ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

    မကွေးတိုင်းဒေသကြီး ပခုက္ကူခရိုင်၌ အစေ့ထုတ်ပြောင်း(CP)သီးနှံကို အဓိကသီးနှံတစ်မျိုးအဖြစ် စိုက်ပျိုးလျက်ရှိသည်။ ပခုက္ကူ၊ ပေါက်၊ ရေစကြိုမြို့နယ်များတွင် အဓိကစိုက်ပျိုး၍ အစေ့ထုတ်ပြောင်း (CP)သီးနှံ အများဆုံး စိုက်ပျိုးထွက်ရှိသော မြို့နယ်များဖြစ်သည်။ ပခုက္ကူခရိုင်အတွင်း နှစ်စဉ် စိုက်ဧက (၂၀၀၀၀)ခန့် စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရှိရသည်။

     အစေ့ထုတ်ပြောင်း(CP)ကို ပြည်တွင်းမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများမှ ကုန်ကြမ်းတိရိစ္ဆာန်အစားအစာ အဖြစ် အသုံးပြုပြီး အပင်များကိုလည်း ကျွဲ၊ နွားများအတွက် အစာအဖြစ်အသုံးဝင်သည့်အပြင် ပြည်ပ ထိုင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံများသို့လည်း နှစ်စဉ်တင်ပို့နိုင်၍ ပြည်တွင်းဈေးကွက်ခိုင်မာပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ် လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။ ပခုက္ကူဈေးကွက်၌လည်း နေ့စဉ် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိသည်။ စက်တင်ဘာလ(ဒုတိယ)ပတ်တွင် ပခုက္ကူဈေးကွက်၌ အစေ့ထုတ်ပြောင်း(CP) နေ့စဉ် တစ်ရက်လျှင် ပိဿာ(၃၀)ဝင်အိတ် (၃၀ - ၅၀)တစ်ပတ်အတွင်း အိတ်ရေ(၃၀၀)ခန့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။ လက်ရှိ ပြည်တွင်းပို့ကုန်ပဲများမှ အစေ့ထုတ်ပြောင်း(CP)မှာ ပဲလက်ကျန်နည်းနေပြီ ဖြစ်သော်လည်း  ကိုင်းကျွန်းမြေများ၌ အောက်တိုဘာလကုန်တွင် စတင်စိုက်ပျိုးတော့မည်ဖြစ်ကြောင်း ယခုအချိန်တွင် ပြည်ပအဝယ်လိုက်၍ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

      ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် သီးနှံပေါ်စ မတ်လတွင် ဒေသပေါက်ဈေးတစ်တင်းလျှင် ကျပ်(၁၆၀၀၀ - ၁၅၆၀၀) အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ပြီး ပြည်ပနိုင်ငံများမှ အဝယ်လိုက်လာ၍ စက်တင်ဘာလ (ဒုတိယ) ပတ်တွင် တစ်တင်းလျှင် ကျပ်(၃၀၀၀၀)ထိ ဈေးမြင့်တက်ပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိသည်။ အစေ့ထုတ်ပြောင်း (CP)ကို ပြည်တွင်းသုံးစွဲမှု နည်းသော်လည်း ပြည်ပပို့ကုန်အဖြစ် အများဆုံးတင်ပို့ရ၍ ပြည်ပတရုတ်နိုင်ငံမှ တိရိစ္ဆာန်အစားအစာ ကုန်ကြမ်းအဖြစ် ဝယ်ယူမှုများ၍ ဈေးမြင့်တက်လျက်ရှိသည်။ အစေ့ထုတ်ပြောင်း (CP) တစ်ဧကကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် ကျပ်(၇)သိန်းခန့် ကုန်ကျကြောင်း၊ အထွက်နှုန်းမှာ ပျမ်းမျှ တင်း (၇၀)ခန့် ထွက်ရှိ၍ တစ်တင်းလျှင် ပျမ်းမျှဈေး ကျပ်(၂၅၀၀၀)ဖြင့် ရောင်းချရပါက တစ်ဧကဝင်ငွေမှာ ကျပ်(၁၇၅၀၀၀၀)ခန့်ရရှိပြီး အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် ကျပ်(၁၀၅၀၀၀၀)ခန့် ရရှိကြောင်း၊ ယခင်နှစ်သီးနှံပေါ်ချိန်တွင် တစ်တင်းလျှင် ကျပ်(၂၀၀၀၀)အမြင့်ဈေးဖြင့် ရောင်းချရ၍ ယခုနှစ်တွင် ကျပ်(၃၀၀၀၀)ဈေးဖြင့် ရောင်းချရခြင်းကြောင့် ကျပ်(၁၀၀၀၀)ခန့် ဈေးတက်ပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ် ၍ စိုက်တောင်သူများ အဆင်ပြေလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

    ပြည်ပပို့ကုန်ပဲတစ်မျိုးဖြစ်သည့် အစေ့ထုတ်ပြောင်း(CP)သည် ပြည်ပဝယ်လိုအားကောင်း၍ ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် နှစ်စဉ်ဈေးကောင်းရရှိသဖြင့် ယခုနှစ်တွင် တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးရန် မြေများပြုပြင်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA(မကွေး)

       ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ သာယာဝတီခရိုင်၊ ကြို့ပင်ကောက်မြို့နယ်၊ ဘူတာရုံလမ်း၊ ရထားဘူတာရုံအနီးရှိ ဖရဲသီးရောင်းချသူ ဦးဝင်းထွဋ်အား ဖရဲသီးဈေးကွက်အခြေအနေကိုသိရှိနိုင်ရန်အတွက် စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနမှ မြို့နယ်တာဝန်ခံ ဒေါ်ရီရီရှိန်သည် (၉-၉-၂၀၂၄)ရက်နေ့တွင် ကွင်းဆင်းမေးမြန်းခဲ့ပါသည်။

        ယခုနှစ်ဖရဲသီးများကို မန္တလေးတိုင်း မလိုင်မြို့၊ ချောင်းဦးမြို့၊ တံတားဦးမြို့များနှင့် မကွေးတိုင်း အောင်လံမြို့၊ ကံမကျွန်းရွာများတွင် မှာယူရောင်းချလျက်ရှိကြောင်းနှင့် ဖရဲမျိုးအစုံ၊ အလုံးအကြီး/ အသေးမျိုးစုံမှာယူရောင်းချကြောင်းသိရှိရပါသည်။ ယခုမှာယူသောမျိုးမှာ (အိန္ဒိယ)မျိုးဟုခေါ်သော ဘာဟုဘာပေးမျိုး အမဲသီး (သို့မဟုတ်) ကျောက်စိမ်းသီးဟုလည်းခေါပြီး အလုံးသေးပြီး ကျွတ်ဆတ်၍ ချိုပါသည်။ အသားနီ၊ အသားဝါဟူ၍ အမျိုးအစား (၂) မျိုးရှိပါသည်။ ၎င်းဖရဲသီးကို စစ်ကိုင်းဘက်မှမှာယူပြီး ၁၀ဘီးကားတစ်စီးလျှင် အလုံးရေ(၂၆၅၀)ပါရှိရာ အသီးတန်ဖိုး ကျပ်(၅၀)သိန်း၊ ကားခ ကျပ်(၁၅)သိန်းဖြင့် ကြို့ပင်ကောက်မြို့သို့ အရောက်ပေးရကြောင်းသိရှိရပါသည်။

         ဈေးနှုန်းဈေးကွက်အနေဖြင့် တစ်လုံးလျှင် (၂၅၀၀/၃၀၀၀/၃၅၀၀) ကျပ်ဖြင့် အလုံးအကြီး/ အသေးပေါ်မူတည်၍ ကိုယ်တိုင်ဆိုင်များတွင် ရောင်းချသည့်အပြင် ဖောက်သည်အသီးဆိုင်များနှင့် အနီးနားမြို့များကိုလည်း တစ်ဆင့်ဖြန့်ပေးကြောင်း၊ ဖရဲသီးစိပ်ဗန်းရွက်သမားများကိုလည်းခွဲပေး၍ ရောင်းချပေးကြောင်း တစ်စိပ်လျှင် (၃၀၀)ကျပ်၊ နှစ်စိပ်လျှင် (၅၀၀)ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချကြောင်းသိရပါသည်။

    ယခုအခါ ဖရဲသီးများသည် (၁၂)လရာသီစိုက်ပျိုးသည့်အတွက် အရောင်းပြတ်သည်ဟူ၍မရှိပါ။ တစ်ပတ်လျှင် အသီးများကုန်ပြီး ထပ်၍မှာရကြောင်း၊ အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် ကျပ်သိန်း(၆၅)ရင်းလျှင် ကျပ် (၁၀) သိန်း/ ကျပ် (၁၅) သိန်းခန့်ကျန်ရှိကြောင်း ဖရဲသီးရောင်းချသူထံမှသိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

          တောင်ငူမြို့၊ ညောင်ပင်ဈေးသို့ သီပေါဒေသမှထွက်ရှိသော ပျားရည်သီးဟုအမည်ရသည့် နာနတ်သီးများနှင့် ဖရဲသီးများဝင်ရောက်လျက်ရှိပါသည်။

         နာနတ်သီးမှာ ယခင်ဩဂုတ်လ၊ နောက်ဆုံးအပတ်တွင် အကြီးတစ်လုံးလျှင် ၂၀၀၀ကျပ်၊ နှစ်လုံးဝယ်ယူလျှင် ၃၅၀၀ကျပ်ရှိခဲ့ရာမှ ယခုစက်တင်ဘာလ၊ ဒုတိယအပတ်တွင် တစ်လုံးလျှင် ၁၅၀၀ကျပ်၊ နှစ်လုံးယူလျှင် ၂၅၀၀ကျပ်ဖြင့်ဈေးနှုန်းကျဆင်းလာပါသည်။  

            နာနတ်သီးအသေးမှာ တစ်လုံးလျှင် ယခင်ဩဂုတ်လ၊ နောက်ဆုံးအပတ်တွင် ၁၅၀၀ကျပ်၊ နှစ်လုံးယူလျှင် ၂၅၀၀ကျပ်ရှိခဲ့ရာမှ ယခုစက်တင်ဘာလ၊ ဒုတိယအပတ်တွင် တစ်လုံးလျှင် ၁၀၀၀ကျပ်၊ သုံးလုံးယူလျှင် ၂၅၀၀ကျပ်ဖြင့်ဈေးနှုန်းကျဆင်းလာပါသည်။

            ဖရဲသီးမှာ ယခင်ဩဂုတ်လ၊ နောက်ဆုံးအပတ်တွင် တစ်လုံးလျှင် ၂၅၀၀ကျပ်ရှိခဲ့ရာမှ ယခုစက်တင်ဘာလ၊ ဒုတိယအပတ်တွင် တစ်လုံးလျှင် ၃၀၀၀ကျပ်ဖြင့် ဈေးနှုန်း ၅၀၀ကျပ်မြင့်တက်လာကြောင်း တောင်ငူမြို့ရှိ သစ်သီးဆိုင်များမှသိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

    မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မင်းဘူးခရိုင်၊ ပွင့်ဖြူမြို့နယ်သည် ဆန်စပါး၊ နှမ်းနှင့် ပဲမျိုးစုံ၊ ပန်းမျိုးစုံနှင့် စားဖိုဆောင်သီးနှံတို့အပြင် ဥယျာဉ်ခြံမြေသီးနှံများလည်း စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြသည်။ ပွင့်ဖြူ မြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာအများစုတွင် ငှက်ပျောစိုက်ပျိုးကြပြီး စိုက်ဧက (၁၀၀၀) ကျော် စိုက်ပျိုးထားကြောင်း သိရသည်။

     ငှက်ပျောကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လတွင် စတင်စိုက်ပျိုးပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလတွင် လှိုင်လှိုင်ထွက်ပေါ်ကြောင်း၊ မျိုးအနေဖြင့် ဖီးကြမ်းငှက်ပျောမျိုးကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးပြီး ငှက်ပျောချဉ်၊ သီးမွှေးငှက်ပျောနှင့် ရခိုင်ငှက်ပျောမျိုးများလည်း စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ တစ်ဧကလျှင် ငှက်ပျောသားတက် (၇၀၀-၈၀၀) ခန့် စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးရာတွင် ငှက်ပျောသားတက်များကို အရိပ်အောက်တွင် (၃-၄) ရက် အခြောက်ခံ၍ စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှု ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် သားတက်ပြုပြင်ခြင်း အပါအဝင် တစ်ဧကလျှင် ငွေကျပ် သိန်း(၄၀)ခန့် ကုန်ကျပြီး အခိုင်ရေ ၁၃၀၀-၁၄၀၀ ခန့် ထွက်ရှိ၍ တစ်ခိုင်လျှင် ရောင်းတန်းဝင် ဖီးရေ(၄-၅)ဖီးခန့်ရရှိကြောင်း၊ စက်တင်ဘာလ ဒုတိယပတ်တွင် ဖီးကြမ်းငှက်ပျောတစ်ဖီးလျှင် လက်ကားဈေး ငွေကျပ် ၁၅၀၀-၁၈၀၀ ဖြင့် ရောင်းချရပြီး အကျိုးအမြတ် အနေဖြင့် ငွေကျပ် (၃၈) သိန်းခန့် ရရှိကြောင်း၊ ဈေးကွက်အနေဖြင့် မကွေး၊ မင်းဘူး၊ ချောက်၊ ရေနံချောင်းနှင့် ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့များသို့ တင်ပို့ရောင်းချကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် ငှက်ပျောများ ဈေးကောင်းရသောကြောင့် တောင်သူများအနေဖြင့် အကျိုးအမြတ်များရရှိကာ တွက်ခြေကိုက်ကြောင်း ဥယျာဉ်ခြံစိုက်ပျိုးသူထံမှ သိရှိရသည်။

DOCA(မကွေး)

        ဖြူးမြို့နယ်ရှိ ညောင်ကားယားကျေးရွာနှင့် ကျွန်းကုန်းကျေးရွာများတွင် ပဲတောင့်ရှည်များကို တစ်နိုင်တစ်ပိုင်စိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် အပိုဝင်ငွေများရရှိနေကြပါသည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် တိုင်ထောင်ပဲဟုလည်းခေါ်ပါသည်။

          ပဲတောင့်ရှည်အပင်တွင် အပင်ပုနှင့်  အပင်ရှည်ဟူ၍ (၂)မျိုးရှိရာ ဤဒေသတွင် အပင်ရှည်မျိုးကိုသာစိုက်ပျိုးကြပါသည်။ ပဲတောင့်ရှည်သည် ထွန်ရေးအသင့်အတင့်ရှိပြီး ရေမဝပ်သောမြေကိုနှစ်သက်ပါသည်။ ရေရရှိပါက တစ်နှစ်ပတ်လုံးစိုက်ပျိုးနိုင်ပါသည်။

            ပဲတောင့်ရှည်အစေ့ တစ်ထုတ်လျှင် ၂၁၀၀၀ကျပ်ပေးရပြီး အပင် ၂၀၀၀ခန့်ရရှိပါသည်။ ပဲတောင့်ရှည်ကို အပွင့်ပွင့်ပြီး တစ်ပတ်အကြာတွင် ဆွတ်ခူးနိုင်ပါသည်။ ပဲသီးများအား မနုမရင့်တွင် ခူးဆွတ်မှသာ စားကောင်းသဖြင့် ဈေးကွက်ဝင်သည့် ပဲသီးများကိုရရှိမည်ဖြစ်ပါသည်။ တစ်ရက်ခြားစီခူးဆွတ်နိုင်ပါသည်။

         ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ၊ ဒုတိယအပတ်တွင် ပဲတောင့်ရှည် အတောင့် ၂၀ပါ တစ်စည်းလျှင် ၇၀၀ကျပ်ဖြင့် ဖြူးမြို့စည်ပင်သာယာဈေးယာယီပျံကျဈေးများသို့ တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိပါသည်။ ကြော်စား၊ ချက်စား၊ ပြုတ်စား၊ အစိမ်းစား စသည်ဖြင့် ကြိုက်နှစ်သက်သလိုစားသုံးနိုင်ပြီး ဤဒေသ၌ မုန့်ဟင်းခါးများတွင် ပဲတောင့်ရှည်သီးများကိုထည့်စားကြသဖြင့် ရောင်းအားကောင်းကြောင်း ပဲတောင့်ရှည်စိုက်ပျိုးသူတစ်ဦးထံမှသိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)