ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

          ပြည်ခရိုင်၊ ရွှေတောင်မြို့နယ်၊ မီးလောင်အုပ်စုတွင် ကျောက်ဖရုံသီးစိုက်ပျိုးသူတောင်သူ (၈)ဦးရှိပြီး ကျောက်ဖရုံစင်ပေါင်း (၈)စင်ရှိပါသည်။ ထို့ကြောင့် ကျောက်ဖရုံစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုအား သိရှိနိုင်ပါရန် စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ ရွှေတောင်မြို့နယ်တာဝန်ခံရုံးမှ ဝန်ထမ်းများအဖွဲ့သည် (၃.၁၂.၂၀၂၄) ရက်နေ့တွင်သွားရောက်လေ့လာခဲ့ကြောင်းသိရသည်။

          ရွှေတောင်မြို့နယ်၊ မီးလောင်အုပ်စု၊ ထိုးတွင်းစဉ်ကျေးရွာတွင် ကျောက်ဖရုံသီး စိုက်ပျိုးသူ တောင်သူ ဦးဘိုနိုင်ဝင်း နှင့်တွေ့ဆုံ၍ မေးမြန်းရာ စင်တစ်စင်ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် (၂)သိန်းကျပ် ခန့်ကုန်ကျပြီး ကျောက်ဖရုံစင်တစ်စင်လျှင် (၃)နှစ်ခန့် အသုံးပြုရပါသည်။ ထိုအပြင် အခြား မျိုးဖိုးနှင့် သွင်းအားစုအပါအဝင် စုစုပေါင်းကုန်ကျစရိတ်မှာ ၅၀၀၀၀၀ကျပ်ခန့် ကုန်ကျကြောင်း သိရပါသည်။ ကျောက်ဖရုံသီးထွက်ပေါ်ချိန်တွင် တစ်လလျှင် (၄)ကြိမ်ခူးဆွတ်ရပြီး တစ်ကြိမ်ခူးဆွတ် လျှင် အနည်းဆုံးအလုံးရေ(၅၀)ခန့် ခူးဆွတ်ရရှိပါသည်။ ထို့ကြောင့်စင်တစ်စင်လျှင် အလုံးပေါင်း ၆၀၀ ကျော်ခူးဆွတ်ရရှိသည်ဟု သိရပါသည်။ ရောင်းချသောဈေးနှုန်းများအနေဖြင့် တစ်လုံးလျှင် ၂၀၀၀ ကျပ်ဖြင့်ရောင်းချသဖြင့် ဝင်ငွေအနေဖြင့်(၁၂)သိန်းကျပ်ခန့်ရရှိ၍ တောင်သူအသားတင် အမြတ်အနေ ဖြင့် (၇၀၀၀၀၀)ကျပ်ခန့်ရရှိကြောင်း သိရပါသည်။ ပထမစတင်စိုက်ပျိုးသောနှစ်တွင် စင်ဘိုးကုန် ကျပြီး နောက်နှစ်များတွင် စင်ဘိုးကုန်ကျမှုမရှိသည့်အတွက် အကျိုးအမြတ်များ ပိုမိုရရှိမည်ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။ ထွက်ရှိလာသော ကျောက်ဖရုံသီးများကို ရောင်းချသောဈေးကွက်အနေဖြင့် ရန်ကုန်မြို့နှင့် ပြည်မြို့အနီးရှိ ဖရုံယိုလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူများအား ရောင်းချလျက်ရှိသလို ဈေးကွက်များသို့လည်း တင်သွင်းရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

              တောင်ငူမြို့ ညောင်ပင်ဈေးရှိ သစ်သီးဆိုင်များတွင် ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ကြီးမြို့မှ ဝင်ရောက်လာသည့် ပင်မှည့်သီး(ခေါ်) လိုင်းမချူးသီးများ ရောင်းချလျက်ရှိနေပါသည်။ ပင်မှည့်သီးတွင် အနီသီးနှင့်အဝါသီးဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိပါသည်။ ပင်မှည့်သီးကို သကြားနှင့်တို့စားနိုင်သကဲ့သို့ ဖျော်ရည်ပြုလုပ်၍လည်း သောက်သုံးနိုင်ကြောင်းသိရသည်။

              ပင်မှည့်သီးဖျော်ရည်ကို ပုံမှန်သောက်သုံးပေးခြင်းဖြင့် ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း မလိုအပ်သေအဆီများကို လျော့ကျစေပြီး အမောခံနိုင်၍ ကျန်းမာရေးကို များစွာအထောက်အကူပြုပါသည်။ ပင်မှည့်သီးတွင်ပါဝင်သည့် သကြားဓါတ်သည် ဝမ်းချုပ်ခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးပါသည်။ ပင်မှည့်သီးတွင် ပါဝင်သည့် ဗီတာမင်အေသည် ကိုယ်ခံအားကိုကောင်းစေပြီး ကင်ဆာနှင့် နှလုံးရောဂါကို ကာကွယ်ပေးကြောင်း သိရှိရသည်။

              ပင်မှည့်သီးကို ယခင်က တစ်ပိဿာလျှင် ၃၀၀၀ ကျပ်ရောင်းချရာမှ ယခုအပတ်တွင် တစ်ပိဿာလျှင် ၅၀၀၀ ကျပ်ဖြင့်ရောင်းချကြောင်း၊ ပင်မှည့်သီးကို အနှစ်ထုတ်ယူ၍ ထုပ်ပိုးပြီး တစ်ထုတ်လျှင် ၅၀၀၀ ကျပ်၊ ၁၀၀၀၀ ကျပ် စသည်ဖြင့် အလေးချိန်ကိုလိုက်၍ ရောင်းချကြောင်း သစ်သီးအရောင်းဆိုင်များမှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(ပျဲခူး)

     မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်အတွင်းရှိ ဒေသခံပြည်သူများသည် ကြက်သွန်နီ သီးနှံကို ဒေသစီးပွားဖြစ် နှစ်စဉ်မပြတ်စိုက်ဧက အများဆုံးစိုက်ပျိုးလျက်ရှိသည်။ ဆိပ်ဖြူမြို့ ကြက်သွန်နီ ဈေးကွက်သို့ ဒေသတွင်း ကြက်သွန်နီစိုက်ပျိုးထွက်ရှိသော ကျေးရွာများအပြင် အခြားမြို့နယ်များဖြစ်‌သော ပွင့်ဖြူ၊ စလင်း၊ ချောက်၊ ပခုက္ကူ ဒေသထွက် ကြက်သွန်နီများလည်း ဝင်ရောက် အရောင်းအဝယ် ဖြစ်လျက်ရှိသည်။ ကြက်သွန်နီဈေးကွက်သို့ အောက်တိုဘာလအတွင်းတွင် တစ်ရက်လျှင် ကုန်ချိန် ပိဿာ(၃)သောင်းမှ(၄)သောင်း၊ တစ်လအတွင်း ကုန်ချိန်ပိဿာ(၉)သိန်းခန့် ဝင်ရောက်ခဲ့ကြောင်း ဈေးကွက်မှ သိရှိရသည်။

          ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် နိုဝင်ဘာလ(ပထမပတ်)တွင် ကြက်သွန်နီ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၄၀၀၀-၃၇၀၀-၃၀၀၀-၂၆၀၀)ဈေးဖြင့်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး နိုဝင်ဘာလ(စတုတ္ထပတ်)တွင် ကြက်သွန်နီ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၈၀၀)ဈေးဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့၍ နိုဝင်ဘာလအတွင်း ကြက်သွန်နီ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၂၀၀)ခန့် ဈေးကျဆင်းခဲ့ကြောင်း၊ ဈေးနှုန်းကျဆင်းရခြင်းမှာ ဒေသတွင်း ဝယ်ယူစားသုံးမှုအပြင် ပြည်ပနိုင်ငံများမှ ဝယ်ယူမှုနည်း၍ ဈေးနှုန်းကျဆင်းကြောင်း သိရှိရသည်။

          ကုန်စည်စီးဆင်းမှုအနေဖြင့် နိုဝင်ဘာလအတွင်း ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ပွဲရုံသို့ ကုန်ချိန်ပိဿာ (၆)သိန်း ကားအစီးရေ(၆၀)စီး၊ ပြည်၊ ပုသိမ်မြို့သို့ ကြက်သွန်နီ ပိဿာချိန်(၁)သိန်း ကားအစီး ရေ(၁၂)စီး၊ မြဝတီမြို့သို့ ပိဿာချိန် (၂)သိန်း ကားအစီးရေ (၁၀)စီး စုစုပေါင်းကြက်သွန်နီပိဿာချိန် (၉)သိန်းခန့် အိတ်ရေ ပျမ်းမျှ(၄)သောင်းခန့် တန်ချိန်အားဖြင့် (၁၄၇၀)တန်ခန့် ကုန်စည်စီးဆင်း ခဲ့ကြောင်း၊ ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ပွဲရုံသို့ ကုန်ချိန်အများဆုံးတင်ပို့ပြီး ပြည်ပပို့ကုန်အဖြစ် မြဝတီမြို့မှ တစ်ဆင့် ထိုင်း၊ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံများသို့ တင်ပို့ကြောင်း ဈေးကွက်မှ သိရှိရသည်။

DOCA(မကွေး)

     ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ဟင်္သာတခရိုင်သည် ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် မိုးစပါးစိုက်ဧက ၂၅၃၁၇၀ ဧက ရှိပြီး၊ မိုးစပါးရိတ်သိမ်းပြီချိန်၌ သီးထပ်အဖြစ် မတ်ပဲကို ဟင်္သာတမြို့နယ်တွင် ၁၄၀၀၀၀ ဧကခန့်၊ဇလွန်မြို့နယ်တွင် ၇၀၀၀၀ ဧကခန့်၊ လေးမျက်နှာမြို့နယ်တွင် ၄၀၀၀၀ ဧကနှင့် စုစုပေါင်း ၂၅၀၀၀၀ ဧက ခန့်ဖြင့် အများဆုံစိုက်ပျိုးပြီး ကျန်စိုက်ဧကများတွင် ပဲတီစိမ်း၊ ပဲလွန်းဖြူ၊ ပဲလွန်းနီ နှင့် ပဲကြီးတို့ကို စိုက်ပျိုးကြပါသည်။ မတ်ပဲမျိုးအဖြစ် စာပါးစပ်၊ ရေဆင်း ၄ ၊ TBL-9 နှင့် ဟင်္သာတလုံးကြီးမျိုးများကိုစိုက်ပျိုးကြပြီး ယခုနှစ်တွင် မိုးနှောင်းကောင်း၍ မိုးရွာချိန်များ သဖြင့် နိုဝင်ဘာလ ပထမပတ် မှ မတ်ပဲကိုစတင်စိုက်ပျိုးနိုင်ပြီး နိုဝင်ဘာလကုန်တွင် အချိန်မီစိုက်ပျိုး နိုင်ရေး တောင်သူများ အင်တိုက် အားတိုက် စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြပါသည်။

    မတ်ပဲသီးနှံသည်မြန်မာနိုင်ငံ၏အဓိကပို့ကုန်တစ်ခုဖြစ်ပြီး အိန္ဒိယ၊ တရုတ်၊ စင်္ကာပူ၊ အင်ဒိုနီး ရှား၊ မလေးရှား၊ ပါကစ္စတန်၊ ဂျပန်နှင့် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတို့ကို တင်ပို့ရောင်းချပြီး စိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှု၏ ၈၅ ရာခိုင်နှုန်းကို တင်ပို့ရောင်းချကြပါသည်။ ဟင်္သာတခရိုင်အနေဖြင့် မတ်ပဲစိုက်ဧက ၂၅၀၀၀၀ တွင် တစ်ဧကပျမ်းမျှ ၁၅ တင်းခန့်ထွက်ရှိနိုင်ပြီး စုစုပေါင်း မတ်ပဲတင်း ၃၇သိန်း ၅သောင်းခန့် ၊ တန်ချိန် အားဖြင့် တန်ချိန် ၁၂၅၀၀၀ ခန့်ထွက်ရှိပါသည်။မျိုးနှင့်အလေ့အလွင့် အတွက် တန်ချိန် ၂၀၀၀၀ခန့် နှုတ်ပြီး တန်ချိန် ၁၀၅၀၀၀ ခန့်ကို နှစ်စဉ် ဘုရင့်နောင်ဈေးကွက်မှတစ်ဆင့် ပြည်ပသို့ တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိပါသည်။

     ယခင်နှစ် မတ်ပဲအသစ်ပေါ်ချိန် ၂၀၂၄ ခုနှစ် မတ်လကုန် ဧပြီလဆန်းတွင် ဟင်္သာတ ဈေးကွက်၌ မတ်ပဲ Raw တစ်တင်းလျှင် ၉၆၀၀၀ ကျပ်ခန့်ရှိပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် ၁၃၁၅၀၀ ကျပ်ထိ ဈေးမြင့်တက်ခဲ့ပါသည်။ မတ်ပဲ တစ်ဧကကုန်ကျစရိတ်မှာ ပျမ်းမျှ ၇ သိန်းကျပ် ခန့်ရှိပြီး ပျမ်းမျှ အထွက်တင်း (၁၅) တင်းနှုန်းကို သီးနှံ စပေါ်ချိန်ဈေးနှင့်တွက်ပါက တောင်သူများ အနေဖြင့် တစ်ဧက ပျမ်းမျှ ၇သိန်းကျပ် ခန့် အမြတ်ရရှိနိုင်ပါသည်။ ယခု ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ဘဏ္ဍာနှစ် ဆောင်းသီးနှံ စတင်စိုက်ပျိုးချိန် နိုဝင်ဘာလတွင်ပင် မတ်ပဲသီးနှံပေါက်ဈေးမှာ တစ်တင်းလျှင် ၁၁၅၀၀၀ ကျပ်ခန့် ရှိသဖြင့် ပဲစိုက်တောင်သူတို့ တွက်ချေကိုက် အကျိုးရှိစေနိုင်သော ဈေးနှုန်းလည်း ဖြစ်ပါသည်။

     ဟင်္သာတမြို့နယ်၊ စခန်းကြီးကျေးရွာမှ မတ်ပဲစိုက်တောင်သူ ဦးတင်အောင်ချိုက ယခုကာလ မတ်ပဲဈေးအရ တောင်သူများအနေဖြင့် မတ်ပဲကို ဝီရိယထားစိုက်ပျိုးရန်လိုအပ်ကြောင်း၊ ဆောင်းသီး နှံချေးငွေများကိုလည်း စိုက်ပျိုးရာတွင်အပြည့်အဝ သုံးစွဲဖို့လိုကြောင်း၊ မတ်ပဲအပင်၏ မြစ်ဖုများတွင် နိုက်ထရိုဂျင်ကြွယ်ဝသဖြင့် နောက်နှစ်မိုးစပါးအတွက်လည်း အကျိုးရှိကြောင်း၊ အောက်ရေမခမ်းခင် အချိန်မီစိုက်ပျိုးနိုင်ရေး တောင်သူများ ကြိုးစားစိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း ပြောကြားပါသည်။

      မတ်ပဲသီးနှံသည် ယခင်နှစ်သီးနှံစပေါ်ချိန်မှစ၍ တစ်တင်းလျှင် ကိုးသောင်းကျပ်ကျော်နှင့် ဈေးစဖွင့်ခဲ့ပြီး ယခုနှစ် စတင်စိုက်ပျိုးချိန်တွင်ပင် တစ်သိန်းကျော် ဈေးပေါက်နေသဖြင့် ဟင်္သာတခရိုင်မှ မတ်ပဲစိုက် တောင်သူတို့ မျှော်လင့်ချက်အပြည့်ဖြင့် ကြိုးစားစိုက်ပျိုးနေသော ပြည်ပပို့ကုန် သီးနှံတစ်ခုဖြစ်ပါကြောင်း တင်ပြအပ်ပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

             ကရင်ပြည်နယ်၊ ဘားအံမြို့ပေါ်ဈေးများတွင် ပဲပြားဈေးနှုန်း တည်ငြိမ်နေကြောင်း သိရသည်။

            လူတန်းစာမရွေး လူအများကြိုက်နှစ်သက်သည့်ပဲပြားသည် ပရိုတင်ဓာတ်ကြွယ်ဝပြီး ကျန်းမာရေး နှင့်ညီညွှတ်သည့် အစားအစာတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ပဲပြားကိုကြော်ကာအစာသိပ်လုပ်စားခြင်း၊ ပဲပြားတုတ်ထိုးလုပ်စားခြင်း၊ ပဲပင်ပေါက်နှင့် ကြော်စားခြင်း၊ ပဲပြားသုပ်လုပ်စားခြင်း၊ ခရမ်းချဉ်သီးနှင့် အခြားမိမိကြိုက်နှစ်သက်ရာတို့ဖြင့် အမျိုးမျိုးပြုလုပ်စားသုံးနိုင်ပါသည်။

          ကရင်ပြည်နယ်၊ ဘားအံမြို့ပေါ်ဈေးများတွင် ပဲပြားများကို တစ်ပြားလျှင် (၂၅၀)ကျပ်နှုန်းဖြင့် ရောင်းချဝယ်ယူလျက်ရှိကြသည်။ ၎င်းပဲပြားဈေးနှုန်းမှာ အောင်တိုဘာလမှဒီဇင်ဘာလပထမပတ်အထိ ဈေးနှုန်းပြောင်းလဲခြင်းမရှိပဲ  ဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်နေကြောင်း  သိရှိရပါသည်။

DOCA(ကရင်)