ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

      မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရာသီဥတုမှာ တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ပို၍ပူပြင်းလာသဖြင့် လူအများမှာ အပူဒဏ်ကို နွေရာသီရောက်တိုင်း နှစ်စဉ်လိုလိုခံစားရပါသည်။ ထိုသို့အပူဒဏ်ကို အံတုကာကွယ် နိုင်ရန်အတွက် လူတို့၏ကိုယ်ခန္ဓာတွင် အေး၍ပေါ့ပါးလွတ်လပ်သော အဝတ်အထည်များကို ရွေးခြယ်၍ ဝတ်ဆင်ကြပါသည်။  ထိုသို့ဝတ်ဆင်ကြသဖြင့် ချည်ထည်လုပ်ငန်းရက်လုပ်သော ရက်ကန်းစင်များတိုးတက်လာခဲ့ပါသည်။ ပြည်ခရိုင်အနေဖြင့် ရွှေတောင်မြို့နယ်တွင် မြန်မာရိုးရာ စည်းလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူ (၆၆)ဦးခန့်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။ ယခင်ကရွှေတောင်မြို့နယ်ရှိ ကျီးသဲရွာနှင့်မြို့မရွာတို့တွင် စီးပွားဖြစ်ရက်ကန်းစင်များရှိသလို တစ်နိုင်တစ်ပိုင် ရက်ကန်းစင် များလည်း ရှိပြီး ရှေးယခင်ကပင် ရက်ကန်းလုပ်ငန်းဖြင့် ထင်ပေါ်ကျော်ကြားခဲ့ပါသည်။ ရွှေတောင် ကျီးသဲရွာတစ်ရွာလုံး၏ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းမှာ ပိုးထည်ရက်လုပ်ခြင်းလုပ်ငန်းဖြစ်ပါသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ပိုးထည်အပြင် ချည်ထည်များကိုပါ တိုးချဲ့ထုတ်လုပ်လာကြောင်း သိရပါသည်။ ထိုသို့ချည်ထည်များအဖြစ်ပြောင်းလဲထုတ်လုပ်ရာတွင် အမျိုးသားဝတ်၊ အမျိုးသမီးဝတ် ချည်ချော နှင့်ချည်ကြမ်းလုံချည်များကို ရက်လုပ်လာကြပါသည်။ ရွှေတောင်စည်းလုံချည် အဓိကပညာရပ်မှာ သားရေကွင်းဖြင့်စည်း၍ လိုချင်သော အပွင့်အမျိုးမျိုးကိုပုံဖော်ပြီး ဆေးရောင်အမျိုးမျိုးဆိုး၍ ရောင်းတန်းဝင်သော စည်းလုံချည်ကိုရရှိပါသည်။

       စက်မှုကုန်ကြမ်းသီးနှံဖြစ်သော ဝါမှတစ်ဆင့် ဝါဂွမ်း၊ ဝါဂွမ်းမှတစ်ဆင့် ချည်ငင်ပြီး ချည်ထည်များကို ရက်လုပ်၍ရောင်းချကြပါသည်။ ချည်ထည်များတွင် (၂/၈၀) နှင့် (၂/၁၀၀) ချည်ဟူ၍ရှိပြီး (၂/၁၀၀) ချည်မှာ ပွဲတိုးပြီးတန်ဖိုးရှိသော ချည်အမျိုးအစားဖြစ်ပါသည်။ ယခင်တွင် မြန်မာ့ရိုးရာလက်ရက်ကန်းစင်ပေါင်းမြောက်များစွာရှိပြီး ခေတ်မီတိုးတက်လာသည်နှင့်အမျှ လက်ရက်ကန်းများနည်းလာပြီး စက်ရက်ကန်းများဖြင့် အစားထိုးလာကြပါသည်။ ထိုသို့ စက်ရက်ကန်းများဖြင့် အစားထိုးထုတ်လုပ်လာကြသဖြင့် အသေးစား၊ အငယ်စား၊ အလတ်စား MSMEs လုပ်ငန်းများဖွံ့တိုးတက်လာကြပါသည်။ စက်ရက်ကန်းများဖြင့် ချည်ထည်များကိုထုတ်လုပ်လာကြသဖြင့် အချိန်တိုအတွင်း ကွင်းရေအများအပြားထုတ်လုပ်လာနိုင်ကြပြီး ခေတ်မီသေသပ်လှပသော ချည်ထည်များရရှိလာမည်ဖြစ်ပါသည်။ ထိုသို့ သေသပ်လှပသောချည်ထည်များကို ပြည်တွင်းတွင် သုံးစွဲသည့်အပြင် ပြည်ပသို့လည်းထိုးဖောက်ရန် စီစဉ်လျက်ရှိပါသည်။ ပြည်တွင်းဈေးကွက်အနေဖြင့် ရွှေတောင်မြို့မှထွက်ရှိသော ချည်ထည်များကို ရွှေတောင်မြို့နှင့် အနီးနားရှိမြို့များ၊ ပြည်မြို့၊ ရန်ကုန်မြို့၊ မန္တလေးမြို့နှင့် နေပြည်တော်မြို့များသို့ တင်ပို့ရောင်းချကြပါသည်။ ယခင်တွင် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားသော နိုင်ငံခြားသားဧည့်သည်များက ရက်ကန်းစင်များသို့သွားရောက်၍ မြန်မာ့ရိုးရာချည်ထည်ထုတ်လုပ်ပုံများကို လာရောက်လေ့လာ၍ နှစ်ခြိုက်စွာဝယ်ယူကြပါသည်။ စည်းလုံချည် ဈေးနှုန်းများအနေဖြင့် (၂/၁၀၀) ကျစ်ပိုး စည်းဝမ်းဆက်တစ်စုံလျှင် ၂၃၀၀၀ကျပ်၊ 3D ပိုးစည်းတစ်စုံလျှင် ၂၅၀၀၀ကျပ်၊ စည်းလုံချည် (ရိုးရိုး)ဝမ်းဆက်တစ်စုံလျှင် ၂၂၀၀၀ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချကြပြီး အမျိုးသားဝတ်ပုဆိုးများဖြစ်သော အင်းမပုဆိုး၊ ချည်ပုဆိုးအမျိုးမျိုးကို ထုတ်လုပ်၍ရောင်းချကြပါသည်။ အမျိုးသမီးဝတ်အင်္ကျီများကိုလည်း ပုံစံအမျိုးမျိုးချုပ်၍ ရောင်းချကြပါသည်။

        ပူးပြင်းသောရာသီဥတုအပြင် ကျန်မိုးနှင့် ဆောင်းလများတွင်လည်း ဝတ်ဆင်နိုင်ကြသဖြင့် ဝတ်ဆင်သူများအနေဖြင့်လည်း ပြည်တွင်းဖြစ်ကိုအားပေး၍ ဈေးသက်သာစွာဝယ်ယူဝတ်ဆင်နိုင်ကြပြီး ထုတ်လုပ်သူများအနေဖြင့်လည်း တွက်ချေကိုက်ကြပါသည်။ နိုင်ငံတော်အနေဖြင့်လည်း ဝါကုန်ကြမ်းသီးနှံမှတစ်ဆင့် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်များထုတ်လုပ်လာနိုင်သဖြင့် အသေးစား၊ အငယ်စား၊ အလတ်စား MSMEs လုပ်ငန်းရှင်များကို အားပေးကူညီလျက်ရှိရာ လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်များကို ပိုမိုတိုးတက်ထုတ်လုပ်လာနိုင်မည်ဖြစ်ပါက မိမိတို့အနေဖြင့်လည်း အကျိုးရှိသည့်အပြင် နိုင်ငံတော်အနေဖြင့်လည်း  MSMEs လုပ်ငန်းများ အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းလာပြီး နိုင်ငံခြားဝင်ငွေများရရှိလာနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။

         ထို့ကြောင့် ပြည်ခရိုင်၊ ရွှေတောင်မြို့နယ်တွင်သာမကဘဲ အခြားမြို့နယ်များတွင်လည်း မြန်မာ့ရိုးရာချည်ထည်လုပ်ငန်းများကို တိုးချဲ့လုပ်ကိုင်လာနိုင်မည်ဆိုပါက ချည်ထည်လုပ်ငန်းအနေဖြင့် MSMEs လုပ်ငန်းများတိုးတက်လာနိုင်မည်ဖြစ်ပါကြောင်း လေ့လာသုံးသပ်တင်ပြလိုက်ရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

      ပြည်ခရိုင်၏ ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ မေလဆန်းတွင် နွေနှမ်းများရိတ်သိမ်းပြီး၍ မိုးနှမ်းများစိုက်ပျိုးရန် ထွန်ရေးပြင်ချိန်ဖြစ်၍ နှမ်းသီးနှံလက်ကျန်များရှားပါးလာ၍ ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လာသည်ဟုသိရပါသည်။ ပြည်ခရိုင်တွင် နှမ်းနက်ကိုအများဆုံးစိုက်ပျိုးကြပြီး နှမ်းနီကိုမူ အနည်းငယ်သာစိုက်ပျိုးကြ၍ မိုးနှမ်းကို မေလနှင့်ဇွန်လတို့တွင် စတင်စိုက်ပျိုးကြပြီး ဩဂုတ်လနှင့် စက်တင်ဘာလတို့တွင် စတင်ထွက်ပေါ်လာမည်ဖြစ်ပါသည်။ ယခုအချိန်တွင် ပြည်မြို့ရှိဈေးကွက်များ၌ နှမ်းလက်ကျန်များရှားပါးလာပြီး ဝယ်လိုအားလည်းရှိသဖြင့် ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လာခဲ့ပါသည်။ နှမ်းဈေးနှုန်းများ အနေဖြင့် ၂၀၂၄ခုနှစ်၏ နှစ်စတွင် နှမ်းနီ (၃)တင်းဝင်တစ်အိတ်လျှင် ၂၈၀၀၀၀ကျပ်၊ နှမ်းနက် (၃)တင်းဝင်တစ်အိတ်လျှင် ၃၀၀၀၀၀ကျပ်နှင့် စမုံနက်နှမ်း(၃)တင်းဝင်တစ်အိတ်လျှင် ၃၄၀၀၀၀ကျပ်ဖြင့် ဈေးစတင်ဖွင့်ခဲ့ရာ ယခုမေလဆန်းတွင် နှမ်းနီ (၃)တင်းဝင်တစ်အိတ်လျှင် ၃၄၅၀၀၀ကျပ်၊ နှမ်းနက် (၃)တင်းဝင်တစ်အိတ်လျှင် ၃၈၄၀၀၀ကျပ်နှင့် စမုံနက်နှမ်း(၃)တင်းဝင်တစ်အိတ်လျှင် ၃၉၀၀၀၀ကျပ်ဖြင့် ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လာခဲ့ပါသည်။ ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လာသော်လည်း ပစ္စည်းလက်ကျန်ရှားပါး၍ ဆီကြိတ်ရန် နှမ်းနီကို အခြားတိုင်းများမှဝယ်ယူ၍ ကြိတ်ခွဲရသဖြင့် နှမ်းဆီတစ်ပိဿာလျှင် ၁၅၀၀၀ကျပ်ဖြင့် ဈေးများမြင့်တက်လာခဲ့ပါသည်။ နှမ်းဆီဈေးများမြင့်တက်လာသဖြင့် စားသုံးသူများအနေဖြင့် ဝယ်ယူစားသုံးမှုနည်း၍ ဈေးကွက်တွင် အခြားစားသုံးဆီများကိုသာဝယ်ယူစားသုံးကြသည်ဟုသိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

     ပြည်ပဲမျိုးစုံဈေးကွက်အတွင်း ပြည်ပပို့ကုန်ပဲဖြစ်သော မတ်ပဲ၊ ပဲစင်းငုံ၊ ပဲတီစိမ်း စသည့်သီးနှံများတွင် မတ်ပဲနှင့် ပဲစင်းငုံသီးနှံများကို ဈေးအမြင့်ဖြင့် ရောင်းဝယ်နေကြပြီး နေ့စဉ် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြသော်လည်း ပဲတီစိမ်းသီးနှံမှာမူ ပဲအဝင်မရှိတော့သဖြင့် အရောင်းအဝယ်မဖြစ်သလောက် အရောင်းအေးသွားခဲ့ကြောင်းသိရပါသည်။ မတ်ပဲနှင့် ပဲစင်းငုံသီးနှံများအနေဖြင့် ပဲအဝင်နေ့စဉ်ရှိခဲ့ကြပြီး ဝယ်လိုအားအနေဖြင့်လည်း ရန်ကုန်ဝယ်လက်သမားများ အဝယ်လိုက်ခဲ့သောကြောင့် ဝင်လာသမျှ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပါသည်။ မတ်ပဲသီးနှံအား လှောင်သမားတချို့လည်း ဝယ်ယူမှုရှိကြသည်ဟုသိရပါသည်။ မတ်ပဲနှင့်ပဲစင်းငုံသီးနှံများ၏ နှစ်အလိုက် ဈေးနှုန်းဖြစ်ပေါ်မှုအခြေအနေအရ ယခုနှစ်တွင် အဆိုပါပဲ(၂)မျိုးစလုံးမှာ ရှေးယခင်နှစ်များထက် စံချိန်တင်မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိရပါသည်။

        မတ်ပဲသီးနှံသည် ၂၀၂၁ခုနှစ်အတွင်း ပဲစင်းငုံသီးနှံထက်ပင် ဈေးလျော့ခဲ့ကာ ပိဿာ(၂၀)ဝင်တစ်တင်းလျှင် ၂၉၅၀၀ကျပ်ဖြင့် ရောင်းဝယ်ခဲ့ကြပြီး ပဲစင်းငုံသီးနှံမှာ တစ်တင်းလျှင် ၃၂၅၀၀ကျပ်ရရှိခဲ့ပါသည်။ ၂၀၂၂ခုနှစ်တွင် ပဲဈေးအသီးသီးမှာ ယခင်နှစ်ထက် ဈေးမြင့်လာသည့်အတွက်  မတ်ပဲနှင့် ပဲစင်းငုံသီးနှံများ ဈေးပြိုင်မြင့်တက်လာခဲ့ကာ ပိဿာ(၂၀) ဝင်တစ်တင်းလျှင် မတ်ပဲသီးနှံအနေဖြင့် ၄၈၀၀၀ကျပ်နှုန်း၊ ပဲစင်းငုံသီးနှံအနေဖြင့် ၄၅၇၀၀ကျပ်နှုန်းတို့ဖြင့် မတ်ပဲသီးနှံမှာ ပဲစင်းငုံသီးနှံထက် ဈေးပိုရလာခဲ့ပါသည်။ ၂၀၂၃ခုနှစ်၊ ဧပြီလ လကုန်ပတ်ဈေးနှုန်းမှာမူ မတ်ပဲနှင့်ပဲစင်းငုံသီးနှံဈေးအနေဖြင့် ပဲစင်းငုံသီးနှံမှာ မတ်ပဲသီးနှံဈေးထက် တစ်တင်းလျှင် ကျပ်၁သောင်းခန့်ဈေးမြင့်လာခဲ့သည့်အတွက် ပဲစင်းငုံသီးနှံစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူများ ထိုက်သင့်သော အကျိုးအမြတ်များရရှိခဲ့သည်ဟု သိရပါသည်။ ၂၀၂၄ခုနှစ်တွင် ပဲဈေးကွက်မှပဲတီစိမ်းသီးနှံမှလွဲ၍ ကျန်ပြည်ပဝယ်လိုအားပဲများအားလုံးမှာ ယခင်နှစ်ဈေးထက် ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လာမှုကြောင့် မတ်ပဲနှင့် ပဲစင်းငုံသီးနှံများတစ်တင်းလျှင် ကျပ်တစ်သိန်းအထက်ရရှိခဲ့ကြပါသည်။ ထို့ကြောင့် မတ်ပဲသီးနှံတစ်တင်းလျှင် ၁၀၁၅၀၀ကျပ်နှင့် ပဲစင်းငုံသီးနှံတစ်တင်းလျှင် ၁၃၂၀၀၀ကျပ်တို့ဖြင့် အသီးသီးရောင်းဝယ်မှုဖြစ်ခဲ့ကြပါသည်။ မတ်ပဲသီးနှံမှာ ပဲဈေးကွက်၌ တစ်နှစ်ပတ်လုံးရောင်းဝယ်နေရသည့် သီးနှံဖြစ်ပြီး ပဲအထွက်လှိုင်ချိန်၊ ပဲဝင်ရောက်မှုများချိန်တွင် အိတ်ရေအများအပြားရောင်းဝယ်မှုဖြစ်ခဲ့ကြကာ ပဲအဝင်ပါးချိန်တွင် လည်း ရန်ကုန်ဝယ်လက်များဖြင့် ပုံမှန်ရောင်းချမှုဖြစ်ခဲ့သော်လည်း ပဲစင်းငုံသီးနှံမှာမူ ပဲအထွက်လှိုင်ချိန်၊ ပဲဝင်ရောက်မှုများချိန်တွင်သာ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်မှုများပြီး ကျန်ကာလများတွင် လှောင်ပဲသမားများအနေဖြင့် ဝယ်လက်ရှိမှုအပေါ်  ရက်ခြားသာရောင်းဝယ်မှုဖြစ်ကြောင်း လေ့လာသိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

    နေပြည်တော်တပ်ကုန်း‌ဒေသထွက် ဖရဲသီးများအား တောင်သူမြို့သို့ တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိရာ ၎င်းဖရဲသီးများသည် ဒေသတွင်းမှထွက်ရှိသော ဖရဲသီးများထက် အရသာပိုမိုကောင်းမွန် သောကြောင့် လူကြိုက်များပြီး ရောင်းအားကောင်းလျက်ရှိပါသည်။

     တပ်ကုန်းဒေသထွက် ဖရဲသီးများအား ကားတစ်စီးလျှင် အလုံးရေ (၃၀၀၀) ခန့်တင်ဆောင်၍ တောင်ငူမြို့၊ ဘုရင့်နောင်ဈေးအနီးတွင် အထိုင်ဆိုင်ခန်းဖွင့်လှစ်၍သော်လည်းကောင်း၊ မော်တော်ယာဉ်များဖြင့် တောင်ငူမြို့တွင်းရှိ လူစည်ကားရာနေရာများနှင့် ရေတာရှည်၊ အုတ်တွင်း၊ ဖြူးမြို့နယ်များသို့ လှည့်လည်ရောင်းချခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ရောင်းချပေးလျက်ရှိပါသည်။

        ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ မေလ ပထမအပတ်၌ရောင်းချသော ဖရဲသီးဈေးနှုန်းများအနေဖြင့် ကြီး၊ လတ်၊ ငယ် အရွယ်အစားအလိုက် တစ်လုံးလျှင် ၄၀၀၀ကျပ်၊ ၃၀၀၀ကျပ်၊ ၂၀၀၀ကျပ်နှင့် ၁၀၀၀ကျပ် စသည့်ဈေးနှုန်းအသီးသီးဖြင့် ရောင်းချပေးလျက်ရှိကြောင်း တောင်ငူမြို့၊ ဘုရင့်နောင်ဈေးတွင် ဖရဲသီးရောင်းချနေသူတစ်ဦးထံမှသိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

        တောင်ငူမြို့အရှေ့ဘက် တောင်ပေါ်ဒေသဖြစ်သော ကရင်ပြည်နယ်၊ သံတောင်ကြီးမြို့နယ်ထွက် သစ်သီးဝလံများကို တောင်ငူမြို့၊ ညောင်ပင်ဈေးသို့ လာရောက်ရောင်းချလျက်ရှိရာ ယခုအခါတွင် မင်းဂွတ်သီးနှင့် ကြက်မောက်သီးများရောင်းချနေပြီဖြစ်ပါသည်။

         ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ မေလ ပထမပတ်တွင်ရောင်းချသော ဈေးနှုန်းများအရ မင်းဂွတ်သီးမှာ အသေးတစ်လုံးလျှင် ၃၀၀ကျပ်မှ ၄၀၀ကျပ်အထိနှင့် အကြီးတစ်လုံးလျှင် ၅၀၀ကျပ်မှ ၆၀၀ကျပ်အထိရှိပါသည်။ ကြက်မောက်သီးမှာ အသေးတစ်လုံးလျှင် ၄၀၀ကျပ်၊ အကြီးတစ်လုံးလျှင် ၅၀၀ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိကြပါသည်။

           မင်းဂွတ်သီးနှင့် ကြက်မောက်သီးများမှာ ရာသီပေါ်ဖြစ်သဖြင့် လူကြိုက်များ၍ ရောင်းချရလျက်ရှိကြောင်း ညောင်ပင်ဈေးရှိ သစ်သီးဆိုင်များမှသိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)