ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

       ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးသည် စိုက်ပျိုးရေးကိုအဓိကထားသော တိုင်းတစ်တိုင်းဖြစ်သည်နှင့်အမျှ မြစ်ချောင်းအင်းအိုင်ပေါများသောကြောင့် ရေထွက်ပစ္စည်းများဖြစ်သည့် ငါးပိ၊ ငါးချဉ်၊ ငါးခြောက်များလည်းထွက်သည့်အပြင် ပဲခူးဒေသထွက် ငါးရံ့ခြောက်သည် အပေါ့ခြောက်ဖြစ်သည့်အတွက် လူကြီး၊ လူငယ်၊ ကလေး၊ သွေးတိုး၊ ဆီးချိုသမားပါမကျန် စားသုံးနိုင်သောကြောင့် လက်ဆောင်ပေးခြင်းအတွက်ကြောင့်သော်လည်းကောင်း၊ ကိုယ်တိုင်စားသုံးရန်အတွက်သော်လည်းကောင်း ဝယ်ယူလျက်ရှိကြသည်။

       ငါးရံ့ခြောက်ပြုလုပ်ရာတွင် ငါးရံ့များကို ပဲခူးမြို့နယ်၊ ဒိုက်ဦးမြို့နယ်၊ ဝေါမြို့နယ်၊ သနပ်ပင်မြို့နယ်များရှိ ရေချိုအင်း၊ အိုင်များမှ အများဆုံးရရှိလျက်ရှိပြီး ရရှိလာသောငါးရံ့များကို အကြေးထိုး၊ ခေါင်းဖြတ်၊ ဗိုက်ခွဲအူထုတ်ပြီး ခွဲသည့်အခါ ပုံကျအောင် စနစ်တကျခွဲရသည်။ ခွဲပြီးသောငါးရံ့များကို ငါးရံ့အစိမ်းပိဿာ၁၀၀လျှင် ဆား ၃ပိဿာ၊ ၅၀သားနှုန်းဖြင့်နှပ်ပြီး တစ်ညစိမ်ရကာ မနက်ရောက်လျှင် ရေစင်အောင် လေးထပ်ခန့်ဆေးပြီး နေလှန်းရသည်။ နေလှန်းသည့်အခါ နွေဆိုလျှင် နှစ်ရက်ခန့်ခြောက်ပြီး ဆောင်းနှင့်မိုးရာသီရောက်လျှင် မီးအပူဖြင့် ကြပ်တင်၍ ခြောက်အောင်လှန်းရသည်။

        ငါးရံ့ခြောက်ပြုလုပ်ရာတွင် ငါးရံ့အစိုတစ်ပိဿာလျှင် ၁၈၀၀၀ကျပ်မှ ၂၀၀၀၀အထိ အကောင်အကြီး၊ အသေးပေါ်မူတည်၍ ဝယ်ယူရပြီး အဆိုပါငါးအစိုတစ်ပိဿာအားခွဲခြမ်းပြီး နေလှန်းရာတွင် ငါးခြောက်အဖြစ် ၂၅ကျပ်သား၊ ၃၀ကျပ်သားခန့်ထွက်ရှိသည်။

       ငါးရံ့ခြောက်ထုတ်လုပ်သူများအနေဖြင့် ငါးအစိုတစ်ပိဿာကို အခြောက်ပြုလုပ်ရာတွင် ခန့်မှန်းကုန်ကျငွေ ၄၀၀၀၀ကျပ်ဖြစ်ပြီး ငါးရံ့ခြောက်တစ်ပိဿာကို ကျပ်၇၅၀၀၀မှ ကျပ်၈၀၀၀၀ဈေးအထိ ‌ရောင်းချလျက်ရှိသည်။ ဒေသထွက်ငါးရံ့ခြောက်များကို နယ်ဘက်များအပြင် မန္တလေး၊ နေပြည်တော် စသည့်ဒေသများအပြင် အခြားဒေသများသို့လည်း ဖြန့်ဖြူးရောင်းချလျက်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

      ကျောက်ဆည်ခရိုင်တွင် သီးနှံမျိုးစုံစိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာ ကုန်စိမ်းသီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်သော ခရမ်းသီးသီးနှံကိုလည်း ရာသီမရွေး တစ်နှစ်ပတ်လုံးစိုက်ပျိုးကြပါသည်။ မျိုးအနေဖြင့် ခရမ်းသီးအလုံးသေး (မြုပ်ခရမ်း)ကိုစိုက်ပျိုးကြပါသည်။ ခရမ်းသီးစိုက်ပျိုးရာတွင် မျိုးစေ့ကိုပျိုးထောင်ပြီး  တစ်လခွဲသားအရွယ်တွင် စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ (၂)လခွဲ၊ (၃)လအချိန်တွင် အသီးများစတင်ခူးဆွတ်နိုင်ပြီး (၄)ရက်ခြားတစ်ကြိမ်လျှင် ခူးဆွတ်ရကြောင်း၊ စတင်ခူးဆွတ်သည်မှ တစ်ပတ်ထက်တစ်ပတ် အထွက်နှုန်းပိုလာကြောင်း၊ (၁)ဧကအထွက်နှုန်းအနေဖြင့် တစ်ပတ်လျှင် အလုံးသေး (မြုပ်ခရမ်း)မှာ ပိဿာ(၃၀၀-၄၀၀)ခန့်အထိထွက်ရှိကြောင်း၊ သက်တမ်းအနေဖြင့် (၄-၅)လအထိခူးဆွတ်နိုင်ကြောင်း၊(၁)ဧကကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခအပါအဝင် စုစုပေါင်း(၈၀၀၀၀၀/-)ကျပ်ခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊ ကုန်စိမ်းပွဲစားများက စိုက်ခင်းထဲအထိ လာရောက်ဝယ်ယူသည့်အတွက် သယ်ယူစရိတ်သက်သာကြောင်း၊ ယခုလက်ရှိစျေးနှုန်းအနေဖြင့် ခရမ်းသီးအလုံးသေး(မြုပ်ခရမ်း) တစ်ပိဿာလျှင် (၁၂၀၀/-)ကျပ်စျေးနှုန်းများဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေကြောင်း၊ ကုန်စိမ်းသီးနှံဖြစ်သည့်အတွက် တစ်ပတ်နှင့်တစ်ပတ် စျေးနှုန်းမတူညီကြောင်း၊ (၁)ဧကအကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် (၆၀၀၀၀၀/-)ကျပ်ခန့်ရရှိသောကြောင့် ယခုနှစ်ခရမ်းစိုက်တောင်သူများစျေးကောင်းရရှိပြီး တွက်ချေကိုက်ကြောင်း ခရမ်းစိုက်ပျိုးသူတောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရသိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

       ကျောက်ဆည်ခရိုင်၌ သီးနှံမျိုးစုံစိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းလျက်ရှိပြီး မစိုက်ပျိုးရဘဲ သဘာဝအလျောက် တောင်များပေါ်တွင် အလေ့ကျပေါက်ရောက်သော သီးနှံများလည်းဖြစ်ထွန်းလျက်ရှိရာ ယခုကဲ့သို့သော မိုးရာသီတွင် ဝါးပင်များ၌ မျှစ်နုများထွက်ပေါ်လျက်ရှိပါသည်။ ကျောက်ဆည်မြို့နယ်၊ တောင်တော်ရွာ၊ ကင်းရွာ၊ မြစ်သားမြို့နယ်၊ ရွာခိုင်ကြီးရွာ၊ မြင်းရွာကြီးရွာနှင့် မြင်းဒါးဝယ်ကျေးရွာများမှာ မျှစ်များထွက်ရှိရာရွာများဖြစ်ပါသည်။ မျှစ်များကို ရွာအနီးပတ်ဝန်းကျင်တောင်များတွင် သွားရောက်ချိုးယူ၍ ရောင်းချခြင်းဖြင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပြုကြပါသည်။ လူတစ်ဦးကို တစ်ရက်လျှင် မျှစ်(၁၀)ပိဿာရကြောင်း၊ တောထဲမှချိုးလာသော မျှစ်အစိမ်း (၁)ပိဿာလျှင် ယခင်နှစ်‌ပေါ်ချိန်တွင် (၅၀၀/-)ကျပ်ဖြင့်ရောင်းချခဲ့ရပြီး ယခုနှစ်မျှစ်ပေါ်ချိန်တွင် မျှစ်အစိမ်း(၁)ပိဿာလျှင် (၁၅၀၀/-)ကျပ်အထိရောင်းချရကြောင်း၊ မျှစ်ချို(၁)ပိဿာလျှင် ယခင်နှစ်‌ပေါ်ချိန်တွင်(၁၂၀၀/-)ကျပ်ဖြင့်ရောင်းချခဲ့ရပြီး ယခုနှစ်မျှစ်ပေါ်ချိန်တွင် (၁)ပိဿာလျှင် (၂၅၀၀/-) ကျပ်အထိရောင်းချရ‌ကြောင်း၊ မျှစ်များကို ရွာအရောက် လာရောက်ဝယ်ယူသူများရှိကြပြီး အခြား ကျေးရွာများသို့လည်း ဆိုင်ကယ်များဖြင့် သွားရောက်ရောင်းချကြကြောင်း၊ ဖောက်သည်စျေးအနေဖြင့် အနည်းဆုံး(၁၀)ပိဿာလျှင် (၂၀၀၀/-)ကျပ်စျေးဖြင့်ရောင်းချပေးကြောင်း၊ ရာသီပေါ်မျှစ်များထွက်ရှိချိန်တွင် တောင်ပေါ်တက်၍ ချိုးနိုင်သူများ အလုပ်ဖြစ်ပြီး စီးပွားရေးပြေလည်ကြောင်း၊ မျှစ်ချိုး၍ရောင်းချသောကြောင့် မိသားစုအပိုဝင်ငွေများရရှိကာ စားဝတ်နေရေးပြေလည်ကြောင်း မျှစ်ချိုး၍ ရောင်းချသူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရသိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

      မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကျောက်ဆည်ခရိုင်တွင် သီးနှံမျိုးစုံစိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းလျက်ရှိရာ ရာသီအလိုက်သီးနှံများကိုလည်းစိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာ ဝါသီးနှံကိုလည်းစိုက်ပျိုးကြပါသည်။ ခရိုင်အတွင်း  မိုးချည်မျှင်ရှည်ဝါစိုက်ဧကစုစုပေါင်း (၁၃၃၉၇)ဧကစိုက်ပျိုးထားရှိခဲ့ရာ ကျောက်ဆည်မြို့နယ်တွင် (၅၁၈၂)ဧက၊ စဉ့်ကိုင်မြို့နယ်တွင် (၁၆၉) ဧက၊ မြစ်သားမြို့နယ်တွင် (၆၅၂၄) ဧကစိုက်ပျိုးနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ သြဂုတ်လဆန်းပိုင်းမှစတင်၍ ဝါများစတင်ထွက်ရှိနေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ မြစ်သားမြို့နယ်တွင် (၃၃၀)ဧကနှင့် စဉ့်ကိုင်မြို့နယ်တွင် (၁၉၀)ဧကထွက်ရှိပြီဖြစ်ကြောင်း၊ ခရိုင်ကြေးတိုင်နှင့်မြေစာရင်းဦးစီးဌာန၏ စာရင်းများအရ သိရှိရပါသည်။ (၁)ဧကအထွက်နှုန်းအနေဖြင့် ပိဿာ(၄၀၀-၅၀၀)ထွက်ရှိကြောင်း၊ မိုးဝါများကို ဧပြီလနှင့် မေလများတွင်စိုက်ပျိုးခဲ့ရာ ယခုသြဂုတ်လဆန်းပိုင်းတွင် စတင်ထွက်ရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ဝါစိုက်ပျိုးမှုကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခအပါအဝင် စုစုပေါင်း (၃၀၀၀၀၀/-)ကျပ်ခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးပြီး (၂၅-၃၀)ရက်အကြာတွင် ပန်းစတင်ဝင်ပြီး ဝါပေါက်ရန်အတွက် ပန်းစပွင့်ပြီး ရက်(၅၀-၆၀)အကြာတွင် ဝါများရင့်မှည့်ကာ စတင်ကောက်ယူခူးဆွတ်၍ရကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးပြီး ၃လအကြာတွင် စတင်ထွက်ရှိခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ဝါအရည်အသွေးကောင်းမွန်ရန်အတွက် ရင့်မှည့်ပြီးသီးနှံခြောက်မှ ကောက်ရန်လိုအပ်ကြောင်း၊ သို့မှသာ အရည်အသွေးကောင်းမွန်သော ဝါများရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခင်နှစ်မိုးဝါထွက်ရှိချိန်တွင် ဝါတစ်ပိဿာလျှင် (၃၃၀၀/-) ကျပ်၊ ဂွမ်းတစ်ပိဿာလျှင် (၇၃၀၀/-)ကျပ်၊ ဝါစေ့တစ်ပိဿာလျှင် (၁၄၀၀/-)ကျပ်စျေးနှုန်းများရှိခဲ့ပြီး ယခုလက်ရှိ မိုးဝါ(အသစ်) စျေးနှုန်းအနေဖြင့် ဝါတစ်ပိဿာလျှင် (၃၃၀၀/-)ကျပ်၊ ဂွမ်းတစ်ပိဿာလျှင် (၈၃၀၀/-)ကျပ်၊ ဝါစေ့တစ်ပိဿာလျှင် (၁၆၀၀/-)ကျပ် စျေးနှုန်းများဖြင့် ရောင်းဝယ်လျက်ရှိပြီး ဂွမ်းနှင့်ဝါများကို ချည်မျှင်စက်ရုံနှင့်ရက်ကန်းရုံများမှ လာရောက်ဝယ်ယူကြကြောင်း၊ ယခုနှစ်ဝါစိုက်ပျိုးမှုတွင် အကျိုးအမြတ်ဖြစ်ထွန်းကြောင်း၊ ဝါအများဆုံးစိုက်ပျိုးသော ဒိုင်းနှင့် မြနဒီကျေးရွာများမှ တောင်သူများ၏ပြောကြားချက်အရသိရှိရပါသည်။   

DOCA(မန္တလေး)      

         ကျောက်ဆည်ခရိုင်တွင် မိုးစပါးများစတင်စိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာ ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ဘဏ္ဍာနှစ်၌ မိုးစပါးစိုက်ဧကအနေဖြင့် ကျောက်ဆည်မြို့နယ်တွင် (၁၆၀၃၅) ဧက၊ စဉ့်ကိုင် မြို့နယ်တွင် (၉၅၆၉) ဧက၊ မြစ်သားမြို့နယ်တွင် (၁၃၄၁၉) ဧက၊ စုစုပေါင်း (၃၉၀၂၃) ဧကစိုက်ပျိုးနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ခရိုင်ကြေးတိုင်နှင့် မြေစာရင်းဦးစီးဌာန၏ စာရင်းများအရသိရှိရပါသည်။ မိုးစပါးကို ပျိုးထောင်စနစ်၊ ပက်ကြဲစနစ်များဖြင့် စိုက်ပျိုးထားကြပြီး အများဆုံးစိုက်ပျိုးသောမျိုးများမှာ ဧရာပဒေသာမျိုးနှင့် မနောသုခမျိုးများဖြစ်ကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးမှုတစ်ဧကကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် လုပ်သားခ၊ သွင်းအားစုအပါအဝင် စုစုပေါင်း (၇၀၀၀၀၀) ကျပ်ခန့် ကုန်ကျကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် ဆည်ရေလုံလောက်စွာရရှိသောကြောင့် မိုးစပါးများကောင်းမွန်စွာအောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းလျက်ရှိပါသည်။ ကျောက်ဆည်ခရိုင်အတွင်း မိုးစပါးစိုက်ပျိုးရာတွင် အရည်အသွေးကောင်းနှင့် စျေးကောင်းရရှိသော မနောသုခ၊ ဧရာပဒေသာစပါးမျိုးများစိုက်ပျိုးကြပါသည်။ စပါးဈေးနှုန်းအနေဖြင့် ယခင်နှစ်တွင် မနောသုခစပါးတစ်တင်းလျှင် (၁၇၅၀၀)ကျပ်၊ ဧရာပဒေသာစပါးတစ်တင်းလျှင် (၁၉၀၀၀)ကျပ်ဖြင့်ရောင်းဝယ်ခဲ့ပြီး၊ ယခုနှစ် မနောသုခစပါးတစ်တင်းလျှင် (၂၃၀၀၀-၂၄၀၀၀)ကျပ်နှင့် ဧရာပဒေသာစပါးတစ်တင်းလျှင် (၂၉၀၀၀-၃၀၀၀၀)ကျပ်စျေးနှုန်းများဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေကြောင်း မိုးစပါးစိုက်ပျိုးသော တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရသိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)