ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

စားအုန်းဆီတင်ပို့မှုတားမြစ်ချက်အရှိန်မြှင့်တင်

          အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသည် စားအုန်းဆီကြမ်းနှင့် အခြားသန့်စင်ပြီးထုတ်ကုန်များပါဝင်သည့် ကျယ်ပြန့်သောစားအုန်းဆီ တင်ပို့မှုတားမြစ်ချက်ကို စတင်လိုက်ရာ နိုင်ငံတကာဝယ်လက်များကို အံ့အားသင့်သွားစေ‌ကြောင်း၊အစောပိုင်းတွင်စီးပွားရေးဝန်ကြီးက တားမြစ်ချက်တွင် သန့်စင်သော၊အရောင်ချွတ်ထားသော၊အနံ့ချွတ်ထားသောစားအုန်းဆီများသာ အကျုံးဝင်မည်ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သော်လည်း ဧပြီလကုန်ပိုင်းတွင် အံ့အားသင့်စရာမူဝါဒအပြောင်းအလဲအဖြစ် အင်ဒိုနီးရှားအာဏာပိုင်များက စားအုန်းဆီကြမ်းနှင့် အခြားထုတ်ကုန်များပါဝင်မည်ဟု ကြေငြာခဲ့ကြောင်း၊ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးစားအုန်းဆီထုတ်လုပ်သူဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာထောက်ပံ့မှု၏ ၃  ပုံ ၁ ပုံခန့်ကို ထောက်ပံ့ပေးနိုင်ရာ ယင်းမူဝါဒအပြောင်းအလဲက ကမ္ဘာ့ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဆီဈေးအပေါ်  ချက်ချင်းသက်ရောက်မှုရှိခဲ့ပြီး ကမ္ဘာ့ဒုတိယအကြီးဆုံးရောင်းချသူ မလေးရှားနိုင်ငံ၏ စားအုန်းဆီအနာဂတ်ကို ၉.၈ %အထိ မြင့်တက်လာစေခဲ့ကြောင်း၊အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတကနိုင်ငံတွင် စားနပ်ရိက္ခာလုံခြုံမှုရှိစေရေးလိုလားသဖြင့် ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် ဟင်းချက်ဆီများပေါများပြီး တတ်နိုင်သည့်အနေအထားဖြစ်လာစေရန် ဤမူဝါဒကို အကောင်အထည်ဖော်ကာ စောင့်ကြည့်အကဲဖြတ်မည်ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ အင်ဒိုနီးရှားကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ စည်းမျဉ်းများအရ ၂၇.၄.၂၀၂၂ ရက်နေ့အထိ အကောက်ခွန်ကြေညာချက် ရယူထားပြီးသည့် ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များ၏ ကုန်စည်များကိုတင်ပို့ခွင့်ရှိကြောင်း၊ စီးပွားရေးဝန်ကြီးက အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတစ်ဝှမ်း ဟင်းချက်ဆီအမြောက်အများဈေးနှုန်းသည် တစ်လီတာလျှင် အင်ဒိုနီးရှားရူပီး (၁၄၀၀၀)(၁.၃၅ဒေါ်လာ)သို့ ကျဆင်းသွားသောအခါ တားမြစ်ချက်ကို ရုတ်သိမ်းသွားမည်ဟုပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊တင်ပို့မှုတားမြစ်ချက်ကို လိုက်နာရန် အင်ဒိုနီးရှားကသရုပ်ပြလိုက်သည့်အနေဖြင့် အဆိုပါ စီမံဆောင်ရွက်ချက် စတင် သက်ဝင်ခြင်းမရှိမီ တစ်ရက်အလိုတွင်  စာရွက်စာတမ်းကွဲလွဲမှုများကြောင့် စားဆီအုန်းဆီကြမ်း၊ စားအုန်းဆီနှင့် မီသနောတို့ တင်ဆောင်လာသည့် ဆီတင်သင်္ဘောနှစ်စင်းကို အင်ဒိုနီးရှား ရေတပ်ကသိမ်းဆည်းရမိခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်- ကင်ဘာရာမြို့စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

၁၁ နှစ်ကျော်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ် အတိုးနှုန်းမြှင့်တင်လိုက်ခြင်း

          Reserve Bank of Australia (RBA)သည် အတိုးနှုန်းထားကို ၁၁ နှစ်ကျော်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ် တိုးမြှင့်လိုက်ပြီးနောက် နိုင်ငံ၏ဘဏ်ကြီး(၄)ခုအနက်(၃)ခုသည် ယင်းတို့၏ ဖောက်သည်များအတွက်  အတိုးနှုန်းထားမြှင့်တင်ပြီးဖြစ်ကြောင်း၊(၄.၅.၂၀၂၂ )ရက်နေ့တွင် RBA သည် အတိုးနှုန်းထားကို ၀.၂၅ % တိုးမြှင့်ခြင်းဖြင့် ၀.၁၀% မှ  ၀.၃၅ % သို့ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၀ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလနောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ် အတိုးနှုန်းမြင့်တက်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊The Commonwealth Bank သည် မေလ ၂၀ ရက်နေ့မှစတင်၍ ငွေချေးစာချုပ်များအတွက်  ၀.၂၅% တိုးမြှင့်ခြင်းဖြင့် RBA  ၏ အတိုးနှုန်း မြင့်တက်မှုကိုတုံ့ပြန်လိုက်သည့် ပထမဆုံးအဓိကဘဏ်ကြီးဖြစ်ပြီး ANZ Bank သည် မေလ ၁၃ ရက်မှ စတင်၍ အတိုးနှုန်းထားမြင့်တက်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ Reserve Bank မှ Governor က  မကြာသေးမီက အလွန်မြင့်မားသောငွေကြေးဖောင်းပွမှု ကိန်းဂဏန်းများနှင့် အလုပ်သမားများလုပ်ခလစာ တိုးမြင့်လာသည်ဟူသော အထောက်အထားများပေါင်းစပ်မှုသည် အရေးပေါ်အတိုးနှုန်းနိမ့်ကျမှုမှ ပုံမှန် အတိုးနှုန်းပြုလုပ်ရန် အချိန်မှန်ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ Reserve Bank သည် ယခုအခါ ယင်း၏ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုခန့်မှန်းချက်များကို သိသာစွာတိုးမြှင့်လာခဲ့ကြောင်း၊စားသုံးသူဈေးနှုန်းများသည် ယခုနှစ်တွင် ၆% အထိမြင့်တက်လာရန်ညွှန်ပြနေပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် နှစ်စဉ် ၃% ဖြင့် ကြီးထွားနေဆဲ ဖြစ်ကြောင်း၊အတိုးနှုန်းသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်အထိ မြင့်တက်ဖွယ်မရှိနိုင်ဆိုသည့် ယခင်နှစ်ကခန့်မှန်းချက်များဖြင့် ပမာဏများပြားသော ငွေချေးစာချုပ် ချုပ်ဆိုခဲ့ကြသူများအတွက် စိန်ခေါ်မှုများရှိနေ‌ကြောင်း ၊ ကျွမ်းကျင်သူများက အတိုးနှုန်းမြင့်တက်မှုကြောင့် အိမ်ခြံမြေဈေးနှုန်းများကျဆင်းနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်း ထားကြောင်း သိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်- ကင်ဘာရာမြို့စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

ပြောင်းစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု ၃ ဆအထိ တိုးတက်ထုတ်လုပ်ရန်စီမံကိန်းဖြင့်ဆောင်ရွက်နေ

          ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံတွင် ပြောင်းအမြောက်အများ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သည့် Sao Paulo ပြည်နယ်၌ နှစ်စဉ်ပြောင်းတန်ချိန် ၃.၃ သန်းအား စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်လျှက်ရှိပြီး ၂၀၃၀ ပြည့်နှစ်တွင် ပြောင်းတန်ချိန် ၁၁ သန်းအထိစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်ရန် စိုက်ပျိုးရေးကုမ္ပဏီများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျှက်ရှိကြောင်း၊ Ribeirao Preto မြို့တွင်ကျင်းပပြုလုပ်သည့် လယ်ယာသုံးစက်ကိရိယာပစ္စည်းပြပွဲတွင် ပြည်နယ်အစိုးရက ထုတ်ပြန်ကြေငြာခဲ့ကြောင်း ၊ Sao Paulo ပြည်နယ်တွင်  ပြောင်းစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရေး အစီအစဉ် Milho+SP အား  ပြည်နယ်အစိုးရ၊ စိုက်ပျိုးရေးကုမ္ပဏီများနှင့် လယ်ယာသုံးစက်ပစ္စည်း ထုတ်လုပ်သည့်ကုမ္ပဏီများ ပူးပေါင်းအကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ပြီး Sao Paulo  ပြည်နယ်အတွင်းရှိ စိုက်ပျိုးရေးကုမ္ပဏီများက တောင်သူများထံသို့ ပြောင်းစိုက်ပျိုးမှုဆိုင်ရာနည်းပညာများအား ဖြန့်ဝေပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အဆိုပါ Milho+ SP အစီအစဉ်တွင် ပြည်နယ်အတွင်းရှိ စိုက်ပျိုးရေးကုမ္ပဏီများအပါအဝင် ပြောင်းစိုက်တောင်သူဉီးရေ (၁)သိန်းကျော်  ပူးပေါင်းပါဝင်မည် ဖြစ်ကြောင်း၊Sao Paulo ပြည်နယ်၏ တစ်နှစ်ပြောင်းစားသုံးမှုနှုန်းသည် တန်ချိန် ၈.၉ သန်းခန့်ရှိပြီး ပြည်နယ်အတွင်းမှ ပြောင်းတန်ချိန် ၃.၃ သန်းကျော်သာ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်သဖြင့် အခြားပြည်နယ်များမှ ပြောင်းတန်ချိန် ၅.၆ သန်းခန့်အား နှစ်စဉ်တင်သွင်းနေရကြောင်း၊ ပြည်နယ်အတွင်းတွင် ပြောင်းစိုက်ပျိုးမြေဟက်တာ ၁၅.၈ သန်းကျော် ရှိသည့်အနက် ကြံစိုက်ပျိုးဧရိယာသည် ၅.၄ သန်းကျော် ရှိနေသည်ဟု စိုက်ပျိုးရေးကုမ္ပဏီ Horizon က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ပြောင်းစိုက်ပျိုးရေးစီမံကိန်း Corn + SP အစီအစဉ်ကို  ပြည်နယ်၏ အနောက်မြောက်ပိုင်းဒေသများတွင် စတင်အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ပြီး လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးကောင်းခြင်း၊စိုက်ပျိုးရေးအတွက်  ရာသီဥတုကောင်းမွန်ခြင်းနှင့် ပြောင်းစားသုံးမှု မြင့်မားခြင်းတို့ကြောင့် အဆိုပါဒေသအားရွေးချယ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-ဘရပ်ဆဲလ်မြို့စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

မုံညင်းဆီတင်သွင်းမှုအပေါ် အကောက်ခွန်လျှော့ချပေးရန်တောင်းဆို

          ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲကြောင့် နေကြာဆီတင်သွင်းမှုဈေးကွက် ပုံပျက်ယွင်းလျှက်ရှိပြီး အင်ဒို နီးရှားနိုင်ငံက ပြည်ပသို့ စားအုန်းဆီတင်သွင်းမှုအား တားမြစ်ပိတ်ပင်ခဲ့သည့်နောက် အိန္ဒိယနိုင်ငံရှိ စားသုံးဆီလုပ်ငန်းရှင်များသည် ပြည်တွင်းသို့ ကန်နိုလာမုံညင်းဆီ(canola oil)တင်သွင်းမှုအပေါ် လက်ရှိကောက်ခံနေသည့် အကောက်ခွန်နှုန်း ၃၈.၅ % မှ ၅.၅ % သို့လျှော့ချပေးရန် အစိုးရထံ စာ ရေးသားပေးပို့ခဲ့တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း၊ စားသုံးဆီလုပ်ငန်းရှင်များက ၎င်းတို့အနေဖြင့် ပြည်တွင်း၌ စားသုံးဆီများ  ရလွယ်နိုင်မှုကို အထောက်အကူပေးရန်နှင့် ဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်ရေး ထိန်းသိမ်း‌ဆောင်ရွက် ရန်လိုလားလျှက်ရှိပြီး ရောင်းလိုအားအပိုင်း၌ ကန့်သတ်ချက်များရှိနေချိန်တွင် သွင်းကုန်အပေါ် ကောက်ခံသည့်အခွန်နှုန်းထားအား ပမာဏများစွာလျှော့ချ‌ပေးခြင်းကသာ ထိုသို့လုပ်ဆောင်နိုင်မည် ဖြစ်သည်ဟုပြောဆိုလျှက်ရှိကြကြောင်း၊အိန္ဒိယတောင်ပိုင်းရှိ တမီနာဒူး၊အန္တာရာပရာ‌ဒေ့ရှ်၊ တဲလန်ဂါနာ နှင့် ကာနာတကာပြည်နယ်များ၌ နေကြာဆီကို စားဖိုဆောင်သုံးအဖြစ် အဓိကသုံးစွဲကြပြီး ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲဖြစ်ပွားမှုက ဈေးကွက်ကို ကုန်စည်ပေးသွင်းနိုင်မှုအပေါ်ဖိအားသက်ရောက်မှုရှိလာရာ အဆိုပါဒေသများ၌ လစဉ်နေကြာဆီတင်သွင်းရရှိနိုင်မှုကျဆင်းခဲ့သဖြင့် ၎င်းနေကြာဆီကို အစားထိုး သုံးစွဲနိုင်မည့် ဒုတိယမြောက်စားသုံးဆီကိုလက်ငင်းလိုအပ်လျှက်ရှိကြောင်း၊ထို့အပြင်အဆိုပါဒေသ များက စားသုံးများအနေဖြင့် ပဲပုတ်ဆီနှင့် ရိုးရိုးမုံညင်းဆီ(Mustard Oil)တို့ကိုနှစ်သက်မှုမရှိသဖြင့် ကန်နိုလာမုံညင်းဆီကသာ တစ်ခုတည်းသော အစားထိုးစားသုံးဆီဖြစ်သည်ဟု အိနိ္ဒယနိုင်ငံ‌တောင်ပိုင်း အခြေပြုစားသုံးဆီလုပ်ငန်းတစ်ခုကပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊စားသုံးဆီဆိုင်ရာ အတိုင်ပင်ခံလုပ်ငန်းတစ်ခုမှ   အမှုဆောင်အရာရှိချုပ်ကကန်နိုလာမုံညင်းစေ့ရိတ်သိမ်းရာသီမှာကုန်လွန်ခဲ့ပြီဖြစ်ရာအစိုးရကအကောက်ခွန်နှုန်းလျှော့ချပေးပါက ကန်နိုလာမုံညင်းဆီတင်သွင်းမှုဖြင့် ပြည်တွင်း‌ဈေးကွက်ဝယ်လိုအားကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ စားအုန်းဆီများတင်ပို့မှုကိုတားမြစ်ကြောင်း အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ ကကြေငြာချက်ထုတ်ပြန်ချိန်၌ စားသုံးဆီဈေးနှုန်းများမြင့်တက်ခဲ့ပြီး စားအုန်းဆီကြမ်းတင်ပို့မှုမှာ အကျုံးမဝင်ကြောင်းအင်ဒိုနီးရှားအစိုးရက ရှင်းလင်းချက်ထပ်မံထုတ်ပြန်မှုကြောင့် ဈေးနှုန်းအနည်းငယ် ပြန်ကျခဲ့သဖြင့်ကန်နိုလာမုံညင်းဆီများအား  တိုးမြှင့်တင်သွင်းနိုင်ပါက ထို့ထက်ပို၍ ဈေးနှုန်းပြန်လည် ကျဆင်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်ဟုပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ စားသုံးဆီလုပ်ငန်းရှင်အချို့က အိန္ဒိအစိုးရသည် ပြည်တွင်းမုံညင်းဆီထုတ်လုပ်မှုအပေါ် ဆိုးကျိုးသက်ရောက်မှုရှိမည်ကိုစိုးရိမ်ပူပန်မှုရှိနေရာ လုပ်ငန်းရှင် များအနေဖြင့် အိန္ဒိယ‌တောင်ပိုင်းဒေသရှိ ချိန်နိုင်း၊မန်ဂလော၊ခရစ်ရှ်နာပတ်နမ်နှင့်ကာကီနာဒါဆိပ်ကမ်း များမှသာ ကန်နိုလာမုံညင်းဆီများအား တင်သွင်ခွင့်ပြုရေးအစိုးရသို့တောင်းဆိုထားသည့်အပြင် စားသုံး သူများ လက်ငင်းသက်သာမှုရရှိစေရေးအတွက်  စားအုန်းဆီကြမ်းတင်သွင်းမှုအပေါ် ကောက်ခံသော စိုက်ပျိုးရေးအခြေခံအဆောက်အအုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးထပ်ဆောင်းအခွန် ၅% ကိုလည်း သုံညရာခိုင်နှုန်း သို့လျှော့ချပေးသင့်သည်ဟုပြောကြားခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-နယူးဒေလီမြို့ စီးပွားရေးသံမှူး‌ ပေးပို့သည့်သတင်း)

စားသောက်ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများ၏ ၄၀% လုပ်ငန်းလျှော့ချရန်စီစဉ်နေ

          ဘယ်လ်ဂျီယံရှိ စားသောက်ကုန် ထုတ်လုပ်သည့်ကုမ္ပဏီ/လုပ်ငန်းများ၏ ၄၀% က ၎င်းတို့ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများကို ယာယီရပ်တန့်ထားရန်(သို့) လျှော့ချသွားရန် စီစဉ်လျှက်ရှိသည်ဟု ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ စားသောက်ကုန်လုပ်ငန်းအသင်းချုပ်(Fevia) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ ဘယ်လ်ဂျီယံ နိုင်ငံရှိ စားသောက်ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများအနေဖြင့် ထုတ်လုပ်ရာတွင်လိုအပ်သည့် ဆီနှင့်ဂျုံမှုန့်ကဲ့သို့ သော ပါဝင်ပစ္စည်းကုန်ကြမ်း များ ပြတ်လပ်မှုကိုကြုံတွေ့နေရပြီး ယခင်နှစ်က ပန်းနှမ်းဆီတစ်တန်လျှင် ယူရို(၇၅၀)သာ ရရှိသော်လည်း ယခုအချိန်တွင် (၂၂၀၀)ခန့်ကုန်ကျမှုရှိနေရာ (၃)ဆနီးပါးမြင့်တက်လာ ကြောင်း၊ စားသောက်ကုန်ထုတ်လုပ်သည့်ကုမ္ပဏီများ၏ ၇၀% ခန့်မှာ ၎င်းတို့၏ထုတ်ကုန်များကို အပြောင်းအလဲပြုလုပ်ခြင်း(သို့)မကြာမီကာလတွင် ပြောင်းလဲခြင်းကိုပြုလုပ်ကြရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဘယ်လ်ဂျီယံအစိုးရအနေဖြင့် ကုန်ကြမ်းရရှိရန်ခက်ခဲ သည့် စားသောက်ကုန်ပါဝင်ပစ္စည်းများအတွက်  အစားထိုးကုန်ကြမ်းများကို အသုံးပြုရန်ခွင့်ပြုထားကြောင်း၊ လက်ရှိတွင် ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံရှိ စား သောက်ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများ၏ရှေ့အလားအလာနှင့်ပတ်သက်၍ကောင်းမွန်သည့်အခြေအနေမရှိ သော်လည်း ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင်မူ စားသောက်ကုန်လုပ်ငန်းကဏ္ဍ ပြန်လည်နိုးထခဲ့ပြီး အဆိုပါကဏ္ဍမှ ဝင်ငွေ ယူရို(၆၁.၄) ဘီလီယံဖြင့် နိုင်ငံ၏စီးပွားရေးတွင် မောင်းနှင်အားတစ်ရပ်ဖြစ်ခဲ့ရုံသာမက နိုင်ငံ လူဉီးရေ(၁)သိန်းခန့်ကိုအလုပ်အကိုင်များဖန်တီးပေးထားကြောင်း၊ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ၏စားသောက်ကုန် ထုတ်လုပ်ငန်းကဏ္ဍသည် ကပ်ရောဂါ၏သက်ရောက်မှုဒဏ်မှ ပြန်လည်ရုန်းထလာခဲ့သော်လည်း ကပ်ရောဂါကြောင့်မြင့်တက်ခဲ့သည့်‌ ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်(Supply Chain)ကုန်ကျစရိတ်များသည် ရုရှား-ယူကရိန်းပဋိပက္ခကြောင့် ပိုမိုများပြားလာခဲ့ရာ အမြတ်အစွန်းရရှိမှုပိုင်းတွင်  တိုးတက်လာခြင်း မရှိကြောင်း၊ စားသောက်ကုန်ထုတ်လုပ်သည့်လုပ်ငန်းသည် စွမ်းအင်ပိုမိုသုံးစွဲရခြင်းဖြစ်ပြီး ရုရှား-ယူကရိန်း ပဋိပက္ခကြောင့် ဘယ်လ်ဂျီယံရှိ အဆိုပါလုပ်ငန်းများ၏ ၅၀ % ခန့်သည် စွမ်းအင်သုံးစွဲခ(၂)ဆ အထိ မြင့်တက်လာမှုကြုံရကြောင်း၊ ဘယ်လ်ဂျီယံ ရှိစူပါမားကတ်များအနေဖြင့် ဈေးနှုန်းတိုးမြှင့်ရေး ဆွေးနွေးမှုများကို ကာမိစေရေးအတွက် အခက်အခဲရှိသည်ဟု Fevia က ဖော်ပြခဲ့ကြောင်း၊ ဘယ်လ်ဂျီယံ ၏ စားသောက်ကုန်လုပ်ငန်းကဏ္ဍအနေဖြင့် စားသောက်ကုန်များတွင် တံဆိပ်ဖော်ပြမှု ဆိုင်ရာပြဌာန်း ချက်များ ပိုမိုဖြေလျှော့ပေးခြင်းအပါအဝင် အစိုးရ၏ထောက်ပံ့မှုများကိုတောင်းဆိုလျှက်ရှိကြရာ ထိုသို့ဖြေလျှော့ပေးခြင်းဖြင့် ကုန်ကြမ်းအတွက် ကုန်ကျစရိတ်များကို သက်သာစေနိုင်ပြီး ကုန်ကြမ်း ရှားပါးမှုပြဿနာကိုလည်း ထိန်းညှိပေးနိုင်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-ဘရပ်ဆဲမြို့ စီးပွားရေးသံမှူး‌ ပေးပို့သည့်သတင်း)

စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာနကဧပြီလနောက်ပိုင်းအထိ ဒီဇယ်ဆီအတွက် ထောက်ပံ့ပေးမည်

          ထိုင်းအစိုးရအနေဖြင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှင့်ရင်ဆိုင်နေရသော စားသုံးသူများအား ကူညီရန် အတွက်  ဧပြီလနောက်ပိုင်းအထိ ဒီဇယ်ဆီအတွက် အစိုးရ၏ထောက်ပံ့မှုအစီအစဉ်ကို ဆက်လက်လုပ် ဆောင်လိမ့်မည်ဖြစ်ပြီး ထောက်ပံ့‌ကြေးမှာအကန့်အသတ်ရှိသည်ဟု စွမ်းအင်ဝန်ကြီးကပြောကြား ခဲ့ကြောင်း၊ အစိုးရအနေဖြင့် ဒီဇယ်ဆီ တစ်လီတာလျှင် ဘတ်ငွေ(၃၀)အထက်ဈေးနှုန်း၏ ထက်ဝက် ကေျာ်ထောက်ပံ့နိုင်သည်ဟုပြောကြားခဲ့ပြီး စက်သုံးဆီရန်ပုံငွေအားအသုံးပြု၍ တစ်လီတာလျှင် (၁၁.၂၁)ဘတ်နှုန်းဖြင့် ထောက်ပံ့ရေး အစီအမံ၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ်ထောက်ပံ့ခဲ့ပြီး ဧပြီလကုန် အထိ ဒီဇယ်ဆီတစ်လီတာလျှင် ဘတ်ငွေ(၃၀) ဖြင့်ထိန်းထားရန်ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိကြောင်း၊ ထိုင်း နိုင်ငံ၏ ဒီဇယ်ဆီစုစုပေါင်းသုံးစွဲမှုမှာ တစ်ရက်လျှင် လီတာ(၆၅)သန်းခန့်ရှိရာ ထိုအထဲတွင်  ပရီမီယံ ဒီဇယ်ဆီသုံးစွဲမှုမှာ (၁.၄၁)သန်းဖြစ်ကြောင်း၊ အစိုးရအဖွဲ့အနေဖြင့် ဘတ်ဂျတ်အသုံးစရိတ် သက်သာ စေရန်အတွက်  ဇိမ်ခံကားများအသုံးပြုသည့် ပရီမီယံဒီဇယ်ဆီ‌ ထောက်ပံ့ကြေးကိုရုပ်သိမ်းကြောင်း မတ်လကုန်တွင်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ၎င်းမှာဧပြီလမှစတင်၍သက်ရောက်မှုရှိကြောင်း၊ မေလတွင် အစိုးရ အနေဖြင့် ဒီဇယ်ဆီတစ်လီတာလျှင် ဘတ်ငွေ(၃၀)အထက်ဈေးနှုန်း၏ ထက်ဝက်ကေျာ်ကို ဆက်လက်၍ ထောက်ပံ့ပေးမည်လိမ့်မည်ဖြစ်ပြီး  စားသုံးသူများကိုကူညီရန်အတွက် နောက်ထပ်အစီအမံများအား ရှာဖွေရန် စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာနအားတာဝန်ပေးအပ်ထား‌ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-ဘန်ကောက်မြို့ စီးပွားရေးသံမှူး‌ ပေးပို့သည့်သတင်း)

ပြည်တွင်းစီးပွားရေးနှိုးဆွမှုအစီအမံသစ်များဖော်ဆောင်ကြရန်ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်တိုက်တွန်း

          ရုရှား-ယူကရိန်းပဋိပက္ခဖြစ်ပွားမှု၏ နောက်ဆက်တွဲအဖြစ် ဂျပန်နိုင်ငံ၌ စွမ်းအင်၊ကုန်စည်နှင့် နှံစားသီးနှံဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ပြည်တွင်းရှိအိမ်ထောင်စုများအပေါ်  အကျပ်အတည်း သက်ရောက်မှုလျော့ပါးစေရန် စီးပွားရေးနှိုးဆွမှုအစီအမံများကို ဧပြီလနှောင်းပိုင်းမှစတင်ကာ ဆောင် ရွက်သွားကြရန် ဝန်ကြီးများက တိုက်တွန်းပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊အဆိုပါအစီအမံများသည် ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ရောဂါသက်ရောက်မှုမှ နိုင်ငံ၏စီးပွားရေးပြန်လည်နာလန်ထူစေရန်ရည်မှန်းထားသည့်အပြင် ရေနံစိမ်းဈေးနှုန်းများမြင့်မားလာမှုအပေါ် သက်ရောက်မှုလျော့ပါးစေရန်၊ပင်မစားသောက်ကုန်များ ပံ့ပိုး‌ပေးရန်၊အသေးစားနှင့်အလတ်စားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအတွက် ရန်ပုံငွေထောက်ပံ့ပေးရန်နှင့် ဝင်ငွေနည်းပါးပြီး ပံ့ပိုးမှုလိုအပ်သူများအားပံ့ပိုးကူညီမှုဆောင်ရွက်ရန် စသည့်လုပ်ငန်းစဉ် (၄)ရပ်အပေါ် အဓိကထား‌ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်သည်ဟုလည်းပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊စွမ်းအင်နှင့်နှံစားသီးနှံဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာခြင်းသည် မကြာသေးမီရက်ပိုင်းအတွင်းက ပြည်တွင်းတစ်စိတ်တစ်ပိုင်း အရေးပေါ် ကြေငြာချက်ရုတ်သိမ်းထားသည့် ဂျပန်နိုင်ငံ၏စီးပွားရေးအပေါ် သက်ရောက်လာစေကြောင်း၊၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွက် စီးပွားရေးပံ့ပိုးမှုအစီအမံများဆောင်ရွက်ရန်အတွက် စံချိန်တင် ဘတ်ဂျတ်အဖြစ် ယန်း (၁၀၇.၆၀) ထရီလီယံ(အမေရိကန်ဒေါ်လာ(၈၈၁) ဘီလီယံ)ကို လတ်တလောအတည်ပြုခဲ့ ကြောင်း၊၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း ဘဏ္ဍာရေးကဏ္ဍနှိုးဆွမှုအစီအမံများအဖြစ်  ကူးစက်ရောဂါတိုက်ဖျက်ရေး အတွက် ဘတ်ဂျတ် ယန်း ၅ ထရီလီယံ၊ အခြားသောအ‌‌ရေးပေါ်အသုံးစရိတ်များအတွက် အရန်ရန်ပုံငွေ ယန်း ၅၀၀ ဘီလီယံတို့ကိုလျာထားသည်ဟု ဝန်ကြီးချုပ်ကပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ ပထမဉီးစားပေး အနေဖြင့် အသုံးစရိတ်သုံးစွဲမည့်အစီအစဉ်ကိုအလျင်အမြန်တင်ပြကြရန်နှင့် စီးပွားရေးနှိုးဆွမှုအစီအမံ များအတွက် အရန်ရန်ပုံငွေများကိုအသုံးပြုကြရန် ဝန်ကြီးချုပ်က မတ်လနောက်ဆုံးအပတ်တွင် ပြော ကြားခဲ့ကြောင်း၊ဂျပန်ပြည်တွင်း၌ ကုန်ဈေးနှုန်းများမြင့်မားလာခြင်းအပြင် အခြားရင်ဆိုင်နေရသည့် ပြဿနာ တစ်ရပ်မှာအမေရိကန်ဒေါ်လာနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ယန်းငွေတန်ဖိုးကျဆင်းလာမှုကြောင့် သွင်း ကုန်အတွက် ကုန်ကျစရိတ်များမြင့်တက်လာပြီး သယံဇာတရှားပါးသည့်ဂျပန်နိုင်ငံအတွက် ခေါင်းခဲစရာ ကိစ္စတစ်ခုဖြစ်လာသော်လည်း အားသာချက်အဖြစ် ပြည်ပသို့ပို့ကုန်များတင်ပို့သည့် လုပ်ငန်းရှင်များ အတွက်  အမြတ်ငွေတိုးပွားသည့်အကျိုးကျေးဇူးရရှိစေကြောင်း၊ ဝန်ကြီးချုပ်က ဧပြီလကုန်ထိ ဓါတ်ဆီ လက်လီ ဈေးနှုန်းများလျှော့ချရန်အတွက် ဓါတ်ဆီလက်ကားရောင်းချသူများကို တစ်လကြာ ထောက်ပံ့ ကြေးများ တိုးမြှင့်ပေးမည်ဟုကြော်ငြာခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-တိုကျိုမြို့ စီးပွားရေးသံမှူး‌ ပေးပို့သည့်သတင်း)

ဘယ်လ်ဂျီယံ စူပါမားကတ်များ၌ ဆီ၊ဂျုံမှုန့် စသည်များကို အရေအတွက်ကန့်သတ်ရောင်းချနေ

          ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံရှိ စူပါမားကတ်ကြီးများတွင် ဆီ၊ ဂျုံမှုန့် စသည့်ထုတ်ကုန်များအား အရေ အတွက်ကန့်သတ်၍ ရောင်းချလာကြရာ  Aldi စူပါမားကတ်က ဆီနှင့်ဂျုံမှုန့်တို့ကို ဈေးဝယ်သူတစ်ဉီး လျှင် အရေအတွက်(၃)ခုအထိသာဝယ်ယူရန်၊ Colruyt စူပါမားကတ်၌ ဈေးဝယ်သူတစ်ဉီးလျှင် ဆီ (၂) ပုလင်းနှင့် ဂျုံမှုန့်(၂)ထုပ်အထိသာဝယ်ယူရန်သတ်မှတ်ထားကြောင်း၊ ယူကရိန်းနှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့သည်  ဂျုံနှင့်နေကြာဆီတို့ကို အများဆုံးထုတ်လုပ်သည့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများတွင်ပါဝင်ပြီး လက်ရှိတွင် ၎င်းထုတ် ကုန်များ ပြတ်လပ်မှုမရှိသေးသော်လည်း ရုရှားနှင့်ယူကရိန်းပဋိပက္ခအပေါ် စိုးရိမ်စိတ်ဖြင့် စားသုံးသူ များက ပိုမိုဝယ်ယူစုဆောင်းလာကြခြင်းကြောင့် ပစ္စည်းပြတ်လပ်မှုဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်ဟု နိုင်ငံတွင်းရှိ စူပါ မားကတ်များကပြောကြားကြောင်း၊ ထုတ်လုပ်သူများအနေဖြင့် ဝယ်လိုအားကိုပြည့်မီအောင်ထုတ် လုပ်နိုင်သော်လည်း ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးပိုင်းပြဿနာကို ကြုံတွေ့နေရသဖြင့် ထုတ်ကုန်များသည် ၎င်းတို့၏စတိုးဆိုင်များသို့ မြန်မြန်ဆန်ဆန်ရောက်ရှိနိုင်မည်မဟုတ်ဟု Aldi စူပါမားကတ်ကဆိုကြောင်း၊ ဘယ်လ်ဂျီယံရှိ စူပါမားကတ်များအနေဖြင့် ၎င်းကုန်စည်များရောင်းချရမှု အမြင့်ဆုံးသို့ရောက်ရှိလာသည် ကို သတိပြုလာကြကြောင်း၊ ယူကရိန်းနှင့်ရုရှားတို့သည် ဂျုံနှင့်နေကြာဆီတို့ကို အများအပြားထုတ်လုပ် သည့်နိုင်ငံများဖြစ်ရာ လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသည့်ပဋိပက္ခနှင့် ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် စီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှုများ ကြောင့် ၎င်းကုန်စည်ဈေးနှုန်း မြင့်တက်လာနိုင်သည်ဟုမျှော်မှန်းထားကြောင်း၊ ဘယ်လ်ဂျီယံရှိ စူပါမား ကတ်များသည် ဂျုံဈေးနှုန်းမြင့်လာမှု၏အကျိုးဆက်အဖြစ် ပေါင်မုန့်ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာမှုနှင့် ပစ္စည်းပြတ်လပ်မည်ကိုစိုးရိမ်နေခဲ့ကြပြီးဖြစ်ရာ ဂျုံမှုန့်နှင့်ဆီကဲ့သို့သော အခြားကုန်ကြမ်းပစ္စည်းများ ပြတ်လပ်ခြင်းမရှိစေရန် ယခုကဲ့သို့ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ စတိုးဆိုင်တစ်ဆိုင်ချင်းစီတွင် ကုန် ပစ္စည်းများဝယ်ယူမှုအခြေအနေကိုသုံးသပ်လျှက်ရှိပြီး မည်သည့်ကုန်ပစ္စည်းများအပေါ် ကန့်သတ်ရောင်း ချမှုများပြုလုပ်မည်ကို သက်ဆိုင်ရာစတိုးဆိုင်အပေါ်မူတည်၍ဆုံးဖြတ်သွားနိုင်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-ဘရပ်ဆဲလ်မြို့ စီးပွားရေးသံမှူး‌ ပေးပို့သည့်သတင်း)

Airplane Boarding Tax ‌ကောက်ခံမှု စတင်အသက်ဝင်တော့မည်

          ခရီးတိုပျံသန်းသည့်လေယာဉ်များဖြင့် ခရီးသွားလာခြင်းထက် ရထား စသည်တို့ဖြင့် ခရီးသွား လာခြင်းကို တွန်းအားပေးဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ၌ လေကြောင်းဖြင့် ခရီးသွားမည့်သူများ အတွက် အခွန်သစ်အဖြစ် Airplane Boarding Tax ‌ကောက်ခံမှုကို ၁-၄-၂၀၂၂ ရက်နေ့တွင် စတင် အသက်ဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အဆိုပါအခွန်သည် ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံအတွင်းရှိ လေဆိပ်များအားလုံး အတွက်အကျုံးဝင်မည်ဖြစ်ပြီး (၅၀၀)ကီလိုမီတာအကွာအဝေးထက်မကျော်လွန်သောခရီးလမ်းကြောင်း များကို လေကြောင်းဖြင့်သွားလာမည့်ခရီးသည်များသည်  အခွန်(၁၀)ယူရိုကို ပေးဆောင်ရမည်ဖြစ် ကြောင်း၊ဥရောပစီးပွားရေးနယ်မြေအတွင်းရှိယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်း(သို့)ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံတို့သို့လေယာဉ် ဖြင့် ခရီးသွားသူများသည်(၂)ယူရိုကို အခွန်အဖြစ်ပေးဆောင်ရမည်ဟုဆိုကြောင်း၊ဥရောပနိုင်ငံများ ပြင်ပရှိ  ကီလိုမီတာ(၅၀၀)ထက်ပို၍ဝေးကွာသောနေရာဒေသများသို့ လမ်းကြောင်းရှည်ပျံသန်းသည့်‌ လေယာဉ်များဖြင့် စီးနင်းလိုက်ပါသည့်ခရီးသည်များအနေဖြင့် လေယာဉ်တစ်ကြိမ် စီးနင်းမှုအတွက်  (၄)ယူရို အခွန်ကျသင့်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊  Air Belgium ၊ Air Brussels နှင့် TUI တို့က ထိုသို့ အခွန်သစ် ကောက်ခံမည့်ကိစ္စအပေါ် မလိုလားမှုကိုပြသကြပြီး အထူးသဖြင့် လေကြောင်းခရီးသွားကဏ္ဍအနေဖြင့် ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ၏ ရိုက်ခတ်မှုဒဏ်မှ ပြန်လည်နာလန်ထူလာစေရေးကြိုးပမ်းနေရသည့်အချိန်တွင်  အခွန်သစ်ကောက်ခံမှုသည် ကြိုဆိုဖွယ်မဟုတ်ဟုဖော်ပြထားကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-ဘရပ်ဆဲလ်မြို့ စီးပွားရေးသံမှူး‌ ပေးပို့သည့်သတင်း)

စူပါမားကတ်များ၌ ကုန်ပစ္စည်းပြတ်လပ်မှုမရှိစေရေးလုပ်ငန်းအဖွဲ့တစ်ရပ်ဖွဲ့စည်း

          ရုရှား-ယူကရိန်းပဋိပက္ခ၏ သက်ရောက်မှုကြောင့် ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံရှိ စူပါမားကတ်များ၌ ကုန်ပစ္စည်းပြတ်လပ်မှုမဖြစ်ပေါ်စေရေးဆောင်ရွက်ရန် လယ်ယာထွက်စားသောက်ကုန်ဆိုင်ရာလုပ်ငန်း အဖွဲ့အား ဘယ်လ်ဂျီယံဖက်ဒရယ်အစိုးရက ဖွဲ့စည်းထားကြောင်း၊ အဆိုပါလုပ်ငန်းအဖွဲ့တွင် ဘယ်လ် ဂျီယံနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးဆိုင်ရာဝန်ကြီး၊ စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာဝန်ကြီးနှင့် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ State Secretary ဖြစ်သူတို့ပါဝင်ရာ ၎င်းတို့က စိုက်ပျိုးရေးအသင်းအဖွဲ့များ၊စားသောက်ကုန်နှင့် ကုန် သွယ်ရေးဆိုင်ရာအသင်းချုပ်များနှင့်ပူးပေါင်း၍ စားသောက်ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကွင်းဆက်တွင် ဖြစ်ပေါ် လာနိုင်သည့်ပြဿနာများဖြေရှင်းခြင်း၊ လုပ်ငန်းအစီအမံများရေးဆွဲခြင်းတို့ကို‌ ဆောင်ရွက်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ စားသောက်ကုန်လုပ်ငန်းကဏ္ဍ၌ ကုန်ပစ္စည်းပြတ်လပ်မှုဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ခြင်းမှ စားသုံးသူ များနှင့်ကုမ္ပဏီလုပ်ငန်းများအားကာကွယ်ပေးရန် အလွန်အ‌ရေးကြီးသည်ဟု စားသုံးသူကာကွယ်ရေး ဆိုင်ရာ State Secretary ကပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ အသစ်ဖွဲ့စည်းထားသည့်လုပ်ငန်းအဖွဲ့အနေဖြင့် အဆိုပါလုပ်ငန်းများအတွက် ဖြစ်နိုင်ဖွယ်ဖြေရှင်းနည်းအဖြစ် ကုန်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်ရာတွင်အသုံးပြုသည့် ပါဝင်ပစ္စည်းများကို အစားထိုးအသုံးပြုရေးနည်း လမ်းကို အကြံပြုနိုင်သော်လည်း ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံနှင့် အီးယူတို့၏စားသောက်ကုန်တံဆိပ် ဖော်ပြ ခြင်းဆိုင်ရာ တင်းကျပ်သောစည်းမျဉ်းများရှိနေကြောင်း၊ ထို့အပြင် စားသောက်ကုန်တံဆိပ်များအား ကြိုတင်၍ရိုက်နှိပ်ထားခြင်းဖြစ်ရာ ကုမ္ပဏီလုပ်ငန်းအနေဖြင့် တံဆိပ်ကပ်ဖော်ပြခြင်းကို ရုတ်တရက် ပြောင်းလဲရန်မလွယ်ကူကြောင်း၊ ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းရှားပါးမှု အခက်အခဲကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေးနည်းလမ်းအဖြစ်  ပါဝင်ပစ္စည်းများကို ပြောင်းလဲအသုံးပြုနိုင်သော်လည်း  ထိုသို့ဆောင်ရွက်မည်ဆိုလျှင် အချို့သောထုတ်ကုန်များအတွက်  တံဆိပ်ကပ်ဖော်ပြမှုကို အမြဲတမ်း အားဖြင့် ပြောင်းလဲဖော်ပြရန်မဖြစ်နိုင်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့်စည်းမျဉ်းသတ်မှတ်ချက်များအား ပြောင်း လွယ်ပြင်လွယ်ဆောင်ရွက်ပေးရန်နှင့် အရေးပါသောဖော်ပြချက်ဖြစ်သည့် ဓါတ်မတည့်မှုဖြစ်စေနိုင်သည့် ပစ္စည်းပါဝင်ခြင်း ရှိ/မရှိကိုသာ အလေးထားဆောင်ရွက်ပေးရန် စားသောက်ကုန်ဘေးကင်းလုံခြုံမှု ထိန်း ချုပ်ရေး သက်ဆိုင်ရာအာဏာပိုင်များကိုတောင်းဆိုထားသည်ဟု State Secretary ကပင်ပြောကြား ခဲ့ကြောင်း၊ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ၏ စားသောက်ကုန်လုပ်ငန်းကဏ္ဍအနေဖြင့် ယူကရိန်းအရေးကိစ္စမဖြစ်ပွား မီကပင် ကမ္ဘာ့စွမ်းအင်ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုနှင့် အထွေထွေကုန်စည်ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်မှုကြောင့် ဖိအားများကိုကြုံတွေ့ခဲ့ရပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ယင်းအခက်အခဲများအပြင် လုပ်သားကုန်ကျစရိတ် မြင့်တက် လာမှုကြောင့် စားသောက်ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများအနေဖြင့် သမိုင်းဝင် အမြတ်အစွန်းကျဆင်းမှုကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရကြောင်း၊ ကုန်ဈေးနှုန်းနှင့် လိုက်ပါချိန်ညှိသည့်  Wage Inedxation ကြောင့် ဘယ်လ်ဂျီယံ နိုင်ငံ၏ လုပ်သားအတွက်ကုန်ကျစရိတ်မှာ အီးယူ၌ တတိယအမြင့်ဆုံးဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-ဘရပ်ဆဲလ်မြို့ စီးပွားရေးသံမှူး‌ ပေးပို့သည့်သတင်း)

အမေရိကန်တွင် ရေနံစိမ်းဈေးနှုန်းများ ၈% ခန့်ကျဆင်းခဲ့

          တရုတ်နိုင်ငံ၌ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ပြန်လည်ကူးစက်ပြန့်နှံ့လာ၍ ရှန်ဟိုင်းမြို့အပါအဝင် နေရာအချို့ တွင် သွားလာမှုကန့်သတ်လိုက်သဖြင့် အမေရိကန်၌ ရေနံစိမ်းဈေးနှုန်းများ ၈% ခန့်အထိကျဆင်းခဲ့ ကြောင်း၊မတ်လနောက်ဆုံးပတ်ဈေးအဖွင့်တွင် ကြိုတင်ရောင်းဝယ်မှုဈေးသည် ရေနံစိမ်းတစ်စည် လျှင် West Texas Intermediate နှင့် Brent တို့တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၀၄.၅၀(၈.၂၅%)၊ ၁၁၁.၆၁(၇.၄%)စီ အသီးသီးကျဆင်းခဲ့သည်ဟု CNBC သတင်း website တွင် ဖော်ပြထားကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့ရေနံစိမ်းအများဆုံးတင်သွင်းသည့်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ရုရှားနိုင်ငံမှ လောင်စာဆီ အစား ထိုးတင်သွင်းရောင်းချနိုင်မည့်နိုင်ငံများအား လိုလားရှာဖွေလျှက်ရှိသည့် ယခုအချိန်တွင် တရုတ်နိုင်ငံ၌ ရှန်ဟိုင်းအပါအဝင်နေရာများတွင်  သွားလာခြင်းကန့်သတ်တားမြစ်မှုများ ဆောင်ရွက်လာခြင်းသည် လောင်စာဆီဝယ်လိုအားအပေါ် များစွာသက်ရောက်လာစေသည်ဟု Lipow Oil Associates ဥက္ကဋ္ဌ က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ ထို့အပြင် ယူကရိန်းနှင့်ရုရှားနှစ်နိုင်ငံ နောက်ထပ်ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲများက လည်း လောင်စာဆီဈေးများ  ကျဆင်းလာစေသည်ဟု Commerzbank က  ပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ ယခု နှစ် ဖေဖော်ဝါရီလကုန်ပိုင်းတွင်စတင်ခဲ့သည့်  ရုရှား-ယူကရိန်း ပဋိပက္ခကြောင့် လောင်စာဆီဈေးကွက် သိသာစွာမတည်ငြိမ်မှုများဖြစ်ပေါ်လျှက်ရှိပြီး ပဋိပက္ခစတင်သည့်နေ့မှာပင် ရေနံစိမ်းဈေးနှုန်းသည် တစ်စည်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၁၀၀)ကျော်ခဲ့ကာ ဆက်လက်မြင့်တက်လျှက်ရှိကြောင်း၊ အနောက် နိုင်ငံများ၏ ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် စီးပွားရေးအရေးယူပိတ်ပင်မှုများကြောင့် လာမည့်ဧပြီလတွင် ရုရှားနိုင်ငံ၏ တစ်ရက်လျှင် ရေနံစိမ်းစည်ပေါင်း ၃ သန်းကေျာ်ထွက်ရှိမှုအတွက် ‌‌ဈေးကွက်အခက်အခဲဖြစ်လာနိုင်ပြီး ဝယ်သူအသစ်များရှာဖွေရာတွင် အထူးသဖြင့် အိန္ဒိယနှင့်စာချုပ်ချုပ်ဆို ရောင်းချသွားနိုင်သည်ဟု သုတေသီများက ခန့်မှန်းကြကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံတွင် သွားလာမှုကန့်သတ်လိုက်သည့်အတွက်  ဝယ်လိုအားကျဆင်းပြီး ရေနံစိမ်းဈေးကျဆင်းသည်ဆိုသော်လည်း လက်ရှိတွင် ရေနံစိမ်းတစ်စည်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၀၀ ကျော်တွင် ရှိနေသေးသည်ဟုဖော်ပြထားကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-ဝါရှင်တန်မြို့စီးပွားရေးသံမှူး‌ပေးပို့သည့်သတင်း)

ကုလားပဲများ အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းအောက်၌ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျှက်ရှိခြင်း

          အိန္ဒိယနိုင်ငံတစ်ဝန်း၌ ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ခုနှစ် ဆောင်းသီးနှံရာသီတွင် စိုက်ပျိုးထားရှိသော ကုလားပဲများအား ရိတ်သိမ်းလျှက်ရှိပြီး မဒ္ဒရာပရာဒေ့ရှ်၊ မဟာရဋ္ဌ၊ ဂူဂျရတ်တို့အပါအဝင် အဓိက စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရာပြည်နယ်များရှိ ကုန်စည်ဒိုင်များသို့ ဈေးကွက်ဝင်ရောက်မှု များပြားလျှက်ရှိရာ အစိုးရက အနိမ့်ဆုံးထားဝယ်ယူပေးမည့် အခြေခံ ရည်ညွှန်းဈေးနှုန်း(MSP)အောက် ၁၅ % ခန့်အထိ ဈေးနှုန်းများကျဆင်းလျှက်ရှိကြောင်း၊ အိန္ဒိယ ပဲမျိုးစုံနှင့်ကောက်ပဲသီးနှံအသင်းမှ ဒု-ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူက ယခုနှစ်တွင် ကုလားပဲအထွက်နှုန်းကောင်းမွန်မှုရှိပြီး မဟာရဋ္ဌနှင့်ဂူဂျရတ်ပြည်နယ်တို့၌ ကုန်စည်ဒိုင် များသို့ဈေးကွက်ဝင်ရောက်မှုသည် ပုံမှန်ထက် ၂၅% ခန့်ပိုမိုလျှက်ရှိရာ ကုလားပဲအတွက်  သတ်မှတ် ထားသည့် MSP ဈေးနှုန်း ၁ ကွမ်တယ်(၁၀၀ ကီလိုဂရမ်)လျှင် ရူပီးငွေ ၅၂၃၀ အောက် ၁၅% ခန့် လျော့နည်း၍ ရူပီး ၄၃၀၀ မှ ၄၄၀၀ အတွင်း၌သာ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျှက်ရှိကြောင်း၊ ကုလားပဲ ဈေးနှုန်းကို တောင်သူများအကျိုးတူဖြစ်ထွန်းမည့်ဈေးနှုန်းအထောက်အပံ့ဖြစ်စေရန်အတွက်  အစိုးရ အနေဖြင့် သီးနှံလက်ဝယ်ထားရှိသိုလှောင်နိုင်ခွင့်ကန့်သတ်ချက်အားပယ်ဖျက်ပြီး အနာဂတ်ကာလ အတွက် ကုလားပဲသီးနှံ ကြိုတင်ရောင်းဝယ်မှုကိုခွင့်ပြုပေးသင့်ကြောင်း၊ ကုန်စည် သိုလှောင် ဈေး ကစားမှု မဖြစ်ပေါ်စေရေးနှင့် ဈေးကွက်တည်ငြိမ်မှုရှိစေရေးတို့အတွက် အိန္ဒိယအစိုးရသည် ပဲမျိုးစုံ လက်ဝယ် သိုလှောင်ထားရှိနိုင်မှုကိုကန့်သတ်လျှက် ကြိုတင်ရောင်းဝယ်ခြင်းများကိုလည်း တားမြစ် ထားရာ ယခုကဲ့သို့သီးနှံအမြောက်အများထွက်ပေါ်ချိန်၌ ကုန်သည်များ၏ဝယ်ယူရင်းနှီးမြှုပ်နှံလိုမှုမှာ အစိုးရ၏ MSP အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းဖြင့် ကုလားပဲဝယ်ယူရေးလုပ်ငန်းအဆင့်ဆင့်ကို  ပြည်နယ် များ၌ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိရာ အစိုးရ၏ဝယ်ယူရေးလုပ်ငန်းအပြည့်အဝလုပ်ဆောင်နိုင်ချိန်၌ ကုလားပဲ ဈေးနှုန်းများမှာတည်ငြိမ်မှုရရှိလာမည်ဖြစ်ကြောင်းကုန်သည်များကပြောဆိုလျှက်ရှိသည်ဟု သတင်း ဌာနကဖော်ပြထားကြောင်း၊ အိန္ဒိယ ပဲခွဲစက်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ က ပဲစင်းငုံနှင့်ပဲတီစိမ်း တို့နည်းတူ ကုလားပဲသည်လည်း MSP ဈေးနှုန်း၏အောက်၌ အနိမ့်ကျဆုံးအခြေအနေဖြင့် ရောင်းချ လျှက်ရှိရာတွင် အစိုးရ၏ MSPဈေးနှုန်းဖြင့် စတင်ဝယ်ယူလာမှုအရ ယခုထက်ပို၍ ကုလားပဲဈေးနှုန်း ကျဆင်းဖွယ်မရှိဟုပြောကြားခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်- နယူးဒေလီမြို့စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

စွမ်းအင်ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုကိုခံသာမှုရှိစေရေးအစီအမံများချမှတ်ခြင်း

          ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ၌ စွမ်းအင်ဈေးနှုန်း မြင့်တက်နေမှုပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေး အစီအမံ များ  ချမှတ်ဆောင်ရွက်သွားရန် ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ ဖက်ဒရယ်အစိုးရက သဘောတူညီခဲ့ပြီး  ယင်း အစီအမံများအရဓါတ်ငွေ့အပေါ်ကောက်ခံသည့်တန်ဖိုးဖြည့်ခွန်(VAT)ကို၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ကုန်အထိ၂၁ % မှ ၆ % သို့လျှော့ချသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊အနွေးပေးဆီအသုံးပြုရသည့် အိမ်ထောင်စု များအတွက်ယူရို(၂၀၀)တန်ဖိုးရှိ စွမ်းအင်အသုံးပြုခ ချက်လက်မှတ်များကို ပံ့ပိုးပေးမည်ဖြစ်ပြီး ဓါတ် ဆီနှင့်ဒီဇယ်ဆီတို့အတွက်  ကောက်ခံသည့်အခွန်ကို တစ်လီတာလျှင် ယူရို(၁၇.၅)ဆင့် လျှော့ချပေး သွားမည်ဖြစ်သည့်အပြင်ဝင်ငွေနိမ့်အိမ်ထောင်စုများအတွက်စွမ်းအင်သုံးစွဲခများအား social energy tariff  နှုန်းဖြင့်ပေးချေနိုင်သည့် ယာယီအစီအစဉ်အား ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့ထိ ထပ်မံသက်တမ်းတိုးမြှင့်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံအစိုးရသည် လျှပ်စစ်ဓါတ်အားခ အတွက် VATနှုန်းထားကို ၂၁ % မှ ၆ % သို့ ယာယီလျှော့ချထားပြီးဖြစ်ရာ ယခုအခါ ဓါတ်ငွေ့အတွက်  VAT နှုန်းထားကိုပါ အလားတူလျှော့ချခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုသို့လျှော့ချမည့်ကာလအား ၂၀၂၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့ထိ တိုးမြှင့်ခွင့်ပြုခဲ့ကြောင်း၊ ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံအစိုးရအနေဖြင့် ဝင်ငွေနိမ့် အိမ်ထောင်စုများအတွက် စွမ်းအင်သုံးစွဲခများအား social energy tariff နှုန်းဖြင့် ပေးချေနိုင်သည့် ယာယီအစီအစဉ်အပေါ် ပြန်လည်သုံးသပ်မှုများကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလလယ်တွင် ပြုလုပ် သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထောက်ပံ့‌ရေးကွင်းဆက်ပြဿနာများနှင့် ယူကရိန်းပဋိပက္ခ၏ သက်ရောက်မှု တို့ကြောင့် ထုတ်လုပ်မှုရပ်နားထားရသည့်ကုမ္ပဏီများအတွက်  ဝန်ထမ်းများအား ယာယီအလုပ် လက်မဲ့အဖြစ် သတ်မှတ်ဆောင်ရွက်နိုင်သည့်အစီအမံကို ကာလတိုးမြှင့်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ၌အစိုးရက ၎င်းအစီအမံများအတွက်  စုစုပေါင်းကုန်ကျစရိတ် ယူရို(၁.၃)ဘီလီယံ သုံးစွဲသွားမည်ဖြစ်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်- ဘရပ်ဆဲလ်မြို့စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

Brent ရေနံစိမ်းဈေးကျဆင်းမှုကြောင့် ဩစတြေးလျငွေတန်ဖိုးကျဆင်းသွားခြင်း

          Brent ရေနံစိမ်းဈေးသည် ရက်သတ္တပတ်များစွာကြာအောင် ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားမှုမှ ကျဆင်းလာသောကြောင့် ဩစတြေးလျရေနံထုတ်လုပ်သူများနှင့် ပြည်တွင်းသုံးငွေများကိုထိခိုက်မှု ဖြစ်ပွားလျှက်ရှိကြောင်း၊ASX 200 သည် မတ်လလယ်တွင် ၀.၇% အရှုံးဖြင့် အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ် ခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးတွင်၇၀၉၈ မှတ်ဖြင့်ပိတ်သွားခဲ့ရာ ကြီးကြီးမားမားအရှုံးပေါ်သူများထဲတွင် Champion နှင့် Chalice သတ္ထုတွင်းတို့ပါဝင်ပြီး နှစ်ဉီးစလုံးမှာ ၁၀% ခန့်ဆုံးရှုံးမှုရှိကြောင်း၊အခြားတစ်ဖက်တွင် Uniti Group သည် ဝယ်ယူရန်ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်နေသည့်အစီရင်ခံစာများပေါ်တွင် ၂၇% အမြတ်ရှိခဲ့ပြီး Beach Enengy နှင့် BHP အပါအဝင် အခြားကုမ္ပဏီများမှာ ၅ % ဆုံးရှုံးခဲ့ရာ ၎င်းတို့ နှစ်ဉီးစလုံးသည် ရေနံထုတ်လုပ်မှုတွင် အကျိုးတူစီးပွားများရှိနေကြောင်း၊ယူကရိန်းနှင့်ရုရှား ပဋိပက္ခ ကြောင့် သီတင်းပတ်များအကြာ ရေနံဈေးတက်နေခဲ့ပြီး ရုရှားသည် ကမ္ဘာ့ဒုတိယအကြီးဆုံး ကုန် ပစ္စည်းထုတ်လုပ်သူဖြစ်ရာ အဆိုပါပဋိပက္ခကြောင့် ကမ္ဘာ့ရေနံထောက်ပံ့မှုမှာမေးခွန်းထုတ်စရာဖြစ်ခဲ့ ကြောင်း၊ယခုရေနံဈေးနှုန်းမျာ ရုရှား- ယူကရိန်း ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမှုကြောင့် ရက်ပိုင်းအတွင်း သဘောတူညီချက်မူကြမ်းမျာ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မည်ဟု နှစ်ဖက်ကိုယ်စားလှယ်အချို့၏ ပြောဆိုမှုများနှင့်အတူ ရေနံဈေးနှုန်း အမြင့်မှကျဆင်းခဲ့ကြောင်း၊လောင်စာဆီဈေးနှုန်းများ မြင့်တက် လာခြင်းနှင့် ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်ပြတ်တောက်မှုများသည် စတော့ဈေးကွက်ကို ဆက်လက် မတည်မငြိမ်ဖြစ်စေလိမ့်မည်ဟု သုတေသနပညာရှင်များက ခန့်မှန်းထားကြောင်း၊ ဩစတြေးလျ ရေနံအဖွဲ့အစည်း၏ အချက်အလက်များအရ ယခုအခါ နိုင်ငံတွင်းပျမ်းမျှဈေးမှာ 92 နှင့် 98 Octane ဓါတ်ဆီတစ်လီတာ၏ ပျမ်းမျှဈေးနှုန်းမှာ ဩစတြေးလျဒေါ်လာ ၁၉၇.၆ ဆင့်ဖြင့် စံချိန်တင်မြင့်မား နေကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်- ကင်ဘာရာမြို့စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

စားသုံးဆီတင်သွင်းနိုင်မည့် အရင်းအမြစ်များ လေ့လာနေသည့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ

          ပြည်တွင်းသို့ နေကြာဆီများ အဓိကဝယ်ယူတင်သွင်းသည့် ကုန်သွယ်ဘက်နိုင်ငံဖြစ်သော ယူကရိန်းနိုင်ငံထံမှ  သွင်းအားစုပြတ်လပ်မှုနှင့် ကြုံတွေ့နေရချိန်၌ စားသုံးဆီဖူလုံမှုရှိစေရေးအတွက်  အိန္ဒိယအစိုးရသည် တောင်အမေရိကဒေသနှင့် အရှေ့တောင်အာရှဒေသရှိ နိုင်ငံများနှင့် ဆွေးနွေး ညှိနှိုင်းမှုများ လုပ်ဆောင်လျှက်ရှိကြောင်း၊ ပြည်တွင်း၌ အရန်စားသုံးဆီများစုဆောင်းထားသော်လည်း အစိုးရအနေဖြင့် စားသုံးဆီတင်သွင်းရန်အတွက် အခြားသောအရင်းအမြစ်များကို လေ့လာရှာဖွေ လျှက်ရှိသည်ဟု အိန္ဒိယစားသုံးသူရေးရာဝန်ကြီးဌာနကပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊နိုင်ငံတကာ နေကြာဆီအသင်းမှ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူက အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏လစဉ်နေကြာဆီစားသုံးမှုမှာ တန်ချိန် ၂ သိန်းခန့်ရှိကြောင်း၊ ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့တင်ပို့သည့် နေကြာဆီပမာဏမှာ တန်ချိန် ၁.၅ သိန်းခန့်ရှိ သော်လည်း မတ်လအတွက် မှန်းဆရန်ခက်ခဲကြောင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွက် နေကြာဆီ ပိုမိုဝယ်ယူ တင်သွင်းရန် ရွေးချယ်နိုင်သည့် အခြားသောဈေးကွက်မှာ အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံဖြစ်ကြောင်း၊ ၎င်းတို့အနေဖြင့် အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံမှနေကြာဆီတင်သွင်းရန် စာချုပ်များချုပ်ဆိုမှုကို တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိကြောင်း၊ အကယ်၍ အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့အကြား ရူပီး-ရူဘယ်ငွေကြေးစနစ်ဖြင့် ကုန်သွယ်နိုင်ပါက ရုရှားနိုင်ငံထံမှ နေကြာဆီ တင်သွင်းရယူနိုင်ချေရှိကြောင်း၊ ရုရှား-ယူကရိန်း နှစ်နိုင်ငံအပစ်အခတ်ရပ်စဲခဲ့ပါက ယူကရိန်းနိုင်ငံထံမှ နေကြာဆီများသင်္ဘောတင်ပို့မှုကို ပြန်လည်စတင် ဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲဖြစ်ပေါ်မှုကြောင့် နေကြာဆီ သွင်းအားစုအပိုင်း ပုံပျက်ယွင်းမှုနှင့်အတူ အိန္ဒိယပြည်တွင်း၌ နေကြာဆီဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လျှက်ရှိသကဲ့သို့ စားအုန်းဆီ နှင့် ပဲပုတ်ဆီတို့၏ ဈေးနှုန်းများသည်လည်း လွန်ခဲ့သော ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်ကစတင်၍ မြင့်တက်လာသော်လည်း ပြည်တွင်း၌ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုရှိသော မုံညင်းဆီနှင့် မြေပဲဆီတို့၏ ဈေးနှုန်းများမှာ အထိုက်အလျောက်တည်ငြိမ်လျှက်ရှိကြောင်း၊ အိန္ဒိယ ဆီကြိတ်ခွဲ ထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းမှ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာက ပြည်တွင်းဈေးကွက်၌ ဆီမုံညင်း တန်ချိန် သိန်း ၁၁၀ ခန့် ထွက်ရှိနိုင်ဖွယ်ရှိသည့်အပြင် ဆီကြိတ်ပဲပုတ်သည်လည်း တန်ချိန် သိန်း ၇၀ မှ ၈၀ ထိ ထွက်ရှိနိုင် ကြောင်း၊ ယူကရိန်းပဋိပက္ခဖြစ်ပေါ်မှုက ပြည်တွင်းဈေးကွက်၌ စားသုံးဆီများ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုကို ဖြစ်ပေါ်စေသော်လည်း ကုန်စည်ပြတ်လပ်မှုဖြစ်ပေါ်နိုင်မည်မဟုတ်ကြောင်း၊ နေကြာဆီအား အစားထိုး သုံးစွဲနိုင်မည့်စားအုန်းဆီမှာမူ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ ကုန်သွယ်ရေးမူဝါဒပြောင်းလဲမှုကြောင့် ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-နယူးဒေလီမြို့ စီးပွားရေးသံမှူး ပေးပို့သည့်သတင်း)

ဈေးနှုန်းများတည်ငြိမ်စေရန် အစီအမံများ ချမှတ်လုပ်ဆောင်လျှက်ရှိခြင်း

          တရုတ်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံတကာတွင် ဖြစ်ပေါ်လျှက်ရှိသည့် မသေချာမှုများနှင့် ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်ခြင်းတို့ကြောင့် နိုင်ငံ့စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများတွင် အဓိကအသုံးပြုရသည့် ကျောက်မီးသွေး၊ သံရိုင်း စသည့်ကုန်စည်များ၏ဈေးနှုန်းများ တည်ငြိမ်မှုရှိစေရေးအတွက်  ဈေးကွက်အတွင်း ဈေးနှုန်းနှင့်ပတ်သက်သည့် စီမံ‌ဆောင်ရွက်မှုများအား ပိုမိုခိုင်မာကောင်းမွန်အောင် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်အမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကော်မရှင် (National Development and Reform Commission-NDRC)က ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ ကျောက်မီးသွေး ဈေးကွက်ရှိ ဈေးနှုန်းသတ်မှတ်ရေးအစီအမံအား ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုကဲ့သို့ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကျောက်မီးသွေးလုပ်ငန်းအပါအဝင် ဈေးကွက်များအား လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ၊ ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲမှုများ ပိုမိုခိုင်မာအားကောင်းစေမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အကယ်၍ ကျောက်မီးသွေးဈေးနှုန်းအား သင့်တော်သည့်အနေအထားအတွင်း ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ပါက လျှပ်စစ်ဈေးနှုန်းများ ပြောင်းလဲမှုမရှိစေရန် ထိရောက်စွာ ထိန်းသိမ်းထားနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ၊တရုတ်နိုင်ငံ ၏ ကျောက်မီးသွေးထုတ်လုပ်ထွက်ရှိမှုသည် နိုင်ငံလိုအပ်ချက်၏ ၉၀% ထက်ကျော်လွန်သည့်အတွက် ပြည်တွင်းလိုအပ်ချက်ပြည့်မီစေမည်ဟုဖော်ပြထားကြောင်း၊ ထိုကဲ့သို့ပင် ဈေးကွက်အတွင်း သံရိုင်း ဝယ်လိုအားနှင့်ရောင်းလိုအား တည်ငြိမ်လျက်ရှိသော်လည်း ဈေးနှုန်းများ အဆမတန် မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ဆိပ်ကမ်းများ၌ သံရိုင်းများ အလွန်အမင်း စုပုံထားရှိခြင်းကို တားဆီးသည့်အနေဖြင့် ဆိပ်ကမ်း၌အခမဲ့ထိန်းသိမ်းထားနိုင်သည့်ကာလအားလျှော့ချ၍ ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခကိုလည်း တိုးမြှင့်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သံရိုင်းကုန်သည်များအနေဖြင့် ဆိပ်ကမ်း၌စုပုံနေသည့် သံရိုင်းများအား လာရောက်ထုတ်ယူရေးကိုလည်း တွန်းအားပေးဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု  NDRC မှ ကြေငြာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့ကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံတွင် သံရိုင်းဈေးနှုန်းပြောင်းလဲမှုများကြောင့် တရုတ်အမျိုးသားဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးနှင့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကော်မတီသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ(၂၈)ရက်နေ့မှစ၍ ဈေးကွက်အတွင်း သံရိုင်းဈေးနှုန်း တည်ငြိမ်စေရေးအတွက် တစ်လတာကာလအတွင်း၌ သံရိုင်းနှင့်ပတ်သက်သည့် ကြေငြာချက်(၆)ခုထုတ်ပြန်ခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-ပေကျင်းမြို့ စီးပွားရေးသံမှူး‌ပေးပို့သည့်သတင်း)

ပီလောပီနံတင်ပို့မှုအလားအလာကောင်းမွန်မည်ဟုမျှော်လင့်

          ကမ္ဘာ့ဝယ်လိုအား မြင့်တက်လာမှုနှင့် သီးနှံဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်မှုတို့ကြောင့် ယခုနှစ် အတွက် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ပီလောပီနံတင်ပို့မှုအလားအလာ ကောင်းမွန်မည်ဟုမျှော်လင့်ရကြောင်း၊ ပီလောပီနံမူဝါဒနှင့် စီမံခန့်ခွဲရေးကော်မတီအစည်းအဝေးတွင် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်ပြီးနောက်  စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီးက ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ပြည်ပသို့ ပီလောပီနံ ပြည်ပတင်ပို့မှုအနေဖြင့် (၄၈.၄၁%) တိုးတက်ခဲ့ပြီး ဘတ်ငွေအားဖြင့် (၁၂၃.၂)ဘီလီယံ ရရှိခဲ့ရာ ယခု ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ပီလောပီနံပြည်ပတင်ပို့မှုကို အရှိန်အဟုန်ဖြင့်တိုးတက်လာရန်မျှော်မှန်းထားကြောင်း၊ ပြည်ပတင်ပို့မှုမှာ အရေအတွက်အားဖြင့် (၄၅.၅၈%)တိုးတက်ခဲ့ပြီး (၁၀.၃၈)သန်းတင်ပို့နိုင်ခဲ့ရာ လွန်ခဲ့သည့် နှစ်‌ပေါင်း(၁၄)နှစ် အတွင်း အမြင့်မားဆုံးတိုးတက်မှုဖြစ်ခြင်းမှာ ကမ္ဘာ့သီးနှံဈေးနှုန်း မြင့်မားခဲ့မှု နှင့် အီသနော၊အယ်လ်ကိုဟောနှင့်ဆေးဘက်ဆိုင်ရာထုတ်ကုန်များအတွက်  ဝယ်လိုအားမြင့်မားခဲ့မှု တို့ကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း ၊ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ပီ‌လောပီနံပို့ကုန်အတွက် အကြီးမားဆုံး ဈေးကွက်မှာ တရုတ်ဈေးကွက်ဖြစ်ပြီး ၎င်းမှာ ပြည်ပတင်ပို့မှုစုစုပေါင်း၏ (၇၀%)၊ ဂျပန်က(၈%)၊ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံက(၃%)၊ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံက(၂%)နှင့် အခြားနိုင်ငံများက (၁၇%)ရှိကြောင်း၊ လက်ရှိကာလ လတ်ဆတ်သော ပီလောပီနံဈေးနှုန်းမှာ တစ်ကီလိုဂရမ်လျှင် ပျမ်းမျှအားဖြင့်(၂.၅-၂.၆) ဘတ်သည် အစိုးရက လယ်သမားများအတွက် ဝင်ငွေ အာမခံချက်ပေးထားသည့် ဈေးနှုန်းနှင့် နီးစပ်မှုရှိကြောင်း၊ ဝန်ကြီးက ၎င်းအနေဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံတွင် အီသနောထုတ်လုပ်မှုအတွက် ဝယ်လိုအားများ ဆက်တိုက်တိုးလာမှုကြောင့်  ပီလောပီနံဈေးနှုန်းအနေဖြင့်ပိုမိုတိုးတက်လာရန်မျှော်လင့်ကြောင်း၊ ၂၀၂၁-၂၀၂၂ သီးနှံရာသီ အတွက် ကမ္ဘာ့ပီလောပီနံထုတ်လုပ်မှုအနေဖြင့် (၁.၂၁%)တိုးတက်နိုင်ပြီး တန်ချိန်(၃၀၂) သန်း ရှိ နိုင်မည်ဖြစ်သော်လည်း ၂၀၂၁-၂၀၂၂သီးနှံရာသီအတွက် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ပီလောပီနံထုတ်လုပ်မှုမှာ ယခင် နှစ်ကရရှိခဲ့သော တန်ချိန်(၃၅.၀၉)သန်းထက် (၁%)ခန့်ကျဆင်းနိုင်ပြီး  တန်ချိန်(၃၄.၆၉)သန်း ရရှိနိုင်ခြင်းမှာ အလယ်ပိုင်းဗဟိုဒေသများတွင် ရေကြီးမှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ခြင်းနှင့် အချို့စိုက်ပျိုးဒေသများတွင် မိုးခေါင်မှုများကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း၊ ပြည်တွင်း လိုအပ်ချက်မှာ တန်ချိန် (၁၂.၇) သန်းခန့် ရှိလိမ့် မည်ဟုခန့်မှန်းထားပြီး ပြည်ပတင်ပို့မှုအနေဖြင့် တန်ချိန်(၂၉.၇)သန်းခန့် ရှိနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြောင်း၊ ကော်မတီအနေဖြင့် ဘတ်ငွေ(၄၇၄)သန်းတန်ဖိုးရှိ စီမံကိန်းပရောဂျတ်(၁၀)ခုကို အတည်ပြု‌ပေးခဲ့ပြီး အဓိကအားဖြင့် ၂၀၂၃ မှ ၂၀၂၇ ခုနှစ်အတွင်း ပီလောပီနံ ပိုးမွှားရောဂါ ပပျောက်ရေးအပေါ် အဓိက ဉီးတည်ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ပီလောပီနံမူဝါဒနှင့်စီမံခန့်ခွဲရေးကော်မတီအစည်းအဝေး တွင်လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေဉီးစီးဌာန၊ လယ်ယာစိုက်ပျိုး‌ရေးနှင့်သမဝါယမဝန်ကြီးဌာနနှင့် ဆက်စပ်ဌာနဆိုင်ရာတို့အား ပီလောပီနံပင်များ အားကောင်းလာစေရန်၊ လယ်သမားများ၏ အလေအလွင့်များ လျော့နည်းစေရန်နှင့် သုတေသနနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေး(R&D)လုပ်ငန်းတို့ကို အရှိန်မြှင့်တင် ဆောင်ရွက်သွား ကြရန်တာဝန်ပေးအပ်ခဲ့ပြီး ပီလောပီနံရောဂါကင်းစင်စေရေး (R&D) လုပ်ငန်းအတွက်  ဘတ်ငွေ (၂၅) သန်းခွဲဝေပေးမည်ဟု အစိုးရက ကတိပြုထားကြောင်း သိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-ဘန်ကောက်မြို့ စီးပွားရေးသံမှူး ပေးပို့သည့်သတင်း)

လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန်တင်သွင်းမှု ပြောင်းလဲလာနိုင်ဖွယ်ရှိ

          တရုတ်နိုင်ငံသည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှစတင်၍ ယူကရိန်းနိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံးကုန်သွယ်ဖက်နိုင်ငံ ဖြစ်လာပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း နှစ်နိုင်ငံအကြား ကုန်သွယ်မှုပမာဏ အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၁၉.၃) ဘီလီယံအထိ ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း၊ ယူကရိန်းနိုင်ငံသည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ သံရိုင်းနှင့် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးထုတ်ကုန်ပစ္စည်းများ တင်ပို့လျှက်ရှိပြီး တရုတ်နိုင်ငံမှ လျှပ်စစ်နှင့်လူသုံးကုန်ပစ္စည်းများ ဝယ်ယူ တင်သွင်းလျှက်ရှိကြောင်း၊  ယခုဖြစ်ပေါ်လျှက်ရှိသည့် အခြေအနေများကြောင့် နှစ်နိုင်ငံကုန်သွယ်မှု အပေါ် ရိုက်ခတ်မှုများဖြစ်ပေါ်လျှက်ရှိပြီး တရုတ်နိုင်ငံမှယူကရိန်းနိုင်ငံသို့ကုန်စည်တင်ပို့ရန် အမှာစာ လက်ခံရရှိမှုများသိသာစွာ ကျဆင်းလာသကဲ့သို့ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအပါအဝင် အခြားကိစ္စရပ်များ အပေါ်စိုးရိမ်ပူပန်မှုများ ဖြစ်ပေါ်လျှက်ရှိကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံသည် ၂၀၁၃ ခုနှစ်ကစတင်၍ ယူကရိန်းနိုင်ငံမှ ပြောင်းတင်သွင်းခဲ့ရာ ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အတွင်း တရုတ်နိုင်ငံသို့ ပြောင်းစုစုပေါင်း တင်သွင်းမှု၏ ၆၀% သည် ယူကရိန်းနိုင်ငံမှတင်သွင်းခြင်းဖြစ်သော်လည်း ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်ကစ၍ အမေရိကန်ပြည်‌ထောင်စုထံမှ ပြောင်းစတင်ဝယ်ယူတင်သွင်းခဲ့ခြင်းကြောင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံမှ တရုတ် နိုင်ငံသို့ပြောင်းတင်သွင်းမှု‌ အနည်းငယ်ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း၊တရုတ်နိုင်ငံသည် ရုရှား၊ မြန်မာနှင့်လာအိုနိုင်ငံများမှလည်း ပြောင်းအရေအတွက် အနည်းငယ် ဝယ်ယူတင်သွင်းလျှက်ရှိကြောင်း၊ လတ်တလော ကာလများတွင် တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်သွင်းလျှက်ရှိသည့် ပြောင်းစုစုပေါင်း၏ (၃၀%)သည် ယူကရိန်း နိုင်ငံ မှ ဝယ်ယူတင်သွင်းခြင်းဖြစ်ရာ လက်ရှိဖြစ်ပေါ်လျှက်ရှိသည့် ယူကရိန်းအရေးကြောင့် ကမ္ဘာ့ ပြောင်းနှင့် ဂျုံဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာနိုင်ဖွယ်ရှိပြီး တရုတ်နိုင်ငံ၏ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန် တင်သွင်းမှုအပေါ် ရိုက်ခတ်မှုများ အတန်အသင့် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း လယ်ယာစိုက်ပျိုရေးကဏ္ဍ လေ့လာစောင့်ကြည့်သူများမှ ပြောကြားခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-ပေကျင်းမြို့ စီးပွားရေးသံမှူး‌ပေးပို့သည့်သတင်း)