ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

    ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ဟင်္သာတခရိုင်၊ ဟင်္သာတမြို့နယ်အတွင်းရှိ တောင်သူများသည် မိုးသီးနှံစပါး၊ ဆောင်းသီးနှံ ပဲမျိုးစုံ စိုက်ပျိုးမှု အများဆုံးဖြစ်သော်လည်း မိသားစုဝင်ငွေ နေ့စဉ်ရရှိရေး အတွက် မိမိခြံမြေများတွင် ဂန္ဓာမာပန်း အမျိုးအစားမျိုးစုံအား စီးပွားဖြစ်အတွက်သော်လည်းကောင်း၊ နေ့စဉ်ဝင်ငွေအတွက်သော်လည်းကောင်း၊ နေရာဒေသများစွာတွင် စိုက်ပျိုးလာကြပါသည်။ (၂၀.၁၁. ၂၀၂၄)ရက်နေ့၊ နံနက်(၀၉:၀၀) အချိန်တွင် စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနမှ မြို့နယ်ဦးစီးမှူး ဦးမိုးကျော်က စစ်ကွင်းကျေးရွာအတွင်း ဂန္ဓာပန်းစိုက်ပျိုးသောတောင်သူ ဒေါ်မြင့်သိန်းခြံသို့ မြေပြင်ကွင်းဆင်းမှုကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။

    ဟင်္သာတမြို့နယ် ဒေသတွင်း စိုက်ပျိုးသော ပန်းများကို ကာလ(၂)ပိုင်းခွဲခြား၍ စိုက်ပျိုးကြပါသည်။ မိုးရာသီပန်းကို ဇွန်လ ပထမပတ်တွင် စတင်စိုက်ပျိုးကြပြီး နိုဝင်ဘာလတွင် ရောင်းချရန် အဆင့်သို့ ရောက်ရှိပြီး၊ ဆောင်းရာသီ ပန်းကို ဇန်နဝါရီလတွင် စတင်စိုက်ပျိုးပြီး၊ မေလတွင် ခူးဆွတ်ရန် အဆင့်သို့ရောက်ရှိပါသည်။ ဟင်္သာတမြို့နယ်အတွင်း ပန်းစိုက်ဧက စုစုပေါင်း(၅၀၀)ဧကကျော်ရှိပါသည်။ မိုးရာသီပန်းအဖြစ် ဂန္ဒမာပန်းများကို စိုက်ပျိုးကြပြီး တစ်ဧကလျှင် ဂန္ဓာမာပန်းပင် (၃၅၀၀၀ မှ ၄၀၀၀၀) အထိ စိုက်ပျိုးနိုင်ပါသည်။ ပန်းမျိုးများကို ပြင်ဦးလွင်၊ တောင်ကြီး စသော မြို့ကြီးများမှ မှာယူစိုက်ပျိုးရပါသည်။ ပန်းမျိုးမှာတစ်ပင်လျှင် (၁၈ ကျပ် မှ ၂၀ ကျပ်) ဝန်းကျင် ဈေးနှုန်းဖြင့် ဝယ်ယူရပါသည်။ ဂန္ဓမာပန်း စိုက်ပျိုးချိန် မှ ခူးဆွတ်ချိန်အထိ လုပ်သားခ၊ ဓါတ်မြေဩဇာ၊ ဆေးဖြန်းခြင်း၊ ပေါင်းနှုတ်ခြင်းအပါအဝင် တစ်ဧကကုန်ကျစရိတ်   သိန်း ၇၀ ကျပ် ဝန်းကျင်အထိရှိပြီး နိုဝင်ဘာလ ပထမပတ်မှစ၍ ခူးဆွတ်ရောင်းချရာတွင် ဂန္ဓာပန်း အပွင့်ကြီး တစ်ပွင့်လျှင် ၅၀၀ ကျပ်မှ ၇၀၀ ကျပ်၊ ဂန္ဓမာပန်းအပွင့်သေး တစ်ပွင့်လျှင် ၃၀၀ ကျပ်မှ ၄၀၀ ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချရပါသည်။ ယခုနှစ်တွင် ပန်းဈေးများ ပြန်လည် ကောင်းမွန်လာသည့်အတွက် ပန်းစိုက်တောင်သူများအနေဖြင့် အကျိုးအမြတ်များကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ဈေးကွက်အနေဖြင့် မိမိဒေသ၊ မိမိခရိုင်အတွင်း၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ မြို့နယ်များသို့ ရထား၊ ကားများဖြင့် လက်လီ၊ လက္ကားရောင်းချလျက်ရှိပါသည်။ ပန်းစိုက်တောင်သူများအနေဖြင့် ယခုနှစ်တွင် ပန်းဈေးကောင်းခြင်းကြောင့်  အကျိုးအမြတ် တွက်ခြေကိုက်မှုရှိပြီး မိသားစုဝင်ငွေတိုးနေသော ဂန္ဓာပန်းစိုက်ပျိုးခြင်းအကြောင်း လေ့လာတင်ပြအပ်ပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

DOCA(ဟင်္သာတ)

                မိတ္ထီလာနှင့် ရမည်းသင်းခရိုင်ရှိ မြို့နယ်များ၌ နိုဝင်ဘာလဆန်းမှစ၍ ဝါသီးနှံအသစ်များ ဈေးကွက်သို့ဝင်ရောက်ကြောင်းသိရသည်။ ယခုနှစ်တွင် ဝါသီးနှံစိုက်ပျိုးမှုအနည်းငယ်နောက်ကျသည့်အတွက် ဈေးကွက်ဝင်ရောက်မှုမှာလည်းအနည်းငယ်နောက်ကျခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ ဈေးကွက်သို့ အောက်တိုဘာလတွင် စတင်ဝင်ရောက်လေ့ရှိပြီး ယခုနှစ်မှတော့ နိုဝင်ဘာလမှသာဝင်ရောက်လာခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ဝါဈေးနှုန်းမှာ တစ်ပိဿာလျှင် (၃၁၀၀-၃၃၀၀) ကျပ်ဈေးရှိပြီး၊ ဂွမ်းအနေနှင့် အရောင်းအဝယ်နည်းသေး၍ တစ်ပိဿာလျှင် (၈၀၀၀-၁၀၅၀၀) ကျပ်ထိရှိကြောင်း သိရသည်။

               ဝါသီးနှံကို မိုးကြို၊ မိုး၊ မိုးနှောင်းဟူ၍စိုက်ပျိုးရာ မိတ္ထီလာခရိုင်တွင် ယခုနှစ်ရာသီဥတုအခြေအနေရ မိုးနှောင်းဝါကိုအစိုက်များကာ အထွက်နှုန်းများသော ချည်မျှင်ရှည်ဝါကိုပိုမိုစိုက်ပျိုးကြောင်းသိရသည်။ ခရိုင်အတွင်းမြို့နယ်အလိုက် စိုက်ပျိုးမှုတွင် ဝမ်းတွင်းမြို့နယ်မှာ ဧကအများဆုံးစိုက်ပျိုးရသဖြင့် ရမည်းသင်းခရိုင်တွင်လည်း မြို့နယ်အလိုက်စိုက်ပျိုးရာ မိုးနှောင်းဝါစိုက်ပျိုးကာ မျိုးအနေနှင့် ချည်မျှင်ရှည်ဝါကိုသာ စိုက်ပျိုးကြောင်းသိရပါသည်။ မိတ္ထီလာခရိုင်တွင် မလှိုင်မြို့နယ်၌ မလှိုင်ဝါကိုလည်းစိုက်ပျိုးကြပါသည်။ ဝါပွဲစား ပွဲရုံများအနေနှင့် ဒေသတွင်းဝါစက်များကိုရောင်းချကြရာ ဂွမ်းစက်များမှာ ပြည်တွင်းရောင်းဝယ်မှုအနေဖြင့် မန္တလေးချည်မျှင်စက်များသို့ အရည်အသွေးအနည်းငယ်နိမ့်သည့် C ၊ D အမျိုးအစားများကိုရောင်းချကြပြီး၊ ဈေးနှုန်းမှာ ဂွမ်းတစ်ပိဿာလျှင်  C မှာ (၈၉၀၀) ကျပ်၊ D မှာ (၈၀၀၀) ကျပ် ဈေးရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တ‌လေး)

     မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူမြို့နယ်တွင် ပဲစဉ်းငုံနီ၊ ပဲနီ၊ ကုလားပဲ၊ ပဲတီစိမ်း၊ ပဲနှောက်၊ နှမ်းနှင့် မြေပဲတို့ကို အဓိကစိုက်ပျိုးကြပါသည်။ ပခုက္ကူမြို့နယ်တွင် ပဲစဉ်းငုံနီကို ကုန်းခြောက်တောများဖြစ်သည့် ချောက်ကန်အုပ်စုရှိ ကျေးရွာများဖြစ်သော အရှေ့ချောက်ကန်၊ အနောက်ချောက်ကန်၊ မန်ကျည်းကိုးပင် ကျေးရွာများနှင့် အခြားကျေးရွာများတွင် စိုက်ဧက(၁၅၀၀၀)ကျော်ရှိပြီး သီးညှပ် သီးနှံအဖြစ် စိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊ တစ်ချို့တောင်သူများမှာ နှစ်သီးစားစိုက်ပျိုးကြပြီး စိုက်ပျိုးသောမျိုးမှာ သက်လတ်မျိုးနှင့် သက်ကြီးမျိုးကို စိုက်ပျိုးကြကြောင်း သိရသည်။

          ပခုက္ကူမြို့နယ်အတွင်းသို့ အခြားနယ်များမှလည်း ပဲစဉ်းငုံနီများ ဝင်ရောက်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ယခုလက်ရှိ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေသော ပဲစဉ်းငုံနီမှာ မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီးအတွင်းရှိ ကျောက်ပန်းတောင်း၊ ပုပ္ပါး၊ မာလာလက်ထုတ်၊ ပုလင်း၊ ငါးသရောက်၊ အောက်ညဉ့်နယ်မှ ထွက်ရှိသော ပဲစဉ်းငုံနီများဖြစ်ကြောင်း၊ ပဲစဉ်းငုံနီ (အသစ်)ပေါက်ဈေးမှာ တစ်တင်းလျှင် ကျပ်(၁၆၀၀၀၀)ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေကြောင်း မြို့ပေါ်ရှိ ပွဲရုံများထံမှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

    မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူမြို့နယ်၊ ကြက်သွန်နီ စိုက်ပျိုးရာဒေသများဖြစ်သော ရေစကြို၊ ပေါက်၊ ကမ္မ၊ ရေပြာနယ်များမှ ဆောင်စိုက်ပင်စိုက်ကြက်သွန်နီများ အရောင်းအဝယ် ဖြစ်လျက် ရှိနေပါသည်။ ပခုက္ကူမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကြက်သွန်နီ စိုက်ပျိုးရာဒေသများသာမက အခြားမြို့နယ်များမှလည်း ဝင်ရောက်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေကြောင်း၊ ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ (တတိယပတ်)တွင် ကြက်သွန်နီဈေးနှုန်းများ အနည်းငယ်ကျဆင်းနေကြောင်း၊ အရောင်းအဝယ်မှာလည်း အေးလျက်ရှိကြောင်း ကြက်သွန်ကုန်သည်များထံမှ သိရှိရပါသည်။ ပခုက္ကူကြက်သွန်နီ ကုန်စည်ဒိုင်သို့ ပခုက္ကူမြို့နယ်ထွက် ကြက်သွန်နီများသာမက စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ပုလဲနယ်မှ ကြက်သွန်နီများလည်း ဝင်ရောက်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

     ယခုနိုဝင်ဘာလ(တတိယပတ်)တွင် ယောဒေသထွက် ကြက်သွန်နီ ထိပ်စ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ် (၃၁၀၀)၊ အလတ်စ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၃၀၀၀)၊ အနိမ့်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၉၀၀)၊ ပုလဲကြက်သွန်နီ ထိပ်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ် (၃၃၀၀)၊ အလတ်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၃၂၀၀)၊ အနိမ့်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၈၀၀)ဖြစ်ပြီး ယခင်(ပထမပတ်)တွင် ယောဒေသထွက် ကြက်သွန်နီ ထိပ်စ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၃၉၀၀)၊ အလတ်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၃၆၀၀)၊ အနိမ့်စတစ်ပိဿာ လျှင် ကျပ်(၃၀၀၀)၊ ပုလဲကြက်သွန်နီ ထိပ်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၃၆၀၀)၊ အလတ်စ တစ်ပိဿာ လျှင် ကျပ်(၃၃၀၀)၊ အနိမ့်စတစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၃၀၀၀)ဖြစ်ခဲ့၍ နိုဝင်ဘာလ(ပထမပတ်)နှင့် ဈေးနှုန်းနှိုင်းယှဉ်ပါက တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၈၀၀)ခန့် ဈေးကျဆင်းပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက် ရှိကြောင်း၊ နေ့စဉ် အရောင်းအဝယ် ဖြစ်မှုကုန်ချိန်မှာ ပိဿာချိန်(၃)သောင်းမှ (၅)သောင်းအထိ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေပြီး တင်ပို့မှုအနေဖြင့် ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ကုန်စည်ဒိုင်သို့ နေ့စဉ်တင်ပို့နေကြောင်း ကုန်သည်များထံမှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

    မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်အတွင်းရှိ ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်သည် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးကို အခြေပြု၍ နှစ်စဉ်စီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးလုပ်ကိုင်ခဲ့ရာ စိုက်ပျိုးရေးအနေဖြင့် ဆန်စပါး၊ ဆီထွက်သီးနှံမျိုးစုံ၊ ပဲမျိုးစုံနှင့် ကြက်သွန်နီအပါအဝင် ကုန်စိမ်းသီးနှံမျိုးစုံနှင့် ဥယျာဉ်ခြံမြေများတွင် ရာသီပေါ် ပန်းမျိုးစုံစိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် ဒေသစီးပွားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လျက်ရှိသည်။

    သီးနှံမျိုးစုံအနက် ကုလားပဲသီးနှံကို ဒုတိယအများဆုံး စိုက်ပျိုးလျက်ရှိသည်။ ဆိပ်ဖြူမြို့ပေါ် (၄)ရပ်ကွက်၊ ကိုးတောင့်၊ ချင်တောင်၊ မြင်ကဝ၊ ဂွေးပင်၊ အူရှည်အလယ်စု၊ လိပ်ခြံ၊ တပေါင်း အုပ်စုများအတွင်းရှိ ကျေးရွာများတွင် နှစ်စဉ်စိုက်ဧက (၄၀၀၀)ခန့် ကိုင်းကျွန်းမြေများနှင့် စပါးခင်းကျွတ် လယ်ကွဲမြေများတွင် စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ အောက်တိုဘာလကုန်မှ နိုဝင်ဘာလအထိ စိုက်ပျိုးပြီး ဖေဖာ်ဝါရီလကုန် မတ်လပိုင်းတွင် သီးနှံရိတ်သိမ်းကြောင်း၊ ဒေသခံတောင်သူများသည် မျိုးအနေဖြင့် ကုလားပဲလုံးကြီး(အဖြူ)မျိုးကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြောင်း၊ မြေပြုပြင်ပြီး နွားရှဉ်းဖြင့် ထယ်ချောင်း ပေး၍ အစေ့ဖြူးချစနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးပြီး မြေအောက်ရေအပြင် လိုအပ်ပါက ရေဖြန်းစနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရှိရသည်။

      စိုက်ပျိုးကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် တစ်ဧကလျှင် ကုလားပဲ(၂)တင်းခန့် ကျဲပက်စိုက်ပျိုးရပြီး မျိုးတစ်တင်းလျှင် ကျပ်(၁၂၀၀၀၀)ဖြင့် ဝယ်ယူစိုက်ပျိုးရပြီး စိုက်ပျိုးချိန်တွင် အလုပ်သမားငှားရမ်းမှု စရိတ်ကြီးမြင့်ကြီးနှင့် သွင်းအားစုအမျိုးမျိုးဈေးကြီးမြင့်ခြင်းကြောင်း၊ တစ်ဧက ကျပ်(၈)သိန်းခန့် ကုန်ကျကြောင်း၊ ယခင်နှစ်တွင် ကုလားပဲအထွက်တင်း(၂၀-၂၂)တင်းခန့်ထွက်ရှိပြီး တစ်တင်းလျှင် အမြင့်ဈေး ကျပ်(၁၀၅၀၀၀)ပေါက်ဈေးရှိခဲ့၍ ကျပ်(၁၅)သိန်းခန့် အကျိုးအမြတ်ရရှိကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင်လည်း သီးနှံ အထွက်ကောင်းပြီး ဈေးကောင်းရရှိပါက တောင်သူအဆင်ပြေမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

     မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကုလားပဲသီးနှံကို တစ်နှစ်လျှင် ဆောင်းတစ်ရာသီသာ စိုက်ပျိုးလျက်ရှိသည်။ ကုလားပဲသီးနှံသည် အခြားသီးနှံများထက် ပြည်တွင်းစားသုံးမှု မြင့်မားပြီး ကုလားပဲ ကုန်ကြမ်းမှတစ်ဆင့် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်များအဖြစ် ကုလားပဲခြမ်း၊ ကုလားပဲမှုန့် အစိမ်း၊ အကျက်အပြင် စားသုံးကုန်အမျိုးမျိုး ထုတ်လုပ်ပြီး ပြည်တွင်းစားသောက်ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များမှ ဒေသအနှံ့အပြား ထုတ်လုပ်ဖြန့်ဖြူးခြင်းအပြင် ပဲခွဲစက်များလည်း တွင်ကျယ်စွာ လည်ပတ်လျက်ရှိ၍ ပြည်တွင်း MSME၊ အသေးစားစက်မှု လုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ခြင်းအပြင် ဒေသခံပြည်သူများ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများစွာရရှိလျက်ရှိသည်။ ယခုအချိန်တွင် ကုလားပဲသီးနှံကို ပြည်တွင်းစားသုံးမှု ပိုမိုမြင့်မားလာ၍ ကုလားပဲဈေးကွက် ခိုင်မာမှုရှိခြင်းကြောင့် စိုက်တောင်သူများမှလည်း စိုက်ပျိုးစရိတ်သက်သာပြီး အကျိုးအမြတ်များစွာရရှိသော ကုလားပဲသီးနှံကို စိုက်ပျိုး၍ ရရှိသောမြေများတွင် နှစ်စဉ်မပြတ်စိုက်ပျိုးလျက်ရှိ‌ကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA(မကွေး)