ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

          အဓိကဈေးကွက်များမှဝယ်လိုအားမတည်ငြိမ်မှုနှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်းမှုတို့ကြောင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်သည် ဗီယက်နမ်ငရုတ်ကောင်းတင်ပို့သူများအတွက် အခွင့်အလမ်းများနှင့် စိတ်ခေါ်မှုများ နှစ်ခုလုံးကို ဖန်တီးလျှက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ ငရုတ်ကောင်း နှင့် ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်အသင်း ဥက္ကဌဖြစ်သူ Hoang Thi Lien ၏အဆိုအရ ကမ္ဘာ့ ငရုတ်ကောင်းထွက်ရှိမှုသည် လေးနှစ်ဆက်ကျဆင်းရန် မျှော်မှန်းရကြောင်း သိရပါသည်။ ထိုသို့ ကျဆင်းမှုသည် စိုက်ပျိုးရေးသမားများက ငရုတ်ကောင်းအစား အကျိုးအမြတ်ပိုမိုရရှိသည့် ဒူးရင်း၊ ကော်ဖီနှင့် စားအုန်းပင် အစရှိသည်တို့ကို ပြောင်းလဲစိုက်ပျိုးသောကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ ထို့ပြင် ရာသီဥတုပြောင်းလဲခြင်းနှင့် ပြင်းထန်သောရာသီဥတုတို့က စိုက်ခင်းများကို အနှုတ်လက္ခဏာဆောင်စွာ သက်ရောက်ခဲ့ပြီး ထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ်များကို မြင့်တက်စေခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ ဗီယက်နမ်ငရုတ်ကောင်း အဓိကတင်သွင်းသူဖြစ်သည့် တရုတ်နိုင်ငံသည် ဗီယက်နမ်ထံမှတင်သွင်းမှုကိုလျှော့ချကာ အင်ဒိုနီးရှားထံမှ အဓိကတင်သွင်း လျှက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ ရလဒ်အနေဖြင့် ဗီယက်နမ်၏ တရုတ်သို့ငရုတ်ကောင်းတင်ပို့မှုမှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ၈၂ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်းခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ Lien က ထိုသို့ပြောင်းလဲမှုရှိသော် လည်း တရုတ်နိုင်ငံသည် ငရုတ်ကောင်းဝယ်လိုအားတည်ငြိမ်လျှက်ရှိပြီး ၂၀၂၅ ကောက်ရိတ်သိမ်း ရာသီတွင် ဗီယက်နမ်မှရောင်းချမှုကို ဆက်လက်မီခိုရမည်ဟု မျှော်လင့်ရကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါ သည်။ Lien ၏အဆိုအရ အမေရိကန်နှင့် ဥ‌ရောပ အစားအစာနှင့် ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်ပြုပြင် ထုတ်လုပ်သည့်လုပ်ငန်းများသည် ဗီယက်နမ်ငရုတ်ကောင်းတင်ပို့မှုအတွက် အဓိကမောင်းနှင်အား များဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ‌ရောင်းလိုအားကျဆင်းလာမှုနှင့်အတူ ထိုဈေးကွက်များသည် ဗီယက်နမ်ထုတ်လုပ်သူများအတွက် သိသာထင်ရှားသောအခွင့်အလမ်းများကို ပေးစွမ်းနိုင်ရန်မျှော်လင့်ရကြောင်း သိရပါသည်။ Goham ကုမ္ပဏီ၏ ညွှန်ကြားရေးမှူးဖြစ်သူ Ho Tri Nhuan က ၂၀၂၅ ခုနှစ်သည် ဗီယက်နမ်ငရုတ်ကောင်းတင်ပို့မှုအတွက် ကောင်းမွန်သင့်လျှော် မှုရှိသော်လည်း ခန့်မှန်းရခက်ခဲနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ဝယ်လိုအားတည်ငြိမ်မှုရှိသော် လည်း ရောင်းလိုအားလျှော့ကျမှုက ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ရန်ကူညီနိုင်သော်လည်း ဈေးအတက်အကျ မှာ အဓိကဈေးကွက်များ၏ဝယ်ယူသည့်ပုံစံအပေါ်မူတည်ကြောင်း သိရပါသည်။ တရုတ်နိုင်ငံ သည် မတ်လနှင့်ဧပြီလတွင်စတင်မည့် ဗီယက်နမ်၏အားအကောင်းဆုံး ကောက်ရိတ်သိမ်းချိန်တွင် ဝယ်ယူမှုမြင့်တက်နိုင်ပြီး အမေရိကန်ဝယ်ယူသူများကမူ ၂၀၂၄ ခုနှစ်မှကုန်လက်ကျန်များရှိနေ သေးသောကြောင့် မှာယူမှုနောက်ကျနိုင်ကြောင်း သိရပါသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် Nam Yang Cooperative ၏ ဥက္ကဌဖြစ်သူ Nguyen Tan Cong ကကုန်ကျစရိတ်ဖြတ်တောက်ခြင်း၊ အပင်များ ပိုးကျမှုလျှော့ပါးစေခြင်းနှင့် ဂေဟစနစ်နှင့်လျှော်ညီသော စိုက်ပျိုးမှုအလေ့အကျင့်များနှင့် ပတ်သတ်၍ အသားပေးပြောကြားခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ ဓာတုပစ္စည်းများအသုံးပြုမည့်အစား အော်ဂဲနစ်ဓာတ်မြေဩဇာများနှင့် ဇီဝဆိုင်ရာရောဂါပိုးထိမ်းချုပ်မှုကို ဦးစားပေးအသုံးပြုခြင်း အားဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးသမားများသည် ထုတ်ကုန်အရည်အသွေးမြှင့်တင်နိုင်မည်ဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာ့ ဈေးကွက်များတွင် ရေရှည်တည်ငြိမ်မှုကို ရရှိနိင်မည်ဟုသိရပါသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ အကောင်ခွန် အထွေထွေဦးစီးဌာန၏ အဆိုအရ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ဗီယက်နမ်၏ ငရုတ်ကောင်း တင်ပို့မှုတန်ဖိုးသည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁.၄ ဘီလီယံနီးပါးထိရောက်ရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်ကထက် ၄၅ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ အမေရိကန်သည် တန်ချိန် ၇၂၃၁၁ တန်ဖြင့် ဗီယက်နမ်ငရုတ်ကောင်းအဓိကတင်သွင်းသူဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်ကထက် ၃၃.၂ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ အခြားအဓိကဈေးကွက်များတွင် အရှေ့အလယ်ပိုင်း၊ ဂျာမနီ၊ နယ်သာလန်၊ အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်တို့ပါဝင်ကြောင်း သိရပါသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ဗီယက်နမ် နိုင်ငံသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ပြုပြင်ထုတ်လုပ်တင်ပို့ရန်အတွက် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၇၆.၂ သန်း တန်ကြေးရှိသော ငရုတ်ကောင်းတန်ချိန် ၃၆၇၀၀ တန် တင်သွင်းခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ အဓိက တင်သွင်းခဲ့သည့်နိုင်ငံများမှာ ဘရာဇီး၊ အင်ဒိုနီးရှားနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားတို့ဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

          ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ဗီယက်နမ်နှင့်အိန္ဒိယအကြား အပြန်အလှန်ကုန်သွယ်မှုတန်ဖိုးသည် အမေ ရိကန်ဒေါ်လာ ၁၅ ဘီလီယံပတ်လည်ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်ကထက် ၄.၅ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက် ခဲ့ကြောင်း ဗီယက်နမ်နိုင်ငံအကောက်ခွန်အထွေထွေဦးစီးဌာန၏ အဆိုအရ သိရပါသည်။ ထို ပမာဏထဲတွင် ဗီယက်နမ်မှ အိန္ဒိယသို့တင်ပို့မှုမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၉.၀၆ ဘီလီယံ(၂၀၂၃ ခုနှစ် ကထက် ၇.၆ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်) ရှိခဲ့ပြီး ပြန်လည်တင်သွင်းမှုမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅.၈ ဘီလီယံ(၀.၆ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်း)ရှိခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ အဓိကပို့ကုန်ကဏ္ဍများကြီးထွားမှု ကြောင့် ဗီယက်နမ်သည် အိန္ဒိယအပေါ် ကုန်သွယ်ရေးပိုငွေပြခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ ဗီယက်နမ် ၏ အိန္ဒိယသို့ မိုဘိုင်းဖုန်းနှင့် အစိတ်အပိုင်းများတင်ပို့မှုမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁.၇ ဘီလီယံနီးပါး ရှိခဲ့ပြီး (၂၀၂၃ ခုနှစ်ကထက် ၄.၅ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်) စုစုပေါင်းတင်ပို့မှု၏ ၁၇.၅ ရာခိုင်နှုန်း ရှိခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ ကွန်ပြူတာများ၊ အီလတ်ထရောနစ်ထုတ်ကုန်များနှင့် အစိတ်အပိုင်း များတင်ပို့မှုမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁.၅ ဘီလီယံ ရှိခဲ့ပြီး စုစုပေါင်းတင်ပို့မှု၏ ၁၅.၆ ရာခိုင်နှုန်း ရှိခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ စက်ပစ္စည်းများ၊ အစိတ်အပိုင်းများနှင့် အပိုပစ္စည်းများတင်ပို့မှုမှ ဝင်ငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၉၄၇ သန်းရရှိခဲ့ပြီး စုစုပေါင်းတင်ပို့မှု၏ ၉.၈ ရာခိုင်နှုန်းရှိခဲ့ကြောင်း သိရ ပါသည်။ လက်ဖက်၊ သစ်နှင့်သစ်ထုတ်ကုန်၊ ပင်လယ်စာ၊ ဝါး၊ ကြိမ်ပင်၊ ကော်ဇော၊ ရာဘာ ထုတ်ကုန်များ၊ မုန့်မျိုးစုံ၊ ချည်မျှင်များ၊ အဝတ်အထည်များနှင့် အထည်အလိပ်များ ပါဝင်သည့် များစွာသော အခြားပိုကုန်ကဏ္ဍများသည်လည်း အားကောင်းစွာကြီးထွားခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ ဗီယက်နမ်၏ အိန္ဒိယသို့ တင်ပို့မှုများသည် ကွဲပြားခြားနားလျှက်ရှိပြီး နည်းပညာမြင့်ထုတ်ကုန်များ နှင့် စိုက်ပျိူးမွေးမြူရေးကုန်ပစ္စည်းများသည် အဓိကထားသည့် ဧရိယာများဖြစ်ကြောင်း သိရ ပါသည်။ အခြားတစ်ဖက်တွင်မူ ဗီယက်နမ်၏ အိန္ဒိယထံမှတင်သွင်းမှုမှာ ၎င်းတို့စုစုပေါင်းတင်သွင်း မှုတန်ဖိုး၏ ၁.၅၅ ရာခိုင်နှုန်းသာရှိကြောင်း သိရပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဗီယက်နမ်သည် ကုန်သွယ်ရေးပိုငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃.၂ ဘီလီယံ ရရှိပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်ကထက် ၂၂.၂ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

          မလေးရှားနိုင်ငံ၌ စားအုန်းဆီ ထုတ်လုပ်မှု တသမတ်တည်းရှိနေစေ‌ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်မှု ကဏ္ဍအပေါ် ဆိုးရွားစွာထိခိုက်မှုမဖြစ်စေရေးတို့အတွက် ဝန်ကြီးဌာနအနေဖြင့် ဆီအုန်းစိုက်ခင်း များတွင် လုပ်သားအင်အားလုံလောက်မှုရှိစေရန် အလေးထားဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်ဟု စိုက်ခင်း နှင့် ကုန်စည်များရေးရာ ဝန်ကြီး Mr. Johari Ghani က ဖေဖော်ဝါရီလ ၄ ရက်နေ့တွင် ပြောကြားခဲ့ ကြောင်း The Free Malaysia Today သတင်းဌာနက ဖော်ပြထားသည်။

          ဆီအုန်းသီးများ ရင့်မှည့်ချိန်တွင် လုပ်သားရှားပါးမှုကြောင့် ရိတ်သိမ်းနိုင်ခြင်း မရှိပါက ထုတ် လုပ်မှုကို ထိခိုက်နိုင်ကြောင်း၊ ထို့အပြင် အစိုးရသည် လုပ်ကွက်ငယ် တောင်သူလယ်သမားများ အတွက် ဆီအုန်းအထွက်ပမာဏ တိုးတက်စေမည့် ကောင်းမွန်သော စိုက်ပျိုးရေးသုံးပစ္စည်းများ အား စနစ်တကျအသုံးပြုခြင်းနှင့် ကောင်းမွန်သော စိုက်ပျိုးရေးအလေ့အကျင့်ကောင်းများ (GAP) အား လိုက်နာကျင့်သုံးဆောင်ရွက်ခြင်းတို့ကို သေချာခိုင်မာအောင် အလေးထားဆောင်ရွက်လိမ့် မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သို့မှသာ ထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျစရိတ်ကိုလျှော့ချပြီး ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်ဝယ်လိုအားကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ဝန်ကြီး Johari က မလေးရှား လွှတ်တော်အစည်းအဝေး၏ အမေးအဖြေကဏ္ဍတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

          စားအုန်းဆီ ဈေးနှုန်းကျဆင်းမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ GPS-Selangau ပါတီမှ လွှတ်တော်အမတ် Mr. Edwin Banta ၏ မေးခွန်းကို ဖြေကြားရာ၌ ကုန်စည်စျေးနှုန်းများ သည် ရောင်းလိုအားနှင့် ဝယ်လိုအားပေါ်တွင် မူတည်သောကြောင့် မည်သည့်အဖွဲ့အစည်းကမျှ သတ်မှတ်၍မရနိုင်ကြောင်း၊ သီးနှံများ၏တန်ဖိုး မြင့်မားစွာရရှိနိုင်အတွက် ကုန်ကျစရိတ်များ လျှော့ ချပြီး ထုတ်လုပ်မှုမြှင့်တင်ခြင်းသည် အရေးကြီးသည့် အချက်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ဝန်ကြီး Johari က ပြောကြားခဲ့သည်။

          အလားတူ ပြည်ပလုပ်သားများအပေါ် မှီခိုအားထားရမှု လျှော့ချနိုင်စေရန် စက်မှုလယ်ယာ နှင့် အလိုအလျောက်စနစ်သုံး စက်ယန္တရားများ အသုံးချရေး PN-Tangga Batu ပါတီမှ လွှတ်တော် အမတ် Mr. Bakri Jamaluddin ၏  မေးမြန်းချက်အပေါ် ဒေသခံမလေးရှားလုပ်သား အနေဖြင့် စိုက်ခင်းကဏ္ဍတွင်လုပ်ကိုင်ရန် စိတ်အားထက်သန်မှု မရှိသဖြင့် စက်မှုလယ်ယာစနစ်ကို ဖြေရှင်း ချက် အနေဖြင့် မိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း၊ နည်းပညာအသုံးပြုဆောင်ရွက်စေခြင်းဖြင့် အလုပ်ကြမ်းသမားများအပေါ် မှီခိုနေရမှုအား တဖြည်းဖြည်းလျော့ကျလာစေမည်ဖြစ်သော်လည်း လုံလောက်သော ဖြေရှင်းမှုနည်းလမ်း မဟုတ်သေးကြောင်း၊ စိုက်ခင်းကဏ္ဍတွင် ဆန်းသစ်တီထွင်မှု များစွာကို မိတ်ဆက်ပေးခဲ့သော်လည်း အချို့အကြီးစား စီးပွားဖြစ်လုပ်ငန်းများတွင် အကောင် အထည်ဖော်ရန်အတွက် လက်တွေ့မကျသေးကြောင်းဖြင့် ဝန်ကြီး Johari က ရှင်းလင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။

          စဉ်ဆက်မပြတ် ထုတ်လုပ်မှုအားကောင်းစေရန်အတွက် ဆီအုန်းပင်များ ပြန်လည်စိုက်ပျိုး ရေးကဏ္ဍ၏ အရေးပါမှုကိုလည်း ဝန်ကြီးက အလေးပေးပြောကြားခဲ့သည်။ စားအုန်းဆီ အထွက် ပမာဏ တိုးတက်လိုပါက ဆီအုန်းပင်ပြန်လည်စိုက်ပျိုးမှု အနည်းဆုံး ၄% ရှိရမည်ဖြစ်သော်လည်း လတ်တလောအချိန်တွင် ၂% မှ ၃% ခန့်သာရှိသည့်အတွက် ဆီအုန်းပင်အများစုသည် အပင်အို များဖြစ်နေပြီကို ပြသနေပါကြောင်း  မလေးရှားနိုင်ငံ စိုက်ခင်းနှင့်ကုန်စည်များရေးရာ ဝန်ကြီး Mr. Johari Ghani ၏ ပြောကြားချက်များကို တင်ပြလိုက်ရပါသည်။

Source: The Free Malaysia Today, 4^th  Feb 2025(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

          ထိုင်းနိုင်ငံ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနသည် သီးနှံရိတ်သိမ်းပြီး နောက် ရိုးပြတ်မီးရှို့သော ပြောင်းစိုက်ခင်းများမှ ထွက်ရှိသည့် ပြောင်းဖူးစေ့များတင်သွင်းမှုအား တားမြစ်ရန်အတွက် အစိုးရအဖွဲ့၏ သဘောတူညီချက်ကိုရယူရန် စီစဉ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိ ရသည်။

          စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်း ဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန လက်အောက်ရှိ နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်ရေး ဦးစီးဌာနနှင့် အစိုးရနှင့် ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍမှ အဖွဲ့အစည်းများ၏ ကိုယ်စားလှယ်များပါဝင် တက် ရောက်ခဲ့သော အစည်းအဝေးတစ်ရပ်တွင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် မီးခိုးမြူပြဿနာကို လျှော့ချနိုင်ရန် အတွက် ထိုကဲ့သို့ ထုတ်လုပ်ထားသည့် ပြောင်းများတင်သွင်းခြင်းကို တားမြစ်ရန် သဘောတူညီခဲ့ သည်ဟု အစိုးရ၏ ဒုတိယပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Anukul Prueksanusak က ပြောကြားခဲ့သည်။

          အဆိုပါ အစီအမံများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ပြောင်းတင်သွင်းသူများသည် သီးနှံရိတ်သိမ်းပြီး နောက် မီးရှို့ခြင်းမပြုသော စိုက်ခင်းများမှ ထုတ်လုပ်ရရှိသည့် ပြောင်းများဖြစ်ကြောင်း အာမခံချက် ပေးနိုင်ရန်အတွက် ပြောင်းတင်ပို့သည့်နိုင်ငံများရှိ သက်ဆိုင်ရာအာဏာပိုင်များထံမှ ထောက်ခံချက် လက်မှတ်များရရှိရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ ထို့အပြင် ပြောင်းတင်သွင်းသူများသည် တင်သွင်းလာသော ပြောင်းများကို စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ခဲ့သည့် စိုက်ခင်းများ၏ တည်နေရာကို ဖော်ပြသော မြေပုံများကို လည်း ပြသရန်လိုအပ်ကြောင်း Mr Anukul က ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။

          ထိုင်းနိုင်ငံ၌ နှစ်စဉ် ပြောင်းတန်ချိန် ၄ သန်းမှ ၅ သန်းအထိ ထုတ်လုပ်လျက်ရှိပြီး နှစ်စဉ် ပြောင်းဝယ်လိုအားမှာမူ တန်ချိန် ၈ သန်းမှ ၉ သန်းအထိ ရှိကြောင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံသည် ယခင်နှစ်တွင် ကမ္ဘောဒီးယား၊ လာအိုနှင့် မြန်မာတို့ထံမှ ပြောင်းတန်ချိန် ၂ သန်း တင်သွင်းခဲ့ရာ မြန်မာနိုင်ငံမှ ၈၇%၊ လာအိုနိုင်ငံမှ ၁၂.၆၁% နှင့် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံမှ ၀.၃၉% အသီးသီး ပါဝင်ခဲ့ကြောင်း Mr Anukul ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရှိရသည်။

Source: Bangkok Post, 2 February, 2025(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

          အိန္ဒိယနိုင်ငံအနေဖြင့် ကိုယ်ပိုင်ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းအားဖြင့် ၆ နှစ်တာကာလအတွင်း ပဲမျိုးစုံ ဖူလုံမှုရရှိရေး အထူးလုပ်ငန်းတာဝန် (Mission for Aatmanirbharta in Pulses) ကို စတင်ချမှတ် လိုက်ပြီး အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်မည်ဟု အိန္ဒိယအစိုးရက ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။

          ၂၀၂၅-၂၆ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွက် အစိုးရ၏ ရငွေနှင့်အသုံးစရိတ် အစီအမံကို တင်ပြရာ၌ အိန္ဒိယ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး Nirmala Sitharaman က အထူးသဖြင့် ပဲစင်းငုံ၊ မတ်ပဲနှင့် ပဲနီလေးတို့ အပါ အဝင် ကိုယ်ပိုင်ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းအားဖြင့် ပဲမျိုးစုံဖူလုံစေရေး အထူးလုပ်ငန်းတာဝန်ကို ၆ နှစ်တာ အစီအမံအဖြစ် ယခုအချိန်မှစတင်၍ လုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်ပြီး ဗဟိုသမဝါယအေဂျင်စီများဖြစ်သော NAFED နှင့် NCCF တို့သည် ရှေ့လာမည့် ၄ နှစ်အတွင်း ၎င်းတို့ထံမှတ်ပုံတင်ထားသည့် တောင်သူ များထံမှ အဆိုပါ ပဲသုံးမျိုးကို စာချုပ်များချုပ်ဆိုလျက် ဝယ်ယူသွားမည်ဟု ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

          ၎င်းပဲမျိုးစုံ အထူးလုပ်ငန်းတာဝန်သည် ဘတ်ဂျက်လျာထားချက် အစီအစဉ်အတိုင်း ရာသီ ဥတုဒဏ် ခံနိုင်ရည်ရှိသော သီးနှံမျိုးစေ့များကို ဖွံဖြိုးတိုးတက်စေပြီး စီးပွားဖြစ်ထုတ်လုပ်နိုင်ရေး အလေးပေးလျက် ထုတ်လုပ်မှုတိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် တောင်သူ လယ်သမားများ ဝင်ငွေတိုးတက်ရရှိရန်အတွက် ဈေးနှုန်းများ သေချာခိုင်မာစေရေးနှင့် ရိတ်သိမ်း ချိန်လွန် သိုလှောင်မှုနှင့် စီမံခန့်ခွဲမှုများ တိုးတက်ကောင်းမွန်ရေးတို့ကိုလည်း ရှေ့ရှုဆောင်ရွက်မည် ဖြစ်သည်။

          ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ပဲမျိုးစုံ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူ၊ စားသုံးသူနှင့် တင်သွင်းသူဖြစ်သော အိန္ဒိယ နိုင်ငံအနေဖြင့် လွန်ခဲ့သော ၂ နှစ်တာကာလ၌ ရာသီဥတုပုံပျက်ယွင်းမှုကြောင့် ပြည်တွင်းစိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်မှုအပေါ် သက်ရောက်မှုများဖြစ်ပေါ်ပြီး ပြည်ပမှတင်သွင်းမှုအပေါ် မှီခိုမှု မြင့်တက်လာခဲ့ သည်။ ပြည်တွင်း ထုတ်လုပ်မှုကျဆင်းခြင်းက ဈေးနှုန်းများကို မြင့်တက်လာစေခဲ့ပြီး လက်ရှိ ၂၀၂၄-၂၅ ဘဏ္ဍာနှစ်၏ ပထမ ၉ လအတွင်း ဒေါ်လာ ၃.၇၈ ဘီလီယံတန်ဖိုးရှိသော ပဲမျိုးစုံကို တင်သွင်းခဲ့ရ သည်။ ယခင်ဘဏ္ဍာနှစ် အလားတူကာလ၌ တင်သွင်းခဲ့သည့်တန်ဖိုး ဒေါ်လာ ၂.၄၆ ဘီလီယံနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၅၃ ရာခိုင်နှုန်းကျော် ပိုမိုလာခြင်းဖြစ်သည်။

          အစိုးရ၏ သီးနှံအထွက်ခန့်မှန်းချက်များအရ တစ်နိုင်ငံလုံး ပဲမျိုးစုံစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုမှာ ၂၀၁၅-၁၆ ခုနှစ်၌ တန်ချိန် ၁၆၃.၂၃ သိန်းရှိရာမှ ၂၀၂၁-၂၂ ခုနှစ်တွင် တန်ချိန် ၂၇၃.၀၂ သိန်းအထိ မြင့်တက်ခဲ့သော်လည်း ရာသီဥတု ပုံသဏ္ဌာန် မမှန်ခြင်းကြောင့် ၂၀၂၃-၂၄ ခုနှစ်၌ တန်ချိန် ၂၄၂.၄၆ သိန်းသို့ အထွက်ပမာဏ ကျဆင်းခဲ့သည်။ ၂၀၂၄-၂၅ မိုးသီးနှံရာသီကာလတွင်ပင် ပဲမျိုးစုံ စိုက်ပျိုးမှု ဧရိယာ တိုးတက်မှုရှိသော်လည်း ယခင်နှစ် မိုးသီးနှံကာလထွက်ရှိမှု တန်ချိန် ၆၉.၇၄ သိန်းအောက် အနည်းငယ် လျော့နည်းလျက် အထွက်စုစုပေါင်းသည် တန်ချိန် ၆၉.၅၄ သိန်းသာ ရရှိခဲ့သည်။

          ပြည်တွင်း၌ ရောင်းလိုအားအပိုင်းကို မြှင့်တင်ရန်အတွက် အစိုးရသည် ပဲစင်းငုံ လွတ်လပ်စွာ တင်သွင်းခွင့်ပြုသည့်ကာလကို ၂၀၂၆ ခုနှစ် မတ်လ ၃၁ ရက်နေ့အထိ သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးခဲ့ သည်။  သို့ရာတွင် စားတော်ပဲအား အကောက်ခွန်လွတ် တင်သွင်းခွင့်ကာလသည် ယခုနှစ် ဖေဖော် ဝါရီ ၂၀ ရက်တွင်လည်းကောင်း၊ ကုလားပဲ အကောက်ခွန်လွတ် တင်သွင်းခွင့်ကာလသည် မတ်လ ၃၁ ရက်နေ့၌လည်းကောင်း အသီးသီး ကုန်ဆုံးမည်ဖြစ်သည်။

Source: The Hindu Business Line, 1 Feb 2025 (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)