသောရာသီဥတုကိုနှစ်သက်ပြီး အပူပိုင်းဒေသဖြစ်သော မြင်းခြံမြို့နယ်၌ မိုးရာသီနှင့် ဆောင်းရာသီများတွင်စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ ဒေသအတွင်းရှိ ဓါးကျွန်းကျေးရွာ၊ လေးအိမ်တန်း ကျေးရွာ၊ ဂေါင်းကွဲကျေးရွာနှင့် အနိမ့်ကျေးရွာများတွင် စီးပွားဖြစ်တစ်နိုင်တစ်ပိုင် စိုက်ပျိုးထားရှိကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးချိန်နှင့် ရိတ်သိမ်းချိန်မှာ မျိုးကွဲပေါ်မူတည်၍ ကွဲပြားလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ မြင်းခြံဒေသအတွင်း စိုက်ပျိုးထားသော မိုးရာသီစိုက် စပါးလင်များကို ဇွန်လနှင့် ဇူလိုင်လတို့တွင် စိုက်ပျိုး၍ စိုက်ပျိုးပြီး (၃-၄) လကြာလျှင် ခူးဆွတ်၍ ‌ရောင်းချကြကြောင်း၊ ရိတ်သိမ်းချိန်မှာ နွေဦးအစပိုင်းဖြစ်သော ဖေဖော်ဝါရီလနှင့် မတ်လတို့တွင် ရိတ်သိမ်းထွက်ပေါ်ကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးချိန်မှ ရိတ်သိမ်းချိန်အထိ အပင်ကြီးထွားမှုကာလမှာ (၈-၉) လကြာမြင့်ကြောင်း၊ ယခုအချိန်မှာ ဒေသတွင်းစိုက်ပျိုးထားသော စပါးလင်များထွက်ပေါ်ချိန်ဖြစ်၍ ဈေးနှုန်းသက်သာစွာ စားသုံးရကြောင်း၊ ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ၌ စပါးလင် ၅ ပင်ပါတစ်စီးလျှင် (၅၀၀) ကျပ်ခန့် ပေါက်ဈေးများဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း၊ ဈေးကွက်တွင် စားသုံးမှုများသောကြောင့် အရောင်း အဝယ်သွက်လျက်ရှိပြီး စားဝတ်နေရေး အဆင်ပြေကြောင်း စပါလင်စိုက်တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောပြချက်အရသိရှိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

              မြင်းခြံမြို့နယ်တွင် ဟင်းသီးဟင်းရွက်သီးနှံမျိုးစုံ စိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာ ခရမ်းသီး သီးနှံကိုလည်း လေးအိမ်တန်းကျေးရွာ၊ လှိုင်းတက်ကျေးရွာ၊ ဘောလုံး၊ ကြက်လျှာကျေးရွာနှင့် ဒါးကျွန်း ကျေးရွာတို့တွင် မိသားစုတစ်ပိုင်တနိုင် စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း၊  ဩဂုတ်လနှင့် စက်တင်ဘာလများတွင်စိုက်ပျိုး၍ စိုက်ပျိုးပြီး  (၂-၃)လအကြာတွင် အသီးသီးများစတင် သီးကြောင်း၊   အပင်ရေ (၂၅၀၀)ခန့် စိုက်ပျိုးထား ကြောင်း၊ ခရမ်းပင်တစ်ပင်လျှင် အထွက်နှုန်း (၂) ပိဿာ ကျော်ထွက် ရှိကြောင်း  သိရှိရသည်။ ကျေးရွာများမှ စိုက်ပျိုးထွက်ရှိသော ခရမ်းသီးများကို မြင်းခြံမြို့နယ် အတွင်းရှိ အေးမြသီတာဈေးနှင့် စံပြဈေးများသို့ တောင်သူများကိုယ်တိုင် လာရောက်ရောင်းချကြောင်း၊ ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ၌ ခရမ်းသီးတစ်ပိဿာလျှင် လက်လီဈေး (၃၅၀၀)ကျပ်၊ လက်ကားဈေး တစ်ပိဿာလျှင် (၃၀၀၀) ကျပ် ဖြင့်ရောင်းချကြောင်း၊ ခရမ်းသီးစားသုံး မှုများပြား၍ လူကြိုက်များသောကြောင့် ဈေးကွက်တွင် အရောင်းအဝယ် သွက်လျက်ရှိကြောင်း ရာသီဥတု၊ မြေဆီလွှာ  အခြေအနေပေါ်မူတည်၍ အသီးထွက်ရှိမှု ကွာခြားကြောင်း၊ အပင်ကို စနစ်တကျ ပြုစုစောင့်ရှောက်၍ ရေမှန်မှန်သွင်းပေးခြင်း၊ ပေါင်းသင်ခြင်း၊ ပိုးမွှားရောဂါ ကာကွယ်နိုင်ပါကအထွက်နှုန်း(၃၀%)အထိတိုးကြောင်းသဘာဝမြေဩဇာဖြစ်သော(နွားချေး၊ ကြက်ချေး)နှင့် ဓာတ်မြေဩဇာ မျှတစွာသုံးပါက အသီးအရွယ်အစားကြီးထွားပြီး အထွက်နှုန်းကောင်းကြောင်း ခရမ်းစိုက်တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောပြချက်အရသိရှိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

           ကြက်သွန်ချဉ်သည် အရသာရှိပြီး အစာခြေစနစ်အတွက်ကောင်းမွန်သော အစားအစာ တစ်ခုဖြစ် ကြောင်းသိရှိရသည်။ ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ၌ မြင်းခြံမြို့၊ အေးမြသီတာဈေးတွင် ရောင်းချနေသော ကြက်သွန်ချဉ် ၂၅ ကျပ်သား တစ်ထုတ်လျှင် ၁၇၀၀ ကျပ်၊ တစ်ပိဿာလျှင် (၆၅၀၀) ကျပ်ပေါက် ဈေးများဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း၊ ယခင်လနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ယခုလတွင် ကြက်သွန်ချဉ် ၂၅ ကျပ် သားလျှင် (၃၀၀) ကျပ်၊ တစ်ပိဿာလျှင် (၁၀၀၀) ကျပ်ခန့်ဈေးနှုန်း များကျဆင်းခဲ့ကြောင်း၊ ကုန်ကြမ်းကြက်သွန်နီများ ဈေးနှုန်းကျဆင်းသောကြောင့်   ကြက်သွန်ချဉ်ဈေးများ ကျဆင်းခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ စားသုံးမှုများသောကြောင့် ရောင်းအားလည်းကောင်းကြောင်း ကြက်သွန်ချဉ် ရောင်းချသူ တစ်ဦး၏ပြောပြချက် အရသိရှိရသည်။ ဒေသတွင်းရောင်းချသောကြက်သွန်ချဉ်များကိုပခုက္ကူ၊မုံရွာနှင့်တို့မှမှာယူရောင်းချကြောင်းသိရှိရသည်။စားသုံးမှုအနေဖြင့် ကြက်သွန်ချဉ်သည် probiotics ပါဝင်သဖြင့် အူမှအကျိုးပြု ဘက်တီးရီးယာများကို အားဖြည့်ပေးပြီး အစာခြေစနစ်ကို ကောင်းမွန်၍ ကိုယ်ခံအားကို မြှင့်တင်ပေးကြောင်း၊ သွေးတွင်းဂလူးကို့စ်ကိုထိန်းညှိပေးနိုင် သောကြောင့် ဆီးချို ရောဂါရှိသူများ စားသုံးသင့်ကြောင်း၊ ကြက်သွန်ချဉ်ကို ထမင်းနှင့်တွဲဖက် ၍သော်လည်းကြောင်း၊ ရှမ်း-ဆန်စီး စသည်များနှင့် တွဲဖက်၍စားသုံးနိုင်သလို စွပ်ပြုတ်၊ ခေါက်ဆွဲပြုတ်ချိုများနှင့် လည်းစားသုံး နိုင်ကြောင်းသိရှိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)

                မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ညောင်ဦးခရိုင်သည် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်း များကို လုပ်ကိုင်ကြပြီး သီးနှံမျိုးစုံစိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာ (ဘိုကိတ်)ခေါ် ပဲလွန်းပြာသီးနှံကိုလည်း စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ ပဲလွန်းပြာသီးနှံကို ညောင်ဦးမြို့နယ်တွင် (၂၀၂၅-၂၀၂၆) စိုက်ပျိုးရာသီတွင် (၁၆၄)ဧက၊ စိုက်ပျိုးပြီးဖြစ်ကြောင်း သက်ဆိုင်ရာဌာန၏ စာရင်းအရသိရသည်။

          ပဲလွန်းပြာသီးနှံကို အောက်တိုဘာလတွင် စတင်စိုက်ပျိုးပြီး ဒီဇင်လညလတွင် ရိတ်သိမ်းရ ကြောင်း စိုက်ပျိုးသောမျိုးမှာ ဒေသမျိုးကိုသာ စိုက်ပျိုးကြကြောင်း စိုက်ပျိုးရာတွင် ထွန်ကြောင်းဆွဲ အစေ့ချစနစ်ဖြင့် (၂)ပေ ခြားစိုက်ပျိုးပြီး တစ်ဧကကုန်ကျမှုအနေဖြင့် မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခ အပါအဝင် ငွေကျပ်( ၃၀၀၀၀၀)ကျပ် ခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊ ယခင်နှစ် အထွက််နှုန်းအနေဖြင့် (၁၄/၁၅) တင်းခန့်ထွက်ရှိပြီး ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် ပဲလွန်းပြာသီးနှံပေါ်စအချိန်တွင် တစ်တင်းလျှင် ငွေကျပ် (၈၀၀၀၀) ဖြင့်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ရာ (၈) သိန်းကျော်ခန့် အမြတ်ရရှိကြောင်း၊ ယခုနှစ် ပဲလွန်းပြာ စိုက်ခင်းများ အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းလျက်ရှိကြောင်း ဈေးကွက်အနေဖြင့် ဒေသတွင်းအကြော်လုပ်ငန်းများ၊ ကောက်ညှင်းပေါင်းဈေးသည်များနှင့် ပွဲရုံများသို့ရောင်းချပြီး ထိုမှတစ်ဆင့် မန္တလေးနှင့် ရန်ကုန်မြို့တို့သို့ တင်ပို့ရောင်းချကြောင်း ပဲလွန်းပြာစိုက်ပျိုးသည့် တောင်သူတစ်ဦးထံမှ သိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)