ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

   မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဝဥပင်သည် ကရင်ပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးနှင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးများရှိ အရိပ်အာဝသကောင်းပြီး အစိုဓာတ်ကောင်းသည့်နေရာများတွင် အများအပြားပေါက်ရောက်လျက်     ရှိကြသည်။  ယခင်က သဘာဝအလျောက်ပေါက်ရောက်သော ဝဥများကိုတူးဖော် စားသောက်ခဲ့ရာမှ ယခုအခါ ပြည်ပဝယ်လိုအားရှိလာသဖြင့် စနစ်တကျစိုက်ပျိုးလာကြပြီး ပြည်ပတင်ပို့မှုများလည်းရှိလာ ခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ချင်းပြည်နယ်၌ ဝဥအများဆုံးထွက်ရှိပြီး  မွန်ပြည်နယ်သည် ဝဥ ဒုတိယအများဆုံးထွက်ရှိသောပြည်နယ်တစ်ခုဖြစ်သည်။

မွန်ပြည်နယ် “ဝဥ”  စိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှု အခြေအနေ

          မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဝဥ စိုက်ပျိုးလျက်ရှိသော ဒေသများတွင် မျိုးကွဲ(၅)မျိုးခန့်ရှိသော်လည်း အဓိက အားဖြင့်  အဖြူမျိုး၊ အနီမျိုး၊ အဝါမျိုးများကိုသာ ဈေးကွက်ဝင်မျိုးများအဖြစ် မျိုးပွားစိုက်ပျိုးလျက် ရှိကြသည်။ မွန်ပြည်နယ်မှထွက်ရှိသော (အဝါ)မျိုးသည် အမှုန့်ထွက်အားကောင်းပြီး အစေးဓာတ်ကောင်းသောကြောင့် ပြည်ပဝယ်လက်များမှ ဈေးကောင်းပေးဝယ်ယူမှုများရှိပါသည်။   မွန်ပြည်နယ်တွင် အဝါရောင် အမျိုးအစားကို အဓိကစိုက်ပျိုးကြသည်။ မွန်ပြည်နယ် မြေစာရင်းဦးစီးဌာန၏ စာရင်းများအရ ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာနှစ် နှင့် ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ် ဝဥ စိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှုမှာ အောက်ပါအတိုင်း တွေ့ရှိရသည်-

ဈေးနှုန်းဈေးကွက်အခြေအနေ

          မွန်ပြည်နယ်မှ ထွက်ရှိသော ဝဥ(အဝါ)သည် ပြည်ပဝယ်လက်များတွင် အရည်အသွေးကောင်းမွန်သောကြောင့် ဈေးကွက်ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ရရှိနေသည်။ မွန်ပြည်နယ်တွင် ယခင်နှစ်များက ဝဥအစို တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ် ၉၀၀ မှ ၁၁၀၀ နှင့် ဝဥအခြောက် တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ် ၈၅၀၀ မှ ၁၁၅၀၀ထိ သာရရှိကြပြီး ယခုနှစ်တစ်ရာသီလုံး  အစိုတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ် ၁၁၀၀ မှ ၁၅၀၀ နှင့် ဝဥအခြောက် တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ် ၉၀၀၀ မှ ၁၃၀၀၀ ထိရရှိကြောင်း သိရသည်။ ဝဥအခြောက်ထုတ်လုပ်မှုအနေဖြင့် မွန်ပြည်နယ်စက်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် စစ်ဆေးရေးဦးစီးဌာနတွင် စက်မှုလုပ်ငန်းမှတ်ပုံတင်ထားရှိသော ဝဥခြောက်လုပ်ငန်းနှင့် အမှုန့်ကြိတ်လုပ်ငန်းထုတ်လုပ်သည့် စက်ရုံများမှာ ရေးမြို့နယ်တွင်(၄)ရုံ၊ မော်လမြိုင်ကျေက်တန်းစက်မှုဇုံတွင် (၂)ရုံ၊ စုစုပေါင်း စက်ရုံ (၆) ရုံရှိကြောင်းသိရှိရသည်။ ဝဥခြောက်နှင့်အမှုန့်ထုတ်လုပ်ရာတွင် ဈေးကွက်ဝယ်လိုအားကောင်းသောကြောင့် ဝဥသီးနှံ စိုက်ပျိုးသူတောင်သူများအနေဖြင့် အကျိုးအမြတ်ပိုမို ရရှိနိုင်မည့် သီးနှံဖြစ်ပါသည်။ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ၏ ရိုက်ခတ်မှုကြောင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ပြည်ပဝယ်လိုအား ကျဆင်းလာခြင်းကြောင့် ပြည်နယ်အတွင်း ဝဥဈေးကွက်ပေါ်တွင် ရိုက်ခတ်မှုများ ရှိလာခဲ့သော်လည်း ယခုလာမည့် ၂၀၂၄ ဝဥရာသီတွင် ဈေးကောင်းပြန်လည် ရရှိနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း မျှော်မှန်းရပါသည်။ အရည်အသွေးမြှင့် ပြည်ပပို့ကုန်တင်ပို့နိုင်ရန် စက်ကိရိယာအသုံးပြု၍ ဝဥရေဆေးခြင်း၊ အခွံခွာခြင်း၊ အပါးလွှာခြင်း၊ အခြောက်ခံခြင်းများ ဆောင်ရွက်နေပြီဖြစ်သော်လည်း အမှုန့်ကြိတ်ခြင်း၊ အဆင့်ခွဲခြားခြင်းဖြင့် တန်ဖိုးမြင့်ထုတ်ကုန် ထုတ်လုပ်တင်ပို့နိုင်ရန် ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းခြင်း၊ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူများ၊ ကုန်သည်များ၊ ဌာနဆိုင်ရာများ၊ တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်ထုတ်လုပ်သည့် လုပ်ငန်းရှင်များ ပါဝင်သည့် အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲကို မွန်ပြည်နယ် ကုန်စဉ်ဒိုင်ခန်းမ၌ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ(၁၇)ရက်နေ့တွင် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။

    နိုင်ငံတကာတွင် ဝဥကို ခေါက်ဆွဲ၊ အသားတု၊ ဂျယ်လီအစရှိသော စားသောက်ကုန်များ၊ စက်မှုကုန်ကြမ်းများ၊ အလှကုန်ပစ္စည်းများအဖြစ်ထုတ်လုပ်မှုအပြင် ကျန်းမာရေးအတွက် အထူးသင့်လျော်သော သဘာဝလက်ဆောင်ဖြစ်သည့်အတွက် တိုင်းရင်းဆေးနှင့်ခေတ်မီဆေးဝါးများတွင်လည်း ထုတ်လုပ်လာကြသည်။ နိုင်ငံပို့ကုန်မြှင့်တင်ရန်နှင့် နိုင်ငံခြားဝင်ငွေရှာဖွေရန်အတွက် မွန်ပြည်နယ်၏ ရေ၊မြေနှင့် ကိုက်ညီပြီး ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပဈေးကွက်ခိုင်မာ၍ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူ တောင်သူများအနေနှင့် အကျိုးအမြတ်ပိုမိုရရှိသော ဒေသထွက်ကုန်အမယ်အသစ် သီးနှံဖြစ်ပါသည်။

    မွန်ပြည်နယ်မှထွက်ရှိသော ဝဥ(အဝါ)သည် ပြည်ပဝယ်လက်များတွင် အရည်အသွေးပိုင်း ကောင်းမွန်သောကြောင့် ဈေးကွက် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ရရှိနေပါသည်။ ယင်းအခြေအနေများကြောင့် ဝဥ များကို အပင်မကျသေးဘဲ တူးဖော်ခြင်းမပြုလုပ်ရန်နှင့် အပင်ကျမှသာလျှင် တူးဖော်ကြရန် တူးပြီးသား ဝဥများကိုလည်း အချိန်ကြာမြင့်စွာ သိုလှောင်ထားခြင်းမျိုး မပြုလုပ်ကြရန် လတ်ဆတ်သောဝဥများကို ဈေးကွက်သို့ တင်ပို့ရောင်းချနိုင်မှသာ ဈေးကောင်းပိုမိုရရှိမည်ဖြစ်ပါသည်။ ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှု ဖွံ့ဖြိုးလာမှသာ ပြည်နယ်နှင့်နိုင်ငံတော်၏ ကုန်သွယ်စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ဖော်ဆောင်ပေးနိုင်မည်ဖြစ်သောကြောင့် သက်ဆိုင်ရာဌာနများအချင်းချင်း ချိတ်ဆက်ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းဖြင့် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူများနှင့် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုကွင်းဆက် (Supply Chain) တစ်လျှောက်ရှိ ပါဝင်နေသူများအားလုံး ပူးပေါင်းဆွေးနွေးဆောင်ရွက်ကြခြင်းဖြင့် လိုအပ်ချက်များ၊ အခက်အခဲများကို ကျော်လွှားနိုင်မည်ဖြစ်ပြီး မွန်ပြည်နယ်၏ အမယ်သစ်သီးနှံ ဝဥ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တင်ပို့ ရောင်းချမှုတွင် များစွာအထောက်အကူဖြစ်ကြောင်း တင်ပြလိုက်ရပါသည်။

DOCA(မွန်)

    စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကန့်ဘလူခရိုင်၊ ကန့်ဘလူမြို့တွင် ခရိုင်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့၏ အစီအစဉ်ဖြင့် ကန့်ဘလူမြို့နယ်၊ အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ မြို့နယ်စည်ပင်သာယာရေးအဖွဲ့တာဝန်ရှိသူများနှင့် ဆီကုန်သည်တို့ပူးပေါင်းကာ (၂-၁၁-၂၀၂၃) ရက်နေ့၊ နံနက် (၀၇:၀၀) နာရီအချိန်တွင် ကန့်ဘလူမြို့၊ စည်ပင်သာယာခန်းမ၌ စားအုန်းဆီများကို ကန့်ဘလူမြို့ပေါ်ရပ်ကွက်ရှိ ပြည်သူများအား ပြင်ပပေါက်ဈေးထက် ဈေးနှုန်းသက်သာစွာရောင်းချပေးခဲ့ကြောင်းသိရသည်။

    အဆိုပါ စားအုန်းဆီများရောင်းချပေးရာတွင် ပြည်သူများ သက်သာသောဈေးနှုန်းဖြင့် စားအုန်းဆီများဝယ်ယူရရှိစေရန်  လူတစ်ဦးလျှင် (၅၀)ကျပ်သားကို ၂၆၀၀ကျပ်ဖြင့် ပြည်သူများ၏လက်ဝယ်အရောက် ရောင်းချပေးခဲ့ပြီး လူဦးရေ (၁၄၅၀)ဦးအတွက် စားအုန်းဆီ ၇၂၅ပိဿာရောင်းချပေးခဲ့ကြောင်း ဆီကုန်သည် ဦးနွေဦးထံမှသိရှိရပါသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)

    မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့၏ဦးဆောင်မှုဖြင့် စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနမှကြီးကြပ်၍ ပခုက္ကူမြို့ပေါ်ရှိ  စားသုံးဆီ လက်လီ/လက်ကားရောင်းချသော "ထွန်း" ဆီစက်၊ "ဆင်မင်း" ဆီစက်၊ "ပြည့်ဖြိုး" စားသုံးဆီရောင်းဝယ်ရေး၊ "SSS" ဆီစက်၊ "ဂရိတ်" ဆီစက်၊  "အောင်မြင်ခြင်း"  စားသုံးဆီရောင်းဝယ်ရေး"၊ ကိုသော်ဇင်ထွန်း " စားသုံးဆီရောင်းဝယ်ရေး စသည့် လက်လီ/ လက်ကားရောင်းချသော ဆီလုပ်ငန်းရှင်/ဆီကုန်သည်တို့သည် စားသုံးသူပြည်သူများထံသို့ စားအုန်းဆီများကို ဈေးနှုန်းသက်သာစွာရောင်းချပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

   ထိုသို့ရောင်းချရာ (၃၁-၁၀-၂၀၂၃) ရက်နေ့တွင် အမှတ်(၂)ရပ်ကွက်နှင့် အမှတ်(၄)ရပ်ကွက်ရှိ အိမ်ထောင်စု(၁၆၅၀)စုအတွက် စားအုန်းဆီပိဿာ(၁၆၅၀)ပိဿာအားလည်းကောင်း၊ (၁-၁၁-၂၀၂၃)ရက်နေ့တွင် အမှတ်(၅)ရပ်ကွက်နှင့် အမှတ်(၆)ရပ်ကွက်ရှိ အိမ်ထောင်စု(၁၆၅၀)စုအတွက် စားအုန်းဆီပိဿာ (၁၆၅၀)ပိဿာအားလည်းကောင်း၊ (၂-၁၁-၂၀၂၃)ရက်နေ့တွင် အမှတ်(၇)ရပ်ကွက်နှင့် အမှတ်(၈)ရပ်ကွက်ရှိ အိမ်ထောင်စု(၁၆၅၀)စုအတွက် စားအုန်းဆီပိဿာ(၁၆၅၀)ပိဿာအားလည်းကောင်း၊ (၃-၁၁-၂၀၂၃) ရက်နေ့တွင် အမှတ်(၁)ရပ်ကွက်နှင့် အမှတ်(၃)ရပ်ကွက်ရှိ အိမ်ထောင်စု(၁၆၅၀)စုအတွက် စားအုန်းဆီပိဿာ (၁၆၅၀)ပိဿာအားလည်းကောင်း ဈေးကားဖြင့်အိမ်ထောင်စုတစ်ခုလျှင် တစ်ပိဿာနှုန်း တိုက်ရိုက်ရောင်းချပြီး စားအုန်းဆီတစ်ပိဿာလျှင်  ကျပ်(၄၇၀၀)နှုန်းဖြင့် အိမ်ထောင်စု(၆၆၀၀)စုအတွက် စားအုန်းဆီပိဿာပေါင်း (၆၆၀၀)ပိဿာဖြန့်ဖြူးရောင်းချသွားမည်ဖြစ်ကြောင်းသိရှိပါသည်။

DOCA(မကွေး)

     မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ပခုက္ကူကြက်သွန်နီကုန်စည်ဒိုင်၌ ကြက်သွန်နီစိုက်ပျိုးရာဒေသများဖြစ်ကြသော ပေါက်၊ ဆိပ်ဖြူ၊ ရေပြာ၊ ကမ္မ၊ ရေစကြို နှင့် ပခုက္ကူကျွန်းများမှ ဆောင်းစိုက်/ ပင်စိုက်များအရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိသည့်အပြင် အခြားဒေသများဖြစ်သော ပုလဲ၊ မြင်းခြံမြို့၊ တောင်သာ နယ်၊ ညောင်ဦးမှဆောင်းစိုက်(ပင်စိုက်)ကြက်သွန်နီများအပြင် ကြက်သွန်ဖြူများလည်း ဝင်ရောက်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေပါသည်။

     ၂၀၂၃ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ(စတုတ္ထပတ်)တွင် ပခုက္ကူကြက်သွန်နီကုန်စည်ဒိုင်၏ ကြက်သွန်နီနှင့် ကြက်သွန်ဖြူဒိုင်ပြတ်ဈေးမှာ ပေါက်နယ်(ယောစ) ထိပ်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ် (၂၈၀၀)၊ အလတ်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၅၀၀)၊ အနိမ့်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၃၀၀)ဖြင့် နေ့စဉ် ကုန်ချိန် (၅၀၀၀၀မှ ၁၀၀၀၀၀)ကျော်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေပြီး မြို့မစည်ပင်ဈေး၌ လက်လီ/ လက်ကားရောင်းချသောဈေးမှာ ထိပ်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၃၃၀၀)၊  အလတ်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၃၀၀၀)၊ အနိမ့်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၈၀၀)ဖြင့်ရောင်းချနေကြောင်းနှင့် တင်ပို့မှုအနေဖြင့် ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်သို့တင်ပို့နေကြောင်း ကုန်သည်များထံမှသိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

   ၆.၁၁.၂၀၂၃ ရက်နေ့တွင်  တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်များရှိ ကုန်စည်ဒိုင်များတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသော မတ်ပဲ၊ ပဲတီစိမ်း နှင့် ပဲစဉ်းငုံ တစ်တန် ဈေးနှုန်းများအား ယခင်နှစ်၊ ယခင်လ၊ ယခင်အပတ်၊ ယခင်နေ့၊ ကာလတူ ဈေးနှုန်းစာရင်းအား နှိုင်းယှဉ်ချက်အား အောက်ပါ .pdf တွင် ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုနိုင်ပါသည်။