ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

     ပြည်ချင်းပွဲရုံများသို့ သြဂုတ်လ၊ ဒုတိယအပတ်တွင် ချင်း(ဥမ)သစ်များဝင်ရောက်လာပြီး လှပ၍ အရည်အသွေးကောင်းသောချင်းများ ဈေးကွက်အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာပါသည်။ ချင်း(ဥမ)များဝင်ရောက်လာမှုများတာကြောင့် ဈေးနှုန်းများကို ပြီးခဲ့သည့်အပတ်နှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက တစ်ပိဿာလျှင် (၅၀၀-၁၀၀၀) ကျပ်ဈေးကျလာပြီး ရောင်းဝယ်ရေးသမားတို့ အိတ်အဆွဲများလျက်ရှိနေပါသည်။ သြဂုတ်လ၊ ဒုတိယအပတ်တွင် ချင်းဈေးနှုန်းများမှာ ပွဲရုံဈေး တစ်ပိဿာလျှင် (၄၀၀၀-၅၀၀၀) ကျပ်ဈေးတို့ဖြင့်ရောင်းဝယ်လျက်ရှိနေပါသည်။ ဓားလှီးချင်းဖက်တစ်ပိဿာလျှင် (လက်ကားဈေး) ၇၀၀၀ကျပ်နှင့် (လက်လီဈေး) ၉၀၀၀ကျပ်ဈေးတို့ဖြင့်ရောင်းချလျက်ရှိပါသည်။ ဝါတွင်းကာလဖြစ်သည့်အတွက် ဓားလှီးချင်းသမားတို့ အိတ်အဆွဲများသောကြောင့် ပြည်ချင်းပွဲရုံများတွင် ချင်းအရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေကြောင်းရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

     မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်သည် ကြက်သွန်နီသီးနှံကို ဒေသစီးပွားဖြစ် စိုက်ဧကအများဆုံး စိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး မြို့ပေါ်ရှိ ကြက်သွန်နီရောင်းဝယ်ပြု လုပ်သည့် ပွဲရုံများသို့ နေ့စဉ်နွေကြက်သွန်နီများ ဝင်ရောက်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိပြီး ဇူလိုင်လအတွင်း တစ်ရက်လျှင် ကြက်သွန်နီပျမ်းမျှကုန်ချိန်ပိဿာ (၁)သောင်းခွဲမှ(၃)သောင်းခန့်အထိ ဝင်ရောက်ကြောင်း၊ ဒေသတွင်းပင်စိုက် ကြက်သွန်နီ အများဆုံးဖြစ်သော ယောချောင်း၊ ချစ်ချောင်း၊ ဆူးလေ ကုန်းနံဘေးရှိ ‌ကျေးရွာများဖြစ်သော ချတောက်၊ ရွာသစ်ကြီး၊ ရေပုတ်၊ ကံတွင်း၊ အနောက် ကမ်းဖြူ၊ လယ်သာဝ၊ အင်းဂံကျေးရွာများနှင့် ချောက်၊ ပွင့်ဖြူ၊ စလင်းမြို့ရှိကျေးရွာများမှ ဝင်ရောက်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဇူလိုင်လအတွင်း ကုန်ချိန်ပိဿာ(၇)သိန်းခန့် ဝင်ရောက်ကြောင်း ဈေးကွက်မှ သိရှိရပါသည်။

     ဈေးနှုန်းဈေးကွက်အနေဖြင့် ဇူလိုင်လ(ပထမပတ်)တွင် နွေကြက်သွန်နီ(ဂျွန်) တစ် ပိဿာလျှင် အမြင့်ဈေး ကျပ်(၁၈၀၀-၁၅၀၀)ဈေးဖြစ်ပြီး ပွဲရုံများမှ အရည်အသွေး ပြန်လည်သန့်စင်ပြီး အကြီးအသေးလိုက်၍ ကြက်သွန်နီတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၃၀၀-၁၅၀၀)ဈေးဖြင့် အရောင်းအဝယ် ဖြစ်ခဲ့ပြီး ဇူလိုင်လ(ဒုတိယပတ်)တွင်လည်း ဈေးတည်ငြိမ်၍ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ဇူလိုင်လ(တတိယပတ်)တွင် ကြက်သွန်နီဈေး ကျဆင်း၍ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ကုန်ပစ္စည်းအရည်အသွေးလိုက်၍ တောဈေး(ဂျွန်)တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၆၅၀-၁၄၀၀) ပေါက် ဈေးဖြစ်ခဲ့ပြီး ပွဲရုံရောင်းဈေးမှာ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၁၀၀-၁၄၀၀) ဈေးကျဆင်း၍ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊ ဇူလိုင်လ(စတုတ္ထပတ်)တွင် ဈေးပြန်လည်မြင့်တက်ပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ပွဲရုံပြတ်ဈေး(ဂျွန်)တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၇၅၀-၁၄၀၀)ဈေးပြတ်ခဲ့ပြီး ပွဲရုံမှ ပြန်လည်ရောင်းချဈေး ကြက်သွန်နီအရွယ်အစား အကြီး၊ အလတ်၊ အသေးလိုက်၍  တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၃၀၀-၁၅၀၀)ဈေးအသီးသီးဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

     ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လအတွင်း၌ ဆိပ်ဖြူကြက်သွန်နီ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၀၀၀) ဝန်းကျင်ဈေးဖြင့် ဈေးငြိမ်၍ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊ ဒေသတွင်းကြက်သွန်နီကို ပြည်ပနိုင်ငံများမှ အဝယ်လိုက်သော်လည်း နယ်မြေအခြေအနေနှင့် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး အခက်အခဲ များကြောင့် ကြက်သွန်နီဈေးကွက် အရောင်းအဝယ်အေးလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

      ကုန်စည်စီးဆင်းမှုအနေဖြင့် ဇူလိုင်လအတွင်း ဆိပ်ဖြူမြို့မှ ကြက်သွန်နီကုန်ချိန် ပိဿာ (၈)သိန်း၊ ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ပွဲရုံသို့ ကားအစီးရေ(၆၀) ကုန်ချိန်ပိဿာ(၆)သိန်းခန့်၊ ပြည်မြို့နှင့် ပုသိမ်မြို့သို့ ကားအစီးရေ (၁၇)စီး၊ ကုန်ချိန်ပိဿာ(၁)သိန်းခွဲခန့်၊ မော်လမြိုင်မြို့သို့ ကားအစီးရေ (၅)စီး ကုန်ချိန်ပိဿာ(၅)သောင်းခန့် တန်ချိန်အားဖြင့်(၁၃၀၆)တန်ခန့် စီးဆင်းခဲ့ကြောင်း၊ ပြည်တွင်းအနေဖြင့် ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ပွဲရုံသို့ ကုန်ချိန်ပိဿာအများဆုံး တင်ပို့လျက်ရှိပြီး ပြည်ပဈေးကွက်အနေဖြင့် မော်လမြိုင်ဝယ်လက်များမှတစ်ဆင့် ထိုင်း၊ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံများသို့လည်း တင်ပို့လျက်ရှိကြောင်း ဈေးကွက်မှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

      ဝါးဂျယ်လီ (ခ) ဝါးပလုတ်သည် မိုးရာသီကာလဖြစ်သော ဝါဆိုလမှ သီတင်းကျွတ်လနှင့် ဆောင်းရာသီကာလများတွင်လည်းရရှိနိုင်ပါသည်။ တစ်နှစ်တစ်ခါ မိုးရာသီကာလမှသာ ရတက်သည့်ဝါးပလုတ်သည် ဝါးပင်မှရရှိသော အဆီအနှစ်ဖြစ်သည့်အတွက် ဆေးဖက်လည်းဝင်ပါသည်။ ဝါးပလုတ်ကို ပျားရည်၊ နို့ဆီ၊ နို့စိမ်း၊ သံပရာ၊ ဆီး၊ နို့သစ်ခွ၊ သကြား စသည်တို့နှင့်တွဲဖက် ဖျော်စပ်ပြီး သောက်နိုင်ပါသည်။ ဝါးပလုတ်ကို ဘူးတစ်ခုတည်း၌ထည့်ပြီး သိမ်းထားလျှင် (၁၅)ရက်မှ (၁)လခန့်ထိခံပါသည်။           ယခုအခါ ဝါတွင်းကာလ၌ အလှူပွဲများတွင်လည်း အအေးအနေဖြင့် ဝါးပလုတ်ကိုကျွေးမွေးနိုင်ပါသည်။ ဝါးပလုတ် (ခ) ဝါးဂျယ်လီကို တနင်္သာရီတိုင်း၊ ထားဝယ်မြို့၊ မြိတ်မြို့နှင့် ပုလောမြို့နယ်များမှ ရန်ကုန်၊ မန္တလေးနှင့်ပြည် စသည့်မြို့နယ်အသီးသီးသို့ ဖြန့်ဖြူးပေးပို့ရောင်းချကြပါသည်။ ယခင်နှစ်ကဝါးပလုတ် (၅)ဂါလံတစ်ပုံးလျှင် (၁၉၀၀၀)ကျပ်ဖြစ်ပြီး ယခုနှစ်တွင် (၅)ဂါလံတစ်ပုံးလျှင် (၂၃၀၀၀)ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိပြီး တစ်လီတာဘူးတစ်ဘူးလျှင် ကျပ် (၂၅၀၀ - ၄၀၀၀) အထိဈေးဖြင့် အသီးသီးရောင်းချနေကြောင်းသိရှိှိရသည်။

DOCA(ပဲခူး)

       ဗုဒ္ဓဘာသာမြန်မာလူမျိုးများ၏ နေအိမ်များတွင် ဘုရားစင်အား အမြတ်တနိုးထားရှိကြပြီး ဘုရားပန်းများမညှိုးနွမ်းအောင် လဲပေးတတ်ကြသကဲ့သို့ ယခုကဲ့သို့သော ဝါတွင်းကာလများတွင် ဘုရားစေတီ၊ ကျောင်းကန်များ၌ ဘုရားပန်းလှူသည့် ကုသိုလ်ကောင်းမှုများကို ပိုမိုပြုကြသဖြင့် မြို့တိုင်းရှိဈေးများတွင် ဘုရားပန်းသည်များဖြင့် စည်ကားလျက်ရှိပါသည်။

       တောင်ငူမြို့၊ ဘုရင့်နောင်ဈေးရှိ ပန်းသည်များတွင် ယခုမိုးရာသီ၌ စတင်ပေါ်သောပန်းတိမ်ငိုပန်းမှာ ၁၀တံပါ တစ်စည်း (အပွင့်သေး)လျှင် ကျပ်၁၅၀၀၊ အပွင့်လှလျှင် ၁၀တံပါ တစ်စည်းလျှင် ၂၀၀၀ကျပ်၊ သစ္စာပန်း ၁၀တံပါတစ်စည်းလျှင် ၃၀၀၀ကျပ်၊ ‌ဒေလီပန်းတစ်စည်းလျှင် ၅၀၀၀ကျပ်ရှိပါသည်။

       ယခင်တွင် ဂန္ဓမာပန်းတစ်စည်းလျှင် ၁၀၀၀ကျပ်၊ ၁၅၀၀ကျပ်ရှိပြီး ဇူလိုင်လ တတိယပတ်မှစ၍ တစ်စည်းလျှင် ၂၀၀၀ကျပ်ခန့်ထိဈေးနှုန်းအနည်းငယ်မြင့်တက်သွားကြောင်း ဘုရင့်နောင်ဈေးတွင်ရောင်းချနေသော ပန်းသည်တစ်ဦးထံမှ စုံစမ်းသိရှိခဲ့ရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

      မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးခရိုင်၊ မကွေးမြို့နယ်၊ မကြီးကန်ကျေးရွာအုပ်စုရှိ ပုထိုးစမ်း ကျေးရွာတွင် နှမ်း၊ မြေပဲ၊ ကုလားပဲ၊ ပဲတီစိမ်း၊ မတ်ပဲနှင့် ပဲစဉ်းငုံသီးနှံများကို စိုက်ပျိုးကြပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ(ပထမပတ်)တွင် မိုးပဲလွန်းကို တောင်သူ(၅၀)ဦးမှ ဧက(၁၅၀၀)ဧကနီးပါး စိုက်ပျိုးထားကြောင်း သိရသည်။

      မျိုးကို ယခင်နှစ်က မျိုးကောင်းမျိုးသန့်အဖြစ် ဖယ်ချန်ထားသော မိုးပဲလွန်းစေ့များကို ကြဲပက်စနစ်ဖြင့် ပြန်လည်စိုက်ပျိုးထားခြင်းဖြစ်ပြီး (၂)လခွဲခန့်အကြာတွင် ရိတ်သိမ်းနိုင်ကြောင်း သိရသည်။ (၁) ဧကလျှင် မျိုး(၈)ပြည်ခန့်ကုန်ကျပြီး ၎င်းအနေဖြင့် ပဲလွန်း(၁)ဧကခန့်စိုက်ပျိုးထားကြောင်း၊ ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် ယခင်နှစ်နည်းတူ ယခုနှစ်တွင်လည်း မြေပြုခ၊ လုပ်အားခအပါအဝင် စုစုပေါင်း ကုန်ကျစရိတ်မှာ ကျပ်(၁၅၀၀၀၀)ခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊ အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် ယခင်နှစ်က(၁)ဧကလျှင် (၁၂)တင်း ထွက်ရှိပြီး (၁)တင်းလျှင် ကျပ်(၆၅၀၀၀)ဈေးရရှိခဲ့ကြောင်း၊ ဈေးကွက်အနေဖြင့် မကွေးမြို့ရှိ ပွဲရုံများသို့ တင်ပို့ရောင်းချကြောင်း ပုထိုးစမ်းကျေးရွာနေ ပဲလွန်းစိုက်တောင်သူ ဦးလှမြင့်ထံမှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)